Psychologiczne i społeczne aspekty rehabilitacji słabowidzących SP-SRS
Proces kształtowania się postaw rodziców wobec niepełnosprawności wzrokowej dziecka – fazy, czynniki. Diagnoza systemu rodzinnego i jej wpływ na efektywną współpracę z rodziną małego dziecka niepełnosprawnego wzrokowo: określenie struktury rodziny i relacji rodzinnych, analiza zaburzeń w obrębie struktury rodziny i relacji w systemach rodzinnych w sytuacji przyjścia na świat dziecka słabowidzącego.
Wpływ nabytej i wrodzonej słabowzroczności na realizację zadań rozwojowych przypadających na kolejne fazy życia (wiek niemowlęcy, poniemowlęcy, przedszkolny, szkolny, adolescencja, wczesna, środkowa i późna dorosłość) – analizy teoretyczne vs. prace empiryczne. Przegląd badań na temat różnych aspektów zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży z dysfunkcją wzroku oraz psychospołecznego funkcjonowania ich rodzin.
Psychologiczne konsekwencje utraty wzroku u osób w różnym wieku – wiek szkolny, adolescencja, dorosłość, późna dorosłość. Etapy procesu adaptacji do sytuacji niepełnosprawności wzrokowej. Czynniki wpływające na proces przystosowania się do niepełnosprawności
W cyklu 2020Ln:
1. Wpływ nabytej i wrodzonej słabowzroczności na realizację zadań rozwojowych przypadających na kolejne fazy życia (od wczesnego dzieciństwa po późną dorosłość) – analizy teoretyczne vs. prace empiryczne. Przegląd badań na temat różnych aspektów zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży z dysfunkcją wzroku oraz psychospołecznego funkcjonowania ich rodzin. 2. Psychologiczne konsekwencje utraty wzroku u osób w różnym wieku – wiek szkolny, adolescencja, dorosłość, późna dorosłość. Etapy procesu adaptacji do sytuacji niepełnosprawności wzrokowej. Czynniki wpływające na proces przystosowania się do niepełnosprawności. 3. Proces kształtowania się postaw rodziców wobec niepełnosprawności wzrokowej dziecka – fazy, czynniki. Diagnoza systemu rodzinnego i jej wpływ na efektywną współpracę z rodziną małego dziecka niepełnosprawnego wzrokowo: określenie struktury rodziny i relacji rodzinnych, analiza zaburzeń w obrębie struktury rodziny i relacji w systemach rodzinnych w sytuacji przyjścia na świat dziecka słabowidzącego. 4. Komunikacja w pracy rehabilitanta wzroku. Podstawowe zasady poprawnej komunikacji w pracy terapeutycznej z osobami niewidomymi i słabowidzącymi w różnym wieku. Kontrakt – rodzaje, funkcje. |
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA:
- Słuchacz rozumie specyfikę psychologicznej sytuacji rodzin dzieci słabowidzących w różnym wieku (niemowlęctwo, wiek przedszkolny, szkolny)
- Słuchacz zna i rozumie wyniki badań naukowych dotyczących różnych aspektów zdrowia psychicznego osób słabowidzących w różnych fazach życia
- Słuchacz omawia etapy procesu psychologicznej adaptacji osoby do utraty wzroku
- Słuchacz zna podstawowe założenia pracy terapeutycznej z tzw. trudnym pacjentem.
UMIEJĘTNOŚCI:
- Słuchacz potrafi omówić wpływ nabytej i wrodzonej słabowzroczności na realizację zadań rozwojowych przypadających na kolejne fazy życia
- Słuchacz rozwija/nabywa kompetencje interpersonalne i podstawowe umiejętności terapeutyczne niezbędne w efektywnej pracy rehabilitanta wzroku
- Słuchacz rozwija/nabywa specyficzne umiejętności terapeutyczne niezbędne w efektywnej pracy z tzw. trudnym pacjentem.
KOMPETENCJE SPOŁECZE:
- Słuchacz uczestniczy w pracy w grupie, przyjmując w niej różne role.
Literatura
Barańska M. (2007). Jak informować rodziców o stwierdzonych u dziecka nieprawidłowościach rozwojowych – psychologiczne konsekwencje niepomyślnej diagnozy. W: G. Kwaśniewska (red.), Interdyscyplinarność procesu wczesnej interwencji wobec dziecka i jego rodziny. (s. 60-67). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Belzyt J. (2012). Niepełnosprawność-Edukacja-Dorosłość. Studium przypadku osoby ociemniałej. Kraków: Wydawnictwo Impuls.
Brzezińska A. (red.) Zadania rodziny i szkoły: od samodzielności dziecka do efektywności pracownika. Warszawa: Wyd. SWPS „Academica”.
Czerwińska K. (2007). Potrzeby i możliwości osób słabowidzących. W: D. Gorajewska (red.), Poznajemy ludzi z niepełnosprawnością. (s.43-50). Warszawa: Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji.
Czerwińska K. (2008). W trosce o zintegrowane wsparcie dla dziecka z niepełnosprawnością wzrokową. W: D. Gorajewska (red.), Wsparcie dziecka z niepełnosprawnością w rodzinie i szkole. (s. 92-96). Warszawa: Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji.
