Podstawy prawa rodzinnego RE-3F-PPR

TREŚCI PROGRAMOWE:
Prawo rodzinne w polskim systemie prawnym, podstawowe zasady prawa rodzinnego i opiekuńczego. Instytucje prawa rodzinnego: instytucja małżeństwa, prawa i obowiązki małżonków, ustanie małżeństwa, separacja prawna, pochodzenie dziecka, władza rodzicielska, piecza zastępcza, przysposobienie, obowiązek alimentacyjny, opieka i kuratela.

W cyklu 2022L:

W ramach przedmiotu studenci zostaną zapoznani z jedną z dziedzin prawa - prawem rodzinnym i opiekuńczym. Przedstawione zostaną podstawowe informacje dotyczące prawa rodzinnego i opiekuńczego: źródła i podstawowe zasady prawa rodzinnego i opiekuńczego oraz wyjaśnione najważniejsze pojęcia. Następnie omówione zostaną następujące instytucje prawa rodzinnego i opiekuńczego:
- małżeństwo (zawarcie małżeństwa, unieważnienie małżeństwa)
- prawa i obowiązki małżonków
- małżeńskie ustroje majątkowe (ustawowy ustrój majątkowy, umowne ustroje majątkowe)
- rozwód i separacja (pozytywne i negatywne przesłanki)
- pochodzenie dziecka (ustalanie macierzyństwa i ojcostwa)
- władza rodzicielska (atrybuty, sposoby ingerencji sądu w sprawowanie władzy rodzicielskiej)
- piecza zastępcza (podstawowe zasady organizacji, formy pieczy zastępczej, umieszczanie dziecka w pieczy zastępczej)
- kontakty z dzieckiem
- przysposobienie (przesłanki przysposobienia po stronie przysposabianego i przysposabiającego, rodzaje przysposobienia, rozwiązanie stosunku przysposobienia)
- obowiązek alimentacyjny (hierarchia obowiązku alimentacyjnego, charakterystyka poszczególnych rodzajów obowiązków alimentacyjnych), świadczenia z funduszu alimentacyjnego
- opieka i kuratela

W cyklu 2022Ln:

W ramach przedmiotu studenci zostaną zapoznani z jedną z dziedzin prawa - prawem rodzinnym i opiekuńczym. Przedstawione zostaną podstawowe informacje dotyczące prawa rodzinnego i opiekuńczego: źródła i podstawowe zasady prawa rodzinnego i opiekuńczego oraz wyjaśnione najważniejsze pojęcia. Następnie omówione zostaną następujące instytucje prawa rodzinnego i opiekuńczego:
- małżeństwo (zawarcie małżeństwa, unieważnienie małżeństwa)
- prawa i obowiązki małżonków
- małżeńskie ustroje majątkowe (ustawowy ustrój majątkowy, umowne ustroje majątkowe)
- rozwód i separacja (pozytywne i negatywne przesłanki)
- pochodzenie dziecka (ustalanie macierzyństwa i ojcostwa)
- władza rodzicielska (atrybuty, sposoby ingerencji sądu w sprawowanie władzy rodzicielskiej)
- podstawowe zasady organizacji pieczy zastępczej
- kontakty z dzieckiem
- przysposobienie (przesłanki przysposobienia po stronie przysposabianego i przysposabiającego, rodzaje przysposobienia, rozwiązanie stosunku przysposobienia)
- obowiązek alimentacyjny (hierarchia obowiązku alimentacyjnego, charakterystyka poszczególnych rodzajów obowiązków alimentacyjnych)

W cyklu 2023L:

W ramach przedmiotu studentki i studenci zostaną zapoznani z jedną z dziedzin prawa - prawem rodzinnym i opiekuńczy.
W ramach realizowanego przedmiotu zaprezentowane zostaną następujące treści:
1. Podstawowe informacje dotyczące prawa rodzinnego i opiekuńczego: źródła i zasady prawa rodzinnego i opiekuńczego, najważniejsze pojęcia.
2. Instytucje prawa rodzinnego i opiekuńczego:
- małżeństwo (zawarcie małżeństwa, unieważnienie małżeństwa)
- prawa i obowiązki małżonków
- małżeńskie ustroje majątkowe (ustawowy ustrój majątkowy, umowne ustroje majątkowe)
- rozwód i separacja (pozytywne i negatywne przesłanki)
- pochodzenie dziecka (ustalanie macierzyństwa i ojcostwa)
- władza rodzicielska (atrybuty, sposoby ingerencji sądu w sprawowanie władzy rodzicielskiej)
- wspieranie rodziny przeżywającej trudności w realizacji funkcji opiekuńczo - wychowawczych (rola asystenta rodziny, placówki wsparcia dziennego, rodziny wspierającej)
- piecza zastępcza (podstawowe zasady organizacji, formy pieczy zastępczej, umieszczanie dziecka w pieczy zastępczej)
- kontakty z dzieckiem (prawo i obowiązek rodziców do utrzymywania kontaktów z dzieckiem; przesłanki ograniczenia i zakazu utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez rodziców; kontakty dziecka z dziadkami i rodzeństwem)
- przysposobienie (przesłanki przysposobienia po stronie przysposabianego i przysposabiającego, rodzaje przysposobienia, rozwiązanie stosunku przysposobienia)
- obowiązek alimentacyjny (hierarchia obowiązku alimentacyjnego, charakterystyka poszczególnych rodzajów obowiązków alimentacyjnych), świadczenia z funduszu alimentacyjnego
- opieka i kuratela

W cyklu 2023Ln:

W cyklu 2024L:

W ramach przedmiotu studentki i studenci zostaną zapoznani z jedną z dziedzin prawa - prawem rodzinnym i opiekuńczym.
W ramach realizowanego przedmiotu zaprezentowane zostaną następujące treści:
1. Podstawowe informacje dotyczące prawa rodzinnego i opiekuńczego: źródła i zasady prawa rodzinnego i opiekuńczego, najważniejsze pojęcia.
2. Instytucje prawa rodzinnego i opiekuńczego:
- małżeństwo (zawarcie małżeństwa, unieważnienie małżeństwa)
- prawa i obowiązki małżonków
- małżeńskie ustroje majątkowe (ustawowy ustrój majątkowy, umowne ustroje majątkowe)
- rozwód i separacja (pozytywne i negatywne przesłanki, postępowanie w sprawie o rozwód, wyrok rozwodowy)
- pochodzenie dziecka (ustalanie macierzyństwa i ojcostwa)
- władza rodzicielska (atrybuty, sposoby ingerencji sądu w sprawowanie władzy rodzicielskiej)
- wspieranie rodziny przeżywającej trudności w realizacji funkcji opiekuńczo - wychowawczych (rola asystenta rodziny, placówki wsparcia dziennego, rodziny wspierającej)
- piecza zastępcza (podstawowe zasady organizacji, formy pieczy zastępczej, umieszczanie dziecka w pieczy zastępczej)
- kontakty z dzieckiem (prawo i obowiązek rodziców do utrzymywania kontaktów z dzieckiem; przesłanki ograniczenia i zakazu utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez rodziców; kontakty dziecka z dziadkami i rodzeństwem)
- przysposobienie (przesłanki przysposobienia po stronie przysposabianego i przysposabiającego, rodzaje przysposobienia, rozwiązanie stosunku przysposobienia)
- obowiązek alimentacyjny (hierarchia obowiązku alimentacyjnego, charakterystyka poszczególnych rodzajów obowiązków alimentacyjnych), świadczenia z funduszu alimentacyjnego
- opieka i kuratela

W cyklu 2024Ln:

W ramach przedmiotu studentki i studenci zostaną zapoznani z jedną z dziedzin prawa - prawem rodzinnym i opiekuńczy.
W ramach realizowanego przedmiotu zaprezentowane zostaną następujące treści:
1. Podstawowe informacje dotyczące prawa rodzinnego i opiekuńczego: źródła i zasady prawa rodzinnego i opiekuńczego, najważniejsze pojęcia.
2. Instytucje prawa rodzinnego i opiekuńczego:
- małżeństwo (zawarcie małżeństwa, unieważnienie małżeństwa)
- prawa i obowiązki małżonków
- małżeńskie ustroje majątkowe (ustawowy ustrój majątkowy, umowne ustroje majątkowe)
- rozwód i separacja (pozytywne i negatywne przesłanki, postępowanie w sprawie o rozwód, wyrok rozwodowy)
- pochodzenie dziecka (ustalanie macierzyństwa i ojcostwa)
- władza rodzicielska (atrybuty, sposoby ingerencji sądu w sprawowanie władzy rodzicielskiej)
- wspieranie rodziny przeżywającej trudności w realizacji funkcji opiekuńczo - wychowawczych (rola asystenta rodziny, placówki wsparcia dziennego, rodziny wspierającej)
- piecza zastępcza (podstawowe zasady organizacji, formy pieczy zastępczej, umieszczanie dziecka w pieczy zastępczej)
- kontakty z dzieckiem (prawo i obowiązek rodziców do utrzymywania kontaktów z dzieckiem; przesłanki ograniczenia i zakazu utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez rodziców; kontakty dziecka z dziadkami i rodzeństwem)
- przysposobienie (przesłanki przysposobienia po stronie przysposabianego i przysposabiającego, rodzaje przysposobienia, rozwiązanie stosunku przysposobienia)
- obowiązek alimentacyjny (hierarchia obowiązku alimentacyjnego, charakterystyka poszczególnych rodzajów obowiązków alimentacyjnych), świadczenia z funduszu alimentacyjnego
- opieka i kuratela

Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ

Cel 4: Zapewnić wszystkim edukację wysokiej jakości oraz promować uczenie się przez całe życie

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Koordynatorzy przedmiotu

Jolanta Zozula

Efekty kształcenia

Wiedza
Zna miejsce prawa rodzinnego wśród innych gałęzi prawa.
Zna podstawowe instytucje prawa rodzinnego, m.in.: małżeństwo, władzę rodzicielską, opiekę, kuratelę.

Umiejętności
Potrafi posługiwać się tekstem ustawy kodeks rodzinny w celu znalezienia podstawowych informacji niezbędnych do prawnej analizy sytuacji rodzinnej wychowanków.
Rozumie potrzebę ingerencji sądu rodzinnego we władzę rodzicielską.
Potrafi dokonać adekwatnej oceny sytuacji rodzinnej i sporządzić konstruktywny plan wsparcia prawnego rodziny w powiązaniu ze wsparciem socjalnym.
Potrafi napisać pismo procesowe z zakresu prawa rodzinnego - wniosek w przedmiocie władzy rodzicielskiej, wniosek o ustalenie kontaktów z dzieckiem, pozew o alimenty.

Kompetencje społeczne
Należycie jako pedagog wypełnia oczekiwania społeczne wobec rodziny pozostającej w trudnej sytuacji formalno-prawnej.
Wykorzystuje wiedzę prawną do twórczego poszukiwania rozwiązań prawnych i podejmowania współpracy na rzecz dobra dziecka.

Literatura

W cyklu 2022L:

Akty prawne:
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. 2020, poz. 1359 z późn. zm.)
2. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz.U. 2022, poz. 447 z późn. zm.)
3. Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. 2022, poz. 1205 z późn. zm.)
Literatura:
1. T. Smyczyński, M. Andrzejewski, Prawo rodzinne i opiekuńcze, Wyd. C.H. Beck, Warszawa 2022.
2. R. Łukasiewicz, J. Łukasiewicz, Prawo rodzinne, Wyd. WoltersKluwer, Polska Warszawa 2021.

W cyklu 2022Ln:

W cyklu 2023L:

Literatura podstawowa:
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. 2023, poz. 2809).
2. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz.U. 2024, poz. 177.)
3. Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. 2023, poz. 1993
4. T. Smyczyński, M. Andrzejewski, Prawo rodzinne i opiekuńcze, Wyd. C.H. Beck, Warszawa 2022.
5. R. Łukasiewicz, J. Łukasiewicz, Prawo rodzinne, Wyd. WoltersKluwer, Polska Warszawa 2021.
Literatura uzupełniająca:
1. K. Kamińska, Piecza naprzemienna a władza rodzicielska rodziców żyjących w rozłączeniu, Wyd. Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2022,
2. R. Łukasiewicz, Dobro dziecka a interesy innych podmiotów w polskiej regulacji prawnej przysposobienia, Wyd. Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2019.
3. J. Haberko, O potrzebie zmian w zakresie ustalania ojcostwa przed urodzeniem się dziecka, Prawo i Więź, 2023, Nr 2, s. 213- 231.

W cyklu 2023Ln:

W cyklu 2024L:

Literatura podstawowa:
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. 2023, poz. 2809).
2. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz.U. 2025, poz. 49)
3. Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. 2023, poz. 1993, ze zm.)
4. T. Smyczyński, M. Andrzejewski, Prawo rodzinne i opiekuńcze, Wyd. C.H. Beck, Warszawa 2024.
5. R. Łukasiewicz, J. Łukasiewicz, Prawo rodzinne, Wyd. WoltersKluwer, Polska Warszawa 2021.
Literatura uzupełniająca:
1. K. Kamińska, Piecza naprzemienna a władza rodzicielska rodziców żyjących w rozłączeniu, Wyd. Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2022,
2. R. Łukasiewicz, Dobro dziecka a interesy innych podmiotów w polskiej regulacji prawnej przysposobienia, Wyd. Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2019.
3. J. Haberko, O potrzebie zmian w zakresie ustalania ojcostwa przed urodzeniem się dziecka, Prawo i Więź, 2023, Nr 2, s. 213- 231.
4. J. Zajączkowska - Burtowy, Kontakty z dziećmi. Prawa i obowiązki, Wyd. Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2020.

W cyklu 2024Ln:

Literatura podstawowa:
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. 2023, poz. 2809).
2. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz.U. 2025, poz. 49)
3. Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. 2023, poz. 1993, ze zm.)
4. T. Smyczyński, M. Andrzejewski, Prawo rodzinne i opiekuńcze, Wyd. C.H. Beck, Warszawa 2024.
5. R. Łukasiewicz, J. Łukasiewicz, Prawo rodzinne, Wyd. WoltersKluwer, Polska Warszawa 2021.
Literatura uzupełniająca:
1. K. Kamińska, Piecza naprzemienna a władza rodzicielska rodziców żyjących w rozłączeniu, Wyd. Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2022,
2. R. Łukasiewicz, Dobro dziecka a interesy innych podmiotów w polskiej regulacji prawnej przysposobienia, Wyd. Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2019.
3. J. Haberko, O potrzebie zmian w zakresie ustalania ojcostwa przed urodzeniem się dziecka, Prawo i Więź, 2023, Nr 2, s. 213- 231.
4. J. Zajączkowska - Burtowy, Kontakty z dziećmi. Prawa i obowiązki, Wyd. Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2020.