Wprowadzenie do pedagogiki PS-3F-WPD1

Wykład
1. Wprowadzenie. Pedagogika jako nauka oraz jej związki z pracą socjalną.
2. Podstawowe pojęcia pedagogiczne, wybrane ich teorie oraz związki pomiędzy nimi.
3. Wychowanie jako podstawowy proces pedagogiczny, jego podstawowe założenia i cechy.
4. Funkcje, nurty i metody wychowania.
5. Tradycyjne i emancypacyjne ujęcia wychowania. Nowe Wychowanie, podmiotowość dziecka i jego prawa.
6. Społeczno-kulturowe konteksty wychowania.
7. Środowiska wychowawcze i ich współpraca w procesie realizacji wychowania i innych procesów edukacyjnych.
8. Podsumowanie.
Ćwiczenia
1. Podstawowe pojęcia pedagogiczne w ujęciu osobistych potocznych teorii oraz pedagogiki jako nauki – perspektywa porównawcza.
2. Wybrane obrazy i modele wychowania oraz ich społeczno-kulturowe uwarunkowania.
3. Rodzina jako środowisko wychowawcze.
4. Wybrane pedagogie określające postulowany kształt wychowania i socjalizacji w rodzinie.
5. Teleologiczne aspekty wychowania, wzory i ideały wychowawcze oraz ich znaczenie dla wychowania w środowisku rodzinnym.
6. Przemoc w rodzinie jako problem życia rodzinnego oraz profilaktyczna i interwencyjna rola pracowników socjalnych wobec nich.
7. Wybrane problemy życia rodzinnego.
8. Podsumowanie.

Zajęcia obejmują następujące treści programowe:

Wykłady
1.Pedagogika, jej powstanie i ewolucja. Naukowy status pedagogiki i jej współpraca z innymi dyscyplinami. Pedagogika jako nauka i jej związki z pracą socjalną.
2.Podstawowe pojęcia pedagogiczne, ich znaczenie i wzajemne relacje (wychowanie, edukacja, nauczanie, kształcenie, uczenie się, socjalizacja, enkulturacja). Pedagogika a pedagogika ogólna. Podstawowe zagadnienia i pojęcia pedagogiki ogólnej.
3. Problematyczność wychowania. Nurty wychowania – panorama ujęć.
4.Kategorie pojęciowe dookreślające proces wychowania: samorealizacja, samowychowanie.
5/6.Granice swobody i przymusu w wychowaniu – ramy dyskursu. Tradycyjne i emancypacyjne ujęcie praktyki wychowania - od źródłowych założeń ku współczesnym próbom ich aplikacji na praktykę edukacyjną.
7.Szkoła jako element środowiska społeczno--kulturowego. Efektywna współpraca nauczyciela z rodzicami uczniów. Problemy wychowawcze szkoły. Agresja i przemoc w szkole. Diagnozowanie potrzeb ucznia.
8. Podsumowanie.

Ćwiczenia
1.Prezentacja programu oraz kwestii dotyczących organizacji i warunków zaliczenia ćwiczeń. Podstawowe pojęcia pedagogiczne: edukacja, wychowanie, kształcenie, opieka, socjalizacja, inkulturacja, enkulturacja.
2.Nurt wychowania naturalnego na tle socjalizacji. Rodzina. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie rodziny. Profilaktyczna i interwencyjna rola pracowników socjalnych wobec problemów rodziny.
3.Dialog jako przedmiot pedagogicznej refleksji i postulowana forma relacji wychowawczej. Refleksje w perspektywie odniesień do praktyki wychowawczej na poziomie rodziny i relacji wychowawca-wychowanek.
4.Nurt intencjonalnych wpływów społecznych na tle oddziaływań kultury masowej i mediów. Zjawiska kultury masowej jako źródła wyzwań dla edukacji i wychowania.
5.Rzeczywistość XXI wieku i wyzwania, które stawia przed wychowaniem. Pedagogika postmodernizmu jako odpowiedź na edukacyjne wyzwania współczesności.
6.Nurt wychowania celowego – instytucjonalnego. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie szkoły. Problem przemocy rówieśniczej w szkołach.
7.Refleksje nad drogami praktycznej aplikacji idei edukacji „poza nudą i lękiem”.
8. Podsumowanie i zakończenie zajęć.