Czerwińska K. (2009). Osoby z niepełnosprawnością wzrokową w środowisku pracy. W: M. Wolan-Nowakowska (red.), Poradnictwo zawodowe dla osób niepełnosprawnych – ku możliwościom przeciw ograniczeniom. (s. 143-153). Kraków: Wydawnictwo Naukowe AKAPIT.
Czerwińska K. (2007). Stereotypy i uprzedzenia wobec osób niewidomych i słabo widzących – przegląd badań. Wychowanie na co dzień, 7/8, 12-16.
Czerwińska K. (2010). Funkcjonowanie adolescentów z niepełnosprawnością wzrokową. W: Z. Palak, A. Bujnowska, A. Pawlak (red.), Aktualne problemy edukacji i rehabilitacji osób niepełnosprawnych w biegu życia. (s. 111-118). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Czerwińska K. (w druku). Słabowzroczność a realizacja zadań rozwojowych w okresie adolescencji. Kraków: Wydawnictwo Impuls.
Dobrzańska-Socha B. (2005). Zachowanie człowieka w sytuacji utraty zdrowia. Strategie radzenia sobie z utratą wzroku. W: M. Ledzińska, G. Rudkowska, L. Wrona (red.), Psychologia współczesna: oczekiwania i rzeczywistość. (s. 91-109). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
Kowalik S. (2007). Psychologia rehabilitacji. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne – wybrane zagadnienia z rozdziału 2 „Psychologiczna charakterystyka problemów osób niepełnosprawnych”.
Łobacz, E. (2005). Wczesna pomoc dziecku niepełnosprawnemu i jego rodzinie – możliwości i oczekiwania. W: D. Gorajewska (red.), Społeczeństwo równych szans. Tendencje i kierunki zmian. (s. 68-80). Warszawa: Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji.
Majewski T. (2002). Tyflopsychologia rozwojowa. Psychologia dzieci niewidomych i słabo widzących. Warszawa: PZN.
Orkan-Łęcka, M., Dąbrowska, M. (2004). Specyfika rozwoju i jego wspomagania u małych dzieci niewidomych lub słabowidzących. W: G. Kmita, T. Kaczmarek (red.), Wczesna interwencja. Miejsce psychologa w opiece nad małym dzieckiem i jego rodziną. Zeszyty Sekcji Psychologii Klinicznej Dziecka PTP t.2, (s. 79-99). Warszawa: Wydawnictwo EMU, Polskie Towarzystwo Psychologiczne.
Ossowski R., Muszalska M. (2007). Uwarunkowania aktywności zawodowej osób niewidomych i niedowidzących. Psychologiczna analiza problemu. W: A. Brzezińska, Z. Woźniak, K. Maj (red.). Osoby z ograniczoną sprawnością na rynku pracy. (s. 149-176). Warszawa: Wydawnictwo SWPS „Academica”.
Pisula E. (2007). Informowanie rodziców o zaburzeniach w rozwoju dziecka. W: E. Pisula, Rodzice i rodzeństwo dzieci z zaburzeniami rozwoju .(s. 9-34). Warszawa: Wydawnictwo UW.
Sacks O. (2008). Antropolog na Marsie. Poznań: Wyd. Zysk i Ska - teksty „O malarzu, który oślepł na barwy” oraz „Widzieć i nie widzieć”.
Sacks O. (2011). Oko umysłu. Poznań: Wyd. Zysk i S-ka - tekst „Bezwładność wzroku. Dziennik”.
Sińska J. (2006). Matka i dziecko z uszkodzonym wzrokiem – transakcyjny model wspomagania interakcji. W: T. Gałkowski, E. Pisula (red.), Psychologia rehabilitacyjna. Wybrane zagadnienia. (s. 47-63). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN
W cyklu 2020Ln:
Literatura obowiązkowa: Czerwińska, K., Kucharczyk, I. (2019). Tyflopsychologia. Realizacja zadań rozwojowych w biegu życia przez osoby z niepełnosprawnością wzroku. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN Literatura uzupełniająca: Barańska M. (2007). Jak informować rodziców o stwierdzonych u dziecka nieprawidłowościach rozwojowych – psychologiczne konsekwencje niepomyślnej diagnozy. W: G. Kwaśniewska (red.), Interdyscyplinarność procesu wczesnej interwencji wobec dziecka i jego rodziny. (s. 60-67). Lublin: Wydawnictwo UMCS. |
Uwagi
W cyklu 2020Ln:
Materiały autorskie wykorzystywane na zajęciach od dn. 27 marca 2021 r. w związku z przejściem na tryb kształcenia zdalnego będą zamieszczane w plikach w zespole Teams (nazwa danego pliku zawiera datę realizacji ćwiczeń) i jednocześnie przesyłane słuchaczom drogą mailową. Link do zespołu: https://teams.microsoft.com/l/team/19%3acba606b27d2b4b9f8b80d3cc515fd183%40thread.tacv2/conversations?groupId=b0b4fcf7-7547-4ecd-b540-e537409d9f27&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86 metody kształcenia: konwersatorium, dyskusja, objaśnienie, opisowo-krytyczna analiza źródeł, analiza materiałów filmowych, studia przypadków nakład pracy studenta: |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: