Kierunki pedagogiki współczesnej PE-3F-KPE
Opis treści programowych
Epistemologiczne i metodologiczne przesłanki systematyzacji kierunków pedagogiki współczesnej. Filozoficzne źródła i przesłanki inspiracji kierunków pedagogiki współczesnej. Różne typologie, klasyfikacje i stosowane w ich ramach kryteria różnicowania i podziałów kierunków pedagogiki współczesnej.
Pedagogika pozytywistyczna. Socjotechniczne projektowanie oddziaływań pedagogicznych. Podstawowe założenia i przesłanki pedagogiki analityczno-empirycznej podejście eksperymentalne; behawioralne wzorce myślenia i działania - warunkowanie klasyczne i instrumentalne w wychowaniu i kształceniu (w ramach ćwiczeń omawiane są źródłowe egzemplifikacje problemów i rozstrzygnięć odnoszonych do teorii i praktyki edukacyjnej tego nurtu pedagogicznego). Pedagogika kultury. Kategoria kultury i jej eksplikacje na rzecz procesów wychowawczo-edukacyjnych; humanistyczny wymiar pedagogiki kultury; odmienność uprawomocnień nauk przyrodniczych i nauk humanistycznych; kategorie duchowości ludzkiej oraz świata ducha jako metodologiczne podstawy wiedzy humanistycznej; wychowanie jako internalizacja wytworów i wartości kulturowych (w ramach ćwiczeń omawiane są źródłowe egzemplifikacje problemów i rozstrzygnięć odnoszonych do teorii i praktyki edukacyjnej tego nurtu pedagogicznego). Pedagogika fenomenologiczna. Pedagogiczne recepcje fenomenologii; podstawowe pojęcia fenomenologii (fenomen, istota rzeczy, kategorialne stany rzeczy, świat życia codziennego) oraz ich teoretyczne i praktyczne aplikacje na gruncie pedagogiki. Fenomenologia jako metoda postępowania badawczego; wybrane fenomeny wychowania i kształcenia (w ramach ćwiczeń omawiane są źródłowe egzemplifikacje problemów i rozstrzygnięć odnoszonych do teorii i praktyki edukacyjnej tego nurtu pedagogicznego). Pedagogika personalistyczna. Postacie myśli personalistycznej, pryncypia personalistycznej praktyki pedagogicznej; personalizm jako afirmacja osobowego wymiaru istnienia; kategorie osoby, wartości, wspólnoty; wychowanie i kształcenie jako urzeczywistnianie człowieczeństwa i wychowanie do wartości (w ramach ćwiczeń omawiane są źródłowe egzemplifikacje problemów i rozstrzygnięć odnoszonych do teorii i praktyki edukacyjnej tego nurtu pedagogicznego).
Pedagogika egzystencjalna. Egzystencjalizm jako zjawisko kulturowe; egzystencjalne sposoby problematyzowania ludzkiego życia i jego rozwoju; podstawowe kategorie: jednostkowość, sytuacyjność, autokreacja, wybór; wychowanie i kształcenie jako inicjowanie samo-stwarzania na drodze urzeczywistniania własnego indywiduum oraz niepowtarzalnego miejsca w świecie (w ramach ćwiczeń omawiane są źródłowe egzemplifikacje problemów i rozstrzygnięć odnoszonych do teorii i praktyki edukacyjnej tego nurtu pedagogicznego z wyeksponowaniem związków z egzystencjalną rangą kategorii dialogu). Pedagogika dialogu. Dowartościowanie intersubiektywnej przestrzeni „Pomiędzy” i otwarcie na drugiego człowieka; podstawowe kategorie: relacja, mowa, spotkanie, inność; wychowanie i kształcenie jako uobecnienie (siebie samego) i pedagogiczne obejmowanie troską na drodze urzeczywistniania samego siebie w relacji do drugiego człowieka.
Pedagogika hermeneutyczna. Kategorie: przedrozumienia, rozumienia, dziejowości; pedagogiczne pryncypia i zastosowania zorientowane hermeneutycznie; hermeneutyka jako metoda postępowania badawczego; wychowanie i kształcenie jako samowychowanie i samokształcenie oraz problematyzowanie tego, co znane i nieznane, oswojone i inne (w ramach ćwiczeń omawiane są źródłowe egzemplifikacje problemów i rozstrzygnięć odnoszonych do teorii i praktyki edukacyjnej tego nurtu pedagogicznego).
