Migracje i ich konsekwencje SC-2S-MIK

TREŚCI PROGRAMOWE

- wprowadzenie do problematyki: współczesna mobilność i migracje, główne kierunki i typy migracji;
- migracje zagraniczne jako przedmiot badań (źródła danych, sposoby badania zjawiska);
- migracje zagraniczne z Polski – Polska jako kraj wysyłający: specyfika migracji poakcesyjnych (przykład wyjazdów Polek i Polaków do Wielkiej Brytanii, migracje opiekuńcze Polek – praca w opiece nad osobami starszymi w Niemczech);
- migracje zagraniczne do Polski – Polska jako kraj przyjmujący: specyfika migracji z Ukrainy i Wietnamu, uchodźcy w Polsce;
- kryzys migracyjny w Unii Europejskiej: przyczyny i konsekwencje;
- migracje wewnętrzne w Polsce – przemieszczenia z terenów wiejskich do miast (przykład Warszawy);
- migracje wewnętrzne w Polsce – przemieszczenia z miast na obszary wiejskie: specyfika suburbanizacji na Dolnym Śląsku;
- nowe typy migracji: migracje emeryckie (retirement migrations);
- migracje i wielokulturowość: muzułmanie w społeczeństwach zachodniej Europy;
- migracje a demograficzne starzenie się: transnarodowy wymiar opieki nad osobami starszymi;
- feminizacja migracji: specyfika migracji zarobkowych kobiet
- teorie migracji (m.in. push&pull, nowa ekonomia migracji pracowniczych, sieci migracyjne i kapitał społeczny);

TREŚCI PROGRAMOWE
- wprowadzenie do problematyki: współczesna mobilność i migracje, główne kierunki i typy migracji;
- migracje zagraniczne jako przedmiot badań (źródła danych, sposoby badania zjawiska);
- migracje zagraniczne z Polski – Polska jako kraj wysyłający: specyfika migracji poakcesyjnych (przykład wyjazdów Polek i Polaków do Wielkiej Brytanii, migracje opiekuńcze Polek – praca w opiece nad osobami starszymi w Niemczech);
- migracje zagraniczne do Polski – Polska jako kraj przyjmujący: specyfika migracji z Ukrainy i Wietnamu, uchodźcy w Polsce;
- kryzys migracyjny w Unii Europejskiej: przyczyny i konsekwencje;
- migracje wewnętrzne w Polsce – przemieszczenia z terenów wiejskich do miast (przykład Warszawy);
- migracje wewnętrzne w Polsce – przemieszczenia z miast na obszary wiejskie: specyfika suburbanizacji na Dolnym Śląsku;
- nowe typy migracji: migracje emeryckie (retirement migrations);
- migracje i wielokulturowość: muzułmanie w społeczeństwach zachodniej Europy;
- migracje a demograficzne starzenie się: transnarodowy wymiar opieki nad osobami starszymi;
- feminizacja migracji: specyfika migracji zarobkowych kobiet
- teorie migracji (m.in. push&pull, nowa ekonomia migracji pracowniczych, sieci migracyjne i kapitał społeczny);

Zajęcia 1. (07.10.2024). Migracje i ich konsekwencje – wprowadzenie do zajęć: Wprowadzenie do problematyki migracji.

Zajęcia 2. (14.10.2024). Skąd my o tym wszystkim wiemy? Źródła danych na temat migracji. Migracje zagraniczne jako przedmiot badań.

Zajęcia 3. (21.10.2024). Teorie migracji: Teoria push & pull. Nowa ekonomia migracji pracowniczych. Sieci migracyjne i kapitał społeczny.

Zajęcia 4. (28.10.2024). Migracje uchodźcze z Ukrainy do Polski cz. 1: Postawy Polek i Polaków wobec wojny w Ukrainie. Postawy Polek i Polaków wobec uchodźców i uchodźczyń z Ukrainy. Analiza wybranych wyników sondaży ogólnopolskich CBOS.

Zajęcia 5. (04.11.2024). Migracje uchodźcze z Ukrainy do Polski cz. 2: Pomoc uchodźcom i uchodźczyniom z Ukrainy w dużych miastach.

Zajęcia 6. (18.11.2024). Migracje uchodźcze z Ukrainy do Polski cz. 3: Pomoc uchodźcom i uchodźczyniom z Ukrainy na wsi i w małych miastach.

Zajęcia 7. (25.11.2024). Migracje uchodźcze z Ukrainy do Polski cz. 4: Zjawisko mowy nienawiści wobec uchodźców i uchodźczyń z Ukrainy.

Zajęcia 8. (02.12.2024). Migracje uchodźcze do Polski cz. 1: Prawa człowieka na granicy polsko-białoruskiej.

Zajęcia 9. (09.12.2024). Migracje uchodźcze do Polski cz. 2: Dlaczego tak chętnie pomagamy, a jednocześnie sprzeciwiamy się migracji?

Zajęcia 10. (16.12.2024). Konsekwencje migracji – przykład Polski i Ukrainy cz. 1: Czy migracje z Ukrainy do Polski są korzystne? Dla kogo?

Zajęcia 11. (23.12.2024). Migracje w perspektywie socjologii zaangażowanej: reportaże socjologiczne z granicy polsko-białoruskiej (S. Urbańska, P. Sadura).

Zajęcia 12. (12.01.2025). Konsekwencje migracji – przykład Polski: perspektywa demograficzna.

Zajęcia 13. (20.01.2025). Konsekwencje migracji – przykład Polski i Ukrainy cz. 2: Czy migracje z Ukrainy do Polski są korzystne? Dla kogo?

Zajęcia 14. (27.01.2025). Konsekwencje migracji – przykłady innych krajów: Czy Niemcy skorzystały na ostatniej fali imigracji?

Zajęcia 15. (03.02.2025). Zakończenie i podsumowanie zajęć.

Kucharczyk, J. (2013). (red.). Nic o nas bez nas. Partycypacja Obywatelska Polaków w Wielkiej Brytanii. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
Wiatr, A. (2017). Betrojerinki. Reportaże o pracy opiekuńczej i (bez)nadziei. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Grzymała-Kazłowska, A. (2007). Konstruowanie „innego”. Wizerunki imigrantów w Polsce. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Górny, A., Grzymała-Moszczyńska, H., Klaus, W., Łodziński, S. (2017). Uchodźcy w Polsce. Sytuacja prawna, skala napływu i integracja w społeczeństwie polskim oraz rekomendacje. Kraków – Warszawa: opracowanie przygotowane na zlecenie Komitetu Badań nad Migracjami PAN.
Łukasiuk, M. (2007). Obcy w mieście. Migracja do współczesnej Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Kajdanek, K. (2012). Suburbanizacja po polsku. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
Pasamonik, B. (2013). Rola płci w integracji europejskich muzułmanów. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
Urbańska, S. (2015). Matka Polka na odległość. Z doświadczeń migracyjnych robotnic 1989-2010. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Wybrane fragmenty lektur zostaną studentom i studentkom udostępnione w zakładce „Pliki” w ramach zespołu „Migracje i ich konsekwencje 2020/2021 – warsztat”.

Kucharczyk, J. (2013). (red.). Nic o nas bez nas. Partycypacja Obywatelska Polaków w Wielkiej Brytanii. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
Wiatr, A. (2017). Betrojerinki. Reportaże o pracy opiekuńczej i (bez)nadziei. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Grzymała-Kazłowska, A. (2007). Konstruowanie „innego”. Wizerunki imigrantów w Polsce. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Górny, A., Grzymała-Moszczyńska, H., Klaus, W., Łodziński, S. (2017). Uchodźcy w Polsce. Sytuacja prawna, skala napływu i integracja w społeczeństwie polskim oraz rekomendacje. Kraków – Warszawa: opracowanie przygotowane na zlecenie Komitetu Badań nad Migracjami PAN.
Łukasiuk, M. (2007). Obcy w mieście. Migracja do współczesnej Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Kajdanek, K. (2012). Suburbanizacja po polsku. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
Pasamonik, B. (2013). Rola płci w integracji europejskich muzułmanów. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
Urbańska, S. (2015). Matka Polka na odległość. Z doświadczeń migracyjnych robotnic 1989-2010. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Kaczmarczyk, P., Kloc-Nowak, W. (2018). Teorie migracji. W: Lesińska, M., Okólski, M. (red.). 25 wykładów o migracjach. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, str. 47-67

Fihel, A. (2018). Przyczyny migracji. W: Lesińska, M., Okólski, M. (red.). 25 wykładów o migracjach. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, str. 68-77.

Wybrane komunikaty CBOS na temat stosunku Polek i Polaków wobec uchodźców z Ukrainy oraz wojny w Ukrainie.

Jarosz, S., Klaus, W. (2023). Polska szkoła pomagania. Przyjęcie osób uchodźczych z Ukrainy w Polsce w 2022 roku. Warszawa: Konsorcjum Migracyjne.

Halamska, M. (2023) (red.). Potencjał absorpcji uchodźców przez wiejskie i małomiasteczkowe społeczności lokalne. Warszawa: IRWIR PAN.

Tymińska, A., et al. (2023). Przyjdą i zabiorą. Antyukraińska mowa nienawiści na polskim Twitterze. Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka.

Czarnota, K., Górczyńska, M. (2022). Gdzie prawo nie sięga. Raport Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka z monitoringu sytuacji na granicy polsko-białoruskiej. Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka.

Bilewicz, M. (2024). Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości. Kraków: Wydawnictwo WAM (wybrane fragmenty).

Narodowy Bank Polski (2023). Sytuacja życiowa i ekonomiczna migrantów z Ukrainy w Polsce. Warszawa: Departament Statystyki.

Reportaże socjologiczne z granicy polsko-białoruskiej (S. Urbańska, P. Sadura).

Abramowska-Kmon et al. (2023). Czy wiemy, ile nas jest? O potrzebie reformy sposobu pomiaru liczebności i struktury populacji? Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego, Unia Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza (wybrane fragmenty)

GUS (2023). Prognoza ludności na lata 2023-2060.

Łada, A. (2018) (red.). Ukraińscy studenci w Polsce. Motywacje, korzyści, wyzwania. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.

METODY KSZTAŁCENIA:

Zajęcia będą odbywać się co tydzień (czwartki, godz. 15.20-16.55), w zespole „Migracje i ich konsekwencje 2020/2021 – warsztat” utworzonym w aplikacji Ms Teams:
https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a86a8fb9ee7474df2a55809ff96c91503%40thread.tacv2/conversations?groupId=a8ed9361-29e8-4e4e-960d-9fc4bac6c5b6&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

- praca w grupach podczas zajęć (udział w zadanych przez prowadzącą ćwiczeniach – dyskusje, przygotowywanie wspólnego stanowiska - każda grupa podczas ćwiczenia będzie pracować w swoim kanale w ramach zespołu „Migracje i ich konsekwencje 2020/2021- warsztat” i następnie prezentować wyniki swoich działań wszystkim na kanale ogólnym);

- praca w grupach – przygotowanie przez daną grupę dwóch prezentacji (PP, ok. 10-15 slajdów) na temat związany z problematyką danych zajęć, w oparciu o tekst dostarczony przez prowadzącą zajęcia oraz inne, samodzielnie znalezione źródła (np. dane statystyczne, raporty z badań, opracowania naukowe, artykuły prasowe, źródła internetowe);

- dyskusja – udział w dyskusji podczas pracy w grupach (ćwiczenia podczas zajęć – w ramach kanałów utworzonych dla poszczególnych grup w zespole Ms Teams, prowadząca zajęcia będzie sprawdzać aktywność poprzez włączanie się w kanały poszczególnych grup i obserwowanie toczącej się dyskusji), udział w dyskusji ogólnej (kanał ogólny w zespole Ms Teams) – prowadząca zajęcia będzie udzielać głosu na podstawie zgłoszenia przez tzw. „podniesienie żółtej rączki”;

- prace domowe – krótkie pisemne komentarze do zagadnień omawianych podczas zajęć lub przesłanych przez prowadzącą zajęcia tekstów, przygotowywane indywidualnie lub w grupach i przesyłane prowadzącej zajęcia drogą mailową;

- elementy pokazu – krótkie prezentacje prowadzącej zajęcia, wprowadzające w dane zagadnienie, przybliżające wybrane pojęcia itp.

NAKŁAD PRACY STUDENTA/STUDENTKI:
- udział w warsztatach - 30 h
- przygotowanie prezentacji (praca w grupach) – 20 h
- przygotowanie się do kolokwium – 15 h
- prace domowe – 10 h

Łączna liczba godzin aktywności - 75 h

LICZBA ECTS – 3

METODY KSZTAŁCENIA:
praca w grupach podczas zajęć, dyskusja, wykonanie zadanych prac,
dyskusja.

NAKŁAD PRACY STUDENTA/STUDENTKI:
- udział w warsztatach - 30 h
- przygotowanie prezentacji (praca w grupach) – 20 h
- przygotowanie się do kolokwium – 15 h
- prace domowe – 10 h

Łączna liczba godzin aktywności - 75 h

LICZBA ECTS – 3

Metody kształcenia:
- dyskusja seminaryjna i w grupach
- praca z tekstem
- rozmowa kierowana

Nakład pracy studentów i studentek (łącznie 80h)
- udział w warsztatach 30 h
- praca z tekstami i przygotowywanie prezentacji w grupie 20 h
- przygotowanie się do kolokwium końcowego 30 h