Wykłady:

Zakres tematów:

1.Pedagogika, jej powstanie i ewolucja. Naukowy status pedagogiki i jej współpraca z innymi dyscyplinami. Pedagogika jako nauka i jej związki z pracą socjalną.
2.Podstawowe pojęcia pedagogiczne, ich znaczenie i wzajemne relacje (wychowanie, edukacja, nauczanie, kształcenie, uczenie się, socjalizacja, enkulturacja). Pedagogika a pedagogika ogólna. Podstawowe zagadnienia i pojęcia pedagogiki ogólnej.
3. Problematyczność wychowania. Nurty wychowania – panorama ujęć.
4.Kategorie pojęciowe dookreślające proces wychowania: samorealizacja, samowychowanie.
5/6.Granice swobody i przymusu w wychowaniu – ramy dyskursu. Tradycyjne i emancypacyjne ujęcie praktyki wychowania - od źródłowych założeń ku współczesnym próbom ich aplikacji na praktykę edukacyjną.
7.Szkoła jako element środowiska społeczno-kulturowego. Efektywna współpraca nauczyciela z rodzicami uczniów. Problemy wychowawcze szkoły. Agresja i przemoc w szkole. Diagnozowanie potrzeb ucznia.
8. Misyjny wymiar zawodu nauczycielskiego w horyzoncie problemów i wyzwań współczesnej edukacji

Ćwiczenia:

Zakres tematów:

1.Prezentacja programu oraz kwestii dotyczących organizacji i warunków zaliczenia ćwiczeń. Podstawowe pojęcia pedagogiczne: edukacja, wychowanie, kształcenie, opieka, socjalizacja, inkulturacja, enkulturacja.
2.Nurt wychowania naturalnego na tle socjalizacji. Rodzina. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie rodziny. Profilaktyczna i interwencyjna rola pracowników socjalnych wobec problemów rodziny.
3.Dialog jako przedmiot pedagogicznej refleksji i postulowana forma relacji wychowawczej. Refleksje w perspektywie odniesień do praktyki wychowawczej na poziomie rodziny i relacji wychowawca-wychowanek.
4.Nurt intencjonalnych wpływów społecznych na tle oddziaływań kultury masowej i mediów. Zjawiska kultury masowej jako źródła wyzwań dla edukacji i wychowania.
5.Rzeczywistość XXI wieku i wyzwania, które stawia przed wychowaniem. Pedagogika postmodernizmu jako odpowiedź na edukacyjne wyzwania współczesności.
6.Nurt wychowania celowego – instytucjonalnego. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie szkoły. Problem przemocy rówieśniczej w szkołach.
7.Refleksje nad drogami praktycznej aplikacji idei edukacji „poza nudą i lękiem”.
8. Podsumowanie zajęć. Kolokwium.

