Pedagogika szkolna i przedszkolna SP-PSZ1

Treści wykładu (każda jednostka po 2 godziny):
1. Uwarunkowania rozwoju pedagogiki szkolnej i przedszkolnej. Istota pedagogiki przedszkolnej i szkolnej. Podstawowe obszary zainteresowań.

2. Przedszkola i szkoły w perspektywie systemowej. Założenia pracy instytucjonalnej. Ewolucja instytucji przedszkola i szkoły w kontekście redefinicji podstawowych funkcji. Dywersyfikacja i decentralizacja w kontekście realizacji funkcji. Przestrzeń szkolna i przedszkolna jako przestrzeń interakcji społecznych.

3. Konceptualizacja pracy przedszkola i szkoły.
Koncepcja pracy przedszkola i szkoły jako wyznacznik działań wychowawczych i dydaktycznych. Tworzenie koncepcji instytucji oświatowej w perspektywie teleologicznej. Wykorzystanie koncepcji pracy przedszkola/szkoły w tworzeniu programów wychowania przedszkolnego i programów szkolnych dydaktycznych i wychowawczo-profilaktycznych.

4. Efektywność pracy placówki oświatowej - istota i sposoby dokonywania pomiarów. Planowanie pracy instytucji w perspektywie pomiaru efektywności. Sposoby ewaluowania pracy pedagogicznej. Zarządzanie a efektywność pracy przedszkoli i szkół.

5. Praca edukacyjnej w kontekście Celów Zrównoważonego Rozwoju (edukacja środowiskowa) i STE(A)M - założenia i możliwości realizacji. Nowe koncepcje w pracy przedszkoli i szkół jako źródło pracy pedagogicznej.

Treści ćwiczeń (każda jednostka po 3 godziny):
1. Różne sposoby myślenia o przedszkolu i szkole. Zmiany w obszarze systemu oświaty - kontekst europejski i globalny. Organizacja pracy w środowisku przedszkolnym i szkolnym. Wyzwania organizacyjne w perspektywie kryzysów.

2. Programy dydaktyczne i profilaktyczno-wychowawcze w perspektywie celów pracy instytucji. Programy pracy szkoły a podstawa programowa i wytyczne podmiotów zewnętrznych. Zasady tworzenia i ewaluacji programów. Realizacja założeń programowych (w tym w zakresie ochrony zdrowia, ochrony środowiska) w różnych przestrzeniach życia szkoły i przedszkola. Plany pracy wychowawczej.

3. Osiągnięcia szkolne/przedszkolne. Ocena a ewaluacja w pracy instytucji oświatowych. Sposoby i zasady dokonywania oceny i ewaluacji. Błędy pomiarowe i ich następstwa. Pomiar osiągnięć uczniów ze SPE. Doskonalenie pomiarów. Osiągnięcia uczniowskie w kontekście syndromu nieadekwatnych osiągnięć i niepowodzeń szkolnych ucznia.

4. Środowisko przedszkolne i szkolne wobec specyficznych potrzeb edukacyjnych ucznia. Praca z uczniem innym kulturowo jako uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Problem adaptacji i integracji środowiskowa. Rola asystenta/ nauczyciela wspomagającego/pomocy i tutora (rówieśniczego). Współpraca z otoczeniem na rzecz wsparcia.

5. Partnerstwo społeczne przedszkola i szkoły jako źródło skuteczności działań edukacyjnych. Rodzaje i modele współpracy. Zasady i sposoby współpracy środowiskowej. Współpraca ze środowiskiem rodzinnym ucznia w kontekście zróżnicowanych postaw rodzicielskich. Budowanie partnerstw społecznych w kontekście celów pracy szkoły i przedszkola.

Treści wykładu (każda jednostka po 2 godziny):
1. Uwarunkowania rozwoju pedagogiki szkolnej i przedszkolnej. Istota pedagogiki przedszkolnej i szkolnej. Podstawowe obszary zainteresowań.

2. Przedszkola i szkoły w perspektywie systemowej. Założenia pracy instytucjonalnej. Ewolucja instytucji przedszkola i szkoły w kontekście redefinicji podstawowych funkcji. Dywersyfikacja i decentralizacja w kontekście realizacji funkcji. Przestrzeń szkolna i przedszkolna jako przestrzeń interakcji społecznych.

3. Konceptualizacja pracy przedszkola i szkoły.
Koncepcja pracy przedszkola i szkoły jako wyznacznik działań wychowawczych i dydaktycznych. Tworzenie koncepcji instytucji oświatowej w perspektywie teleologicznej. Wykorzystanie koncepcji pracy przedszkola/szkoły w tworzeniu programów wychowania przedszkolnego i programów szkolnych dydaktycznych i wychowawczo-profilaktycznych.

4. Efektywność pracy placówki oświatowej - istota i sposoby dokonywania pomiarów. Planowanie pracy instytucji w perspektywie pomiaru efektywności. Sposoby ewaluowania pracy pedagogicznej. Zarządzanie a efektywność pracy przedszkoli i szkół.

5. Praca edukacyjnej w kontekście Celów Zrównoważonego Rozwoju (edukacja środowiskowa) i STE(A)M - założenia i możliwości realizacji. Nowe koncepcje w pracy przedszkoli i szkół jako źródło pracy pedagogicznej.

Treści ćwiczeń (każda jednostka po 3 godziny):
1. Różne sposoby myślenia o przedszkolu i szkole. Zmiany w obszarze systemu oświaty - kontekst europejski i globalny. Organizacja pracy w środowisku przedszkolnym i szkolnym. Wyzwania organizacyjne w perspektywie kryzysów.

2. Programy dydaktyczne i profilaktyczno-wychowawcze w perspektywie celów pracy instytucji. Programy pracy szkoły a podstawa programowa i wytyczne podmiotów zewnętrznych. Zasady tworzenia i ewaluacji programów. Realizacja założeń programowych (w tym w zakresie ochrony zdrowia, ochrony środowiska) w różnych przestrzeniach życia szkoły i przedszkola. Plany pracy wychowawczej.

3. Osiągnięcia szkolne/przedszkolne. Ocena a ewaluacja w pracy instytucji oświatowych. Sposoby i zasady dokonywania oceny i ewaluacji. Błędy pomiarowe i ich następstwa. Pomiar osiągnięć uczniów ze SPE. Doskonalenie pomiarów. Osiągnięcia uczniowskie w kontekście syndromu nieadekwatnych osiągnięć i niepowodzeń szkolnych ucznia.

4. Środowisko przedszkolne i szkolne wobec specyficznych potrzeb edukacyjnych ucznia. Praca z uczniem innym kulturowo jako uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Problem adaptacji i integracji środowiskowa. Rola asystenta/ nauczyciela wspomagającego/pomocy i tutora (rówieśniczego). Współpraca z otoczeniem na rzecz wsparcia.

5. Partnerstwo społeczne przedszkola i szkoły jako źródło skuteczności działań edukacyjnych. Rodzaje i modele współpracy. Zasady i sposoby współpracy środowiskowej. Współpraca ze środowiskiem rodzinnym ucznia w kontekście zróżnicowanych postaw rodzicielskich. Budowanie partnerstw społecznych w kontekście celów pracy szkoły i przedszkola.

Obowiązkowa:
1. Bałachowicz J., Idea zrównoważonego rozwoju w edukacji dziecka, Prima Educatione 2017, s. 21-38.
2. Gaś Z., Poleszak W., Opracowujemy i ewaluujemy program wychowawczo-profilaktyczny szkoły, ORE, Warszawa 2017, s. 9-41, 49-51.
3. Hernik K. i Malinowska K., Jak skutecznie współpracować i komunikować się z rodzicami i społecznością lokalną. Poradnik dla nauczycieli i dyrektorów, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2015, s. 11-77.
4. Klim-Klimaszewska A., Pedagogika przedszkolna, PIW, Warszawa 2005, rozdziały: 1, 3-5, 7.
5. Kujawiński J., Ewolucja szkoły i jej współczesna wizja, UAM, Poznań 2010, s. 15-100; https://repozytorium.amu.edu.pl/jspui/bitstream/
10593/212/3/Kujawi%C5%84ski_tekst.pdf.
6. Młynarczuk-Sokołowska A., Szostak-Król K., Wspieranie uczniów cudzoziemskich ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w kontekście indywidualizacji pracy i wymagań szkolnych, [w:] Emilii Śmiechowskiej-Petrovskij (red.), Dzieci z trudnościami rozwojowymi w młodszym wieku : indywidualne programy edukacyjno-terapeutyczne w procesie wspierania dzieci, Warszawa 2017, s. 121-146; https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/6705/3/A_Mlynarczuk-Sokolowska_Wspieranie_uczniow_cudzoziemskich.pdf
7. Niemierko B., Kształcenie szkolne. Podręcznik skutecznej dydaktyki, WaiP, Warszawa 2007, rozdziały 1-3, 9-12.
8. Raczykowska A., Model kształcenia STEAM – nowe oblicze edukacji, [w:] E. Baron-Polańczyk, A. Klementowska (red.), Wyzwania i dylematy edukacyjno-zawodowe, Zielona Góra, t. 7/2021, s. 176-192.

Uzupełniająca:
1. Bałachowicz J., Style działań edukacyjnych nauczycieli klas początkowych. Między uprzedmiotowieniem a podmiotowością,
Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP, Warszawa 2009.
2. Buehl D., Strategie aktywnego nauczania, czyli jak efektywnie nauczać i skutecznie uczyć się, Wydawnictwo Edukacyjne, Kraków 2004,
cz. II.
3. Dolata R., Szkoła – segregacje – nierówności, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008.
4. Feinber W., Soltis J., Szkoła i społeczeństwo, WSiP, Warszawa 2000, rozdz. 1 i 8.
5. Gofron A., Adamska-Staroń M., Podstawy edukacji. Ciągłość i zmiana, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2009, cz. II.
6. Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Program wspomagania rozwoju, wychowania i edukacji starszych przedszkolaków, Nowa Era,
Warszawa 2007.
7. Kałuszyński M., Nauczyciel i uczeń. Problemy etyczne wychowania i nauczania, Wydawnictwo Atla 2, Wrocław 2002.
8. Karpińska A., Niepowodzenia edukacyjne - renesans myśli naukowej, TRANS HUMANA, Białystok 2011.
9. Kołodziejczyk W., Polak M., Jak będzie zmieniać się edukacja. Wyzwania dla polskiej szkoły i ucznia, Instytut Obywatelski, Warszawa
2011, s. 17-34, 55-74; http://www.instytutobywatelski.pl/wp-content/uploads/2011/11/edukacja_kolodziejczyk-polak_internet.pdf
10. Konieczna A., Diagnozowanie potrzeb edukacyjnych dziecka, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2010.
11. Kopaczyńska I., Ocenianie szkolne wspierające rozwój ucznia, Oficyna Wydawnicza „Impuls“, Kraków 2004, rozdz. I i III.
12. Kosyra-Cieślak T. (red.), Programy nauczania w rzeczywistości szkolnej. Tworzenie – wybór – ewaluacja, ORE, Warszawa.
13. Mendel M., Nauczyciele i rodzice jako sprzymierzeńcy, Wydawnictwo harmonia 2008, cz. II.
14. Nadziakiewicz E., Współpraca z rodzicami. Rodzice partnerami w tworzeniu i realizacji strategii rozwoju szkoły, ORE, Warszawa.
15. Łuczak B., Nauczanie integralne w klasach I – III, Poznań 2000.
16. Psychologia ucznia i nauczyciela, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.
17. Szmidt K.J., Pedagogika twórczości, GWP, Gdańsk 2012.
18. Thompson J., Specjalne Potrzeby Edukacyjne Uczniów Wskazówki Dla Nauczyciela, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.
19. Widstrand T., Porozumienie bez przemocy czyli język żyrafy w szkole, CMPPP, Warszawa 2008.

Obowiązkowa:
1. Bałachowicz J., Idea zrównoważonego rozwoju w edukacji dziecka, Prima Educatione 2017, s. 21-38.
2. Gaś Z., Poleszak W., Opracowujemy i ewaluujemy program wychowawczo-profilaktyczny szkoły, ORE, Warszawa 2017, s. 9-41, 49-51.
3. Hernik K. i Malinowska K., Jak skutecznie współpracować i komunikować się z rodzicami i społecznością lokalną. Poradnik dla nauczycieli i dyrektorów, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2015, s. 11-77.
4. Klim-Klimaszewska A., Pedagogika przedszkolna, PIW, Warszawa 2005, rozdziały: 1, 3-5, 7.
5. Kujawiński J., Ewolucja szkoły i jej współczesna wizja, UAM, Poznań 2010, s. 15-100; https://repozytorium.amu.edu.pl/jspui/bitstream/
10593/212/3/Kujawi%C5%84ski_tekst.pdf.
6. Młynarczuk-Sokołowska A., Szostak-Król K., Wspieranie uczniów cudzoziemskich ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w kontekście indywidualizacji pracy i wymagań szkolnych, [w:] Emilii Śmiechowskiej-Petrovskij (red.), Dzieci z trudnościami rozwojowymi w młodszym wieku : indywidualne programy edukacyjno-terapeutyczne w procesie wspierania dzieci, Warszawa 2017, s. 121-146; https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/6705/3/A_Mlynarczuk-Sokolowska_Wspieranie_uczniow_cudzoziemskich.pdf
7. Niemierko B., Kształcenie szkolne. Podręcznik skutecznej dydaktyki, WaiP, Warszawa 2007, rozdziały 1-3, 9-12.
8. Raczykowska A., Model kształcenia STEAM – nowe oblicze edukacji, [w:] E. Baron-Polańczyk, A. Klementowska (red.), Wyzwania i dylematy edukacyjno-zawodowe, Zielona Góra, t. 7/2021, s. 176-192.

Uzupełniająca:
1. Bałachowicz J., Style działań edukacyjnych nauczycieli klas początkowych. Między uprzedmiotowieniem a podmiotowością,
Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP, Warszawa 2009.
2. Buehl D., Strategie aktywnego nauczania, czyli jak efektywnie nauczać i skutecznie uczyć się, Wydawnictwo Edukacyjne, Kraków 2004,
cz. II.
3. Dolata R., Szkoła – segregacje – nierówności, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008.
4. Feinber W., Soltis J., Szkoła i społeczeństwo, WSiP, Warszawa 2000, rozdz. 1 i 8.
5. Gofron A., Adamska-Staroń M., Podstawy edukacji. Ciągłość i zmiana, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2009, cz. II.
6. Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Program wspomagania rozwoju, wychowania i edukacji starszych przedszkolaków, Nowa Era,
Warszawa 2007.
7. Kałuszyński M., Nauczyciel i uczeń. Problemy etyczne wychowania i nauczania, Wydawnictwo Atla 2, Wrocław 2002.
8. Karpińska A., Niepowodzenia edukacyjne - renesans myśli naukowej, TRANS HUMANA, Białystok 2011.
9. Kołodziejczyk W., Polak M., Jak będzie zmieniać się edukacja. Wyzwania dla polskiej szkoły i ucznia, Instytut Obywatelski, Warszawa
2011, s. 17-34, 55-74; http://www.instytutobywatelski.pl/wp-content/uploads/2011/11/edukacja_kolodziejczyk-polak_internet.pdf
10. Konieczna A., Diagnozowanie potrzeb edukacyjnych dziecka, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2010.
11. Kopaczyńska I., Ocenianie szkolne wspierające rozwój ucznia, Oficyna Wydawnicza „Impuls“, Kraków 2004, rozdz. I i III.
12. Kosyra-Cieślak T. (red.), Programy nauczania w rzeczywistości szkolnej. Tworzenie – wybór – ewaluacja, ORE, Warszawa.
13. Mendel M., Nauczyciele i rodzice jako sprzymierzeńcy, Wydawnictwo harmonia 2008, cz. II.
14. Nadziakiewicz E., Współpraca z rodzicami. Rodzice partnerami w tworzeniu i realizacji strategii rozwoju szkoły, ORE, Warszawa.
15. Łuczak B., Nauczanie integralne w klasach I – III, Poznań 2000.
16. Psychologia ucznia i nauczyciela, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.
17. Szmidt K.J., Pedagogika twórczości, GWP, Gdańsk 2012.
18. Thompson J., Specjalne Potrzeby Edukacyjne Uczniów Wskazówki Dla Nauczyciela, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.
19. Widstrand T., Porozumienie bez przemocy czyli język żyrafy w szkole, CMPPP, Warszawa 2008.

Opis metod kształcenia:
wykład problemowy, prezentacja multimedialna, dyskusja, analiza dokumentów, metoda problemowa, burza mózgów

Nakład pracy studenta szacowany w godzinach potrzebnych do zrealizowania danej aktywności, tj.:
- liczba godzin kontaktowych - 25
- liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć - 5
- liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/zaliczenia - 20
- liczba godzin przeznaczonych na inne zadania - 5
Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta, z zachowaniem zasady, że średnio 25-30 godzinom pracy odpowiada punkt ECTS 2

Opis metod kształcenia:
wykład problemowy, prezentacja multimedialna, dyskusja, analiza dokumentów, metoda problemowa, burza mózgów

Nakład pracy studenta szacowany w godzinach potrzebnych do zrealizowania danej aktywności, tj.:
- liczba godzin kontaktowych - 25
- liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć - 5 (zapoznanie się z tekstami)
- liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/zaliczenia - 20
- liczba godzin przeznaczonych na inne zadania - 5
Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta, z zachowaniem zasady, że średnio 25-30 godzinom pracy odpowiada punkt ECTS 2