Umiejętności międzykulturowe PY-5S-UMI

TREŚCI PROGRAMOWE
1. Ćwiczenia związane z wartościami i normami typowymi dla różnych kultur.
2. Metody warsztatowe wprowadzania wiedzy na temat modeli teoretycznych, wyjaśniające wrażliwość międzykulturową (Benett), jak i te opisujące różnice międzykulturowe (np. Hofstede, Schwartza, Hampden-Turner i Trompenaars).
3. Omówienie i przepracowanie na praktycznych przykładach filtrów komunikacyjnych:
- specyfika kulturowa percepcji, kategoryzacji, atrybucji;
- wpływ języka na przekazywany komunikat.
4. Bariery utrudniające komunikację międzykulturową: etnocentryzm, stereotypy, uprzedzenia, dyskryminacja.
5. Mechanizm dyskryminacji.
6. Wejście w rolę osoby dyskryminowanej i dyskryminującej – psychologiczna analiza mechanizmu.
7. Radzenie sobie w sytuacjach dyskryminacji.
8. Przegląd teorii z zakresu psychologii międzykulturowej oraz ćwiczeń, które można wykorzystywać w projektowaniu warsztatów.
9. Przygotowanie przez studentów projektów warsztatów.
10. Krytyczna analiza projektów. Wykonanie projektów.
11. Ewaluacja warsztatów przygotowanych przez studentów w ramach projektów.

TREŚCI PROGRAMOWE
1. Ćwiczenia związane z wartościami i normami typowymi dla różnych kultur.
2. Metody warsztatowe wprowadzania wiedzy na temat modeli teoretycznych, wyjaśniające wrażliwość międzykulturową (Benett), jak i te opisujące różnice międzykulturowe (np. Hofstede, Schwartza, Hampden-Turner i Trompenaars).
3. Omówienie i przepracowanie na praktycznych przykładach filtrów komunikacyjnych:
- specyfika kulturowa percepcji, kategoryzacji, atrybucji;
- wpływ języka na przekazywany komunikat.
4. Bariery utrudniające komunikację międzykulturową: etnocentryzm, stereotypy, uprzedzenia, dyskryminacja.
5. Mechanizm dyskryminacji.
6. Wejście w rolę osoby dyskryminowanej i dyskryminującej – psychologiczna analiza mechanizmu.
7. Radzenie sobie w sytuacjach dyskryminacji.
8. Przegląd teorii z zakresu psychologii międzykulturowej oraz ćwiczeń, które można wykorzystywać w projektowaniu warsztatów.
9. Przygotowanie przez studentów projektów warsztatów.
10. Krytyczna analiza projektów. Wykonanie projektów.
11. Ewaluacja warsztatów przygotowanych przez studentów w ramach projektów.

Podczas zajęć skupiamy się na utrwalaniu wiedzy o mechanizmach psychologicznych w kontekście wielo- i międzykulturowości metodami warsztatowymi. Zagadnienia, które poruszamy, to:
- Czym jest psychologia międzykulturowa i jaka jest jej rola we współczesnym świecie?
- Model ekokulturowy i jego znaczenie dla rozumienia różnic międzykulturowych
- Psychologiczne wymiary kultury wg Hofstede i modele rozwijające tę ideę (projekt GLOBE, model Trompenaarsa)
- Teoria wartości Schwartza i kulturowa mapa świata
- Wymiary indywidualizmu i kolektywizmu w rozumieniu różnych kultur
- Międzykulturowe aspekty rozumienia szczęścia
- Aksjomaty społeczne w różnych kulturach
- Kultura myślenia
- Natura a kultura
- Kultura a relacje wewnątrz- i międzygrupowe
- Kultura polska a inne kultury europejskie
- Migracje i uchodźstwo w perspektywie psychologii międzykulturowej
- Wielokulturowość w miejscu pracy

TREŚCI PROGRAMOWE
1. Ćwiczenia związane z wartościami i normami typowymi dla różnych kultur.
2. Metody warsztatowe wprowadzania wiedzy na temat modeli teoretycznych, wyjaśniające wrażliwość międzykulturową (Benett), jak i te opisujące różnice międzykulturowe (np. Hofstede, Schwartza, Hampden-Turner i Trompenaars).
3. Omówienie i przepracowanie na praktycznych przykładach filtrów komunikacyjnych:
- specyfika kulturowa percepcji, kategoryzacji, atrybucji;
- wpływ języka na przekazywany komunikat.
4. Bariery utrudniające komunikację międzykulturową: etnocentryzm, stereotypy, uprzedzenia, dyskryminacja.
5. Mechanizm dyskryminacji.
6. Wejście w rolę osoby dyskryminowanej i dyskryminującej – psychologiczna analiza mechanizmu.
7. Radzenie sobie w sytuacjach dyskryminacji.
8. Przegląd teorii z zakresu psychologii międzykulturowej oraz ćwiczeń, które można wykorzystywać w projektowaniu warsztatów.
9. Przygotowanie przez studentów projektów warsztatów.
10. Krytyczna analiza projektów. Wykonanie projektów.
11. Ewaluacja warsztatów przygotowanych przez studentów w ramach projektów.

Literatura obowiązkowa:
Matsumoto, D., Juang, L. (2007). Psychologia międzykulturowa. Gdańsk: GWP.

Literatura uzupełniająca:
• Bem, M. T. (2022). Kompetencje międzykulturowe studentów. Studium teoretyczno-empiryczne [Praca doktorska, Uniwersytet w Białymstoku. Wydział Nauk o Edukacji]. https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/handle/11320/12550
• Bilewicz, M. (2016). Psychologiczne źródła dystansu. Czyli dlaczego unikamy kontaktu z obcymi? Nauka, 2, 39-62.
• Borkowska, A. (2007). Kultura, wsparcie społeczne a subiektywny dobrostan psychiczny. W: J. Dębowski, E. Jarmoch, A. W. Świderski (red.) Bezpieczeństwo człowieka a proces wsparcia społecznego (s. 275-285). Siedlce: Wydawnictwo Naukowe UPH.
• Borkowska, A. (2016). Psychologiczne aspekty migracji w rozwoju dziecka. W: E. Śmiechowska – Petrovskij (red.) Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna uczniów z trudnościami adaptacyjnymi. Kontekst różnic kulturowych i zmiany środowiska edukacyjnego (s. 101-123). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW.
• Borkowska, A. (2016). Stres akulturacyjny a dobrostan. Czy każdy może odnieść migracyjny sukces? W: M. Ickiewicz – Sawicka (red.) Kultura a migracje – stan, wyzwania, perspektywy (s. 67-81). Czeremcha: Stowarzyszenie Miłośników Kultury Ludowej.
• Drąg, K. (2017). Warunki skutecznego przyswajania kompetencji międzykulturowych w procesie szkoleniowym. Perspektywy kultury, 3(18), 89–98.
• Gajek, K. (2011). Kompetencje międzykulturowe jako element kultury współczesnej organizacji—Dylematy teorii i praktyki. Problemy Zarządzania, 9(2 (32)), 205–220.
• Głażewska, E. (2020). The Value of Intercultural Competences. Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova, 5(0), Article 0. https://doi.org/10.17951/en.2020.5.327-341
• Ickiewicz – Sawicka, M., Borkowska, A. (2018). Migration in the light of criminology and psychology: “Win-win” in theory and practice. W: H. Kury i S. Redo (red.) Refugees and Migrants in Law and Policy – Challenges and Opportunities for Global Civic Education (s. 803-833). Springer Verlag.
• Kajak, P. (2011). Współczesna kompetencja kulturowa. VI Międzynarodowa Konferencja Edukacyjna - Politechnika Śląska. https://www.academia.edu/38143979/Wsp%C3%B3%C5%82czesna_kompetencja_kulturowa
• Nikitorowicz, J. (2019). Edukacja i komunikacja międzykulturowa w kształtowaniu kompetencji międzykulturowych. EDUKACJA, 2019(3), 6–17. https://doi.org/10.24131/3724.190301
• Nisbett, R. (2015). Geografia myślenia. Dlaczego ludzie Wschodu i Zachodu myślą inaczej? Sopot: Wydawnictwo Smak Słowa

Literatura obowiązkowa:
Matsumoto, D., Juang, L. (2007). Psychologia międzykulturowa. Gdańsk: GWP.

Literatura uzupełniająca:
• Bem, M. T. (2022). Kompetencje międzykulturowe studentów. Studium teoretyczno-empiryczne [Praca doktorska, Uniwersytet w Białymstoku. Wydział Nauk o Edukacji]. https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/handle/11320/12550
• Bilewicz, M. (2016). Psychologiczne źródła dystansu. Czyli dlaczego unikamy kontaktu z obcymi? Nauka, 2, 39-62.
• Borkowska, A. (2007). Kultura, wsparcie społeczne a subiektywny dobrostan psychiczny. W: J. Dębowski, E. Jarmoch, A. W. Świderski (red.) Bezpieczeństwo człowieka a proces wsparcia społecznego (s. 275-285). Siedlce: Wydawnictwo Naukowe UPH.
• Borkowska, A. (2016). Psychologiczne aspekty migracji w rozwoju dziecka. W: E. Śmiechowska – Petrovskij (red.) Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna uczniów z trudnościami adaptacyjnymi. Kontekst różnic kulturowych i zmiany środowiska edukacyjnego (s. 101-123). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW.
• Borkowska, A. (2016). Stres akulturacyjny a dobrostan. Czy każdy może odnieść migracyjny sukces? W: M. Ickiewicz – Sawicka (red.) Kultura a migracje – stan, wyzwania, perspektywy (s. 67-81). Czeremcha: Stowarzyszenie Miłośników Kultury Ludowej.
• Drąg, K. (2017). Warunki skutecznego przyswajania kompetencji międzykulturowych w procesie szkoleniowym. Perspektywy kultury, 3(18), 89–98.
• Gajek, K. (2011). Kompetencje międzykulturowe jako element kultury współczesnej organizacji—Dylematy teorii i praktyki. Problemy Zarządzania, 9(2 (32)), 205–220.
• Głażewska, E. (2020). The Value of Intercultural Competences. Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova, 5(0), Article 0. https://doi.org/10.17951/en.2020.5.327-341
• Ickiewicz – Sawicka, M., Borkowska, A. (2018). Migration in the light of criminology and psychology: “Win-win” in theory and practice. W: H. Kury i S. Redo (red.) Refugees and Migrants in Law and Policy – Challenges and Opportunities for Global Civic Education (s. 803-833). Springer Verlag.
• Kajak, P. (2011). Współczesna kompetencja kulturowa. VI Międzynarodowa Konferencja Edukacyjna - Politechnika Śląska. https://www.academia.edu/38143979/Wsp%C3%B3%C5%82czesna_kompetencja_kulturowa
• Nikitorowicz, J. (2019). Edukacja i komunikacja międzykulturowa w kształtowaniu kompetencji międzykulturowych. EDUKACJA, 2019(3), 6–17. https://doi.org/10.24131/3724.190301
• Nisbett, R. (2015). Geografia myślenia. Dlaczego ludzie Wschodu i Zachodu myślą inaczej? Sopot: Wydawnictwo Smak Słowa

Boski, P. (2022). Kulturowe ramy zachowań społecznych. Wydanie nowe. Warszawa: PWN.
Hampden-Turner, C., Trompenaars, A. (2012). Siedem kultur kapitalizmu : USA, Japonia, Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Szwecja, Holandia. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Matsumoto, D., Juang, L. (2007). Psychologia międzykulturowa. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Nisbett, R. (2015). Geografia myślenia. Sopot: Smak Słowa.

Literatura obowiązkowa:
Matsumoto, D., Juang, L. (2007). Psychologia międzykulturowa. Gdańsk: GWP.

Literatura uzupełniająca:
• Bem, M. T. (2022). Kompetencje międzykulturowe studentów. Studium teoretyczno-empiryczne [Praca doktorska, Uniwersytet w Białymstoku. Wydział Nauk o Edukacji]. https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/handle/11320/12550
• Bilewicz, M. (2016). Psychologiczne źródła dystansu. Czyli dlaczego unikamy kontaktu z obcymi? Nauka, 2, 39-62.
• Borkowska, A. (2007). Kultura, wsparcie społeczne a subiektywny dobrostan psychiczny. W: J. Dębowski, E. Jarmoch, A. W. Świderski (red.) Bezpieczeństwo człowieka a proces wsparcia społecznego (s. 275-285). Siedlce: Wydawnictwo Naukowe UPH.
• Borkowska, A. (2016). Psychologiczne aspekty migracji w rozwoju dziecka. W: E. Śmiechowska – Petrovskij (red.) Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna uczniów z trudnościami adaptacyjnymi. Kontekst różnic kulturowych i zmiany środowiska edukacyjnego (s. 101-123). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW.
• Borkowska, A. (2016). Stres akulturacyjny a dobrostan. Czy każdy może odnieść migracyjny sukces? W: M. Ickiewicz – Sawicka (red.) Kultura a migracje – stan, wyzwania, perspektywy (s. 67-81). Czeremcha: Stowarzyszenie Miłośników Kultury Ludowej.
• Drąg, K. (2017). Warunki skutecznego przyswajania kompetencji międzykulturowych w procesie szkoleniowym. Perspektywy kultury, 3(18), 89–98.
• Gajek, K. (2011). Kompetencje międzykulturowe jako element kultury współczesnej organizacji—Dylematy teorii i praktyki. Problemy Zarządzania, 9(2 (32)), 205–220.
• Głażewska, E. (2020). The Value of Intercultural Competences. Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova, 5(0), Article 0. https://doi.org/10.17951/en.2020.5.327-341
• Ickiewicz – Sawicka, M., Borkowska, A. (2018). Migration in the light of criminology and psychology: “Win-win” in theory and practice. W: H. Kury i S. Redo (red.) Refugees and Migrants in Law and Policy – Challenges and Opportunities for Global Civic Education (s. 803-833). Springer Verlag.
• Kajak, P. (2011). Współczesna kompetencja kulturowa. VI Międzynarodowa Konferencja Edukacyjna - Politechnika Śląska. https://www.academia.edu/38143979/Wsp%C3%B3%C5%82czesna_kompetencja_kulturowa
• Nikitorowicz, J. (2019). Edukacja i komunikacja międzykulturowa w kształtowaniu kompetencji międzykulturowych. EDUKACJA, 2019(3), 6–17. https://doi.org/10.24131/3724.190301
• Nisbett, R. (2015). Geografia myślenia. Dlaczego ludzie Wschodu i Zachodu myślą inaczej? Sopot: Wydawnictwo Smak Słowa

Metody kształcenia:
- ćwiczenia, warsztaty,
- metoda projektów,
- burza mózgów,
- prezentacja,
- dyskusja dydaktyczna (wykład),
- praca z tekstem.

NAKŁAD PRACY STUDENTA
FORMA AKTYWNOŚCI (średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności)
Godziny kontaktowe (warsztaty): 45 godz.
Przygotowanie się do zajęć : 30 godzin
Przygotowanie projektów: 20 godzin
Przygotowanie prezentacji: 10 godzin
Przygotowanie się do zaliczenia na ocenę: 20 godzin

Sumaryczna liczba punktów ECTS: 5 ECTS

Metody kształcenia:
- ćwiczenia, warsztaty,
- metoda projektów,
- burza mózgów,
- prezentacja,
- dyskusja dydaktyczna (wykład),
- praca z tekstem.

NAKŁAD PRACY STUDENTA
FORMA AKTYWNOŚCI (średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności)
Godziny kontaktowe (warsztaty): 30 godz.
Przygotowanie się do zajęć : 30 godzin
Przygotowanie projektów: 25 godzin
Przygotowanie prezentacji: 15 godzin
Przygotowanie się do zaliczenia na ocenę: 25 godzin

Sumaryczna liczba punktów ECTS: 5 ECTS

Stosowane metody kształcenia:

Dyskusja, rozmowa kierowana/pogadanka, dialog, praca z tekstem i materiałem wizualnym, praca nad case studies, prezentacje multimedialne w wykonaniu wykładowcy oraz studentów, praca nad projektem (burze mózgów), symulacje.

Nakład pracy osoby studiującej (szacowany w godzinach potrzebnych do zrealizowania danej aktywności),

Liczba godzin kontaktowych: 45

Liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 30

Liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zaliczenia: 40

Liczba godzin przeznaczonych na inne zadania: 10

Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 125

Metody kształcenia:
- ćwiczenia, warsztaty,
- metoda projektów,
- burza mózgów,
- prezentacja,
- dyskusja dydaktyczna (wykład),
- praca z tekstem.

NAKŁAD PRACY STUDENTA
FORMA AKTYWNOŚCI (średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności)
Godziny kontaktowe (warsztaty): 30 godz.
Przygotowanie się do zajęć : 30 godzin
Przygotowanie projektów: 25 godzin
Przygotowanie prezentacji: 15 godzin
Przygotowanie się do zaliczenia na ocenę: 25 godzin

Sumaryczna liczba punktów ECTS: 5 ECTS