Pedagogika pragmatyzmu. Sposób rozumienia świata społeczno-kulturowego (role kategorii zmiany i różnorodności). Sposób rozumienia wiedzy i działania, godnych zaufania. Podstawowe idee praktyki edukacyjnej: uczenie się przez działanie i doświadczenie, afirmacja indywidualizmu pedagogicznego, praktyka edukacyjna jako praktyka na rzecz demokracji społecznej (w ramach ćwiczeń omawiane są źródłowe egzemplifikacje problemów i rozstrzygnięć odnoszonych do teorii i praktyki edukacyjnej tego nurtu pedagogicznego). Nowe postacie i wymiary humanistycznych idei w teorii i praktyce pedagogicznej (idee pajdocentryzmu, pedagogiki międzykulturowej, pedagogiki negatywnej, psychologii humanistycznej - w ramach ćwiczeń omawiane są źródłowe egzemplifikacje problemów i rozstrzygnięć odnoszonych się do tych nurtów). Pedagogika emancypacyjna. Podstawowe założenia i twierdzenia; kulturowe wytwarzanie różnicy rodzajowej; wychowanie i kształcenie jako reprodukowanie ukrytych wzorców nierówności; problem równouprawnienia oraz ukrytych form społecznej dyskryminacji. Założenia i przesłanki pedagogiki krytycznej. Krytyka fabrykowania uprawomocnień i ukrytych form autorytaryzmu; podstawowe kategorie: „przemoc symboliczna”; „kolonizacja”; ukryty „program szkoły”; „racjonalność instrumentalna i komunikacyjna”. idea descholaryzacji społeczeństwa (w ramach ćwiczeń omawiane są źródłowe egzemplifikacje problemów i rozstrzygnięć odnoszonych do teorii i praktyki edukacyjnej tego nurtu pedagogicznego). Pedagogika postmodernistyczna. Sytuacja człowieka w ponowoczesnym świecie: rozpad wielkich narracji, kultura instant, kultura zainscenizowanej różnicy; kategoria płynności: płynne czasy, płynny lęk; płynne ryzyko; pedagogiczne postacie i aplikacje teorii ponowoczesnej(w ramach ćwiczeń omawiane są źródłowe egzemplifikacje problemów i rozstrzygnięć odnoszonych do teorii i praktyki edukacyjnej tego nurtu pedagogicznego).
W cyklu 2020Z:
Opis treści programowych Różne typologie, klasyfikacje i stosowane w ich ramach kryteria różnicowania i podziałów kierunków pedagogiki współczesnej. Pedagogika pozytywistyczna (założenia filozofii pozytywistycznej, socjotechniczne projektowanie oddziaływań pedagogicznych: socjologizm, psychologizm, pedagogizm). Pedagogika kultury (założenia i postacie; kategoria kultury i jej eksplikacje dla procesów wychowawczo-edukacyjnych). Pedagogika fenomenologiczna (źródła pedagogicznych recepcji fenomenologii, podstawowe kategorie filozofii fenomenologicznej oraz ich teoretyczne i praktyczne aplikacje na gruncie pedagogiki). Pedagogika personalistyczna (różne odsłony myśli personalistycznej, podstawowe kategorie personalizmu, pryncypia i akcenty personalistycznej praktyki pedagogicznej). Pedagogika egzystencjalna (podstawowe założenia, kategorie egzystencjalizmu – wolność, odpowiedzialność, tragizm; teoretyczne i praktyczne aplikacje pedagogiczne), pedagogika dialogu (idee filozofii dialogu, postacie i przejawy pedagogiki zorientowanej dialogicznie). Pedagogika hermeneutyczna (kategorie przedrozumienia, rozumienia, dziejowości; pedagogiczne pryncypia i zastosowania). Pedagogika krytyczna (teoria krytyczna i jej implikacje pedagogiczne; problem społecznych uprawomocnień, ich kryzysu i rozpadu). Pedagogika emancypacyjna (podstawowe założenia i twierdzenia; problem równouprawnienia oraz ukrytych form społecznej dyskryminacji). Pedagogika postmodernistyczna (sytuacja człowieka w ponowoczesnym świecie, założenia i pedagogiczne aplikacje teorii ponowoczesnej). |
W cyklu 2020Zn:
Opis treści programowych Różne typologie, klasyfikacje i stosowane w ich ramach kryteria różnicowania i podziałów kierunków pedagogiki współczesnej. Pedagogika pozytywistyczna (założenia filozofii pozytywistycznej, socjotechniczne projektowanie oddziaływań pedagogicznych: socjologizm, psychologizm, pedagogizm). Pedagogika kultury (założenia i postacie; kategoria kultury i jej eksplikacje dla procesów wychowawczo-edukacyjnych). Pedagogika fenomenologiczna (źródła pedagogicznych recepcji fenomenologii, podstawowe kategorie filozofii fenomenologicznej oraz ich teoretyczne i praktyczne aplikacje na gruncie pedagogiki). Pedagogika personalistyczna (różne odsłony myśli personalistycznej, podstawowe kategorie personalizmu, pryncypia i akcenty personalistycznej praktyki pedagogicznej). Pedagogika egzystencjalna (podstawowe założenia, kategorie egzystencjalizmu – wolność, odpowiedzialność, tragizm; teoretyczne i praktyczne aplikacje pedagogiczne), pedagogika dialogu (idee filozofii dialogu, postacie i przejawy pedagogiki zorientowanej dialogicznie). Pedagogika hermeneutyczna (kategorie przedrozumienia, rozumienia, dziejowości; pedagogiczne pryncypia i zastosowania). Pedagogika krytyczna (teoria krytyczna i jej implikacje pedagogiczne; problem społecznych uprawomocnień, ich kryzysu i rozpadu). Pedagogika emancypacyjna (podstawowe założenia i twierdzenia; problem równouprawnienia oraz ukrytych form społecznej dyskryminacji). Pedagogika postmodernistyczna (sytuacja człowieka w ponowoczesnym świecie, założenia i pedagogiczne aplikacje teorii ponowoczesnej). |
W cyklu 2021Z:
Opis treści programowych |
W cyklu 2021Zn:
Opis treści programowych Różne typologie, klasyfikacje i stosowane w ich ramach kryteria różnicowania i podziałów kierunków pedagogiki współczesnej. Pedagogika pozytywistyczna (założenia filozofii pozytywistycznej, socjotechniczne projektowanie oddziaływań pedagogicznych: socjologizm, psychologizm, pedagogizm). Pedagogika kultury (założenia i postacie; kategoria kultury i jej eksplikacje dla procesów wychowawczo-edukacyjnych). Pedagogika fenomenologiczna (źródła pedagogicznych recepcji fenomenologii, podstawowe kategorie filozofii fenomenologicznej oraz ich teoretyczne i praktyczne aplikacje na gruncie pedagogiki). Pedagogika personalistyczna (różne odsłony myśli personalistycznej, podstawowe kategorie personalizmu, pryncypia i akcenty personalistycznej praktyki pedagogicznej). Pedagogika egzystencjalna (podstawowe założenia, kategorie egzystencjalizmu – wolność, odpowiedzialność, tragizm; teoretyczne i praktyczne aplikacje pedagogiczne), pedagogika dialogu (idee filozofii dialogu, postacie i przejawy pedagogiki zorientowanej dialogicznie). Pedagogika hermeneutyczna (kategorie przedrozumienia, rozumienia, dziejowości; pedagogiczne pryncypia i zastosowania). Pedagogika krytyczna (teoria krytyczna i jej implikacje pedagogiczne; problem społecznych uprawomocnień, ich kryzysu i rozpadu). Pedagogika emancypacyjna (podstawowe założenia i twierdzenia; problem równouprawnienia oraz ukrytych form społecznej dyskryminacji). Pedagogika postmodernistyczna (sytuacja człowieka w ponowoczesnym świecie, założenia i pedagogiczne aplikacje teorii ponowoczesnej). |
W cyklu 2022Zn:
Opis treści programowych Różne typologie, klasyfikacje i stosowane w ich ramach kryteria różnicowania i podziałów kierunków pedagogiki współczesnej. Pedagogika pozytywistyczna (założenia filozofii pozytywistycznej, socjotechniczne projektowanie oddziaływań pedagogicznych: socjologizm, psychologizm, pedagogizm). Pedagogika kultury (założenia i postacie; kategoria kultury i jej eksplikacje dla procesów wychowawczo-edukacyjnych). Pedagogika fenomenologiczna (źródła pedagogicznych recepcji fenomenologii, podstawowe kategorie filozofii fenomenologicznej oraz ich teoretyczne i praktyczne aplikacje na gruncie pedagogiki). Pedagogika personalistyczna (różne odsłony myśli personalistycznej, podstawowe kategorie personalizmu, pryncypia i akcenty personalistycznej praktyki pedagogicznej). Pedagogika egzystencjalna (podstawowe założenia, kategorie egzystencjalizmu – wolność, odpowiedzialność, tragizm; teoretyczne i praktyczne aplikacje pedagogiczne), pedagogika dialogu (idee filozofii dialogu, postacie i przejawy pedagogiki zorientowanej dialogicznie). Pedagogika hermeneutyczna (kategorie przedrozumienia, rozumienia, dziejowości; pedagogiczne pryncypia i zastosowania). Pedagogika krytyczna (teoria krytyczna i jej implikacje pedagogiczne; problem społecznych uprawomocnień, ich kryzysu i rozpadu). Pedagogika emancypacyjna (podstawowe założenia i twierdzenia; problem równouprawnienia oraz ukrytych form społecznej dyskryminacji). Pedagogika postmodernistyczna (sytuacja człowieka w ponowoczesnym świecie, założenia i pedagogiczne aplikacje teorii ponowoczesnej). |
Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2022Zn: | W cyklu 2021Z: | W cyklu 2020Z: | W cyklu 2023L: | W cyklu 2021Zn: | W cyklu 2024L: | W cyklu 2020Zn: | W cyklu 2022Z: |
Efekty kształcenia
Wiedza
Zna i rozumie proces różnicowania teoretycznego pedagogiki jako nauki. Zna elementarną systematykę głównych kierunków teoretycznych i paradygmatów pedagogiki.
Zna i rozumie podstawowe implikacje głównych kierunków teoretycznych pedagogiki dla pojmowania procesu wychowania i kształtowania jego praktyki.
Zna i rozumie główne wyznaczniki teoretyczne i metodologiczne wybranych kierunków teoretycznych pedagogiki, w tym ich przesłanki filozoficzne i naukoznawcze w zakresie pojmowania pedagogiki jako nauki, przedmiotu jej badań i sposobu poznania naukowego.
Umiejętności
Potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę na temat nurtów pedagogiki współczesnej w celu analizowania i interpretowania problemów pedagogicznych. Potrafi dokonywać analiz tekstów naukowych z dyscypliny pedagogika.
Potrafi przygotować prezentację zagadnienia pedagogicznego związanego z konkretną koncepcją pedagogiczną, formułować argumenty odwołujące się do różnorodnych perspektyw teoretycznych, dyskutować o nich oraz czynnie uczestniczyć w debacie.
Kompetencje społeczne
Ma krytyczny stosunek do posiadanej wiedzy z obszaru pedagogiki jako dyscypliny i jej współczesnej postaci, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się w tym zakresie z uwagi na rozwój zawodowy i osobisty.
Odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej przyszłej roli zawodowej, uznając wagę wiedzy teoretycznej na temat rozwoju pedagogiki współczesnej.
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
W cyklu 2020Z:
Obowiązkowa Zasoby elektroniczne w kształceniu zdalnym Uzupełniająca |
W cyklu 2020Zn:
Obowiązkowa Zasoby elektroniczne w kształceniu zdalnym Uzupełniająca |
W cyklu 2021Z:
Obowiązkowa Zasoby elektroniczne Uzupełniająca |
W cyklu 2021Zn:
Obowiązkowa Zasoby elektroniczne w kształceniu zdalnym Uzupełniająca |
W cyklu 2022Z:
Obowiązkowa Zasoby elektroniczne Uzupełniająca |
W cyklu 2022Zn:
bowiązkowa Zasoby elektroniczne w kształceniu zdalnym Uzupełniająca |
W cyklu 2023L:
Obowiązkowa Zasoby elektroniczne Uzupełniająca |
Uwagi
W cyklu 2020Z:
Opis metod kształcenia Wykład - link do Zespołu w Teams: Laboratorium/warsztaty - link do Zespołu w Teams: Metoda asymilacji wiedzy (wykład problemowy, dyskusja, praca z książką), e-learning, metody oglądowe, praca w grupach, „burza mózgów”. Nakład pracy |
W cyklu 2020Zn:
Opis metod kształcenia Wykład - link do Zespołu w Teams: Laboratorium/warsztaty - link do Zespołu w Teams: Metoda asymilacji wiedzy (wykład problemowy, dyskusja, praca z książką), e-learning, metody oglądowe, praca w grupach, „burza mózgów”. Nakład pracy |
W cyklu 2021Z:
Opis metod kształcenia Nakład pracy |
W cyklu 2021Zn:
Opis metod kształcenia Nakład pracy |
W cyklu 2022Z:
Opis metod kształcenia Nakład pracy |
W cyklu 2022Zn:
Metoda asymilacji wiedzy (wykład problemowy, dyskusja, praca z książką), metody oglądowe, praca w grupach, „burza mózgów”. Nakład pracy |
W cyklu 2023L:
Opis metod kształcenia Nakład pracy |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: