Diagnozowanie logopedyczne SP-DLO

Wiedza
Umie wyjaśnić wpływ prostych i złożonych patomechanizmów na rozwój/funkcjonowanie badanej osoby (ze szczególnym uwzględnieniem jej komunikacji) oraz uszeregować je według siły ich oddziaływania
Zna metody, narzędzia i techniki badania umożliwiające rozpoznanie prostych i złożonych zaburzeń w porozumiewaniu się (funkcjonowaniu) pacjenta

Umiejętności
Potrafi używać specjalistycznego języka relacjonując przeprowadzone prawidłowo badania logopedyczne
Poddaje trafnej analizie u prezentowanych pacjentów objawy prostych i złożonych zaburzeń rozwoju (funkcjonowania) dzieci (osób) oraz patomechanizmy tych zaburzeń

Potrafi sformułować diagnozę logopedyczną uwzględniającą złożoność patomechanizmów zaburzeń w porozumiewaniu się, określić cel usprawniania danej osoby, opracować dla niej program usprawniania i podać rokowania dot. dalszego jej funkcjonowania poznawczego i społecznego (rozwoju mowy w przypadkach badanych dzieci)

Potrafi sporządzić protokół w formie prezentacji przebiegu i wyników przeprowadzonego badania logopedycznego osoby z zaburzeniami mowy
Kompetencje społeczne
Ma poczucie odpowiedzialności za wskazówki diagnostyczne i terapeutyczne w przypadkach różnych zaburzeń w językowym porozumiewaniu się

Potrafi skierować rodziców lub opiekunów pacjenta do odpowiednich specjalistów w celu uszczegółowienia diagnozy i uzyskania pomocy wielospecjalistycznej oraz potrafi uzasadnić to skierowanie do specjalisty

Jest świadomy konieczności doskonalenia umiejętności zawodowych dotyczących diagnozy i terapii osób ze złożonymi zaburzeniami w porozumiewaniu się.

Ocena końcowa efektów kształcenia dokonywana jest na podstawie oceny prezentacji (zrealizowanej w parze słuchaczy lub indywidualnie) studium przypadku osoby ze złożonymi zaburzeniami w komunikacji językowej (ocena przeprowadzonego samodzielnie badania logopedycznego zarejestrowanego na nagraniu DVD, sposobu przedstawienia wyników badania, ocena formułowania wniosków po poszczególnych próbach badania, ocena podanej diagnozy wstępnej z jej uzasadnieniem, formułowanych przypuszczalnych rokowań oraz zaproponowanego programu terapii logopedycznej wraz z określeniem jej celu. Ważną częścią oceny jest adekwatne stosowanie terminologii logopedycznej - języka specjalistycznego).
Konieczna jest obecność podczas (minimum) 55 g. zajęć. Słuchacz może korzystać ze wszystkich zajęć z Diagnozowania logopedycznego (bez dodatkowych opłat) - liczba godzin zajęć zależy od liczby słuchaczy danej edycji oraz podziału realizacji prezentacji studiów przypadków (w parach słuchaczy lub indywidualnych prezentacji).
FORMY AKTYWNOŚCI i ŚREDNIA LICZBA GODZIN
NA ZREALIZOWANIE AKTYWNOŚCI
Uczestnictwo w zajęciach np. wykład, ćwiczenia - minimum 55 (możliwy jest udział we wszystkich grupach konwersatorium)
Przygotowanie się do zajęć, lektury 50
Przygotowanie się, dokonanie oraz opracowanie nagrania badania logopedycznego na DVD 50
Przeprowadzenie (samodzielne, czyli poza zajęciami), całościowego badania logopedycznego oraz przygotowanie prezentacji studium przypadku 50
Inne formy – prezentacja studium przypadku 3
Sumaryczna liczba punktów ECTS 6

Praktyka dyplomowa - Diagnozowanie zaburzeń mowy
Jej celem jest zdobycie umiejętności weryfikacji diagnozy wstępnej (czyli wyniku przeprowadzonego samodzielnie przez słuchacza badania logopedycznego) w trakcie realizacji programu terapii, również zaplanowanego przez słuchacza (i zaakceptowanego przez opiekuna praktyki-promotora pracy końcowej) osoby (dziecka lub dorosłego) z zaburzeniami mowy. Należy udokumentować w pracy końcowej w formie konspektów minimum 5 godzin przeprowadzonych zajęć. Obowiązuje potwierdzenie realizacji praktyki przez rodziców dziecka lub opiekunów osoby dorosłej np. z afazją. Opiekunem praktyk jest promotor pracy końcowej.

Literatura obowiązkowa:

Emiluta-Rozya D. (2008). Modyfikacja zestawienia form zaburzeń mowy H.Mierzejewskiej i D.Emiluty – Rozya. W: J. Porayski-Pomsta (red.). Diagnoza i terapia w logopedii. Warszawa: Elipsa lub Emiluta-Rozya D. (2012). Formy zaburzeń mowy. W: S. Grabias, M. Kurkowski (red.). Logopedia. Teoria zaburzeń mowy. Lublin: UMCS.
Emiluta-Rozya D. (2013). Całościowe badanie logopedyczne. Warszawa:Wyd. APS.
Emiluta-Rozya D. (2013). Próba wykorzystania wybranego zagadnienia z afazjologii w poszukiwaniu patomechanizmów zaburzeń mowy u dzieci. W: Z. Zaron, J. Porayski-Pomsta (red.) Język i logopedia. IPS, Wydział Polonistyki UW.
Emiluta-Rozya D. (2015). Uwagi do narzędzi diagnostycznych mojego autorstwa i współautorstwa. W: M. Kurowska, E. Wolańska (red.). Metody i narzędzia diagnostyczne w logopedii. Warszawa: Elipsa.
Emiluta-Rozya D. (2016). Programowanie terapii na podstawie wyników badania logopedycznego. STUDIA PRAGMALINGWISTYCZNE, T. VIII.
Grabias S., Woźniak T., Panasiuk J. (2015). Logopedia. Standardy postępowania logopedycznego. Lublin: UMCS.
Iskra L., Szuchnik J. (2005). Diagnoza logopedyczna. W: T. Gałkowski T., E. Szeląg, G. Jastrzębowska (red.). Podstawy neurologopedii. Opole: Wyd. UO.
Jastrzębowska G. (2005). Diagnoza i terapia rozwojowych zaburzeń mowy. W: T. Gałkowski T., E. Szeląg, G. Jastrzębowska (red.). Podstawy neurologopedii. Opole: Wyd. UO.
Jastrzębowska G., Pelc-Pękała O. (2003). Metodyka ogólna diagnozy i terapii logopedycznej. W: G.Jastrzębowska, T. Gałkowski (red.). Logopedia. Pytania i odpowiedzi. t. 2 ,
Jauer – Niworowska O. (2009) Dyzartria nabyta. Diagnoza logopedyczna i terapia osób dorosłych. Warszawa: wyd. APS.
Jauer – Niworowska O., Kwasiborska J. (2009). Dyzartria - wskazówki do diagnozy różnicowej poszczególnych typów. Gliwice: wyd. Komlogo.
Jauer-Niworowska O. (2008). Rola kształtowania prawidłowego schematu ciała w terapii psychologicznej i logopedycznej dzieci z dyzartrią na tle mózgowego porażenia dziecięcego (MPD). W: J.Porayski-Pomsta (red.). Diagnoza i terapia w logopedii. Warszawa: Elipsa.
Jauer-Niworowska O. (2008). Diagnoza zaburzeń dyzartrycznych z uwzględnieniem ich patomechanizmu na podstawie doświadczeń własnych i danych z literatury przedmiotu. W: J.Porayski-Pomsta (red.). Diagnoza i terapia w logopedii. Warszawa: Elipsa.
Jauer-Niworowska O. (2012). Diagnoza osób z dyzartrią oparta na holistycznym podejściu do pacjenta. Nowe spojrzenie na problematykę. W: Michalik M., Siudak A., Orłowska – Popek Z. (red.). Diagnoza różnicowa zaburzeń komunikacji językowej. Kraków: Wyd. Collegium Columbinum.
Jauer-Niworowska O. (2015) Kompleksowa, interdyscyplinarna diagnoza i terapia osób z dyzartriami Uzasadnienie podejścia holistycznego. W: M. Kurowska, E. Wolańska (red.). Metody i narzędzia diagnostyczne w logopedii. Warszawa: Elipsa.
Jauer-Niworowska O., Emiluta-Rozya D. (2017). Wieloczynnikowe uwarunkowania zaburzeń komunikacji językowej 15-letniej pacjentki. STUDIA PRAGMALINGWISTYCZNE, T. IX.
Jauer-Niworowska O., Emiluta -Rozya D. (2017). Podstawy teoretyczne diagnozy i terapii logopedycznej pacjentów z uszkodzeniami/dysfunkcjami układu pozapiramidowego. PORADNIK JĘZYKOWY”, z. 6.
Krajna E., Żebryk-Stopa A. (2012) Zasady diagnostyki neurologopedycznej. W: A. Obrębowski (red.) Wprowadzenie do neurologopedii. Poznań: Termedia.
Kwasiborska-Dudek J., Emiluta-Rozya D. (red.) (2020) Diagnoza i terapia małego dziecka z zaburzeniem ze spektrum autyzmu (ASD). Gdańsk: Harmonia Universalis, Warszawa: Wyd. APS.
Mirecka U., Gustaw K. (2005). Skala dyzartrii dla dzieci. Wrocław.
Parol U. (1997). Dziecko z niedokształceniem mowy. Diagnoza, analiza, terapia. Warszawa: WSiP.
Schopler E., Reichler R,J., Bashflord A., Lansing M.D., L.,M..,Marcus (1995). Profil Psychoedukacyjny (PEP-R). Gdańsk: Wyd. SPOA.
Sundberg M. (2018). VB-MAPP. Ocena osiągania kamieni milowych rozwoju i planowanie terapii. Warszawa: Scolaris.
Stillman R., Battle Ch. (19991). Skala Callier-Azusa Ocena umiejętności komunikowania się osób głuchoniewidomych oraz osób z głęboką, złożoną niesprawnością. Warszawa: PZN.

Literatura uzupełniająca:
Cieszyńska J., Korendo M. (2008). Karty diagnozy. 10 etapów rozwoju dziecka od 4. do 36. miesiąca życia. Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne.
Cieszyńska J., M. Korendo (2007). Wczesna interwencja terapeutyczna. Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne.
Czaplewska E., Milewski S. (2012). Diagnoza logopedyczna. Gdańsk: GWP.
Czaplewska E., Kaczorowska-Bray K. (2012). SLI w kontekście psycholingwistycznych teorii przetwarzania procesów mowy – implikacje dla praktyku logopedycznej. W: S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray (red.) Logopedia. Wybrane aspekty historii, teorii i praktyki. Gdańsk: HARMONIA UNIVERSALIS.
Emiluta – Rozya D. (2004). Współpraca logopedy z psychologiem i lekarzem w rozpoznawaniu uwarunkowań trudności dziecka w komunikowaniu się werbalnym. W: J. Przesmycka – Kamińska (2004). Diagnoza psychologiczna dzieci z trudnościami w porozumiewaniu się werbalnym. Wrocław: Wyd. UWr.
Grabias S. (1997). Mowa i jej zaburzenia, AUDIOFONOLOGIA, T. X.
Krakowiak K., Panasiuk M. (1992). Umiejętności komunikacyjne dziecka z uszkodzonym słuchem. Lublin: Wyd. UMCS.
Krawiec M. (2003). Próby do badania kompetencji językowej dzieci 6 – 8- letnich z uszkodzeniami słuchu. Radom: SODiR.
Kurowska M., Wolańska E. (red.) (2015). Metody i narzędzia diagnostyczne w logopedii. Warszawa: Elipsa.
Leonard L. (2006). SLI – Specyficzne zaburzenia rozwoju językowego. Gdańsk: GWP.
Mierzejewska H., Emiluta–Rozya D. (1994). Terminy jako problem badania kompleksowego. W: J. Ożdżyński (red.) Polska terminologia logopedyczna. Kraków: Wyd. WSP.
Mierzejewska H., Emiluta–Rozya (1997). Projekt zestawienia form zaburzeń mowy. AUDIOFONOLOGIA X lub (2000). LOGOPEDIA TOM 28.
Mierzejewska H., Przybysz–Piwko M. (1997). Rozważania na temat terminologii logopedycznej. W: H. Mierzejewska, M. Przybysz–Piwko (red.). Rozwój poznawczy i rozwój językowy dzieci z trudnościami w komunikacji werbalnej. Warszawa: Wyd. DIG.
Mierzejewska H., Przybysz–Piwko M. (1997).Terminologia w opisie i interpretacji zaburzeń mowy. W: H. Mierzejewska, M. Przybysz–Piwko (red.). Mózgowe porażenie dziecięce. Warszawa: Wyd. DIG.
Mierzejewska H., Przybysz–Piwko M. (1995). Terminologia w logopedii jako nauce interdyscyplinarnej. W: H. Mierzejewska, M. Przybysz–Piwko (red.). Zaburzenia głosu – badanie – diagnozowanie, metody usprawniania. Warszawa: Wyd. DIG.
Porayski-Pomsta J.,Przybysz–Piwko M. (red.) (2012). Interwencja logopedyczna. Zagadnienia ogólne i praktyka. Warszawa: ELIPSA.
Przyrowski Z. (2009). Kwestionariusz Rozwoju Sensomotorycznego. Warszawa: EMPIS.
Tarkowski Z. Test Sprawności Językowej PFZM, Lublin, 1992
Smoczyńska M. i współautorzy) (2015). Test Rozwoju Językowego. Warszawa: IBE.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu SP-DLO w USOSweb