Psychopatologia rozwoju PE-2F-PRU

TREŚCI PROGRAMOWE
Dane historyczne dotyczące zainteresowania się problemami zdrowia psychicznego u dzieci i młodzieży; Określenie dyscyplin: psychologia kliniczna, psychopatologia, psychologia kliniczna dzieci i młodzieży; Przedmiot zainteresowania nauk zajmujących się zdrowiem psychicznym dzieci i młodzieży: zdrowie, zdrowie psychiczne, zaburzenia psychiczne, osoba dziecka; Teorie wyjaśniające zaburzenia zdrowia psychicznego; przyczyny powstania zaburzeń psychicznych: biologiczne, psychologiczne i społeczne; Diagnoza psychologiczna zaburzeń zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży; Rodzina dziecka chorego i niepełnosprawnego; Zaburzenia zdrowia psychicznego i rozwojowe w okresie niemowlęctwa i wczesnego dzieciństwa (pogłębiona i szczegółowa charakterystyka); Zaburzenia rozpoczynające się w okresie szkolnym (pogłębiona i szczegółowa charakterystyka); Problemy zdrowia psychicznego okresu adolescencji (pogłębiona i szczegółowa charakterystyka) Dziecko chore somatycznie; Dziecko z chorobami ośrodkowego układu nerwowego; Przemoc w rodzinie; Uzależnienia chemiczne i niechemiczne wśród dzieci i młodzieży.

Wprowadzenie w problematykę przedmiotu. Pojęcie rozwoju i zmiany rozwojowej. Podstawowe pojęcia i modele rozwoju psychoruchowy dziecka. Zasady i prawidłowości rozwoju psychicznego człowieka. Czynniki warunkujące prawidłowy przebieg rozwoju psychoruchowego dziecka. Wybrane koncepcje i teorie rozwoju psychicznego człowieka. Sposoby odróżniania zachowań normatywnych od patologicznych: kryterium statystyczne, społeczno-kliniczne, rozwojowe i psychiatryczne. Pojęcie normy i patologii w psychologii klinicznej. Wybrane zagadnienia psychopatologii wieku rozwojowego (rozległe zaburzenia rozwojowe: niepełnosprawność intelektualna i autyzm; zaburzenia nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, specyficzne trudności w uczeniu się). Udział psychologii w rozwiązywaniu problemów zdrowia somatycznego. Zapoznanie z trudnościami i odmiennościami procesów rozwojowych u niepełnosprawnych dzieci i dorosłych. Podstawy klinicznej diagnozy i terapii psychologicznej.

Treści ćwiczeń:
1. Zaburzenia ze spektrum autyzmu (geneza, klasyfikacja,, charakterystyka objawów, rozpoznawanie zaburzeń).
2. Niepełnosprawność intelektualna (przyczyny, diagnoza, charakterystyka funkcjonowania o różnym stopniu niepełnosprawności intelektualnej, zespól Downa).
3. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi (przyczyny, kryteria diagnostyczne ADHD, rozwój społeczny i formy pomocy dziecku z ADHD).
4. Specyficzne rozwojowe zaburzenia uczenia się (dysleksja, dysgrafia, dyskalkulia, objawy, przyczyny, diagnoza, postępowanie terapeutyczne).
5. Depresja (przyczyny, objawy, skutki, formy leczenia i terapii).
6. Zaburzenia odżywiania (funkcja jedzenia i masy ciała, czynniki ryzyka, jadłowstręt psychiczny – typy, przyczyny, konsekwencje, bulimia, otyłość).
7. Uzależnienia (rodzaje, przyczyny, objawy, konsekwencje i formy leczenia.

1. Wprowadzenie w problematykę przedmiotu. Określenie psychopatologii jak dyscypliny oraz podstawowych pojęć: norma, normalność, zdrowie, dobrostan. Pojęcie rozwoju i zmiany rozwojowej (uniwersalne, wspólne, indywidualne). Kryteria normy i patologii, systemy klasyfikacji zaburzeń (ICD-11, DSM-5, DC:0-3 R, DC-LD, ICF – 2001, ICF-CY – 2007.). Rodzina z dzieckiem z zaburzeniami rozwoju.
2. Zaburzenia ze spektrum autyzmu (geneza, klasyfikacja,, charakterystyka objawów, rozpoznawanie zaburzeń).
3. Niepełnosprawność intelektualna (przyczyny, diagnoza, charakterystyka funkcjonowania o różnym stopniu niepełnosprawności intelektualnej, zespól Downa).
4. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi (przyczyny, kryteria diagnostyczne ADHD, rozwój społeczny i formy pomocy dziecku z ADHD).
5. Specyficzne rozwojowe zaburzenia uczenia się (dysleksja, dysgrafia, dyskalkulia, objawy, przyczyny, diagnoza, postępowanie terapeutyczne).
6. Depresja (przyczyny, objawy, skutki, formy leczenia i terapii).
7. Zaburzenia odżywiania (funkcja jedzenia i masy ciała, czynniki ryzyka, jadłowstręt psychiczny – typy, przyczyny, konsekwencje, bulimia, otyłość).
8. Uzależnienia (rodzaje, przyczyny, objawy, konsekwencje i formy leczenia.

Literatura obowiązkowa:
Butcher, J, N., Hooley,J, H., Mineka, S. (2000). Psychologia zaburzeń DSM5. Gdańsk: GWP, 23-40, 55- 84. 143 – 176
Carlton, R., Butcher, J., Mineka, S. (2003). Psychologia zaburzeń, Gdańsk: GWP, s. 113- 189.
Cierpiałkowska, L., Sęk, H. (2016). Psychologia kliniczna. Warszawa: PWN, s. s.49 – 80.195 – 280, 453 – 472.
Klasyfikacja diagnostyczna DC:0-3R (2005). Oficyna wydawnicza „Fundament”
Oszwa, U. (2007). Dziecko z zaburzeniami rozwoju i zachowania w klasie szkolnej. Vademecum nauczycieli i rodziców. Kraków: Impuls, s. 91 – 105, 109 – 120.
Pilecka, W. (2002). Przewlekła choroba somatyczna w życiu i rozwoju dziecka, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 51 – 61.
Pyra, M. (2016). Oddziaływanie psychologiczne wobec dziecka chorego i jego rodziny. [w:] L. Zabłocka –Żytka., E. Sokołowska. Pomoc psychologiczna chorym somatycznie. Wybrane zagadnienia. Warszawa: Difin S.A., s. 141- 161.
Rode, D. (2010). Psychologiczne uwarunkowania przemocy w rodzinie Charakterystyka sprawców. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s.123-160.
Schaffer, H.R. (2008). Psychologia dziecka. Warszawa: PWN, s. 38-57.
Seligman, M.E.P., Walker, E.F., Rosenhan, D.L. (2001). Psychopatologia. Poznań: Wydawnictwo Zysk I S-ka, s.19 – 43, 44 -97.
Sęk, H.(2005). Wprowadzenie do psychologii klinicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 68 – 82.
Szewczyk L., Skowrońska M., (2003). Zaburzenia psychosomatyczne u dzieci i młodzieży. Teoria i praktyka. Wydawnictwo Emu, Warszawa, s. 7 - 78.
Twardowski, A.(1999). Rodzina a dziecko niepełnosprawne. [w:] J. Obuchowska (red.). Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. (s.19-51). Warszawa: WSiP.
Literatura uzupełniająca:
Meyer,R. (2003). Psychopatologia. Jeden przypadek – wiele teorii. Gdańsk: GWP, s. 11- 35.
Obuchowska, I. (2005). Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży – wybrane zagadnienia. [w:] S. Sęk (red.) Psychologia kliniczna. T2.(s.25 - 46). Warszawa: PWN.
Marcelli, D. (2013). Psychopatologia wieku dziecięcego. Wrocław: Elsevier.
Kendall, P. (2014). Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji, Gdańsk: GWP.

Literatura obowiązkowa

Grzegorzewska, I., Cierpiałkowska, L., Borkowska, A. (2020). Psychologia kliniczna dzieci i młodziezy. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN SA.

1. Cierpiałkowska, L., Sęk, H. (red.) 2016). Psychologia kliniczna. Warszawa, PWN
2. DC:0-3R (2005). Klasyfikacja diagnostyczna. Warszawa: Wyd. „Fundament”.
3. ICD-10. Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych. Rewizja Dziesiąta. (1997, 2000) Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne “Vesalius”, Wydawnictwo Instytutu Psychiatrii i Neurologii. Kraków, Warszawa (188-238).
4. Jerzak, M. (red.) 2016). Zaburzenia psychiczne i rozwojowe u dzieci a rzeczywistość szkolna. Warszawa, PWN
5. Kendall, P. (2014). Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji, Gdańsk:GWP.
6.Komender, J., Jagielska, G., Bryńska, A. (2009). Autyzm i zespół Aspergera, Warszawa:PZWL.
7. Marcelli, D. (2013). Psychopatologia wieku dziecięcego. Wrocław, Elsevier
8. Namysłowska, I. (2007). Psychiatria dzieci i młodzieży. Warszawa, PZWL
9. Pisula, E. (2012). Autyzm. Od badań mózgu do praktyki psychologicznej, Sopot: GWP.
10. Wolańczyk ,T., Komender, J. (2005). Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci. Warszawa: PZWL.
11. Zasępa, E. (2016). Osoba z niepełnosprawnością intelektualną. Procesy poznawcze. Kraków, Oficyna Wyd. Impuls

Literatura uzupełniająca:
1. Attwood, T. (2006). Zespół Aspergera, Warszawa: Wyd. Zysk i S-ka.
2. Biała M. (1994) Teoria zabawy wg. Koncepcji D.W. Winnicotta, Nowiny Psychologiczne 4.
3. Danielewicz, D., Pisula, E. (2011). Rodzice i rodzeństwo wobec trudności w zdrowiu i rozwoju dziecka, Warszawa: Wyd. APS.
4. Frith, U. (2008). Autyzm. Wyjaśnienie tajemnicy. Gdańsk: GWP.
5. Krasowicz-Kupis, G. (2009). Psychologia dysleksji. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN
Hanć, T. (2009). Dzieciństwo i dorastanie z ADHD. Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Kazdin, A.E., Weisz, J.R. (red.) (2006). Psychoterapia dzieci i młodzieży. Metody oparte na dowodach. Kraków, Wydawnictwo UJ.
Kulik, A. (2010). Zmęczenie przewlekłe u nastolatków. Charakterystyka psychologiczna. Lublin, Wydawnictwo KUL
Kołakowski, A. (red.) (2013). Zaburzenia zachowania u dzieci. Teoria i praktyka. Sopot, GWP.
Reinecke, M.A., Clark, D.A. (red.). Psychoterapia poznawcza w teorii i praktyce (s. 486–524). Gdańsk, GWP.

Literatura obowiązkowa:
1. Carson R.C., Butcher J.N., Mineka S. (2003). Psychologia zaburzeń. Gdańsk: GWP.
2. Cierpiałkowska L. (2011). Psychopatologia. Warszawa: wyd. Scholar.
3. Harwas-Napierała B., Trempała J. (2000). Psychologia rozwoju człowieka. T.2 i 3. Warszawa: PWN.
4. Kryteria diagnostyczne z DSM-5. Desk Referennce (2015). Wrocław: Edra Urban & Partner.
5. Wolańczyk T., Komender J. (2005). Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci. Warszawa: PZWL

Literatura uzupełniająca:
1. Kendall P. (2004). Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. Gdańsk: GWP.
2. Namysłowska W., Sumik A. (2006). Psychiatria dzieci i młodzieży. Warszawa: PZWL.
3. Pisula E. (2005). Małe dziecko z autyzmem. Diagnoza i terapia. Gdańsk: GWN. (Rozdz. 4).
4. Sęk H. (2005). Orientacja patogenetyczna i salutogenetyczna w psychologii klinicznej. [w:] H. Sęk (red.).: Psychologia kliniczna. T.1. Warszaw: PWN (Rozdz. 3).

Literatura obowiązkowa:
1. Carson R.C., Butcher J.N., Mineka S. (2003). Psychologia zaburzeń. Gdańsk: GWP.
2. Cierpiałkowska L. (2011). Psychopatologia. Warszawa: wyd. Scholar.
3. Harwas-Napierała B., Trempała J. (2000). Psychologia rozwoju człowieka. T. 1. Warszawa: PWN.
4. Kryteria diagnostyczne z DSM-5. Desk Referennce (2015). Wrocław: Edra Urban & Partner.
5. Wolańczyk T., Komender J. (2005). Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci. Warszawa: PZWL

Literatura uzupełniająca:
1. Bobińska, K., Pietras, T., Gałecki, P. (red. 2012). Niepełnosprawność intelektualna – etiopatogeneza, epidemiologia, diagnoza, terapia. Wrocław: Wydawnictwo Continuo.
2. Cierpiałkowska, L., Sęk, H., (red.). (2020). Psychologia kliniczna. Warszawa: PWN.
3. Grzegorzewska, I., Cierpiałkowska, L., Borkowska, A. R. (red.) (2020). Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży. Warszawa: PWN.
4. Kendall P. (2004). Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. Gdańsk: GWP.
5. Krasowicz-Kulpis G. (2006). Dysleksja rozwojowa. Perspektywa psychologiczna. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.
6. Namysłowska I., Sumik A. (2006). Psychiatria dzieci i młodzieży. Warszawa: PZWL
7. Pietras, T., Witusik, A., Gałecki, P., (red.). (2010). Autyzm – epidemiologia, diagnoza i terapia. Wrocław: Wydawnictwo Continuo.

