Prowadzony w cyklach: 2022L, 2022Ln, 2023Z, 2023Zn, 2023Ln, 2024Z, 2024Zn, 2024Ln

Punkty ECTS: brak danych

Język: polski

Organizowany przez: Instytut Pedagogiki (dla: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej)

Teoria pracy opiekuńczo-wychowawczej WS-3F-TOW

TREŚCI PROGRAMOWE:
Podstawowe pojęcia, założenia i terminologia pracy opiekuńczo-wychowawczej: opieka, potrzeba, piecza, wychowanie, socjalizacje, postawa, pomoc, wsparcie i inne. Podstawowe teorie dotyczące procesów opiekuńczych i wychowawczych. Wybrane koncepcje opiekuńcze i wychowawcze. Geneza działalności opiekuńczej w Polsce i na świecie. Pedagogika opiekuńcza jako subdyscyplina. Kierunki zmian w systemie opieki nad dzieckiem i rodziną. Teoria pracy opiekuńczo-wychowawczej a planowanie wychowawcze. Założenia i struktura systemu opieki nad dzieckiem i rodziną – mapa systemu instytucjonalnego.

W cyklu 2022L:

I. Podstawowe pojęcia, założenia i terminologia pracy opiekuńczo-wychowawczej:
- opieka (opieka międzyludzka, struktura i zakres opieki, zmiany ewolucyjne w działalności opiekuńczej)
- wychowanie (pojęcie wychowanie, cele wychowania, rodzaje wychowania, związki opieki i wychowania)
- inne pojęcia - potrzeba, postawa, pomoc, wsparcie.
II. Podstawowe teorie dotyczące procesów opiekuńczych i wychowawczych.
III. Wybrane teorie i koncepcje opiekuńcze i wychowawcze (behawioryzm, teorie humanistyczne, teorie psychospołeczne; koncepcje pedagogiczne).
IV. Geneza działalności opiekuńczej w Polsce i na świecie.
V. Pedagogika opiekuńcza jako subdyscyplina.
VI. Kierunki zmian w systemie opieki nad dzieckiem i rodziną.
VII. Założenia i struktura systemu opieki nad dzieckiem i rodziną – mapa systemu instytucjonalnego.

W cyklu 2022Ln:

W cyklu 2023Z:

W cyklu 2023Zn:

W cyklu 2024Z:

W cyklu 2024Zn:

Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ

Cel 4: Zapewnić wszystkim edukację wysokiej jakości oraz promować uczenie się przez całe życie

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Koordynatorzy przedmiotu

Anna Perkowska-Klejman

Efekty kształcenia

Wiedza
Zna podstawowe pojęcia, założenia i terminologię pracy opiekuńczo-wychowawczej (opieka, wychowanie, socjalizacja, potrzeba, wsparcie, pomoc, profilaktyka, kompensacja, reedukacja, rehabilitacja, rewalidacja, metodyka, sieroctwo, adopcja, diagnoza, ratownictwo i in.).
Ma uporządkowaną wiedzę na temat opieki, wychowania i kształcenia oraz zna podstawowe teorie dotyczące tych procesów. Rozumie ich historyczne i kulturowe uwarunkowania oraz współczesne dyskursy na ich temat.
Ma podstawową wiedzę o miejscu pedagogiki i pedagogiki opiekuńczej w systemie nauk, o jej przedmiotowych i metodologicznych powiązaniach z innymi dyscyplinami naukowymi.
Ma wiedzę na temat instytucjonalnych oraz rodzinnych środowisk opiekuńczych i wychowawczych, definiuje oraz charakteryzuje rodzinne i zakładowe formy opieki zastępczej nad dzieckiem.

Umiejętności
Posiada umiejętność wykorzystania i integrowania wiedzy teoretycznej z zakresu pracy opiekuńczo-wychowawczej w celu analizy złożonych problemów pedagogiczno-formalno-prawnych.

Kompetencje społeczne
Jest gotów(-owa) do krytycznej oceny posiadanej wiedzy i umiejętności z zakresu teorii pracy opiekuńczo-wychowawczej, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego.

Kryteria oceniania

egzamin ustny, zagadnienia problemowe

Literatura

LITERATURA PODSTAWOWA

1. Pilch T. (red.), Encyklopedii pedagogicznej XXI w (różne tomy) hasła: Wychowanie - jako właściwość, Wychowanie - ideologia, ideały, indywidualizacja,
opieka domowa, opieka nad dzieckiem, opieka pedagogiczna, "opieka - wychowanie - terapia", opiekun spolegliwy
2. Pomykało W. (red.) Encyklopedia Pedagogiczna (wybrane hasła)
3. Albański L., Gola S., (2013) Wybrane zagadnienia z pedagogiki opiekuńczej
4. Luczynski A. Guminska-Sagan I. (red.) (2016) Aktywność opiekuńczo-wychowawcza wobec współczesnych wyzwań
5. Zakrzecki L., (2012), Teoretyczne podstawy wychowania, teoria i praktyka w zarysie
6. Roguska A., Danielak-Chomać M., Kulig B., (red.) (2011), Rodzinne formy opieki zastępczej, Teoria i praktyka

ŹRÓDŁA UZUPEŁNIAJĄCE
1. wybrane materiały ze stron internetowych:
http://www.pcpr.info/
https://www.gov.pl/web/rodzina
https://ec.europa.eu/education/policies/early-childhood-education-and-care_pl
2. Zięba-Kołodziej B., Sylwia Badora S., (2015), Pedagogika opiekuńcza Perspektywy myślenia o rodzinie,
3. Biedroń M. (red), (2001), Teoretyczne i praktyczne aspekty współczesnej pedagogiki opiekuńczej,
4. Gajewska G. G. (2019), Funkcje opieki wyznacznikiem zmian przestrzeni współczesnej edukacji dzieci i rodziców, Studia z Teorii Wychowania, 1 (26), 103-125
5. Muszyńska E. (2012), Miejsce opieki we współczesnej pedagogice,
Rocznik Lubuski, 38, 2, 91-104
6. Kapuścińska M. (2021), M. Realizacja funkcji opiekuńczej szkoły jako warunek powodzenia procesu dydaktycznego i wychowawczego w XXI wieku, Kultura – Przemiany – Edukacja, t. IX
7. Przygoda A. (2021), Opieka i wychowanie – współzależności i rozróżnienia znaczeniowe (w:) S. Kowalski, K. Potaczała-Perz, A. Przygoda (red.) ,Uczenie się w trakcie życia - aspekty, postulaty, uzasadnienia

Uwagi

W cyklu 2022L:

metoda - wykład

nakład pracy studenta - godziny kontraktowe 15 h, samodzielna lektura tekstów oraz przygotowanie się do egzaminu - 40 h.