Wychowanie i kształcenie 20-3S-WIK1

TREŚCI PROGRAMOWE
1. Podstawowe podejścia do wychowania i kształcenia: aksjocentryzm i pajdocentryzm.
2. Wychowanie a kształcenie – istota, czynniki, sfery oddziaływania.
3. Język , mowa, opowieść w wychowaniu i kształceniu.
4. Rola kultury w wychowaniu i kształceniu.
5. Homo ludens. Mythos i zabawa w wychowaniu i kształceniu. Zjawisko gier komputerowych w wybranych badaniach psychologicznych.
6. Społeczeństwo wychowujące – kto, kiedy i jak wychowuje?
7. Osoba a wspólnota. Wokół myśli Kazimierza Dąbrowskiego o wychowaniu. Wychowanie i kształcenie jako wspieranie rozwoju osobowego.
8. Wychowanie i kształcenie w systemach politycznych. Psychologia i pedagogika w kontekście systemów politycznych, społeczne znaczenie wychowania i kształcenia.
9. Pajdeja a wychowanie współczesne. Psychologiczne oddziaływania w zakresie wychowania i kształcenia – ujęcie klasyczne vs. współczesne.
10. Nowe zjawisk w wychowaniu i kształceniu, wychowanie i kształcenie w całości określone przez rodziców, Tippi – studium przypadku.
11. Podsumowanie zagadnień dyskutowanych: ciągłość i zmiana w wychowaniu i kształceniu w wymiarze społeczny i jednostkowym. Rola nauk i subdyscyplin zajmujących się wychowaniem i kształceniem.

TREŚCI PROGRAMOWE
1. Podstawowe podejścia do wychowania i kształcenia: aksjocentryzm i pajdocentryzm.
2. Wychowanie a kształcenie – istota, czynniki, sfery oddziaływania.
3. Język , mowa, opowieść w wychowaniu i kształceniu.
4. Rola kultury w wychowaniu i kształceniu.
5. Homo ludens. Mythos i zabawa w wychowaniu i kształceniu. Zjawisko gier komputerowych w wybranych badaniach psychologicznych.
6. Społeczeństwo wychowujące – kto, kiedy i jak wychowuje?
7. Osoba a wspólnota. Wokół myśli Kazimierza Dąbrowskiego o wychowaniu. Wychowanie i kształcenie jako wspieranie rozwoju osobowego.
8. Wychowanie i kształcenie w systemach politycznych. Psychologia i pedagogika w kontekście systemów politycznych, społeczne znaczenie wychowania i kształcenia.
9. Pajdeja a wychowanie współczesne. Psychologiczne oddziaływania w zakresie wychowania i kształcenia – ujęcie klasyczne vs. współczesne.
10. Nowe zjawisk w wychowaniu i kształceniu, wychowanie i kształcenie w całości określone przez rodziców, Tippi – studium przypadku.
11. Podsumowanie zagadnień dyskutowanych: ciągłość i zmiana w wychowaniu i kształceniu w wymiarze społeczny i jednostkowym. Rola nauk i subdyscyplin zajmujących się wychowaniem i kształceniem.

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

a. Gałkowski J., Gałkowski St., Wartości – kultura – humanistyka, Wyd. Naukowe Akademii Ignatianum, Kraków 2019, s. 87-121.
b. Kobierzycki T., Osoba. Dylematy rozwoju. Studium metakliniczne, wyd. Redakcja Wydawnictw Pozaprasowych „Pomorze” Pomorskiego Wydawnictwa Prasowego RSW „Prasa-Książka-Ruch”, Bydgoszcz 1989
c. Melonowska J., Tradycja greckiej pajdei w kontekście współczesnego sporu o aksjocentryzm i pajdocentryzm w wychowaniu, Psychologia Wychowawcza, nr 58, 2019, s. 117-128.
d. Murzyn A., Od Herbartowskiej wielostronności zainteresowań do uduchowionego społeczeństwa obywatelskiego w: E. Anhalt, D. Stępkowski (red.), Wychowanie i kształcenie w systemach politycznych, Wyd. Salezjańskie, Warszawa 2012, s. 167-185.
e. Rutkowski J., Wykształcenie liberalne w perspektywie sporu o istotę wolności, w: E. Anhalt, D. Stępkowski (red.), Wychowanie i kształcenie w systemach politycznych, Wyd. Salezjańskie, Warszawa 2012, s. 101-117.
f. Schaffer H. R., Psychologia dziecka, wyd. PWN, Warszawa 2006, rzdz. 9
g. Scruton R., Kultura jest ważna. Wiara i kultura w osaczonym świecie, wyd. Zysk i S-ka, Poznań 2010.
h. Włodarski Z., Hankała A., Nauczanie i wychowanie jako stymulacja rozwoju człowieka, wyd. Impuls, Warszawa – Kraków 2004, rzdz. 1, 2, 3.
i. Zagórska W., Uczestnictwo młodych dorosłych w rzeczywistości wykreowanej kulturowo. Doświadczenie, funkcje psychologiczne, wyd. Universitas, Kraków 2004, ss. 21-76.
j. Zubelewicz J., Filozofia wychowania. Aksjocentryzm i pajdocentryzm, wyd. Żak, Warszawa 2002
k. Zubelewicz J., Przyczyny przemocy uczniów wobec nauczycieli. Pedagogika akademicka a pedagogika Johanna F. Herbarta i Bogusława Wolniewicza, w: E. Anhalt, D. Stępkowski (red.), Wychowanie i kształcenie w systemach politycznych, Wyd. Salezjańskie, Warszawa 2012, s. 185-210

MATERIAŁ VIDEO (OBOWIĄZKOWY):
Film dokumentalny „Le monde selon Tippi”

LITERATURA POMOCNICZA
a. Bettelheim B., Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni, wyd. W.A.B, Warszawa 1997
b. Gałkowski St., Zaproszenie do mitu. Filozofia wychowania z pism Leszka Kołakowskiego wywiedziona, Kwartalnik Pedagogiczny 2018 Numer 2(248), ss. 9-23.
c. Kołakowski L., Gdzie jest miejsce dzieci w filozofii liberalnej?, [w:] L. Kołakowski, Moje słuszne poglądy na wszystko, Wydawnictwo Znak, Kraków 1999, s. 170–185.
d. Kołakowski L., Po co uniwersytet?, w: tenże, Czy Pan Bóg jest szczęśliwy i inne pytania, wyd. Znak, Kraków 2009, ss. 259 – 267.
e. Lewis C. S., Cztery miłości, wyd. PAX, Warszawa 1968, rzdz. 1, 3.
f. Melonowska J., Wstyd jako umiejętność, w: W kulturze wstydu? Wstyd i jego reprezentacje w tekstach kultury / Łebkowska Anna, Wróblewski Łukasz, Muca Klaudia ( red. ), 2019, ss. 73-89
g. Schaffer H. R., Początki uspołecznienia dziecka, PWN, Warszawa 1981, rzdz. 5.
h. Schaffer H. R., Psychologia dziecka, wyd. PWN, Warszawa 2006, rzdz. 2
i. Woroniecki J., Gawęda o gawędzeniu, wyd. Fundacja Servire Veritati Instytut Edukacji Narodowej, Lublin 2017

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

a. Gałkowski J., Gałkowski St., Wartości – kultura – humanistyka, Wyd. Naukowe Akademii Ignatianum, Kraków 2019, s. 87-121.
b. Kobierzycki T., Osoba. Dylematy rozwoju. Studium metakliniczne, wyd. Redakcja Wydawnictw Pozaprasowych „Pomorze” Pomorskiego Wydawnictwa Prasowego RSW „Prasa-Książka-Ruch”, Bydgoszcz 1989
c. Melonowska J., Tradycja greckiej pajdei w kontekście współczesnego sporu o aksjocentryzm i pajdocentryzm w wychowaniu, Psychologia Wychowawcza, nr 58, 2019, s. 117-128.
d. Murzyn A., Od Herbartowskiej wielostronności zainteresowań do uduchowionego społeczeństwa obywatelskiego w: E. Anhalt, D. Stępkowski (red.), Wychowanie i kształcenie w systemach politycznych, Wyd. Salezjańskie, Warszawa 2012, s. 167-185.
e. Rutkowski J., Wykształcenie liberalne w perspektywie sporu o istotę wolności, w: E. Anhalt, D. Stępkowski (red.), Wychowanie i kształcenie w systemach politycznych, Wyd. Salezjańskie, Warszawa 2012, s. 101-117.
f. Schaffer H. R., Psychologia dziecka, wyd. PWN, Warszawa 2006, rzdz. 9
g. Scruton R., Kultura jest ważna. Wiara i kultura w osaczonym świecie, wyd. Zysk i S-ka, Poznań 2010.
h. Włodarski Z., Hankała A., Nauczanie i wychowanie jako stymulacja rozwoju człowieka, wyd. Impuls, Warszawa – Kraków 2004, rzdz. 1, 2, 3.
i. Zagórska W., Uczestnictwo młodych dorosłych w rzeczywistości wykreowanej kulturowo. Doświadczenie, funkcje psychologiczne, wyd. Universitas, Kraków 2004, ss. 21-76.
j. Zubelewicz J., Filozofia wychowania. Aksjocentryzm i pajdocentryzm, wyd. Żak, Warszawa 2002
k. Zubelewicz J., Przyczyny przemocy uczniów wobec nauczycieli. Pedagogika akademicka a pedagogika Johanna F. Herbarta i Bogusława Wolniewicza, w: E. Anhalt, D. Stępkowski (red.), Wychowanie i kształcenie w systemach politycznych, Wyd. Salezjańskie, Warszawa 2012, s. 185-210

MATERIAŁ VIDEO (OBOWIĄZKOWY):
Film dokumentalny „Le monde selon Tippi”

LITERATURA POMOCNICZA
a. Bettelheim B., Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni, wyd. W.A.B, Warszawa 1997
b. Gałkowski St., Zaproszenie do mitu. Filozofia wychowania z pism Leszka Kołakowskiego wywiedziona, Kwartalnik Pedagogiczny 2018 Numer 2(248), ss. 9-23.
c. Kołakowski L., Gdzie jest miejsce dzieci w filozofii liberalnej?, [w:] L. Kołakowski, Moje słuszne poglądy na wszystko, Wydawnictwo Znak, Kraków 1999, s. 170–185.
d. Kołakowski L., Po co uniwersytet?, w: tenże, Czy Pan Bóg jest szczęśliwy i inne pytania, wyd. Znak, Kraków 2009, ss. 259 – 267.
e. Lewis C. S., Cztery miłości, wyd. PAX, Warszawa 1968, rzdz. 1, 3.
f. Melonowska J., Wstyd jako umiejętność, w: W kulturze wstydu? Wstyd i jego reprezentacje w tekstach kultury / Łebkowska Anna, Wróblewski Łukasz, Muca Klaudia ( red. ), 2019, ss. 73-89
g. Schaffer H. R., Początki uspołecznienia dziecka, PWN, Warszawa 1981, rzdz. 5.
h. Schaffer H. R., Psychologia dziecka, wyd. PWN, Warszawa 2006, rzdz. 2
i. Woroniecki J., Gawęda o gawędzeniu, wyd. Fundacja Servire Veritati Instytut Edukacji Narodowej, Lublin 2017

Stosowane metody:
Metoda podawcza, dyskusja.
NAKŁAD PRACY STUDENTA
Godziny kontaktowe – 30 godzin
Przygotowanie do zajęć – 20 godzin
Przygotowanie do zaliczenia – 25 godzin
Łączna liczba godzin aktywności - 75 godzin

LICZBA ECTS – 3

Stosowane metody:
Metoda podawcza, dyskusja.
NAKŁAD PRACY STUDENTA
Godziny kontaktowe – 30 godzin
Przygotowanie do zajęć – 20 godzin
Przygotowanie do zaliczenia – 25 godzin
Łączna liczba godzin aktywności - 75 godzin

LICZBA ECTS – 3