Elementy pedagogiki resocjalizacyjnej WS-3F-EPR

1. Pedagogika resocjalizacyjna jako dyscyplina naukowa. Rys historyczny pedagogiki resocjalizacyjnej. Budowa pedagogiki resocjalizacyjnej (działy i warstwy pedagogiki resocjalizacyjnej).
2. Omówienie podstawowych pojęć: resocjalizacja, wychowanie resocjalizujące, profilaktyka społeczna, demoralizacja, zachowanie patologiczne.
3. Nieprzystosowanie społeczne dzieci i młodzieży. Pojęcie nieprzystosowania społecznego. Etapy i typologia nieprzystosowania społecznego. Analiza przebiegu procesu wykolejenia społecznego wg koncepcji Cz. Czapówa; typologia nieprzystosowania społecznego. Charakterystyka głównych objawów nieprzystosowania społecznego.
4. Główne zadania wychowania resocjalizującego.
5. Analiza prawidłowo przeprowadzonego procesu oddziaływania resocjalizacyjnego.
6. Zasady obowiązujące w procesie resocjalizacji.
7. Resocjalizacja w środowisku otwartym i w warunkach zamkniętych.

W cyklu 2022L:

TREŚCI PROGRAMOWE:
1. Pedagogika resocjalizacyjna jako dyscyplina naukowa. Rys historyczny pedagogiki resocjalizacyjnej. Miejsce pedagogiki resocjalizacyjnej wśród innych dyscyplin naukowych związanych z pedagogiką specjalną. Budowa pedagogiki resocjalizacyjnej (działy i warstwy pedagogiki resocjalizacyjnej).
2. Omówienie podstawowych pojęć: resocjalizacja, wychowanie resocjalizujące, profilaktyka społeczna, demoralizacja, zachowanie patologiczne.
3. Nieprzystosowanie społeczne dzieci i młodzieży. Pojęcie nieprzystosowania społecznego (przegląd wybranych definicji nieprzystosowania społecznego). Etapy i typologia nieprzystosowania społecznego. Analiza przebiegu procesu wykolejenia społecznego wg koncepcji Cz. Czapówa; typologia nieprzystosowania społecznego. Charakterystyka głównych objawów nieprzystosowania społecznego.
4. Główne zadania wychowania resocjalizującego (likwidowanie przyczyn, usuwanie negatywnych zmian osobowości, utrwalanie uzyskanych rezultatów, wdrażanie do samowychowania).
5. Analiza prawidłowo przeprowadzonego procesu oddziaływania resocjalizacyjnego. Charakterystyka czterech etapów procesu oddziaływania resocjalizacyjnego.
6. Zasady obowiązujące w procesie resocjalizacji. Niekonwencjonalność zasad w oddziaływaniu wychowawczym na niedostosowanych społecznie; charakterystyka oraz omówienie zasad oddziaływań obowiązujących w procesie resocjalizacji niedostosowanych społecznie – typologia
wg Cz. Czapówa i O. Lipkowskiego.
7. Resocjalizacja w środowisku otwartym: zadania i rola kuratora sądowego dla nieletnich; kuratorski ośrodek pracy z młodzieżą jako jedna z podstawowych instytucji resocjalizacyjnych o charakterze otwartym; ogniska wychowawcze i świetlice środowiskowe; przykładowe środowiskowe programy pedagogiczne m.in.: „Przyjaciel dzieci Ulicy”, „Pedagog rodzinny”, „Wychowawca podwórkowy”; streetworking, partyworking.
8. Resocjalizacja nieletnich w warunkach zamkniętych (młodzieżowe ośrodki wychowawcze, okręgowe ośrodki wychowawcze, zakłady poprawcze i schroniska dla nieletnich (cele, zadania, charakter, specyfika, kryteria kierowania do placówek, organizacja i zasady pobytu nieletnich w danej placówce, rodzaje i typy placówek, środki i metody wychowawcze stosowane wobec nieletnich w danym typie placówki).
9. Instytucjonalna resocjalizacja osób dorosłych. Zakład karny jako instytucja resocjalizacyjna. Metody i środki oddziaływania penitencjarnego stosowane wobec osób odbywających karę pozbawienia wolności, problemy wychowawcze instytucji więziennej.

W cyklu 2022Ln:

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Koordynatorzy przedmiotu

Hubert Iwanicki

Efekty kształcenia

Wiedza
Zna terminologię, stosowaną w obrębie pedagogiki resocjalizacyjnej oraz pokrewnych dyscyplinach naukowych.
Ma uporządkowaną wiedzę na temat opieki i profilaktyki niedostosowania społecznego oraz zna przyczyny, przejawy, stadia i psychospołeczne konsekwencje tego procesu.
Zna i rozumie teorię spostrzegania społecznego i komunikacji: zachowania społeczne i ich uwarunkowania, sytuację interpersonalną, empatię, zachowania asertywne, agresywne i uległe.

Umiejętności
Potrafi dokonać obserwacji i interpreta¬cji sytuacji i zjawisk społecznych, analizuje je z wykorzystaniem wiedzy pedagogiczno-psychologicznej oraz ich powiązania z różnymi obszarami dzia¬łalności resocjalizacyjnej.
Potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę w celu zaproponowania rozwiązania problemów opiekuńczych, wychowawczych, także tych złożonych i nietypowych. Potrafi podejmo¬wać działania naprawcze, zarówno w warunkach rozpoznanych, jak i nie w pełni przewidywalnych.
Potrafi wykorzystać posiadaną wiedzę w wykonywaniu zadań związanych z organizowaniem wsparcia społecznego, w tym instytucjonalnego odnoszącego się do dziecka zagrożonego niedostosowaniem społecznym.

Kompetencje społeczne
Jest gotów(-owa) do odpowiedzialnego pełnienia ról zawodowych, w tym przestrzegania zasad etyki zawodowej oraz kierowania się szacunkiem dla każdego człowieka.
Jest gotów(-owa) do pracy w zespole, pełnienia w nim różnych ról oraz współpracy z nauczycielami, pedagogami, specjalistami, rodzicami lub opiekunami uczniów i innymi członkami społeczności szkolnej i lokalnej.
Jest gotów(-owa) włączać się do ważnych inicjatyw i działań na rzecz działalności prospołecznej. Ma przekonanie o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań pedagogicznych, resocjalizacyjnych. Posiada umiejętności rozwiązywania problemów teoretycznych i decyzyjnych z zakresu pedagogiki resocjalizacyjnej.

Kryteria oceniania

- obecność i aktywność studentów na zajęciach
- ocena przygotowanego na ćwiczenia tematu w formie referatu i prezentacji w PowerPoint dotyczącej wybranego tematu oraz zaprezentowanie go podczas zajęć
- sprawdzenie umiejętności dokonania analizy prawidłowo przeprowadzonego oddziaływania resocjalizacyjnego
- sprawdzenie zrozumienia uwarunkowań nieprzystosowania społecznego
- sprawdzenie oceny i analizy problemów osób nieprzystosowanych społecznie oraz zagrożonych nieprzystosowaniem społecznym

Literatura

Pytka L., Pedagogika resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia teoretyczne, diagnostyczne i metodyczne, Wyd. 8 zmienione i rozszerzone. APS, Warszawa 2008 (rozdz. 1, 2, 4 i 5).
Mudrecka I., Z zagadnień pedagogiki resocjalizacyjnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2004.
Makowski A., Niedostosowanie społeczne młodzieży i jej resocjalizacja, PWN, Warszawa 1994

W cyklu 2022L:

Literatura obowiązkowa:
Pytka L., Pedagogika resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia teoretyczne, diagnostyczne i metodyczne, Wyd. 8 zmienione i rozszerzone. APS, Warszawa 2008
Mudrecka I., Z zagadnień pedagogiki resocjalizacyjnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2004.

Literatura uzupełniająca:
Borowski R., Wysocki D., Instytucje wychowania resocjalizującego, NOVUM, Płock 2001
Makowski A., Niedostosowanie społeczne młodzieży i jej resocjalizacja, PWN, Warszawa 1994
Pospiszyl K., Żabczyńska E., Psychologia dziecka niedostosowanego społecznie, PWN, Warszawa 1985

W cyklu 2022Ln:

W cyklu 2023L:

W cyklu 2023Ln:

W cyklu 2024L:

W cyklu 2024Ln:

Uwagi

W cyklu 2022L:

Metody kształcenia stosowane podczas zajęć: dyskusja, pogadanka, praca z książką, pokaz, film, metoda problemowa, praca w grupie, referat

Nakład pracy studenta:
Godziny kontaktowe: warsztaty/laboratorium 15
Przygotowanie się do zajęć, lektury 30
Przygotowanie referatu, eseju, prezentacji 25
Sumaryczna liczba godzin 70
Sumaryczna liczba punktów ECTS: 2

W cyklu 2022Ln:

Metody kształcenia stosowane podczas zajęć: dyskusja, pogadanka, praca z książką, pokaz, film, metoda problemowa, praca w grupie

Nakład pracy studenta:
Godziny kontaktowe: warsztaty/laboratorium 9
Przygotowanie się do zajęć, lektury 30
Przygotowanie referatu, eseju, prezentacji 20
Sumaryczna liczba godzin 59
Sumaryczna liczba punktów ECTS: 2

W cyklu 2023L:

Metody kształcenia stosowane podczas zajęć: dyskusja, pogadanka, praca z książką, pokaz, film, metoda problemowa, praca w grupie, referat, prezentacja multimedialna

W cyklu 2023Ln:

Metody kształcenia stosowane podczas zajęć: dyskusja, pogadanka, praca z książką, pokaz, film, metoda problemowa, praca w grupie, referat, prezentacja multimedialna

Nakład pracy studenta:
Godziny kontaktowe: warsztaty/laboratorium 9
Przygotowanie się do zajęć, lektury 30
Przygotowanie referatu, eseju, prezentacji 25
Sumaryczna liczba godzin 64
Sumaryczna liczba punktów ECTS: 2

W cyklu 2024L:

Metody kształcenia stosowane podczas zajęć: dyskusja, pogadanka, praca z książką, pokaz, film, metoda problemowa, praca w grupie, referat, prezentacja multimedialna

W cyklu 2024Ln:

Metody kształcenia stosowane podczas zajęć: dyskusja, pogadanka, praca z książką, pokaz, film, metoda problemowa, praca w grupie, referat, prezentacja multimedialna

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu WS-3F-EPR w USOSweb