Prowadzony w cyklach: 2022L, 2022Ln, 2023L, 2023Ln, 2024L, 2024Ln

Punkty ECTS: brak danych

Język: polski

Organizowany przez: Instytut Psychologii (dla: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej)

Relacje międzygrupowe PY-5S-REM

TREŚCI PROGRAMOWE
1. Wprowadzenie do psychologii stosunków międzygrupowych – definicje grupy. Podstawowe mechanizmy psychologiczne związane z grupami i funkcjonowaniem organizacji. Procesy grupowe: posłuszeństwo, konformizm, deindywiduacja.
2. Konflikt. Typy konfliktów. Źródła konfliktów. Teoria rzeczywistego konfliktu. Teoria podstawowych potrzeb. Nacjonalizm a patriotyzm – psychologiczne podstawy różnicowania.
3. Główne teorie z zakresu stosunków międzygrupowych: tożsamość społeczna, autokategoryzacja, optymalna dystynktywność, teoria dominacji społecznej, teoria redukcji subiektywnej niepewności, teoria opanowania trwogi, przywództwo.
3. Przekonania legitymizujące niesprawiedliwość społeczną (teoria usprawiedliwiania systemu, wiara w sprawiedliwy świat, wiara w życie jako grę o sumie zerowej).
4. Stereotypy i uprzedzenia. Teoria frustracja - agresja. Osobowość autorytarna i dogmatyczna. Inne teorie powstawania uprzedzeń. Stereotypy jako kategorie poznawcze. Iluzoryczna korelacja a kształtowanie stereotypów. Paradygmat minimalnej grupy, Dwa fundamentalne wymiary spostrzegania społecznego. Wizerunki grupy własnej i obcej. Homogeniczność grupy obcej. Sposoby mówienia o swoich i o obcych (Linguistic Intergroup Bias). Uprzedzenia jako postawy i jako emocje. Agresja międzygrupowa. Zagrożenie pozytywnej tożsamości.
5. Procesy dehumanizacji w kontekście relacji statusu oraz struktur hierarchicznych. Kontakt międzygrupowy jako metoda rozwiązywania konfliktu. Hipoteza kontaktu oraz jej ograniczenia.
6. Budowanie współpracy. Wdrażanie zmian w grupach i organizacjach, zarządzanie różnorodnością.

W cyklu 2022L:

Podczas zajęć poruszymy następujące zagadnienia:
Podstawowe mechanizmy psychologiczne związane z grupami i funkcjonowaniem organizacji
Tożsamość społeczna w organizacji
Konflikty
Stereotypy, uprzedzenia, dyskryminacja
Sposoby walki z dyskryminacją i jej przejawami w życiu codziennym
Przywództwo
Zaufanie społeczne i jego znaczenie w relacjach międzygrupowych
Budowanie współpracy
Zarządzanie różnorodnością

W cyklu 2022Ln:

W cyklu 2023L:

Podczas zajęć poruszymy następujące zagadnienia:
Podstawowe mechanizmy psychologiczne związane z grupami i funkcjonowaniem organizacji
Tożsamość społeczna
Konflikty
Stereotypy, uprzedzenia, dyskryminacja
Sposoby walki z dyskryminacją i jej przejawami w życiu codziennym
Budowanie współpracy
Zarządzanie różnorodnością
Pamięć społeczna i jej związek z relacjami międzygrupowymi (psychologiczne rozumienie pamięci społecznej, czynniki kształtujące pamięć kolektywną, wpływ pamięci społecznej na kształtowanie tożsamości społecznej i postrzeganie innych grup)

W cyklu 2023Ln:

W cyklu 2024Ln:

Podczas zajęć poruszymy następujące zagadnienia:

Określenie czym jest grupa, historyczny kontekst badań nad relacjami międzygrupowymi

Podstawowe mechanizmy psychologiczne związane z grupami i ich funkcjonowaniem (m. in. wpływ fizycznej obecnośco immych, deindywiduacja, konformizm, polaryzacja, burze mózgów, asymetria pozytywno-negatywna)

Tożsamość społeczna, procesy kategoryzacji

Stereotypy, uprzedzenia, dyskryminacja

Sposoby walki z dyskryminacją i jej przejawami

Budowanie współpracy

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2022Ln:

Dorota Jasielska

W cyklu 2023L:

Dorota Jasielska

W cyklu 2024L:

Dorota Jasielska

W cyklu 2023Ln:

Anna Krempa-Kowalewska

W cyklu 2024Ln:

Anna Krempa-Kowalewska

W cyklu 2022L:

Dorota Jasielska

Efekty kształcenia

Wiedza
Student/-ka zna terminologię używaną w psychologii stosunków międzygrupowych oraz jej zastosowanie w dyscyplinach pokrewnych.
Rozumie i poddaje analizie procesy psychologiczne leżące u podłoża relacji międzygrupowych.
Ma pogłębioną wiedzę o procesach psychologicznych związanych z nawiązywaniem i podtrzymywaniem relacji międzygrupowych.

Umiejętności
Student/-ka posiada pogłębione umiejętności obserwowania, wyszukiwania, przetwarzania i interpretowania informacji na temat zjawisk społecznych i relacji międzygrupowych.
Potrafi wykorzystać wiedzę z zakresu psychologii do wyjaśniania i opisywania relacji międzygrupowych.

Kompetencje społeczne
Student/-ka docenia znaczenie wiedzy z zakresu relacji międzygrupowych dla budowania prawidłowych więzi i relacji międzyludzkich.

Kryteria oceniania

Egzamin pisemny w formie testu
Obecność i aktywność na zajęciach

Literatura

Lektura obowiązkowa:

Stephan, W. i Stephan C.S. (2007). Wywieranie wpływu przez grupy. Gdańsk: GWP

Lektury uzupełniające będą podawane na koniec wykładów

W cyklu 2023Ln:

Lektura obowiązkowa:
Besta T., Kosakowska-Berezecka N. (2017) Między grupami. Przewodnik po relacjach z ludźmi, którzy się od nas różnią. Sopot, Smak słowa.
Brown R. (2006) Procesy grupowe. Gdańsk, GWP.
Stephan W.G. Stephan C.W. (2007) Wywieranie wpływu przez grupy. Psychologia relacji. Gdańsk. GWP.

Lektura uzupełniająca:
Aronson E., Wilson T.D., R.M. Akert (1997) Procesy grupowe (rozdz. 9) w: Psychologia społeczna. Poznań, Zysk i S-ka.
Aronson E., Wilson T.D., R.M. Akert (1997) Uprzedzenia i lekarstwa (rozdz. 13) w: Psychologia społeczna. Poznań, Zysk i S-ka.
Lencioni P. (2005) Pięć dysfunkcji pracy zespołowej. Opowieść o przywództwie. Warszawa, MT Biznes.
Lencioni P. (2022) Przezwyciężanie pięciu dysfunkcji pracy zespołowej. Warszawa, MT Biznes.
Macrae C.N., Syangor Ch., Hewstone M. (2015). Stereotypy i uprzedzenia. Gdańsk, GWP.

W cyklu 2024Ln:

Książki:
Aronson E., Wilson T.D., R.M. Akert (1997) Procesy grupowe (rozdz. 9) w: Psychologia społeczna. Poznań, Zysk i S-ka.
Aronson E., Wilson T.D., R.M. Akert (1997) Uprzedzenia i lekarstwa (rozdz. 13) w: Psychologia społeczna. Poznań, Zysk i S-ka.
Besta T., Kosakowska-Berezecka N. (2017) Między grupami. Przewodnik po relacjach z ludźmi, którzy się od nas różnią. Sopot, Smak słowa.
Brown R. (2006) Procesy grupowe. Gdańsk, GWP.
Lencioni P. (2005) Pięć dysfunkcji pracy zespołowej. Opowieść o przywództwie. Warszawa, MT Biznes.
Lencioni P. (2022) Przezwyciężanie pięciu dysfunkcji pracy zespołowej. Warszawa, MT Biznes.
Macrae C.N., Syangor Ch., Hewstone M. (2015). Stereotypy i uprzedzenia. Gdańsk, GWP.

Artykuły
Bilewicz M. (2016) Psychologiczne źródła dystansu. Czyli dlaczego unikamy kontaktu z obcymi? NAUKA 2/2016 • 39-62.
Cuddy, A. J. C., Fiske, S. T., & Glick, P. (2007). The BIAS map: Behaviors from intergroup affect and stereotypes. Journal of Personality and Social Psychology, 92(4), 631–648.
Gaertner S., Mann J. (1989) Reducing Intergroup Bias: The Benefits of Recategorization. Journal of Personality and Social Psychology, Vol. 57, No. 2,239-249.
Leska-Ślęzak J. (2015) Stereotypy narodowe w świadomości Polaków i Holendrów. Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość, 2015, t. XII (ISSN 1731-8440).
Pietrzak J., Mikołajczak M. (2011) Religia a legitymizacja nierówności płciowej w Polsce. W: Kofta M., Bilewicz M. Wobec obcych. Zagrożenia psychologiczna a stosunki międzygrupowe. PWN, Warszawa.

Uwagi

W cyklu 2022L:

Metody kształcenia – wykład, dyskusja, zagadnienia problemowe, rozmowy w parach i grupach, studia przypadków, gry symulacyjne

Nakład pracy osoby studiującej - 90 godzin

W cyklu 2022Ln:

Metody kształcenia – wykład, dyskusja, zagadnienia problemowe, rozmowy w parach i grupach, studia przypadków, gry symulacyjne

Nakład pracy osoby studiującej - 90 godzin

W cyklu 2023L:

Metody kształcenia – wykład, dyskusja, zagadnienia problemowe, rozmowy w parach i grupach, studia przypadków, gry symulacyjne

Nakład pracy osoby studiującej - 90 godzin (w tym 30 godzin kontaktowych)

W cyklu 2023Ln:

Metody kształcenia – wykład, dyskusja, zagadnienia problemowe, rozmowy w parach i grupach

W cyklu 2024Ln:

Nakład pracy osoby studiującej - 45 godzin (w tym 15 godzin kontaktowych)

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu PY-5S-REM w USOSweb