1. Bińczycka, J. (2005). Między swobodą a przemocą w wychowaniu. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
2. Frysztacki, K. (2019). Wokół pracy socjalnej. Od koncepcji i teorii do kontekstów epiryczno-aplikacyjnych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
3. Frysztacki, K. (2018). Praca socjalna: 30 wykładów. Warszawa PWN.
4. Gordon, T. (1997 lub inny rok). Wychowanie bez porażek: rozwiązywanie konfliktów między rodzicami a dziećmi. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX lub Gordon, T. (2017 lub inny rok). Wychowanie bez porażek w praktyce. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
5. Gołębniak, B.D. (2019). Proces kształcenia. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN.
6. Hejnicka-Bezwińska, T. (2008). Pedagogika ogólna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
7. Hejnicka-Bezwińska, T. (2015). Pedagogika. Podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym. Warszawa: Difin.
8. Janke, A. W. (2009). Pedagogika rodziny i wychowanie rodzinne. W: S. Kawula, J. Brągiel, A.W. Janke (red.), Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki. Warszawa: Wydawnictwo Adam Marszałek.
9. Jarosz, E, Nowak, A. (2012). Przemoc wobec dziecka w rodzinie – cechy zjawiska oraz standardy i problemy jego ograniczenia. W: E. Jarosz, A. Nowak, Dzieci ofiary przemocy w rodzinie. Raport Rzecznika Praw Dziecka. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka.
10. Kluczyńska, S., Zabłocka-Żytka, L. (2020). Dziecko w sytuacji kryzysowej. Warszawa: ORE.
11. Korczak, J. (2012). Prawo dziecka do szacunku. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Dziecka.
12. Kron, F.W. (2012). Pedagogika. Kluczowe zagadnienia. Podręcznik akademicki. Sopot. GWP.
13. Kubiak-Szymborska, E. Zając, D. Wokół podstawowych zagadnień teorii wychowania, Bydgoszcz.
14. Kwieciński, Z., Śliwerski, B. (2019). Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN.
15. Łobocki, M. (2006). Teoria wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
16. Mendel, M. (2009). Nauczyciel z uczniem, rodzicami i lokalną społecznością. Koncepcja partnerstwa edukacyjnego. W: D. Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustkowska (red.). Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
17. Nowak, M. (2008). Teorie i koncepcje wychowania. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe i Profesjonalne.
18. Słowniki i Encyklopedie Pedagogiczne.
19. Śliwerski, B. (2012). Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
20. Śliwerski, B. (2019). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Literatura uzupełniająca

1. Archer, M. (2013). Człowieczeństwo: Problem sprawstwa. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
2. Bernstein, B. (2010). From Pedagogies to Knowledges. W: A. Morais, I. Neves, B. Davies, H. Daniels (red.), Towards a Sociology of Pedagogy: The Contribution of Basil Bernstein to Research (s. 363-368). Nowy Jork: Peter Lang.
3. Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
4. Brezinka, W. (2005). Wychowanie i pedagogika w dobie przemian kulturowych. Podręcznik akademicki. Kraków: Wydawnictwo WAM.
5. Bridges, D. (2008). Educationalization: on the Appropriateness of Asking Educational Institutions to Solve Social and Economic Problem. Education Theory, 58 (4), 461-474.
6. Czerepaniak-Walczak, M. (2006). Pedagogika emancypacyjna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
7. Drucker, P. F. (1999). Społeczeństwo pokapitalistyczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
8. Gara, J. (2014). Idea interdyscyplinarności i interdyscyplinarna natura wiedzy pedagogicznej. „Forum Pedgogiczne, 1, s. 35-54.
9. Hejnicka-Bezwińska, T. (2015). Praktyka edukacyjna w warunkach zmiany kulturowej. Warszawa: PWN.
10. Key, E. (1904). Stulecie dziecka. https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/key-stulecie-dziecka.html
11. Januszewska, E. (2002). Dojrzewania do wolności w wychowaniu. Rzecz o A.S. Neillu. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
12. Jaworski, M. (2006). Kultura popularna jako źródło inspiracji pedagogicznej i edukacyjnej. W: D. Kubinowski (red.), Kultura współczesna a wychowania człowieka (233-242). Lublin: Oficyna Wydawnicza Verba.
13. Kubiak-Szymborska, E. (2013). W czym wyraża się pluralizm teoretycznej wiedzy o wychowaniu. W: E. Kubiak-Szymborska, D. Zając. Wychowanie w kręgu pytań. (11-23). Bydgoszcz: Wydawnictwo Edukacyjne Wers.
14. Kunowski, S. (1993). Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
15. Majerek, B. (2016). Szkoła w kontekście zjawiska niepewności. W: M. J. Szymański, B. Walasek-Jarosz, Z. Zbróg (red.), Zrozumieć szkołę: konteksty zmian (s. 267-278). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
16. Melosik, Z. (2003). Kultura popularna jako czynnik socjalizacji. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.). Pedagogika – podręcznik akademicki. Tom 2. (68-91). Warszawa: PWN.
17. Miksza, M. (2020). Zrozumieć Montessori. Czyli Maria Montessori o wychowaniu dziecka. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
18. Milerski, B., Karwowski, M. (2016). Racjonalność procesu kształcenia. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
19. Nowak-Dziemianowicz, M. (2012). Edukacja i wychowanie w dyskursie codzienności. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
20. Opozda, D. (2012). Struktura i treść jednostkowej wiedzy o wychowaniu: Studium pedagogiczne wiedzy rodziców i jej korelatów. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
21. Schoenebeck von, H. (2008). Wolność od wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
22. Smolińska-Theiss, B. (2013). Korczakowskie narracje. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
23. Sztobryn, S., Kamiński, K. (2014) (red.). Wolność a wychowanie. Problemy, dylematy, kontrowersje. Łódź: Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogiczne.
24. Szumlewicz, K. (2011). Emancypacja przez wychowanie, czyli edukacja do wolności, równości i szczęścia. Sopot: GWP.
25. Śliwerski, B. (1992). Przekraczanie granic wychowania. Od „pedagogiki dziecka” do antypedagogiki. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
26. Śliwerski, B. (2015). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
27. Tarnowski, J. (1993). Jak wychowywać?. Warszawa: Wydawnictwa Akademii Teologii Katolickiej.
28. Tyszka, Z. (2003). Rodzina w świecie współczesnym – jej znaczenie dla jednostki i społeczeństwa. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
29. Wrońska, K. (2019) (red.). Dobra edukacji i ich pedagogiczna eksploracja. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
30. Wiśniewski Cz. (2009). Wychowanie-studia teoriopoznawcze i aksjologiczne. Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.
31. Zarzecki L. (2012). Teoretyczne podstawy wychowania. Teoria i praktyka w zarysie. Jelenia Góra: KPSW.