Literatura obowiązkowa:
1. Carson R.C., Butcher J.N., Mineka S. (2003). Psychologia zaburzeń. Gdańsk: GWP.
2. Cierpiałkowska L. (2011). Psychopatologia. Warszawa: wyd. Scholar.
3. Harwas-Napierała B., Trempała J. (2000). Psychologia rozwoju człowieka. T. 1. Warszawa: PWN.
4. Kryteria diagnostyczne z DSM-5. Desk Referennce (2015). Wrocław: Edra Urban & Partner.
5. Wolańczyk T., Komender J. (2005). Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci. Warszawa: PZWL

Literatura uzupełniająca:
1. Bobińska, K., Pietras, T., Gałecki, P. (red. 2012). Niepełnosprawność intelektualna – etiopatogeneza, epidemiologia, diagnoza, terapia. Wrocław: Wydawnictwo Continuo.
2. Cierpiałkowska, L., Sęk, H., (red.). (2020). Psychologia kliniczna. Warszawa: PWN.
3. Grzegorzewska, I., Cierpiałkowska, L., Borkowska, A. R. (red.) (2020). Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży. Warszawa: PWN.
4. Kendall P. (2004). Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. Gdańsk: GWP.
5. Krasowicz-Kulpis G. (2006). Dysleksja rozwojowa. Perspektywa psychologiczna. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.
6. Namysłowska I., Sumik A. (2006). Psychiatria dzieci i młodzieży. Warszawa: PZWL
7. Pietras, T., Witusik, A., Gałecki, P., (red.). (2010). Autyzm – epidemiologia, diagnoza i terapia. Wrocław: Wydawnictwo Continuo.

Zajęcia odbywały się będą z wykorzystaniem aplikacji Teams.
Link do wykładu:
https://teams.microsoft.com/l/channel/19%3a986b4a781aa6441da02a9af41aa553b8%40thread.tacv2/Og%25C3%25B3lny?groupId=7c8f20fd-34d0-419e-96c4-8043d975cf4c&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

gr ćw II DUPE-PSD
Zajęcia odbywają się online z wykorzystaniem aplikacji Teams link do zajeć:
https://teams.microsoft.com/l/channel/19%3a60af90d833b04651b71b45a70e5f2829%40thread.tacv2/Og%25C3%25B3lny?groupId=0c8e8df4-175a-45f1-822f-038b7b152cee&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

gr ćw II DUPE-PKM
Zajęcia odbywają się online z wykorzystaniem aplikacji Teams link do zajeć:
https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a830434ac76514695b9de6f9be2ca952a%40thread.tacv2/conversations?groupId=425368a2-f4ff-4c01-abb4-bfbb153f8089&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

gr ćw II DUPE-EZG
Zajęcia realizujemy w formie zdalnej z użyciem platformy MS Teams. Link do zespołu:
https://teams.microsoft.com/l/team/19%3af557fbccc7c042ca905148b8a58b4d90%40thread.tacv2/conversations?groupId=13617c5b-2923-4045-b2d9-f00b6e5ae4bc&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

gr ćw II DUPE-PZL
Zajęcia odbywają się online z wykorzystaniem aplikacji Teams link do zajeć:
https://teams.microsoft.com/l/team/19%3afd5348696190498ca990490010ff6efc%40thread.tacv2/conversations?groupId=6e48dabd-fabd-4543-96b2-a4923b0bb36b&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

NAKŁAD PRACY STUDENTA:
Godziny kontaktowe np. wykład 15, ćwiczenia 15
Przygotowanie się do zajęć, lektury 30
Przygotowanie się do egzaminu 15
Sumaryczna liczba punktów ECTS

metody pracy: prezentacja i analiza studium przypadków, film, praca zespołowa nad przygotowaniem i prezentacją wybranych zagadnień.
nakład pracy: 75 godz. - 15 ćw., przygotowanie do zajęć - 15 godz., referat 15 godz., czytanie literaturyi przygotowanie się do zaliczenia - 30 godz.

metody pracy: prezentacja i analiza studium przypadków, film, praca zespołowa nad przygotowaniem i prezentacją wybranych zagadnień.
nakład pracy: 75 godz. - 15 ćw., przygotowanie do zajęć - 15 godz., referat 15 godz., czytanie literaturyi przygotowanie się do zaliczenia - 30 godz.