Podstawy pedagogiki PZ-3F-PPG

TREŚCI PROGRAMOWE:

I. PYTANIA O PEDAGOGIKĘ:

- Pedagogika jako wiedza/ nauka o wychowaniu.

Wiedza naukowa – jej istota i rozwój w kontekście wykładni współczesnych. Ewolucja ideałów społecznej racjonalności. Nowożytne rozumienie nauki.

- Powstanie i ewolucja pedagogiki jako nauki.
- Różnicowanie się teoretyczne pedagogiki w XX wieku i ewolucja jej tożsamości.
- Sytuacja pedagogiki w ponowoczesności.

Pedagogika nauką, techniką, sztuką wychowania.
Integracyjny i interdyscyplinarny charakter pedagogiki.

Pedagogika jako nauka społeczna: przedmiot, język, metody badań, teorie pedagogiczne.

- Podstawowe pojęcia pedagogiczne: edukacja, wychowanie, kształcenie, socjalizacja, inkulturacja.

II. PYTANIA O WYCHOWANIE

- Wychowanie jako proces sprawczy – próby opisu
Istota, dziedziny, treści i uwarunkowania wychowania. Charakterystyka procesu wychowania.
Różne perspektywy ujmowania istoty wychowania (4 grupy definicji)

- Wychowanie a inne procesy społecznego wpływu (a socjalizacja, inkulturacja, pielęgnacja i opieka, terapia).

III. PYTANIA O RZECZYWISTOŚĆ: SPOŁECZNO-KULTUROWE KONTEKSTY WYCHOWANIA

- Problemy ładu aksjonormatywnego.Edukacja wobec kryzysu moralnego współczesności. Edukacja w kulturze neoliberalnej.

- Problemy globalne współczesnej cywilizacji i ich związki z edukacją i wychowaniem. Edukacja permanentna jako program rozwoju kwalifikacji i idea edukacyjnej koncepcji życia.

- Problemy demokratyzacji życia i postępu społecznego. Edukacja obywatelska, do życia w społeczeństwie demokratycznym.

IV. PYTANIA O WSPÓŁCZESNE PRAKTYKI WYCHOWANIA

- Podmioty wychowania: wychowawca i wychowanek. Relacje wychowawca – wychowanek. Współczesne rozumienie granic swobody i przymusu w wychowaniu (w kontekście ich tworzenia)– ramy dyskursu.

- Tradycyjne i emancypacyjne ujecie i praktyki wychowania. Tradycje wychowania uprzedmiatawiającego wychowanka. Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka (E. Key, , M. Montessori) oraz wskazanie jego praw (J. Korczak).

- Argumenty na rzecz stosowania przymusu i na rzecz swobody w wychowaniu. Egzemplifikacje praktyczne wychowania w swobodzie, porozumieniu z uczniami i wychowania w przymusie.

V. PYTANIA O WSPÓŁCZESNE NURTY WYCHOWANIA

-naturalny na tle socjalizacji. Rodzina jako podstawowe środowisko wychowania naturalnego. Współczesne praktyki wychowawcze na poziomie – rodziny. Możliwości i ograniczenia podmiotowości i dialogu w wychowaniu w rodzinie

- celowy – instytucjonalny; Szkoła jako instytucja wychowania celowego.Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie szkoły. Przemoc, czy emancypacja instytucji wychowujących.

- wpływów społecznych; Edukacyjny potencjał instytucji kultury w świecie kultury urynkowionej. Edukacja wobec naporu kultury masowej i popularnej.

-samowychowania i autoedukacji jako celu wychowania i drogi rozwoju osobowego.

TREŚCI PROGRAMOWE:

I. PYTANIA O PEDAGOGIKĘ:

- Pedagogika jako wiedza/ nauka o wychowaniu.

Wiedza naukowa – jej istota i rozwój w kontekście wykładni współczesnych. Ewolucja ideałów społecznej racjonalności. Nowożytne rozumienie nauki.

- Powstanie i ewolucja pedagogiki jako nauki.
- Różnicowanie się teoretyczne pedagogiki w XX wieku i ewolucja jej tożsamości.
- Sytuacja pedagogiki w ponowoczesności.

Pedagogika nauką, techniką, sztuką wychowania.
Integracyjny i interdyscyplinarny charakter pedagogiki.

Pedagogika jako nauka społeczna: przedmiot, język, metody badań, teorie pedagogiczne.

- Podstawowe pojęcia pedagogiczne: edukacja, wychowanie, kształcenie, socjalizacja.

II. PYTANIA O WYCHOWANIE

- Wychowanie jako proces sprawczy – próby opisu
Istota, dziedziny, treści i uwarunkowania wychowania. Charakterystyka procesu wychowania.
Różne perspektywy ujmowania istoty wychowania (4 grupy definicji)

- Wychowanie a inne procesy społecznego wpływu (a socjalizacja,, edukacja, kształcenie).

III. PYTANIA O RZECZYWISTOŚĆ: SPOŁECZNO-KULTUROWE KONTEKSTY WYCHOWANIA

- Problemy ładu aksjonormatywnego.Edukacja wobec kryzysu moralnego współczesności. Edukacja w kulturze neoliberalnej.

- Problemy globalne współczesnej cywilizacji i ich związki z edukacją i wychowaniem. Edukacja permanentna jako program rozwoju kwalifikacji i idea edukacyjnej koncepcji życia.

- Problemy demokratyzacji życia i postępu społecznego. Edukacja obywatelska, do życia w społeczeństwie demokratycznym.

IV. PYTANIA O WSPÓŁCZESNE PRAKTYKI WYCHOWANIA

- Podmioty wychowania: wychowawca i wychowanek. Relacje wychowawca – wychowanek. Współczesne rozumienie granic swobody i przymusu w wychowaniu (w kontekście ich tworzenia)– ramy dyskursu.

- Tradycyjne i emancypacyjne ujecie i praktyki wychowania. Tradycje wychowania uprzedmiatawiającego wychowanka. Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka (E. Key, , M. Montessori) oraz wskazanie jego praw (J. Korczak).

- Argumenty na rzecz stosowania przymusu i na rzecz swobody w wychowaniu. Egzemplifikacje praktyczne wychowania w swobodzie, porozumieniu z uczniami i wychowania w przymusie.

V. PYTANIA O WSPÓŁCZESNE NURTY WYCHOWANIA

-naturalny na tle socjalizacji. Rodzina jako podstawowe środowisko wychowania naturalnego. Współczesne praktyki wychowawcze na poziomie – rodziny. Możliwości i ograniczenia podmiotowości i dialogu w wychowaniu w rodzinie

- celowy – instytucjonalny; Szkoła jako instytucja wychowania celowego.Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie szkoły. Przemoc, czy emancypacja instytucji wychowujących.

- wpływów społecznych; Edukacyjny potencjał instytucji kultury w świecie kultury urynkowionej. Edukacja wobec naporu kultury masowej i popularnej.

-samowychowania i autoedukacji jako celu wychowania i drogi rozwoju osobowego.

TREŚCI PROGRAMOWE:

I. PYTANIA O PEDAGOGIKĘ:

- Pedagogika jako wiedza/ nauka o wychowaniu.

Wiedza naukowa – jej istota i rozwój w kontekście wykładni współczesnych. Ewolucja ideałów społecznej racjonalności. Nowożytne rozumienie nauki.

- Powstanie i ewolucja pedagogiki jako nauki.
- Różnicowanie się teoretyczne pedagogiki w XX wieku i ewolucja jej tożsamości.
- Sytuacja pedagogiki w ponowoczesności.

Pedagogika nauką, techniką, sztuką wychowania.
Integracyjny i interdyscyplinarny charakter pedagogiki.

Pedagogika jako nauka społeczna: przedmiot, język, metody badań, teorie pedagogiczne.

- Podstawowe pojęcia pedagogiczne: edukacja, wychowanie, kształcenie, socjalizacja.

II. PYTANIA O WYCHOWANIE

- Wychowanie jako proces sprawczy – próby opisu
Istota, dziedziny, treści i uwarunkowania wychowania. Charakterystyka procesu wychowania.
Różne perspektywy ujmowania istoty wychowania (4 grupy definicji)

- Wychowanie a inne procesy społecznego wpływu (a socjalizacja,, edukacja, kształcenie).

III. PYTANIA O RZECZYWISTOŚĆ: SPOŁECZNO-KULTUROWE KONTEKSTY WYCHOWANIA

- Problemy ładu aksjonormatywnego.Edukacja wobec kryzysu moralnego współczesności. Edukacja w kulturze neoliberalnej.

- Problemy globalne współczesnej cywilizacji i ich związki z edukacją i wychowaniem. Edukacja permanentna jako program rozwoju kwalifikacji i idea edukacyjnej koncepcji życia.

- Problemy demokratyzacji życia i postępu społecznego. Edukacja obywatelska, do życia w społeczeństwie demokratycznym.

IV. PYTANIA O WSPÓŁCZESNE PRAKTYKI WYCHOWANIA

- Podmioty wychowania: wychowawca i wychowanek. Relacje wychowawca – wychowanek. Współczesne rozumienie granic swobody i przymusu w wychowaniu (w kontekście ich tworzenia)– ramy dyskursu.

- Tradycyjne i emancypacyjne ujecie i praktyki wychowania. Tradycje wychowania uprzedmiatawiającego wychowanka. Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka (E. Key, , M. Montessori) oraz wskazanie jego praw (J. Korczak).

- Argumenty na rzecz stosowania przymusu i na rzecz swobody w wychowaniu. Egzemplifikacje praktyczne wychowania w swobodzie, porozumieniu z uczniami i wychowania w przymusie.

V. PYTANIA O WSPÓŁCZESNE NURTY WYCHOWANIA

-naturalny na tle socjalizacji. Rodzina jako podstawowe środowisko wychowania naturalnego. Współczesne praktyki wychowawcze na poziomie – rodziny. Możliwości i ograniczenia podmiotowości i dialogu w wychowaniu w rodzinie

- celowy – instytucjonalny; Szkoła jako instytucja wychowania celowego.Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie szkoły. Przemoc, czy emancypacja instytucji wychowujących.

- wpływów społecznych; Edukacyjny potencjał instytucji kultury w świecie kultury urynkowionej. Edukacja wobec naporu kultury masowej i popularnej.

-samowychowania i autoedukacji jako celu wychowania i drogi rozwoju osobowego.

Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991;

lub: Tenże, Wychowanie bez porażek w praktyce, Warszawa 1994

Gołębniak D., Szkoła wspomagająca rozwój, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz.2, Warszawa 2004. s. 98-116

Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika, podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym, Warszawa 2015, s.155-176.

Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 1993. Cz. I.

Melosik Z., Kultura popularna jako czynnik socjalizacji, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz.2 Warszawa 2004, s. 68-92.

Rubacha K., Edukacja jako przedmiot pedagogiki i jej subdyscyplin,w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz1. Warszawa 2003, s. 18 – 33.

Surzykiewicz J., Agresja i przemoc w szkole, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz.2 Warszawa 2004 s. 270-290.

Śliwerski B., Wychowanie jako samorealizacja, samowychowanie. W: B. Śliwerski, Podstawowe prawidłowości pedagogiki. Podręcznik akademicki, Warszawa 2011, s. 215-224

Wołoszyn S., Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Kielce 1998. T. III. Ks. Pierwsza Metoda Marii Montessori 173-194 ; Zakład wychowawczy Aleksandra Neilla s. 216-239; Postawa pedagogiczna Janusza Korczaka s. 240-272.

Wołoszyn S., Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Kielce 1998. T. III. Ks. Druga. Rozdz. Poszukiwanie nowych strategii oświatowych s. 508 – 543.

UZUPEŁNIAJĄCA:

Biała księga. Nauczanie i uczenie się. Na drodze do uczącego się społeczeństwa. Warszawa 1995
Bińczycka J., Między przemocą a swobodą w wychowaniu, Kraków 1997
Bińczycka J. (red.), Bici biją, Warszawa 2002
Bruhlmeier A., Kształcenie człowieka, 27 kamyczków jednej mozaiki, Kraków 2011, s 75-79
Edukacja domowa w Polsce, Teoria i praktyka, M, Zakrzewska, P. Zakrzewski (red), Warszawa 2009
Fromm E., Mieć czy być, Poznań 1997, Czym jest modus posiadania (s. 123 –141) Czym jest modus bycia (s.146 – 173)
Humanistyka przełomu wieków, pod red. J. Kozieleckiego, Kraków 1999, cz.III, ss 241 – 342.
Gadacz T., O umiejętności życia, „Znak”, Kraków 2003, s 38 - 62
Edukacja – jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO 1998
Melosik Z.: Edukacja globalna: nadzieje i kontrowersje. W: H. Kwiatkowska, Ewolucja tożsamości pedagogiki. Warszawa 1994, s. 165 – 175 lub: T. Jaworska, R. Leppert: Wprowadzenie do pedagogiki. Kraków 1998, s. 53 – 64.
Melosik Z., Szkudlarek T., Kultura, tożsamość, edukacja – migotanie znaczeń, Kraków 1998
Obuchowska I., Kochać i rozumieć, Poznań 1996.
Sławiński S. , Spór o wychowanie w posłuszeństwie, Warszawa 1991.
Toffler A., Trzecia fala, Warszawa 1997
lub: Tenże, Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Poznań 1995; lub tenże, Wojna i antywojna, Warszawa 1997
Ritzer G., McDonaldyzacja społeczeństwa, Muza 1997.

Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991;

lub: Tenże, Wychowanie bez porażek w praktyce, Warszawa 1994

Gołębniak D., Szkoła wspomagająca rozwój, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz.2, Warszawa 2004. s. 98-116

Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika, podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym, Warszawa 2015, s.155-176.

Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 1993. Cz. I.

Melosik Z., Kultura popularna jako czynnik socjalizacji, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz.2 Warszawa 2004, s. 68-92.

Rubacha K., Edukacja jako przedmiot pedagogiki i jej subdyscyplin,w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz1. Warszawa 2003, s. 18 – 33.

Surzykiewicz J., Agresja i przemoc w szkole, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz.2 Warszawa 2004 s. 270-290.

Śliwerski B., Wychowanie jako samorealizacja, samowychowanie. W: B. Śliwerski, Podstawowe prawidłowości pedagogiki. Podręcznik akademicki, Warszawa 2011, s. 215-224

Wołoszyn S., Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Kielce 1998. T. III. Ks. Pierwsza Metoda Marii Montessori 173-194 ; Zakład wychowawczy Aleksandra Neilla s. 216-239; Postawa pedagogiczna Janusza Korczaka s. 240-272.

Wołoszyn S., Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Kielce 1998. T. III. Ks. Druga. Rozdz. Poszukiwanie nowych strategii oświatowych s. 508 – 543.

UZUPEŁNIAJĄCA:

Biała księga. Nauczanie i uczenie się. Na drodze do uczącego się społeczeństwa. Warszawa 1995
Bińczycka J., Między przemocą a swobodą w wychowaniu, Kraków 1997
Bińczycka J. (red.), Bici biją, Warszawa 2002
Bruhlmeier A., Kształcenie człowieka, 27 kamyczków jednej mozaiki, Kraków 2011, s 75-79
Edukacja domowa w Polsce, Teoria i praktyka, M, Zakrzewska, P. Zakrzewski (red), Warszawa 2009
Fromm E., Mieć czy być, Poznań 1997, Czym jest modus posiadania (s. 123 –141) Czym jest modus bycia (s.146 – 173)
Humanistyka przełomu wieków, pod red. J. Kozieleckiego, Kraków 1999, cz.III, ss 241 – 342.
Gadacz T., O umiejętności życia, „Znak”, Kraków 2003, s 38 - 62
Edukacja – jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO 1998
Melosik Z.: Edukacja globalna: nadzieje i kontrowersje. W: H. Kwiatkowska, Ewolucja tożsamości pedagogiki. Warszawa 1994, s. 165 – 175 lub: T. Jaworska, R. Leppert: Wprowadzenie do pedagogiki. Kraków 1998, s. 53 – 64.
Melosik Z., Szkudlarek T., Kultura, tożsamość, edukacja – migotanie znaczeń, Kraków 1998
Obuchowska I., Kochać i rozumieć, Poznań 1996.
Sławiński S. , Spór o wychowanie w posłuszeństwie, Warszawa 1991.
Toffler A., Trzecia fala, Warszawa 1997
lub: Tenże, Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Poznań 1995; lub tenże, Wojna i antywojna, Warszawa 1997
Ritzer G., McDonaldyzacja społeczeństwa, Muza 1997.

Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991;

lub: Tenże, Wychowanie bez porażek w praktyce, Warszawa 1994

Gołębniak D., Szkoła wspomagająca rozwój, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz.2, Warszawa 2004. s. 98-116

Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika, podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym, Warszawa 2015, s.155-176.

Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 1993. Cz. I.

Melosik Z., Kultura popularna jako czynnik socjalizacji, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz.2 Warszawa 2004, s. 68-92.

Rubacha K., Edukacja jako przedmiot pedagogiki i jej subdyscyplin,w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz1. Warszawa 2003, s. 18 – 33.

Surzykiewicz J., Agresja i przemoc w szkole, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz.2 Warszawa 2004 s. 270-290.

Śliwerski B., Wychowanie jako samorealizacja, samowychowanie. W: B. Śliwerski, Podstawowe prawidłowości pedagogiki. Podręcznik akademicki, Warszawa 2011, s. 215-224

Wołoszyn S., Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Kielce 1998. T. III. Ks. Pierwsza Metoda Marii Montessori 173-194 ; Zakład wychowawczy Aleksandra Neilla s. 216-239; Postawa pedagogiczna Janusza Korczaka s. 240-272.

Wołoszyn S., Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Kielce 1998. T. III. Ks. Druga. Rozdz. Poszukiwanie nowych strategii oświatowych s. 508 – 543.

UZUPEŁNIAJĄCA:

Biała księga. Nauczanie i uczenie się. Na drodze do uczącego się społeczeństwa. Warszawa 1995
Bińczycka J., Między przemocą a swobodą w wychowaniu, Kraków 1997
Bińczycka J. (red.), Bici biją, Warszawa 2002
Bruhlmeier A., Kształcenie człowieka, 27 kamyczków jednej mozaiki, Kraków 2011, s 75-79
Edukacja domowa w Polsce, Teoria i praktyka, M, Zakrzewska, P. Zakrzewski (red), Warszawa 2009
Fromm E., Mieć czy być, Poznań 1997, Czym jest modus posiadania (s. 123 –141) Czym jest modus bycia (s.146 – 173)
Humanistyka przełomu wieków, pod red. J. Kozieleckiego, Kraków 1999, cz.III, ss 241 – 342.
Gadacz T., O umiejętności życia, „Znak”, Kraków 2003, s 38 - 62
Edukacja – jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO 1998
Melosik Z.: Edukacja globalna: nadzieje i kontrowersje. W: H. Kwiatkowska, Ewolucja tożsamości pedagogiki. Warszawa 1994, s. 165 – 175 lub: T. Jaworska, R. Leppert: Wprowadzenie do pedagogiki. Kraków 1998, s. 53 – 64.
Melosik Z., Szkudlarek T., Kultura, tożsamość, edukacja – migotanie znaczeń, Kraków 1998
Obuchowska I., Kochać i rozumieć, Poznań 1996.
Sławiński S. , Spór o wychowanie w posłuszeństwie, Warszawa 1991.
Toffler A., Trzecia fala, Warszawa 1997
lub: Tenże, Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Poznań 1995; lub tenże, Wojna i antywojna, Warszawa 1997
Ritzer G., McDonaldyzacja społeczeństwa, Muza 1997.

Nakład pracy studenta:

liczba godzin kontaktowych: 30,
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 24,

liczba godzin potrzebnych do wykonania e-learningu i prac pisemnych na ćwiczenia: 22;

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/ zaliczenia: 14,

liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie prezentacji, referatu : 10,

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 100 ,

(z zachowaniem zasady, że średnio 25 - 30 godzinom pracy odpowiada 1 punkt ECTS) - 4 ECTS

Uwaga egzamin w formie zdalnej w aplikacji forms - w dniu 31.01. 22 (poniedziałek), godz. 11.00. Szczegóły w informacjach dla zespołu w aplikacji Teams.

Nakład pracy studenta:

liczba godzin kontaktowych: 30,
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 24,

liczba godzin potrzebnych do wykonania e-learningu i prac pisemnych na ćwiczenia: 22;

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/ zaliczenia: 14,

liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie prezentacji, referatu : 10,

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 100 ,

(z zachowaniem zasady, że średnio 25 - 30 godzinom pracy odpowiada 1 punkt ECTS) - 4 ECTS

Nakład pracy studenta:

liczba godzin kontaktowych: 30,
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 24,

liczba godzin potrzebnych do wykonania e-learningu i prac pisemnych na ćwiczenia: 22;

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/ zaliczenia: 14,

liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie prezentacji, referatu : 10,

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 100 ,

(z zachowaniem zasady, że średnio 25 - 30 godzinom pracy odpowiada 1 punkt ECTS) - 4 ECTS