Sport, kibice i media SC-3S-SKM

Celem kursu jest przybliżenie roli sportu we współczesnym społeczeństwie, poznanie i próba zrozumienia fenomenu zjawiska kibicowania sportowego (zwłaszcza futbolowego) oraz roli mediów w przemianach sportu i społeczności budowanych wokół sportu. Zajęcia mają formę konwersatorium.

W cyklu 2021L:

Plan zajęć
1 Zajęcia organizacyjne
2 Socjologia sportu
Nosal, Przemysław (2015) Społeczne ujęcie sportu. (Trudne) definiowanie zjawiska i jego dyskurs. „Przegląd Socjologii Jakościowej”,t. 11, nr 2, s. 16‒38
3 Sport nowożytny
Peisert, Arkadiusz (2013) Socjogeneza sportu według Norberta Eliasa, w: Kossakowski, R; Stachura, K.; Strzałkowska, A.; Żadkowska, M. (red.). „Futbol i cała reszta. Sport w perspektywie nauk społecznych”. Pszczółki: Wydawnictwo Orbis Exterior, s.37-46.
4 Współczesny sport: wymiar klasowy aktywności fizycznej
Lenartowicz, Michał (2012) Klasowe uwarunkowania sportu z perspektywy teoretycznej Pierre’a Bourdieu. „Kultura i społeczeństwo”, 3(56), 51-74.
5 Współczesny sport: mediatyzacja sportu
Kopecka-Piech, Katarzyna (2012). Sport – od medialnego zapośredniczenia do mediatyzacji. „Kultura i Edukacja”, 3, s. 243-257.
6 Współczesny sport: Wielkie Imprezy Sportowe
Woźniak, Wojciech (2015). Euro 2012 i Kraków 2022. Polskie elity polityczne wobec wielkich imprez sportowych. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, 11/2, s. 60‒83.
7. Historia kibicowania sportowego
Sahaj Tomasz (2007) Fani futbolowi. Historyczno-społeczne studium zjawiska kibicowania. Poznań: AWF, 17-42.
8 Kibicowanie jako religia
Antonowicz, Dominik; Wrzesiński, Łukasz, (2009). Kibice jako wspólnota niewidzialnej religii, „Studia Socjologiczne” nr 1/2009 ss. 115-142.
9. Kultura kibicowania: geneza
Grodecki, Mateusz (2018) Życie po meczu. Formy wykorzystania kapitału społecznego kibiców piłkarskich w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo UW, s. 92-124.
10. Kultura kibicowania w Polsce: tradycja czy konsumpcja?
Antonowicz, Dominik; Kossakowski, Radosław; Szlendak, Tomasz (2011) Ostatni bastion antykonsumeryzmu? Kibice industrialni w dobie komercjalizacji sportu. Studia Socjologiczne 3(202): 113–139.
11. Kultura kibicowania w Polsce: polityka i media
Grodecki, Mateusz; Antonowicz, Dominik; (2015). Zachodni wiatr wieje... Polscy kibice i polityka modernizacji kraju w latach 1989-2012, w: „Modern Football a świat kibiców. Interdyscyplinarne studia nad kulturą futbolu”, Radosław Kossakowski, Jakub Kurowski, Jakub Nowakowski (red.), Orbis Exterior, Pszczółki, s. 199-226.
12. Stadion z perspektywy płci
Jakubowska Honorata (2013) Stadion z perspektywy płci, w: Kossakowski R. i in. „Futbol i cała reszta”. Pszczółki: Wydawnictwo Orbis Exterior, 57-70.
13. Badania etnograficzne
Antonowicz Dominik, Kossakowski Radosław, Szlendak Tomasz (2012). Duszący dym odpalonych rac. O wyzwaniach w etnografii subkultury kibiców piłkarskich, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, Tom VIII, nr 3, 6-29.
14. Prezentacje uczestników cz. I
15. Prezentacje uczestników cz. II

W cyklu 2022L:

Plan zajęć
1. Zajęcia organizacyjne
2. Socjologia sportu
Nosal, Przemysław (2015) Społeczne ujęcie sportu. (Trudne) definiowanie zjawiska i jego dyskurs. „Przegląd Socjologii Jakościowej”,t. 11, nr 2, s. 16‒38
3. Sport nowożytny
Peisert, Arkadiusz (2013) Socjogeneza sportu według Norberta Eliasa, w: Kossakowski, R; Stachura, K.; Strzałkowska, A.; Żadkowska, M. (red.). „Futbol i cała reszta. Sport w perspektywie nauk społecznych”. Pszczółki: Wydawnictwo Orbis Exterior, s.37-46.
4. Współczesny sport: wymiar klasowy aktywności fizycznej
Lenartowicz, Michał (2012) Klasowe uwarunkowania sportu z perspektywy teoretycznej Pierre’a Bourdieu. „Kultura i społeczeństwo”, 3(56), 51-74.
5. Współczesny sport: mediatyzacja sportu
Kopecka-Piech, Katarzyna (2012). Sport – od medialnego zapośredniczenia do mediatyzacji. „Kultura i Edukacja”, 3, s. 243-257.
6. Współczesny sport: Globalni zarządcy - FIFA
Eisenberg, Christiane (2006). FIFA 1975-2000: the business of a football development organisation (Pl: FIFA 1975-2000: działalność organizacji zajmującej się rozwojem piłki nożnej; tłum. Mikus Klaudia, Jędrzejczyk Kamila). "Historical Social Research", 31/1, s. 55-68.
7. Współczesny sport: Wielkie Imprezy Sportowe
Woźniak, Wojciech (2015). Euro 2012 i Kraków 2022. Polskie elity polityczne wobec wielkich imprez sportowych. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, 11/2, s. 60‒83.
8. Historia kibicowania sportowego
Sahaj Tomasz (2007) Fani futbolowi. Historyczno-społeczne studium zjawiska kibicowania. Poznań: AWF, 17-42.
9. Kultura kibicowania: geneza
Grodecki, Mateusz (2018) Życie po meczu. Formy wykorzystania kapitału społecznego kibiców piłkarskich w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo UW, s. 92-124.
10. Kibicowanie jako religia
Antonowicz, Dominik; Wrzesiński, Łukasz, (2009). Kibice jako wspólnota niewidzialnej religii, „Studia Socjologiczne” nr 1/2009 ss. 115-142.
11. Nacjonalizm trybun
Grodecki, Mateusz (2021) Occasional Nationalists. The national ideology of ultras, “Nationalities Papers”. 49/3, s. 562–575.
12. Stadion z perspektywy płci
Jakubowska Honorata (2013) Stadion z perspektywy płci, w: Kossakowski R. i in. „Futbol i cała reszta”. Pszczółki: Wydawnictwo Orbis Exterior, 57-70.
13. Popkulturyzacja sportu
Williams John (2006) ‘Protect me from what I want’: Football fandom, celebrity cultures and ‘new’ football in England (PL: Ochroń mnie przed tym, czego pragnę – fani piłki nożnej, kultura celebrytów i „nowy” futbol w Anglii, tłum. Michalik Barbara i Kalina Ewelina). Soccer & Society 7/1: 96-114.
14. Prezentacje uczestników cz. I
15. Prezentacje uczestników cz. II

W cyklu 2023L:

Celem kursu jest przybliżenie roli sportu we współczesnym społeczeństwie, pokazanie w jaki sposób przez badanie i analizowanie zjawisk sportowych można
lepiej zrozumieć społeczeństwo oraz poznanie i próba zrozumienia fenomenu zjawiska kibicowania sportowego (zwłaszcza futbolowego) oraz roli mediów w przemianach sportu i społeczności budowanych wokół sportu. Zajęcia mają formę konwersatorium.

Plan zajęć
1. Zajęcia organizacyjne
2. Socjologia sportu
Nosal, Przemysław (2015) Społeczne ujęcie sportu. (Trudne) definiowanie zjawiska i jego dyskurs. „Przegląd Socjologii Jakościowej”,t. 11, nr 2, s. 16‒38
3. Sport nowożytny
Peisert, Arkadiusz (2013) Socjogeneza sportu według Norberta Eliasa, w: Kossakowski, R; Stachura, K.; Strzałkowska, A.; Żadkowska, M. (red.). „Futbol i cała reszta. Sport w perspektywie nauk społecznych”. Pszczółki: Wydawnictwo Orbis Exterior, s.37-46.
4. Współczesny sport: wymiar klasowy aktywności fizycznej
Lenartowicz, Michał (2012) Klasowe uwarunkowania sportu z perspektywy teoretycznej Pierre’a Bourdieu. „Kultura i społeczeństwo”, 3(56), 51-74.
5. Współczesny sport: healthism
Borowiec, A., & Lignowska, I. (2012). Czy ideologia healthismu jest cechą dystynktywną klasy średniej w Polsce?. Kultura i Społeczeństwo, 56(3), 95-111.
6. Współczesny sport: płeć
Mazur, Z., Organista, N., & Dziubiński, Z. (2018). Konstruowanie kobiecości i męskości w sporcie na przykładzie języka sportowych przekazów prasowych w „Gazecie Wyborczej”. Studia Socjologiczne 1(228): 195-218.
7. Współczesny sport: hazard i zakłady bukmacherskie
Nosal, Przemysław (2023). Sportowe zakłady bukmacherskie. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM: 55-90.
8. Współczesny sport: Globalni zarządcy - FIFA
Eisenberg, Christiane (2006). FIFA 1975-2000: the business of a football development organisation (Pl: FIFA 1975-2000: działalność organizacji zajmującej się rozwojem piłki nożnej; tłum. Mikus Klaudia, Jędrzejczyk Kamila). "Historical Social Research", 31/1, s. 55-68.
9. Współczesny sport: Wielkie Imprezy Sportowe
Woźniak, Wojciech (2015). Euro 2012 i Kraków 2022. Polskie elity polityczne wobec wielkich imprez sportowych. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, 11/2, s. 60‒83.
10. Kultura kibicowania: geneza
Grodecki, Mateusz (2018) Życie po meczu. Formy wykorzystania kapitału społecznego kibiców piłkarskich w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo UW, s. 92-124.
11. Kibicowanie jako religia
Antonowicz, Dominik; Wrzesiński, Łukasz, (2009). Kibice jako wspólnota niewidzialnej religii, „Studia Socjologiczne” nr 1/2009 ss. 115-142.
12. Nacjonalizm trybun
Grodecki, Mateusz (2021) Occasional Nationalists. The national ideology of ultras, “Nationalities Papers”. 49/3, s. 562–575.
13. Stadion z perspektywy płci
Jakubowska Honorata (2013) Stadion z perspektywy płci, w: Kossakowski R. i in. „Futbol i cała reszta”. Pszczółki: Wydawnictwo Orbis Exterior, 57-70.
14. Prezentacje uczestników cz. I
15. Prezentacje uczestników cz. II

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Koordynatorzy przedmiotu

Mateusz Grodecki

Efekty kształcenia

Wiedza
Student/-ka ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu socjologii sportu w systemie nauk społecznych, jej powiązaniach z innymi dyscyplinami i subdyscyplinami naukowymi oraz specyfice przedmiotowej i metodologicznej.
Ma zawansowaną wiedzę o różnych strukturach, instytucjach i organizacjach społecznych (kulturowych, politycznych, prawnych, ekonomicznych i medycznych) związanych z obszarem sportu funkcjonujących w wymiarze regionu i w skali lokalnej.
Zna metody i narzędzia stosowane w socjologii sportu, w tym techniki pozyskiwania danych pozwalające na prowadzenie badań empirycznych.
Umiejętności
Student/-ka potrafi wykorzystać wiedzę z zakresu socjologii sportu oraz pozyskane z wiarygodnych źródeł dane do identyfikowania i krytycznego analizowania procesów i zjawisk społecznych związanych ze sportem.
Posiada umiejętność przygotowania, zgodnie z przyjętymi w socjologii standardami, wystąpień ustnych i prac pisemnych.
Potrafi komunikować się z różnymi odbiorcami z użyciem specjalistycznej terminologii; umie merytorycznie argumentować i formułować wnioski w debacie.
Kompetencje społeczne
Student/-ka jest gotowy/-a do podejmowania wyzwań badawczych, wykazuje aktywność, angażuje się w pracę badawczą na rzecz środowiska społecznego.

Kryteria oceniania

Warunki zaliczenia
(1) Obowiązkowe uczęszczanie na zajęcia (dopuszczalne są dwie nieobecności w semestrze), czytanie lektur (sprawdzane wejściówkami – brak zaliczenia wejściówki równa się z nieobecnością na zajęciach) oraz aktywny udział w dyskusjach;

(2) Krytyczna analiza (1) procesu społecznego ukazanego w wybranych filmie dokumentalnym/reportażu dot. sportu oraz (2) narracji/przekazu w jakim ten proces został ujęty. Analiza w formie prezentacji multimedialnej przygotowanej w grupie.

Literatura

Aktualny spis literatury dostępny w informacjach dotyczących danego cyklu.

W cyklu 2021L:

Nosal, Przemysław (2015) Społeczne ujęcie sportu. (Trudne) definiowanie zjawiska i jego dyskurs. „Przegląd Socjologii Jakościowej”,t. 11, nr 2, s. 16‒38
Peisert, Arkadiusz (2013) Socjogeneza sportu według Norberta Eliasa, w: Kossakowski, R; Stachura, K.; Strzałkowska, A.; Żadkowska, M. (red.). „Futbol i cała reszta. Sport w perspektywie nauk społecznych”. Pszczółki: Wydawnictwo Orbis Exterior, s.37-46.
Lenartowicz, Michał (2012) Klasowe uwarunkowania sportu z perspektywy teoretycznej Pierre’a Bourdieu. „Kultura i społeczeństwo”, 3(56), 51-74.
Kopecka-Piech, Katarzyna (2012). Sport – od medialnego zapośredniczenia do mediatyzacji. „Kultura i Edukacja”, 3, s. 243-257.
Włoch, Renata (2017) Globalne przez narodowe: Euro 2012 w Polsce. Warszawa: DELab UW, s. 181-196.
Sahaj Tomasz (2007) Fani futbolowi. Historyczno-społeczne studium zjawiska kibicowania. Poznań: AWF, 17-42.
Antonowicz, Dominik; Wrzesiński, Łukasz, (2009). Kibice jako wspólnota niewidzialnej religii, „Studia Socjologiczne” nr 1/2009 ss. 115-142.
Grodecki, Mateusz (2018) Życie po meczu. Formy wykorzystania kapitału społecznego kibiców piłkarskich w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo UW, s. 92-124.
Antonowicz, Dominik; Kossakowski, Radosław; Szlendak, Tomasz (2011) Ostatni bastion antykonsumeryzmu? Kibice industrialni w dobie komercjalizacji sportu. Studia Socjologiczne 3(202): 113–139.
Grodecki, Mateusz; Antonowicz, Dominik; (2015). Zachodni wiatr wieje... Polscy kibice i polityka modernizacji kraju w latach 1989-2012, w: „Modern Football a świat kibiców. Interdyscyplinarne studia nad kulturą futbolu”, Radosław Kossakowski, Jakub Kurowski, Jakub Nowakowski (red.), Orbis Exterior, Pszczółki, s. 199-226.
Jakubowska Honorata (2013) Stadion z perspektywy płci, w: Kossakowski R. i in. „Futbol i cała reszta”. Pszczółki: Wydawnictwo Orbis Exterior, 57-70.
Antonowicz Dominik, Kossakowski Radosław, Szlendak Tomasz (2012). Duszący dym odpalonych rac. O wyzwaniach w etnografii subkultury kibiców piłkarskich, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, Tom VIII, nr 3, 6-29.

W cyklu 2022L:

Dostępna w zakładce "Opis".

W cyklu 2023L:

Dostępna w zakładce "Opis".

Uwagi

W cyklu 2021L:

Metody dydaktyczne: dyskusja, analiza case study, praca w grupach.

W cyklu 2022L:

Metody dydaktyczne: dyskusja, analiza case study, praca w grupach.

W cyklu 2023L:

Metody kształcenia: dyskusja, trening umiejętności analitycznych, analiza case study, praca w grupach.

Nakład pracy studenta: 60 godzin, w tym 30 godzin konwersatorium i 30 godzin pracy własnej, praca z literaturą i praca nad projektem grupowym.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu SC-3S-SKM w USOSweb