LITERATURA OBOWIĄZKOWA
Wykłady:
1/2.
• Śliwerski B., Pedagogika, w: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, T. Pilch (red.) tom IV, Warszawa 2005.
• Mysłakowski, Z., Pedagogika ogólna, w[w:] Encyklopedia wychowania, t. 1, Warszawa 1934, s. 701-785.
3.
• Śliwerski B., Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości, Kraków 2012, rozdział: Systematyzowanie wiedzy o wychowaniu.
• Kron W., Pedagogika. Kluczowe zagadnienia. Podręcznik akademicki, Gdańsk 2012, s. 152-176
4.
• Śliwerski B., Samowychowanie jako odrodzenie moralne, w: „Przegląd Pedagogiczny”, 2007, Numer 1[18], s. 15-34.
• Śliwerski B., Wychowanie jako samorealizacja, samowychowanie, w: Tenże: Podstawowe prawidłowości pedagogiki. Podręcznik akademicki, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2011.
• Atłas K., Temperamentalne i osobowościowe podłoże codziennego heroizmu, Katowice 2019, s. 10-18.
5/6.
• Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2006, rozdział: S. Sztobryn, Pedagogika nowego wychowania.
• Pedagogika. Podręcznik akademicki, Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), cz. 2, Warszawa 2004, tekst: B.D. Gołębniak, Szkoła wspomagająca rozwój.
• Kubicka D., Doniosłość codzienności w filozofii wychowania Janusza Korczaka, Nauki o wychowaniu. Studia interdyscyplinarne 2016/1(2)

7.
• Dorczak R., Modele współpracy szkoły z organizacjami w środowisku lokalnym. w: G. Mazurkiewicz (red.), Jakość edukacji – różnorodne perspektywy, Kraków 2012.
• Nadolnik I., Efektywna współpraca szkoły i rodziny: przykłady dobrych praktyk. „Edukacja elementarna w Teorii i Praktyce”, 4/ 2014, s. 137-147.
• Komendant-Brodowska A., Agresja i przemoc szkolna. Raport o stanie badań, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2014.
• Janowski A., Poznawanie uczniów jako podstawa indywidualizacji kształcenia, XIII Konferencja Diagnostyki Edukacyjnej Uczenie się i egzamin w oczach uczniów Uczenie się i egzamin w oczach uczniów (ptde.org).
• Nowotniak J., Ukryty program wychowania, w: Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty, tom. 3, M. Dudzikowa. M. Czerepaniak-Walczak (red.), Gdańsk 2007

Ćwiczenia:

1.
• Pedagogika. Podręcznik akademicki, Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), cz. pierwsza, Warszawa 2003, fragment opatrzony tytułem: Edukacja jako przedmiot pedagogiki i jej subdyscyplin

2.
• Harwas-Napierała B., Znaczenie przemian współczesnej rodziny dla rozwoju dziecka, Psychologia rozwojowa, 2008/13/3.
• Młyński J., Wsparcie rodziny – analiza w aspekcie pracy socjalnej, Studia Socialia Cracoviensia 4(2012) nr 1(6).
3.
• Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991 lub Wychowanie bez porażek w praktyce, warszawa 1994.
• Schoenebeck H., Antypedagogika. Być i wspierać zamiast wychowywać, Warszawa 1994, s. 86-128.
4.
• Pyżalski J., Cyfrowa pedagogika medialna, w: B. Śliwerski, Pedagogika, Warszawa 2019.
• Melosik Z., Kultura popularna jako czynnik socjalizacji, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz.2 Warszawa 2004.

5.
• Melosik Z., Pedagogika postmodernizmu, w: Pedagogika Podręcznik akademicki, Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), cz. 1 Warszawa 2003.
• Humanistyka przełomu wieków, J. Kozielecki (red.), Kraków 1999, tekst S. Morawskiego pt. W janusowym widnokręgu.
6.

• Pedagogika. Podręcznik akademicki, Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), cz. 2, Warszawa 2004, tekst: Surzykiewicz J. Agresja i przemoc w szkole.
• Gasik, H. Metody rozwiązywania sytuacji konfliktowych w szkole. Warszawa: ORE. Tekst dostępny on-line: https://bezpiecznaszkola.men.gov.pl/wp-content/uploads/2015/09/metody-rozwiazywania_all.pdf.
• Jagieła J., Kryzys w szkole. Krótki poradnik psychologiczny, Wydawnictwo Rubikon, Warszawa 2009, rozdziały i części: rozdział 1 (s. 13- 29), IV, V, VI. kryzys_pk.indd (ajd.czest.pl).

7.
• Siwicki M., Trawersowanie Heraklesa. Eskapistyczne wizje aktywności fizycznej a umiar pedagoga, w: Transgresja jako motyw refleksji nad wychowaniem, A. Ciążela, S. Jaronowska (red.), Warszawa 2017.
• Szmidt K., Nuda jako problem pedagogiczny, „Teraźniejszość-Człowiek-Edukacja” Nr3(63)2013 https://docplayer.pl/10221675-Nuda-jako-problem-pedagogiczny.html.

Literatura uzupełniająca do wykładów i ćwiczeń
• Błasiak A., Aksjologiczne aspekty procesu wychowania, Kraków 2009.
• Maria Grzegorzewska, Listy do Młodego Nauczyciela, Warszawa 2022.
• Suchodolski B., Edukacja permanentna, Warszawa 2003, część I.
• Śliwerski, B. (1992). Przekraczanie granic wychowania. Od „pedagogiki dziecka” do antypedagogiki. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Wojnar I., Humanistyczne intencje edukacji Wyd. Akad. „Żak”, Warszawa 2000.

Wykłady:
Literatura:
1/2.
• Śliwerski B., Pedagogika, w: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, T. Pilch (red.) tom IV, Warszawa 2005.
• B. Parysiewicz, Pedagogika w kształceniu pracowników socjalnych i asystentów rodziny, "Zeszyty Pracy Socjalnej" 2016, 21.
•Mysłakowski, Z., Pedagogika ogólna, w[w:] Encyklopedia wychowania, t. 1, Warszawa 1934, s. 701-785.

3.
• Śliwerski B., Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości, Kraków 2012, rozdział: Systematyzowanie wiedzy o wychowaniu.
• Kron W., Pedagogika. Kluczowe zagadnienia. Podręcznik akademicki, Gdańsk 2012, s. 152-176
4.
• Śliwerski B., Samowychowanie jako odrodzenie moralne, w: „Przegląd Pedagogiczny”, 2007, Numer 1[18], s. 15-34.
• Śliwerski B., Wychowanie jako samorealizacja, samowychowanie, w: Tenże: Podstawowe prawidłowości pedagogiki. Podręcznik akademicki, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2011.
• Atłas K., Temperamentalne i osobowościowe podłoże codziennego heroizmu, Katowice 2019, s. 10-18.
5/6.
• Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2006, rozdział: S. Sztobryn, Pedagogika nowego wychowania.
• Pedagogika. Podręcznik akademicki, Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), cz. 2, Warszawa 2004, tekst: B.D. Gołębniak, Szkoła wspomagająca rozwój.
• Kubicka D., Doniosłość codzienności w filozofii wychowania Janusza Korczaka, Nauki o wychowaniu. Studia interdyscyplinarne 2016/1(2)

7.
• Dorczak R., Modele współpracy szkoły z organizacjami w środowisku lokalnym. w: G. Mazurkiewicz (red.), Jakość edukacji – różnorodne perspektywy, Kraków 2012.
• Nadolnik I., Efektywna współpraca szkoły i rodziny: przykłady dobrych praktyk. „Edukacja elementarna w Teorii i Praktyce”, 4/ 2014, s. 137-147.
• Komendant-Brodowska A., Agresja i przemoc szkolna. Raport o stanie badań, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2014.
• Janowski A., Poznawanie uczniów jako podstawa indywidualizacji kształcenia, XIII Konferencja Diagnostyki Edukacyjnej Uczenie się i egzamin w oczach uczniów Uczenie się i egzamin w oczach uczniów (ptde.org).
• Nowotniak J., Ukryty program wychowania, w: Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty, tom. 3, M. Dudzikowa. M. Czerepaniak-Walczak (red.), Gdańsk 2007
8.
• Rugała H., Między misją a profesjonalizmem – wybrane konteksty odpowiedzialności współczesnego nauczyciela kbiel,+{$userGroup},+SPI-4_2020_v02_pl_Rugala.pdf
• Łażewska D. , „Drogi Mistrz” czy „Mistrz Drogi”? Autorytet pedagogiczny w czasach postmoderny , w: D. Łażewska (red.) Autorytet w wychowaniu i edukacji, Józefów 2013.

Ćwiczenia:
1.
• Pedagogika. Podręcznik akademicki, Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), cz. 1, Warszawa 2003, fragment opatrzony tytułem: Edukacja jako przedmiot pedagogiki i jej subdyscyplin

2.
• Harwas-Napierała B., Znaczenie przemian współczesnej rodziny dla rozwoju dziecka, Psychologia rozwojowa, 2008/13/3.
• Młyński J., Wsparcie rodziny – analiza w aspekcie pracy socjalnej, Studia Socialia Cracoviensia 4(2012) nr 1(6)
3.
• Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991 lub Wychowanie bez porażek w praktyce, warszawa 1994.
• Schoenebeck H., Antypedagogika. Być i wspierać zamiast wychowywać, Warszawa 1994, s. 86-128.
4.
• Pyżalski J., Cyfrowa pedagogika medialna, w: B. Śliwerski, Pedagogika, Warszawa 2019
• Melosik Z., Kultura popularna jako czynnik socjalizacji, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz.2 Warszawa 2004.

5.
• Melosik Z., Pedagogika postmodernizmu, w: Pedagogika Podręcznik akademicki, Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), cz. 1 Warszawa 2003
• Humanistyka przełomu wieków, J. Kozielecki (red.), Kraków 1999, tekst S. Morawskiego pt. W janusowym widnokręgu.
6.

• Pedagogika. Podręcznik akademicki, Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), cz. druga, Warszawa 2004, tekst: Surzykiewicz J. Agresja i przemoc w szkole.
• Gasik, H. Metody rozwiązywania sytuacji konfliktowych w szkole. Warszawa: ORE. Tekst dostępny on-line: https://bezpiecznaszkola.men.gov.pl/wp-content/uploads/2015/09/metody-rozwiazywania_all.pdf
• Jagieła J., Kryzys w szkole. Krótki poradnik psychologiczny, Wydawnictwo Rubikon, Warszawa 2009, rozdziały i części: rozdział 1 (s. 13- 29), IV, V, VI. kryzys_pk.indd (ajd.czest.pl)
7.
• Stańczyk P., Nuda w szkole – między alienacją a emancypacją, „Teraźniejszość-Człowiek-Edukacja: kwartalnik myśli społeczno-pedagogicznej” nr 3(59).
• Siwicki M., Trawersowanie Heraklesa. Eskapistyczne wizje aktywności fizycznej a umiar pedagoga, w: Transgresja jako motyw refleksji nad wychowaniem, A. Ciążela, S. Jaronowska (red.), Warszawa 2017.
• Szmidt K., Nuda jako problem pedagogiczny, „Teraźniejszość-Człowiek-Edukacja” Nr3(63)2013 https://docplayer.pl/10221675-Nuda-jako-problem-pedagogiczny.html

Metody kształcenia: wykład problemowy, metoda problemowa, dyskusja, burza mózgów, realizacja zadań indywidualnych i zespołowych, analiza przypadków.
Nakład pracy studenta (z zachowaniem założenia, że 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom aktywności)
liczba godzin kontaktowych: 30
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć (lektura tekstów): 15
liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie się do egzaminu: 20
liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie grupowej prezentacji i analizy artykułu: 10
sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 75

link do zespołu zajęciowego, w którym odbywają się wykłady i ćwiczenia: https://teams.microsoft.com/l/team/19%3aUxTYUgVaea0HwJLMswH1wB_BPsIlkx6vqdMChkLgBeM1%40thread.tacv2/conversations?groupId=2c3dbf06-4db9-4716-89cf-f21f66259b0a&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Metody kształcenia: wykład problemowy, metoda problemowa, dyskusja, burza mózgów, realizacja zadań indywidualnych i zespołowych.
Nakład pracy studenta (z zachowaniem założenia, że 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom aktywności)
liczba godzin kontaktowych: 30
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć (lektura tekstów): 15
liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie się do kolokwium: 20
liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie prezentacji i analizy materiału źródłowego podejmującego problem opiekuńczo-wychowawczy: 10
sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 75.
Link do zespołu, w którym odbywają się wykłady:
https://teams.microsoft.com/l/team/19%3auq14Q1l3j7XfufSVb341fXLRQoKljG3b2DApQipxrPk1%40thread.tacv2/conversations?groupId=85f1de12-e4f2-4fd6-a353-6562347c370d&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Uwagi:
Metody kształcenia: wykład problemowy, metoda problemowa, dyskusja, burza mózgów, prezentacje
Nakład pracy studenta (z zachowaniem założenia, że 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom aktywności)
liczba godzin kontaktowych: 30
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć (lektura tekstów): 15
liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie się do kolokwium: 20
liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie prezentacji i analizy materiału źródłowego podejmującego problem opiekuńczo-wychowawczy: 10
sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 75.