Społeczne aspekty migracji 20-2S-SAM
1. Migracje i mobilność. Podstawowe zagadnienia i problemy: typy migracji, przyczyny migracji, migracje a ład globalny, zróżnicowania etniczne, rasizm i wielokulturowość, feminizacja migracji; 2. Migracje zagraniczne Polaków: tradycje migracji zagranicznych Polaków, specyfika migracji w okresie PRL, wahadłowe migracje zarobkowe, migracje zagraniczne Polaków w kontekście integracji z UE, zagraniczne migracje zarobkowe Polaków (podstawowe trendy); 3. Polska jako kraj przyjmujący imigrantów: Polska jako kraj przyjmujący - tradycje i współczesność, imigranci w Polsce w wymiarze instytucjonalno-prawnym, charakterystyka imigrantów w Polsce (liczba, kraje pochodzenia, aktywność zawodowa i społeczna), uchodźcy jako specyficzna grupa imigrantów, imigranci w polskim dyskursie publicznym: opinie, postawy, stereotypy; 4. Migracje i problematyka wielokulturowości: muzułmanie w społeczeństwach Europy Zachodniej, wielokulturowość a kapitał polityczny, wielokulturowość a getta etniczne, porażka polityki wielokulturowości?; 5. Migranci a globalny rynek pracy: migracja a popyt na pracę, migranci na rynku pracy (pierwsze i drugie pokolenie), wpływ migracji na gospodarkę krajów przyjmujących, nowa ekonomia polityczna a dynamika zmian w strukturze siły roboczej, migracje a nieformalny rynek pracy; 6. Przykłady procesów migracyjnych – masowe przemieszczenia ludności: migracje zarobkowe polskich chłopów na przełomie XIX i XX w., migracje na Ziemie Zachodnie i Północne w Polsce, „gastarbeiterzy” w krajach Europy Zachodniej, migracje Latynosów do USA; 7. Przykłady procesów migracyjnych – migracje do Warszawy w ujęciu historycznym: migracje miasto-wieś w kontekście historycznym, przyczyny migracji (czynniki przyciągające i wypychające), migranci w dużym mieście: podstawowe problemy, przebieg procesu adaptacji, koszty i korzyści towarzyszące migracji do dużego miasta; 8. Przykłady procesów migracyjnych – wyludnianie się amerykańskich miast przemysłowych: dezindustrializacja, depopulacja, trajektoria „upadku” amerykańskiego miasta przemysłowego – przykład Detroit; 9. Teoretyczne dyskursy migracji: ekonomiczne teorie migracji, teoria systemu światowego, sieci i systemy migracyjne, migracje a tożsamość etniczna i narodowa, migracje a koncepcje narodu, państwa i obywatelstwa.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza
Student, który zaliczył przedmiot, potrafi wymienić podstawowe pojęcia socjologiczne, odnoszące się do społecznych aspektów migracji.
Student, który zaliczył przedmiot, potrafi wyróżnić i opisać przyczyny, kierunki oraz najważniejsze trendy związane z charakterem współczesnych migracji.
Umiejętności
Student, który zaliczył przedmiot, potrafi samodzielnie interpretować i analizować zjawiska społeczne w ramach procesów migracji zewnętrznych i wewnętrznych.
Student, który zaliczył przedmiot, potrafi pozyskiwać dane i wykorzystywać je do analizy procesów migracji w ujęciu socjologicznym.
Kompetencje społeczne
Student, który zaliczył przedmiot, potrafi samodzielnie uzupełnić zdobytą wiedzę w zakresie społecznych aspektów migracji.
Kryteria oceniania
Dyskusja podczas zajęć, egzamin końcowy (test wiedzy).
Literatura
1. Urry J. (2009), „Socjologia mobilności”, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
2. Bauman Z. (2006), „Globalizacja”, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
3. Castells M. (2009), „Koniec tysiąclecia”, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
4. Slany K. (2009), „Migracje kobiet: perspektywa wielowymiarowa”, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
5. Okólski M. (2004), „Demografia zmiany społecznej”, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.
6. Górny A., Grabowska-Lusińska I., Lesińska M., Okólski M. (2010) (red.), „Transformacja nieoczywista: Polska jako kraj imigracji”, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
7. Grzymała-Kazłowska A. (2007), „Konstruowanie ‘innego’. Wizerunki imigrantów w Polsce”, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
8. Nowicka E., Łodziński S. (2006) (red.), „Kulturowe wymiary imigracji do Polski. Studia socjologiczne”, Warszawa: Wydawnictwo „Prolog”.
9. Grzymała-Kazłowska A. (2008) (red.), „Między wielością a jednością. Integracja odmiennych grup i kategorii migrantów w Polsce”, Warszawa: Ośrodek Badań nad Migracjami.
10. Markiewicz W, Rybicki P. (1967), „Przemiany społeczne na ziemiach zachodnich”, Poznań: Instytut Zachodni.
11. Castles S., Miller M. J. (2011), "Migracje we współczesnym świecie", Wydawnictwo Naukowe PWN.
12. Kucharczyk J. (2013), red., "Nic o nas bez nas. Partycypacja obywatelska Polaków w Wielkiej Brytanii", Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
13. Piłat A., Frelak Seges J., Wysieńska K. (2013), "Mała Azja w Polsce. Plany i strategie imigrantów z Azji i Bliskiego Wschodu", Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
14. Grabowska-Lusińska I. (2012), "Migrantów ścieżki zawodowe bez granic", Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
15. Łukasiuk M. (2007), "Obcy w mieście: migracja do współczesnej Warszawy", Warszawa: Wydawnictwo Akademickie "Żak".
16. Klaus W. (2010), red., "Sąsiedzi czy intruzi? O dyskryminacji cudzoziemców w Polsce", Warszawa: Stowarzyszenie Interwencji Prawnej.
17. Chrzanowska A., Klaus W. (2011), red., "Poza systemem. Dostęp do ochrony zdrowia nieudokumentowanych migrantów i cudzoziemców ubiegających się o ochronę międzynarodową w Polsce", Warszawa: Stowarzyszenie Interwencji Prawnej.
18. Pasamonik B. (2014), "Rola płci w integracji europejskich muzułmanów", Warszawa: Wydawnictwo Nomos.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: