Podstawy psychologii twórczości PE-3S-PPT
TREŚCI PROGRAMOWE:
Twórczość – podstawowe pojęcia i kryteria. Twórczość a kreatywność. Twórczość a inne zdolności. Pojęcie twórczego potencjału. Poziomy twórczości. Dziedziny tworzenia. Twórczość w ujęciu różnych klasycznych szkół psychologicznych. Systemowe koncepcje twórczości. Przeszkody w procesie twórczym. Między jednostką a otoczeniem – społeczny kontekst twórczości. Klimat dla kreatywności. Sektor kreatywny.
W cyklu 2020L:
Wprowadzenie do psychologii twórczości. Potoczne rozumienie terminów twórczość, kreatywność. Ekspansja znaczeniowa pojęć, rys historyczny. Potrzeba twórczości (raporty). Społeczno – kulturowe czynniki wartościujące działania człowieka ze względu na umieszczenie na dymensji: twórczy – nietwórczy. Twórczość w sferze aktywności naukowej, artystycznej, wynalazczej, publicznej. Potrzeba twórczości. Pojęcia, definicje. Ujęcie triadowe twórczości: osoba – proces – produkt. Społeczno-kulturowy wymiar twórczości. Paradygmat 4xP, 5xA, 7xK. Twórczość to „remiks”? Podejście elitarne i egalitarne. Twórczość a kreatywność. Domeny twórczości i rodzaje wartości. Ciemna strona twórczości. Podejście atrybucyjne. Poziomy i wymiary twórczości – dwubiegunowe i czteropoziomowe. Współczesne nurty badań twórczości. Potoczna vs naukowa wiedza o twórczości. Mity o twórczości i twórcach. Ukryte teorie twórczości. Kryteria twórczości. Ogólność a dziedzinowość twórczości. Teoria parku rozrywki. Model propulsji. Rodzaje aktu twórczego. Kryteria twórczości przez małe „t” i duże „T”. Kryteria wybitnych osiągnięć. Psychobiografia i historiometria. Kryteria twórczości w różnych dziedzinach. Specyfika dziedziny czy ogólne wskaźniki? Kryteria twórczości a 4 P: osoba, wytwór, proces, środowisko. Społeczny odbiór twórczości. Identyfikacja potencjału twórczego – przykłady różnych rodzajów pomiaru dotyczących jednostki. Jakościowe i ilościowe badania twórczości. Kryteria twórczości dotyczące osoby. Twórczość, jako myślenie dywergencyjne. Twórczość jako myślenie asocjacyjne. Identyfikacja wyobraźni twórczej i zdolności twórczych. Postawa twórcza/ osobowość. Twórcze aktywności i osiągnięcia. Przegląd klasycznych i współczesnych teorii procesu twórczego. Koncepcje twórczości w ujęciu Wielkich Szkół Psychologicznych: podejście asocjacyjne, postaci/ Gestalt, psychodynamiczne, behawiorystyczne. Krytyka koncepcji klasycznych. Podejście ewolucyjne. Fazowe modele twórczego rozwiązywania problemów. Współczesne koncepcje procesu twórczego: model genploracji, koncepcja interakcji twórczej, dwuwarstwowy model twórczości, model eksploracji – kombinacji - transformacji. Proces twórczy – strategie i twórcze operacje umysłowe. Porównanie koncepcji procesu twórczego. Koncepcja twórczej interakcji. Strategie ukierunkowujące proces twórczy. Twórcze operacje umysłowe. Przykładowe ćwiczenia stymulujące wybrane operacje umysłowe (opisywane na treningu kreatywności). Przeszkody w procesie twórczym. Stymulatory i inhibitory twórczości. Przeszkody poznawcze, emocjonalne, motywacyjne, społeczne. Zapobieganie procesom twórczym. Przedwczesne przerywanie procesów twórczych. Zakłócanie procesów twórczych. Ograniczanie procesów twórczych. Systemowe koncepcje twórczości. Transgresyjna koncepcja twórczości. Inwestycyjna teoria twórczości. Trójstronny model twórczości. Teoria Ja-Pole-Dziedzina. Teoria przypadku i konfiguracji. Komponentowa koncepcja twórczości. Podejścia społeczno-kulturowe. Implikacje systemowych koncepcji twórczości. Społeczny wymiar tworzenia. Społeczne uwarunkowania twórczości. Klimat dla kreatywności. Klasa kreatywna. Sektory kreatywne. Geografia twórczości. Środowisko rodzinne, szkolne, zawodowe. Przymus twórczości? |
W cyklu 2021L:
Wprowadzenie do psychologii twórczości. Potoczne rozumienie terminów twórczość, kreatywność. Ekspansja znaczeniowa pojęć, rys historyczny. Potrzeba twórczości (raporty). Społeczno – kulturowe czynniki wartościujące działania człowieka ze względu na umieszczenie na dymensji: twórczy – nietwórczy. Twórczość w sferze aktywności naukowej, artystycznej, wynalazczej, publicznej. Potrzeba twórczości. Pojęcia, definicje. Ujęcie triadowe twórczości: osoba – proces – produkt. Społeczno-kulturowy wymiar twórczości. Paradygmat 4xP, 5xA, 7xK. Twórczość to „remiks”? Podejście elitarne i egalitarne. Twórczość a kreatywność. Domeny twórczości i rodzaje wartości. Ciemna strona twórczości. Podejście atrybucyjne. Poziomy i wymiary twórczości – dwubiegunowe i czteropoziomowe. Współczesne nurty badań twórczości. Potoczna vs naukowa wiedza o twórczości. Mity o twórczości i twórcach. Ukryte teorie twórczości. Kryteria twórczości. Ogólność a dziedzinowość twórczości. Teoria parku rozrywki. Model propulsji. Rodzaje aktu twórczego. Kryteria twórczości przez małe „t” i duże „T”. Kryteria wybitnych osiągnięć. Psychobiografia i historiometria. Kryteria twórczości w różnych dziedzinach. Specyfika dziedziny czy ogólne wskaźniki? Kryteria twórczości a 4 P: osoba, wytwór, proces, środowisko. Społeczny odbiór twórczości. Identyfikacja potencjału twórczego – przykłady różnych rodzajów pomiaru dotyczących jednostki. Jakościowe i ilościowe badania twórczości. Kryteria twórczości dotyczące osoby. Twórczość, jako myślenie dywergencyjne. Twórczość jako myślenie asocjacyjne. Identyfikacja wyobraźni twórczej i zdolności twórczych. Postawa twórcza/ osobowość. Twórcze aktywności i osiągnięcia. Przegląd klasycznych i współczesnych teorii procesu twórczego. Koncepcje twórczości w ujęciu Wielkich Szkół Psychologicznych: podejście asocjacyjne, postaci/ Gestalt, psychodynamiczne, behawiorystyczne. Krytyka koncepcji klasycznych. Podejście ewolucyjne. Fazowe modele twórczego rozwiązywania problemów. Współczesne koncepcje procesu twórczego: model genploracji, koncepcja interakcji twórczej, dwuwarstwowy model twórczości, model eksploracji – kombinacji - transformacji. Proces twórczy – strategie i twórcze operacje umysłowe. Porównanie koncepcji procesu twórczego. Koncepcja twórczej interakcji. Strategie ukierunkowujące proces twórczy. Twórcze operacje umysłowe. Przykładowe ćwiczenia stymulujące wybrane operacje umysłowe (opisywane na treningu kreatywności). Przeszkody w procesie twórczym. Stymulatory i inhibitory twórczości. Przeszkody poznawcze, emocjonalne, motywacyjne, społeczne. Zapobieganie procesom twórczym. Przedwczesne przerywanie procesów twórczych. Zakłócanie procesów twórczych. Ograniczanie procesów twórczych. Systemowe koncepcje twórczości. Transgresyjna koncepcja twórczości. Inwestycyjna teoria twórczości. Trójstronny model twórczości. Teoria Ja-Pole-Dziedzina. Teoria przypadku i konfiguracji. Komponentowa koncepcja twórczości. Podejścia społeczno-kulturowe. Implikacje systemowych koncepcji twórczości. Społeczny wymiar tworzenia. Społeczne uwarunkowania twórczości. Klimat dla kreatywności. Klasa kreatywna. Sektory kreatywne. Geografia twórczości. Kulturowe uwarunkowanie twórczości. Środowisko rodzinne, szkolne, zawodowe. Podsumowanie. |
W cyklu 2022L:
Wprowadzenie do psychologii twórczości. Potoczne rozumienie terminów twórczość, kreatywność. Ekspansja znaczeniowa pojęć, rys historyczny. Potrzeba twórczości (raporty). Społeczno – kulturowe czynniki wartościujące działania człowieka ze względu na umieszczenie na dymensji: twórczy – nietwórczy. Twórczość w sferze aktywności naukowej, artystycznej, wynalazczej, publicznej. Potrzeba twórczości. Pojęcia, definicje. Ujęcie triadowe twórczości: osoba – proces – produkt. Społeczno-kulturowy wymiar twórczości. Paradygmat 4xP, 5xA, 7xK. Twórczość to „remiks”? Podejście elitarne i egalitarne. Twórczość a kreatywność. Domeny twórczości i rodzaje wartości. Ciemna strona twórczości. Podejście atrybucyjne. Poziomy i wymiary twórczości – dwubiegunowe i czteropoziomowe. Współczesne nurty badań twórczości. Potoczna vs naukowa wiedza o twórczości. Mity o twórczości i twórcach. Ukryte teorie twórczości. Kryteria twórczości. Ogólność a dziedzinowość twórczości. Teoria parku rozrywki. Model propulsji. Rodzaje aktu twórczego. Kryteria twórczości przez małe „t” i duże „T”. Kryteria wybitnych osiągnięć. Psychobiografia i historiometria. Kryteria twórczości w różnych dziedzinach. Specyfika dziedziny czy ogólne wskaźniki? Kryteria twórczości a 4 P: osoba, wytwór, proces, środowisko. Społeczny odbiór twórczości. Identyfikacja potencjału twórczego – przykłady różnych rodzajów pomiaru dotyczących jednostki. Jakościowe i ilościowe badania twórczości. Kryteria twórczości dotyczące osoby. Twórczość, jako myślenie dywergencyjne. Twórczość jako myślenie asocjacyjne. Identyfikacja wyobraźni twórczej i zdolności twórczych. Postawa twórcza/ osobowość. Twórcze aktywności i osiągnięcia. Przegląd klasycznych i współczesnych teorii procesu twórczego. Koncepcje twórczości w ujęciu Wielkich Szkół Psychologicznych: podejście asocjacyjne, postaci/ Gestalt, psychodynamiczne, behawiorystyczne. Krytyka koncepcji klasycznych. Podejście ewolucyjne. Fazowe modele twórczego rozwiązywania problemów. Współczesne koncepcje procesu twórczego: model genploracji, koncepcja interakcji twórczej, dwuwarstwowy model twórczości, model eksploracji – kombinacji - transformacji. Proces twórczy – strategie i twórcze operacje umysłowe. Porównanie koncepcji procesu twórczego. Koncepcja twórczej interakcji. Strategie ukierunkowujące proces twórczy. Twórcze operacje umysłowe. Przykładowe ćwiczenia stymulujące wybrane operacje umysłowe (opisywane na treningu kreatywności). Przeszkody w procesie twórczym. Stymulatory i inhibitory twórczości. Przeszkody poznawcze, emocjonalne, motywacyjne, społeczne. Zapobieganie procesom twórczym. Przedwczesne przerywanie procesów twórczych. Zakłócanie procesów twórczych. Ograniczanie procesów twórczych. Systemowe koncepcje twórczości. Transgresyjna koncepcja twórczości. Inwestycyjna teoria twórczości. Trójstronny model twórczości. Teoria Ja-Pole-Dziedzina. Teoria przypadku i konfiguracji. Komponentowa koncepcja twórczości. Podejścia społeczno-kulturowe. Implikacje systemowych koncepcji twórczości. Społeczny wymiar tworzenia. Społeczne uwarunkowania twórczości. Klimat dla kreatywności. Klasa kreatywna. Sektory kreatywne. Geografia twórczości. Kulturowe uwarunkowanie twórczości. Środowisko rodzinne, szkolne, zawodowe. Podsumowanie. |
W cyklu 2023L:
Wprowadzenie do psychologii twórczości. Potoczne rozumienie terminów twórczość, kreatywność. Ekspansja znaczeniowa pojęć, rys historyczny. Potrzeba twórczości (dane statystyczne, akty prawne). Społeczno – kulturowe czynniki wartościujące działania człowieka ze względu na umieszczenie na dymensji: twórczy – nietwórczy. Twórczość w sferze aktywności naukowej, artystycznej, wynalazczej, publicznej. Pojęcia, definicje. Ujęcie triadowe twórczości: osoba – proces – produkt. Społeczno-kulturowy wymiar twórczości. Paradygmat 4xP, 5xA, 7xK. Twórczość to „remiks”? Podejście elitarne i egalitarne. Twórczość a kreatywność. Domeny twórczości i rodzaje wartości. Ciemna strona twórczości. Podejście atrybucyjne. Poziomy i wymiary twórczości – dwubiegunowe i czteropoziomowe. Współczesne nurty badań twórczości. Potoczna vs naukowa wiedza o twórczości. Mity o twórczości i twórcach. Ukryte teorie twórczości. Kryteria twórczości. Ogólność a dziedzinowość twórczości. Teoria parku rozrywki. Model propulsji. Rodzaje aktu twórczego. Kryteria twórczości przez małe „t” i duże „T”. Kryteria wybitnych osiągnięć. Psychobiografia i historiometria. Kryteria twórczości w różnych dziedzinach. Specyfika dziedziny czy ogólne wskaźniki? Kryteria twórczości a 4 P: osoba, wytwór, proces, środowisko. Społeczny odbiór twórczości. Identyfikacja potencjału twórczego – przykłady różnych rodzajów sposobów pomiaru dotyczących jednostki. Jakościowe i ilościowe badania twórczości. Kryteria twórczości dotyczące osoby. Twórczość, jako myślenie dywergencyjne. Twórczość jako myślenie asocjacyjne. Identyfikacja wyobraźni twórczej i zdolności twórczych. Postawa twórcza/ osobowość. Twórcze aktywności i osiągnięcia. Przegląd klasycznych i współczesnych teorii procesu twórczego. Koncepcje twórczości w ujęciu Wielkich Szkół Psychologicznych: podejście asocjacyjne, postaci/ Gestalt, psychodynamiczne, behawiorystyczne. Krytyka koncepcji klasycznych. Podejście ewolucyjne. Fazowe modele twórczego rozwiązywania problemów. Współczesne koncepcje procesu twórczego: model genploracji, koncepcja interakcji twórczej, dwuwarstwowy model twórczości, model eksploracji – kombinacji - transformacji. Proces twórczy – strategie i twórcze operacje umysłowe. Porównanie koncepcji procesu twórczego. Koncepcja twórczej interakcji. Strategie ukierunkowujące proces twórczy. Twórcze operacje umysłowe. Przykładowe ćwiczenia stymulujące wybrane operacje umysłowe (opisywane na treningu kreatywności). Przeszkody w procesie twórczym. Stymulatory i inhibitory twórczości. Przeszkody poznawcze, emocjonalne, motywacyjne, społeczne. Zapobieganie procesom twórczym. Przedwczesne przerywanie procesów twórczych. Zakłócanie procesów twórczych. Ograniczanie procesów twórczych. Systemowe koncepcje twórczości. Transgresyjna koncepcja twórczości. Inwestycyjna teoria twórczości. Trójstronny model twórczości. Teoria Ja-Pole-Dziedzina. Teoria przypadku i konfiguracji. Komponentowa koncepcja twórczości. Podejścia społeczno-kulturowe. Implikacje systemowych koncepcji twórczości. Społeczny wymiar tworzenia. Społeczne uwarunkowania twórczości. Klimat dla kreatywności. Klasa kreatywna. Sektory kreatywne. Geografia twórczości. Kulturowe uwarunkowanie twórczości. Środowisko rodzinne, zawodowe. Podsumowanie. |
Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza
Zna podstawową terminologię z zakresu psychologii twórczości.
Zna wybrane koncepcje psychologiczne dotyczące procesu twórczego, jego etapów, towarzyszących mu przeszkód i ograniczeń oraz wybrane aspekty społecznych uwarunkować twórczości.
Ma podstawową wiedzę ospecyfice psychologicznej uczestników działalności edukacyjnej w zakresie określonym specjalnością studiów.
Umiejętności
Potrafi dokonać obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych związanych z twórczością i uwarunkowań procesu twórczego. Analizuje ich powiązania z różnymi obszarami działalności pedagogicznej oraz proponuje rozwiązania dla identyfikowanych problemów.
Potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać swoje profesjonalne umiejętności, korzystając z różnych wiarygodnych źródeł (w języku rodzimym i obcym) i nowoczesnych technologii (ICT).
Kompetencje społeczne
Jest przekonany/a o znaczeniu wiedzy naukowej dotyczącej twórczości i kreatywności wrozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych, poszukuje tego typu wiedzy.
Ma krytyczny stosunek do posiadanej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego; dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności.
Literatura
W cyklu 2020L:
Literatura obowiązkowa: Kaufman, J. C. (2011). Kreatywność. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej. Literatura uzupełniająca: Florida, R. (2010). Narodziny klasy kreatywnej. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury. Literatura uzupełniająca będzie rozszerzana przy każdym temacie. |
W cyklu 2021L:
Literatura obowiązkowa: Literatura uzupełniająca: Literatura uzupełniająca będzie rozszerzana przy każdym temacie. |
W cyklu 2022L:
Literatura obowiązkowa: Literatura uzupełniająca: Literatura uzupełniająca będzie rozszerzana przy każdym temacie. |
W cyklu 2023L:
Literatura obowiązkowa: Literatura uzupełniająca: Literatura uzupełniająca będzie rozszerzana przy każdym temacie. |
Uwagi
W cyklu 2020L:
METODY KSZTAŁCENIA: wykład z prezentacją multimedialną, Sumaryczna liczba punktów ECTS: 2 ECTS |
W cyklu 2021L:
METODY KSZTAŁCENIA: wykład z prezentacją multimedialną, Sumaryczna liczba punktów ECTS: 2 ECTS |
W cyklu 2022L:
METODY KSZTAŁCENIA: wykład z prezentacją multimedialną, Sumaryczna liczba punktów ECTS: 2 ECTS |
W cyklu 2023L:
METODY KSZTAŁCENIA: wykład z prezentacją multimedialną, Sumaryczna liczba punktów ECTS: 2 ECTS |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: