Narzędzia diagnozy psychologicznej dziecka 20-3F-NDD
Wykłady:
1. Narzędzia diagnozy psychologicznej: podstawowe podziały (np. standardowe versus swobodne; badające wymiary poznawczy, osobowościowy, afektywny, behawioralny doświadczenia)
2. Procedury diagnostyczne stosowane wobec dzieci i młodzieży (zasady użycia metod standardowych, tj. testów psychometrycznych czy kwestionariuszy, jak i niestandardowych/ swobodnych metod badań tj. obserwacja, eksperyment, rozmowa psychologiczna oraz korzystanie z dokumentacji na przykład szkolnej, sądowej, medycznej; konieczność formułowania diagnozy rozszerzonej, obejmującej dziecko wraz z jego rodziną/ najbliższym otoczeniem społecznym; uwzględnienie zainteresowań oraz podstawowych aktywności dziecka). Kwestie etyczne uwzględniane w badaniach dotyczących dzieci i młodzieży (wymóg obecności opiekuna dziecka, zgody dziecka na kontakt psychologiczny)
3. Podstawowe założenia teoretyczne, które posłużyły konstrukcji narzędzi diagnostycznych badających m in. intelekt, emocjonalność, płeć psychologiczną, temperament i osobowość człowieka, który zmierza ku dorosłości (paradygmat diagnostyczny: behawioralny, poznawczy, humanistyczny, psychodynamiczny, systemowy)
4. Przegląd koncepcji teoretycznych uwzględniających aspekty rozwojowe, które stały się podstawą konstruowania narzędzi diagnostycznych (tu: kwestionariusze przeznaczone do diagnozy wybranych wymiarów osobowości i inwentarze przeznaczone do diagnozy osobowości jako całości, testy badające zdolności ogólne i zdolności specyficzne, skale behawioralne, etc.)
5. Podsumowanie. Uzasadnienie rekomendacji narzędzi diagnostycznych stosowanych na różnych etapach życia dziecka (dzieciństwo: wczesne, średnie, późne; adolescencja: wczesna i późna).
Zagadnienia podstawowe dla ćwiczeń:
1. Kwestie organizacyjne i wprowadzające w problematykę ćwiczeń.
2. Kwestionariusze osobowości (1)
Kwestionariusze do badania lęku: Inwentarz Stanu i Cechy Lęku dla Dzieci STAIC (Spielberger i in.), Skala Jawnego Niepokoju „Jaki jesteś?” (Skrzypek i Choynowski)
3. Kwestionariusze osobowości (2):
Kwestionariusz temperamentu EAS-C w adaptacji W. Oniszczenko,
Skala Poczucia Kontroli u Dzieci Przedszkolnych SPK-DP autorstwa B. Szmigielskiej
4. Testy projekcyjne (1): Test Niedokończonych Zdań Rottera (wersja dla dzieci i młodzieży)
5. Testy projekcyjne (2): Test Apercepcji Tematycznej dla dzieci (CAT)
6. Kwestionariusze dla młodzieży (i dorosłych):
Kwestionariusz Kompetencji Społecznych (KKS), Anna Matczak
Skala Samooceny Rosenberga (SES)
7. Skala Inteligencji Wechslera dla Dzieci - Wersja Zmodyfikowana WISC-R.
Podsumowanie zajęć.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2017Zn: | W cyklu 2016Z: | W cyklu 2017Z: | W cyklu 2016Zn: |
Efekty kształcenia
Wiedza
Znać podstawowe narzędzia diagnozy psychologicznej dzieci i młodzieży oraz kontekst teoretyczny, na bazie którego powstały;
Znać i rozumieć zasady etyczne obowiązujące w pracy z dziećmi i młodzieżą ;
Znać specyfikę kontaktu z dzieckiem i podstawowe zasady związane z procesem jego diagnozy;
Umiejętności
Refleksyjnie korzystać z narzędzi diagnostycznych, znać ich ograniczenia i wykorzystać tkwiące w nich możliwości;
Zaplanować przebieg badania diagnostycznego dobierając odpowiednie narzędzia, biorąc pod uwagę takie czynniki jak wiek dziecka, poziom rozwoju mowy, rozwój psychomotoryczny, postawę wobec badania, zgłaszany problem;
Przeprowadzić badanie diagnostyczne wybranymi metodami, uwzględniając możliwości i potrzeby oraz opracować ilościowo oraz jakościowo ich wyniki;
Potrafić opracować i zinterpretować wyniki przeprowadzonych osobiście badań diagnostycznych na poziomie analizy ilościowej i jakościowej;
Umieć sformułować diagnozę osobowości i poziomu intelektualnego dziecka, wskazując jego mocne i słabe strony. Umieć opisać jego funkcjonowanie psychologiczne w podstawowych sferach rozwoju (emocjonalna, społeczna, obraz siebie, temperament, sfera poznawcza itd.) oraz sformułować prognozę w zakresie funkcjonowania osobowości i intelektu badanego dziecka;
Kompetencje społeczne
Współpracować zadaniowo w grupie;
Dostrzegać i formułować problemy etyczne w pracy
diagnostycznej oraz dostrzegać specyfikę i znaczenie relacji interpersonalnych w kontakcie diagnostycznym
Być odpowiedzialny w wykonywaniu wyznaczonych
zadań;
Sposób pomiaru
Egzamin pisemny – pytania testowe
Wykonanie ćwiczeń indywidualnie oraz grupowo podczas zajęć
Ocena zadania wykonanego indywidualnie i w grupach podczas ćwiczeń oraz odpowiedzi udzielanych na pytania w trakcie ćwiczeń
Wykonanie zadań domowych - samodzielne przeprowadzenie badania wybranymi metodami
Ocena na podstawie obserwacji pracy w grupie, sposobu i jakości pracy, wywiązywania się z zadań
Literatura
1. Hornowska, E., Brzezińska, A.I., Appelt, K., Kaliszewska-Czeremska, K. (2014). Rola środowiska w rozwoju małego dziecka – metody badania (rozdz. 1, rozdz. 2, rozdz. 3; s. 15-71). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
2. Krasowicz-Kupis, G., Wiejak, K. (2008). Skala inteligencji Wechslera dla dzieci (WISC-R) w praktyce psychologicznej (rozdz. 4, rozdz. 5, rozdz. 6; s. 73-182). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
3. Święcicka, M. (red.) (2011). Metody diagnozy w psychologii klinicznej dziecka i rodziny (rozdz. 2, rozdz. 3, rozdz. 5; rozdz. 6, rozdz. 7; s. 29-55, 79-127). Warszawa: Wyd. Paradygmat.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: