Metody i techniki badań społecznych 20-2F-MIT
Wykład ma za zadanie przekazanie wiedzy na temat metod i technik badań socjologicznych:
Sondaż: sondaż jako metoda, przebieg badania, narzędzia badań sondażowych (ankieta i kwestionariusz wywiadu), kwestionariusz jako narzędzie, pytanie jako narzędzie (rodzaje pytań i zasady ich układania, skale, kafeterie), analiza wyników badań sondażowych
Dobór jednostek do badania: rodzaje prób i ich reprezentatywność, dobór celowy
Analiza treści jako metoda: status metody, etapy realizacji badań z użyciem analizy treści
Obserwacja jako metoda: status metody, typy obserwacji, realizacja badania
Pogłębiony wywiad indywidualny jako metoda: status metody, rodzaje wywiadów indywidualnych, scenariusz wywiadu, realizacja badania metodą IDI, sposoby analizy materiałów z wywiadów
Wywiad grupowy jako metoda: status metody, rodzaje wywiadów grupowych, scenariusz FGI, techniki projekcyjne, realizacja badania metodą FGI.
Na ćwiczeniach studenci nabędą umiejętność realizacji badań socjologicznych:
- stawiania pytań badawczych i formułowania hipotez,
- dobierania odpowiednich metod poznania do stawianych pytań badawczych,
- budowy narzędzi badawczych (kwestionariusz ankiety, scenariusz IDI, scenariusz FGI),
- realizacji badań (obserwacja, ankieta, analiza treści, IDI)
- opracowywania wyników z badań
- przygotowywania prezentacji z omówieniem wyników badania, pisanie raportów z badań
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza:
Student/ka zna elementarną terminologię z zakresu konceptualizacji badań społecznych (np. pytania badawcze, hipotezy, operacjonalizacja, zmienne i wskaźniki, próba, sondaż, IDI, FGI, pilotaż, raport z badań etc.)
Student/ka zna różne metody i techniki badań społecznych (obserwacja, wywiad indywidualny o różnym stopniu standaryzacji, wywiad grupowy, analiza danych zastanych)
Student/ka zna różne metody i techniki analizy danych (analiza ilościowa, analiza jakościowa, analiza pól semantycznych, analiza treści, analiza dyskursu)
Umiejętności:
Student/ka umie wykorzystać różne podejścia w badaniach empirycznych (paradygmat pozytywistyczny i humanistyczny)
Student/ka posiada umiejętności konceptualizacji (min. umiejętność doboru metod w zależności od celu badania i stawianych pytań badawczych) oraz realizacji badań socjologicznych w terenie
Student/ka kieruje się poznanymi na zajęciach zasadami etyki zawodowej socjologa w realizacji badań empirycznych
Kompetencje społeczne:
Student/ka umie współpracować w grupie i przygotowywać wspólne projekty badawcze
Student/ka umie dyskutować i przedstawiać argumenty w dyskusji na temat metod i technik wykorzystywanych w badaniach społecznych
Student/ka umie przedstawiać wyniki zrealizowanych badań w formie pisemnej (raportu z badań) oraz ustnej (w formie prezentacji z wykorzystaniem technik multimedialnych)
Student/ka umie samodzielnie myśleć i krytycznie analizować zastosowania wybranych podejść, metod i technik w badaniach
Kryteria oceniania
Metody kształcenia:
dyskusje tematyczne powiązane z tekstami
burza mózgów
prezentacje multimedialne
symulacje prowadzenia wywiadów
konsultacje dotyczące projektów
działania praktyczne
Kryteria oceniania:
udział w dyskusjach prowadzonych na zajęciach;
wykonywanie i prezentowanie prac domowych;
realizacja własnych projektów badawczych;
udział w realizacji projektów grupowych;
kolokwia cząstkowe,
egzamin
Ocena z kolokwium
Ocena z raportu z badania.
Ocena na podstawie obserwacji.
Ocena na podstawie obserwacji pracy grupowej.
Literatura
Literatura obowiązkowa:
Babbie Earl. 2007. Badania społeczne w praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
Sztabiński Paweł B., Zbigniew Sawiński i Franciszek Sztabiński (red.). 2005. Fieldwork jest sztuką. Warszawa: Wydawnictwo IFIS PAN
Gruszczyński Leszek A.. Kwestionariusz w socjologii. Budowa narzędzi do badań surveyowych. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Mayntz Renate, Kurt Holm, Peter Hübner. 1985. Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Babiński Grzegorz. 1980. Wybrane zagadnienie z metodologii socjologicznych badań empirycznych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Hammersley Martyn, Paul Atkinson. 2000. Metody badań terenowych Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka
Kvale Steinar. 2010. Prowadzenie wywiadów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
Maison Dominika. 2000. Zogniskowane wywiady grupowe. Jakościowa metoda badań marketingowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
Rapley Tim. 2010. Analiza konwersaji, dyskursu i dokumentów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
Angrosino Michael. 2010. Badania etnograficzne i obserwacyjne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
Literatura uzupełniająca:
Denzin Norman K., Yvonna S. Lincoln (red.).2009. Metody badań jakościowych (Tom I i II). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
Gibbs Graham. 2011. Analizowanie danych jakościowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
Lisek-Michalska Jolanta, Paweł Daniłowicz (red.). 2004 (i późniejsze). Zogniskowany wywiad grupowy. Studia nad metodą. Łódź: UŁ
Nicińska Magdalena. 2000. Indywidualne wywiady pogłębione i zogniskowane wywiady grupowe – analiza porównawcza. w: „ASK. Społeczeństwo, badania, metody”. Wyd. Instytut Filozofii i Socjologii PAN, nr 8, s. 39-50
Sułek Antoni, Anna Wyka (red.).1989. Poza granicami socjologii ankietowej. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Wyka Anna.1993. Badacz społeczny wobec doświadczenia. Warszawa: Wydawnictwo IFIS PAN
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: