Rozwiązywanie problemów wychowawczych we współpracy z rodzicami - projekt PW-5F-RPR

Podczas zajęć studenci poznają pojęcia i rodzaje trudności wychowawczych, przyczyny ich powstawania, metody ich rozpoznawania, a także sposoby ich przezwyciężania. Każdorazowo będziemy rozpoczynać od aspektów teoretycznych, (wiedza) a kolejno przechodzić do działań praktycznych (umiejętności i postawy).

Obszary tematyczne ćwiczeń:
Komunikacja w duchu empatii jako płaszczyzna do budowania dialogu pomiędzy ludźmi
Emocje w życiu dziecka ich istota i funkcja
Adaptacja dziecka do warunków opieki instytucjonalnej (żłobek, przedszkole)
Samodzielność dziecka w zakresie samoobsługi
Granice w systemie rodzinnym
Integracja sensoryczna
Nowe technologie w otoczeniu dzieci
Konflikty rodzinne (rozwód rodziców)
Przemoc (fizyczna i psychiczna) wobec dziecka

Podczas zajęć studenci poznają pojęcia i rodzaje trudności wychowawczych, przyczyny ich powstawania, metody ich rozpoznawania, a także sposoby ich przezwyciężania. Każdorazowo będziemy rozpoczynać od aspektów teoretycznych, (wiedza) a kolejno przechodzić do działań praktycznych (umiejętności i postawy).
Obszary tematyczne ćwiczeń:
Komunikacja w duchu empatii jako płaszczyzna do budowania dialogu pomiędzy ludźmi
Emocje w życiu dziecka ich istota i funkcja
Adaptacja dziecka do warunków opieki instytucjonalnej (żłobek, przedszkole)
Samodzielność dziecka w zakresie samoobsługi
Granice w systemie rodzinnym
Integracja sensoryczna
Nowe technologie w otoczeniu dzieci
Konflikty rodzinne (rozwód rodziców)
Przemoc (fizyczna i psychiczna) wobec dziecka

1) Zajęcia organizacyjne. (2h)
2) Komunikacja według treningu M. Mazlish Jak mówić żeby dzieci słuchały nas w szkole i w domu (3h) Jak pomóc dzieciom, aby potrafiły wyrażać własne uczucia. Zabawy wzmacniające postawy prospołeczne u dzieci.
3) Potencjał osobisty według treningu D. Ch Weston oraz M. S. Weston Co dzień mądrzejsze Szacunek do samego siebie. Odwaga i pewność siebie. Wytrwałość i optymizm (3h)
4) Treningi uważności. Wspomaganie procesu uważności. Jak się koncentrować. Jak nauczyć się wycisza własne emocje. (3h)
5) Radzenie sobie z trudnymi emocjami w oparciu o „Trening zastępowania Agresji”. Elementy trening zastępowania agresji. Drama. Cym jest agresja dziecięca. Trzy filary pracy z dzieckiem które ma trudności radzenia sobie ze złością. (3h)
6) Współpraca oraz umiejętności rozwiązywania konfliktów w oparciu o program „Pozytywna Dyscyplina” . Wykorzystanie metod zabawowych do budowania współpracy oraz umiejętności rozwiązywania konfliktów. Klanza. (3h)
7) Umiejętność organizacji i zarządzania własnym czasem według teorii Daltońskiej . Ćwiczenia wspomagające umiejętność planowania, organizowania przestrzeni uczenia się. Narzędzia pomagające organizować przestrzeń pracy dziecka (3h)

1. Rodzina i jej funkcje, przemiany życia współczesnych rodzin. (1h)
2. Typy, cele i zasady funkcjonowania instytucji edukacyjnych przeznaczonych dla dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym wieku szkolnym. Rodzice w strukturach placówek edukacyjnych- prawa, obowiązki, procedury. (2h)
3. Style wychowania i postawy rodziców, źródła i rodzaje rodzicielskiego oporu. (2h)
4. Konflikt, sposoby rozwiązywania konfliktów, zasady dobrej współpracy (2h)
5. Komunikacja w duchu empatii jako płaszczyzna do budowania dialogu pomiędzy ludźmi -komunikacja bez przemocy M. Rosenberga (4h)
6. Budowanie relacji nauczyciela z dzieckiem- tutoring szkolny i rodzinny oraz mentoring (3h)
7. Emocje w życiu dziecka -ich istota i funkcja(2h)
8. Identyfikacja problemów rozwojowych: zaburzenia integracji sensorycznej, dzieci wysoko wrażliwe, specjalne potrzeby edukacyjne (specyficzne i niespecyficzne trudności w uczeniu się, niedostosowanie społeczne) (2h)
9. Kryzys szkolny (fobia szkolna, depresje, konflikty rówieśnicze i sposoby ich rozwiązywania, mobbing szkolny) (2h)
10. Konflikty rodzinne (rozwód, przemoc fizyczna i psychiczna) (1h)
11. Nowe technologie w otoczeniu dzieci-zagrożenia i szanse (2h)
12. Uzależnienia, używki -zagrożenia, profilaktyka (1h)
13. Adaptacja dziecka do warunków opieki instytucjonalnej (1h)
14. Samodzielność dziecka w zakresie samoobsługi (1h)
15. Zajęcia podsumowujące-przedstawienie projektów zaliczeniowych (4h)

1) Zajęcia organizacyjne. (2h)
2) Komunikacja według treningu M. Mazlish Jak mówić żeby dzieci słuchały nas w szkole i w domu (3h) Jak pomóc dzieciom, aby potrafiły wyrażać własne uczucia. Zabawy wzmacniające postawy prospołeczne u dzieci.
3) Potencjał osobisty według treningu D. Ch Weston oraz M. S. Weston Co dzień mądrzejsze Szacunek do samego siebie. Odwaga i pewność siebie. Wytrwałość i optymizm (3h)
4) Treningi uważności. Wspomaganie procesu uważności. Jak się koncentrować. Jak nauczyć się wycisza własne emocje. (3h)
5) Radzenie sobie z trudnymi emocjami w oparciu o „Trening zastępowania Agresji”. Elementy trening zastępowania agresji. Drama. Cym jest agresja dziecięca. Trzy filary pracy z dzieckiem które ma trudności radzenia sobie ze złością. (3h)
6) Współpraca oraz umiejętności rozwiązywania konfliktów w oparciu o program „Pozytywna Dyscyplina” . Wykorzystanie metod zabawowych do budowania współpracy oraz umiejętności rozwiązywania konfliktów. Klanza. (3h)
7) Umiejętność organizacji i zarządzania własnym czasem według teorii Daltońskiej . Ćwiczenia wspomagające umiejętność planowania, organizowania przestrzeni uczenia się. Narzędzia pomagające organizować przestrzeń pracy dziecka (3h)

Rodzina i jej funkcje, przemiany życia współczesnych rodzin. (1h)
2. Typy, cele i zasady funkcjonowania instytucji edukacyjnych przeznaczonych dla dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym wieku szkolnym. Rodzice w strukturach placówek edukacyjnych- prawa, obowiązki, procedury. (2h)
3. Style wychowania i postawy rodziców, źródła i rodzaje rodzicielskiego oporu. (2h)
4. Konflikt, sposoby rozwiązywania konfliktów, zasady dobrej współpracy (2h)
5. Komunikacja w duchu empatii jako płaszczyzna do budowania dialogu pomiędzy ludźmi -komunikacja bez przemocy M. Rosenberga (4h)
6. Budowanie relacji nauczyciela z dzieckiem- tutoring szkolny i rodzinny oraz mentoring (3h)
7. Emocje w życiu dziecka -ich istota i funkcja(2h)
8. Identyfikacja problemów rozwojowych: zaburzenia integracji sensorycznej, dzieci wysoko wrażliwe, specjalne potrzeby edukacyjne (specyficzne i niespecyficzne trudności w uczeniu się, niedostosowanie społeczne) (2h)
9. Kryzys szkolny (fobia szkolna, depresje, konflikty rówieśnicze i sposoby ich rozwiązywania, mobbing szkolny) (2h)
10. Konflikty rodzinne (rozwód, przemoc fizyczna i psychiczna) (1h)
11. Nowe technologie w otoczeniu dzieci-zagrożenia i szanse (2h)
12. Uzależnienia, używki -zagrożenia, profilaktyka (1h)
13. Adaptacja dziecka do warunków opieki instytucjonalnej (1h)
14. Samodzielność dziecka w zakresie samoobsługi (1h)
15. Zajęcia podsumowujące-przedstawienie projektów zaliczeniowych (4h)

1) Zajęcia organizacyjne. (2h)
2) Komunikacja według treningu M. Mazlish Jak mówić żeby dzieci słuchały nas w szkole i w domu (3h) Jak pomóc dzieciom, aby potrafiły wyrażać własne uczucia. Zabawy wzmacniające postawy prospołeczne u dzieci.
3) Potencjał osobisty według treningu D. Ch Weston oraz M. S. Weston Co dzień mądrzejsze Szacunek do samego siebie. Odwaga i pewność siebie. Wytrwałość i optymizm (3h)
4) Treningi uważności. Wspomaganie procesu uważności. Jak się koncentrować. Jak nauczyć się wycisza własne emocje. (3h)
5) Radzenie sobie z trudnymi emocjami w oparciu o „Trening zastępowania Agresji”. Elementy trening zastępowania agresji. Drama. Cym jest agresja dziecięca. Trzy filary pracy z dzieckiem które ma trudności radzenia sobie ze złością. (3h)
6) Współpraca oraz umiejętności rozwiązywania konfliktów w oparciu o program „Pozytywna Dyscyplina” . Wykorzystanie metod zabawowych do budowania współpracy oraz umiejętności rozwiązywania konfliktów. (3h)
7) Umiejętność organizacji i zarządzania własnym czasem według teorii Daltońskiej . Ćwiczenia wspomagające umiejętność planowania, organizowania przestrzeni uczenia się. Narzędzia pomagające organizować przestrzeń pracy dziecka (3h)

Pełny opis:
I. Typy, cele i zasady funkcjonowania instytucji edukacyjnych przeznaczonych dla dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym wieku szkolnym. (1h)
II. Rodzice w strukturach placówek edukacyjnych- prawa, obowiązki, procedury (1h)
III. Egzogenne źródła trudności wychowawczych. Rodzaje i przyczyny ich powstawania.(10h)
1. Rodzina i jej funkcje, przemiany życia współczesnych rodzin.
2. Style wychowania. Źródła i rodzaje rodzicielskich postaw.
3. Konflikty rodzinne (rozwód, przemoc fizyczna i psychiczna).
4. Zaniedbanie środowiskowe i problem ubóstwa.
5. Trudności w psychofizycznej adaptacji dziecka do warunków opieki instytucjonalnej.
6. Brak samodzielności dziecka w zakresie samoobsługi.
7. Sytuacje kryzysowe lub traumatyczne w życiu dziecka (wojna, śmierć i choroba w rodzinie)
8. Kryzys szkolny: konflikty rówieśnicze, bullying szkolny.
9. Nowe technologie w otoczeniu dzieci-zagrożenia i szanse.
10. Uzależnienia, używki -zagrożenia, profilaktyka.
IV. Endogenne źródła trudności wychowawczych. Rodzaje i przyczyny ich powstawania.(5h)
1. Emocje w życiu dziecka -ich istota i funkcja. Emocje a niespełnione potrzeby. Granice dzieci i dorosłych.
2. Problemy wychowawcze związane z agresją i autoagresją (samookaleczenia, zaburzenia odżywiania, dysmorfofobia)
3. Kryzys szkolny: fobia szkolna, zaburzenia lękowe i depresja.
4. Identyfikacja problemów rozwojowych: zaburzenia integracji sensorycznej, dzieci wysoko wrażliwe.
5. Identyfikacja specjalnych potrzeb edukacyjnych wynikających z: niepełnosprawności, dysleksji, chorób przewlekłych, uszkodzeń wzroku i słuchu, spektrum, ADHD, SNOS i uzdolnień oraz kontekst edukacji włączającej.
6. Typowe i problemowe zachowania seksualne dzieci: specyfikacja oraz rola rodziców w przeciwdziałaniu przemocy seksualnej wobec małych dzieci.
V. Metody i sposoby rozwiązywania problemów wychowawczych z udziałem rodziców (8h):
1. Triada uczeń – rodzic – nauczyciel. Zasady dobrej współpracy z rodzicami.
2. Konflikt, rodzaje konfliktów i ich rozwiązywania. Rola komunikacji w rozwiązywaniu konfliktów. Etapy rozwiązywania problemów.
3. Narzędzia w rozwiązywaniu problemów: kontrakty, arkusze obserwacji ucznia, protokoły z mediacji i spotkań, wewnątrzszkolne procedury, rola sygnalistów.
4. Profilaktyczne programy wewnątrzszkolne oraz pozaszkolne instytucje wspierające szkołę w radzeniu sobie z problemami
5. Komunikacja w duchu empatii jako płaszczyzna do budowania dialogu -komunikacja bez przemocy M. Rosenberga.
6. Budowanie relacji z dzieckiem oparte na filozofii pozytywnej dyscypliny.
7. Trening zastępowania agresji i jego komponenty: trening umiejętności społecznych (TUS), trening kontroli złości oraz trening wnioskowania moralnego.
8. Budowanie relacji z dzieckiem- tutoring szkolny i rodzinny, mentoring.

VI. Zajęcia podsumowujące-przedstawienie projektów zaliczeniowych (5h).

Literatura podstawowa:
Babiuch M., Jak współpracować z rodzicami „trudnych” uczniów?, WSiP, Warszawa 2002
Błażek, M i Lewandowska – Walter, A., Rozwód jako proces. Perspektywa dorosłych
i dzieci, Difin, Warszawa, 2017
Całusińska, M., Trening umiejętności wychowawczych GWP, Sopot. 2012
Cieszyńska, J.,Korenko M. Wczesna interwencja terapeutyczna. Stymulacja rozwoju dziecka od noworodka do 6 roku życia. Wydawnictwo edukacyjne, Kraków, 2014 – (fragmenty)
Gąstół, A., Jegier A. Mój złośnik. Difin, Warszawa, 2012
Gruszczyk – Kolczyńska, E.,Zielińska, E., Jelinek, J.A. Starsze przedszkolaki. Bliżej przedszkola, Kraków, 2013 (fragmenty)
Gruszczyk -Kolczyńska, E., Tabletowe dzieci. Szkoła specjalna, nr 5, 2017
Kordziński J., Szkoła wspólnych działań czyli o relacjach i współpracy, Warszawa 2017
Kranowitz, C. S, Nie-zgrane dziecko. Zaburzenia przetwarzania sensorycznego – diagnoza i postępowanie. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012
Kranowitz, C. S, Nie-zgrane dziecko w świecie gier i zabaw. Zajęcia dla dzieci z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012
Lubowiecka. J., Przystosowanie psychospołeczne dziecka do przedszkola. Warszawa: WSIP. 1999.
Sakowska, J., Szkoła dla rodziców i wychowawców, CMPPP, Warszawa, 2008
Rosenberg, M.R. Porozumienie bez przemocy. O języku serca. Jacek Santorski&Agencja Wydawnicza, Warszawa 2009
Schaffer H.R. Psychologia dziecka. PWN, Warszawa,2014 (fragmenty)
Schaffer, H. R. Rozwój społeczny. Dzieciństwo i młodość. WUJ, Kraków, 2006
Włodarski Z., Przetacznik-Gierowska M. Psychologia wychowawcza, tom 2, Warszawa 2014
Voss, A., Zrozumieć sygnały sensoryczne dziecka. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2017

Literatura uzupełniająca
„Moje dziecko w przedszkolu i szkole. Poradnik dla rodziców” Wydawnictwo MEN, Warszawa 2011
Koletyńska K., Sitko H., Spotkania z rodzicami – inaczej, ciekawiej, skuteczniej, WSiP, Warszawa 2004
Badora S.,Marzec D., Kosmala J., Komunikacja i podmiotowość relacjach szkolnych, Wyd. Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, Częstochowa 2000-2001
Steward J. Mosty zamiast murów. O komunikowaniu się między ludźmi., Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2002

Literatura podstawowa:
Babiuch M., Jak współpracować z rodzicami „trudnych” uczniów?, WSiP, Warszawa 2002
Błażek, M i Lewandowska – Walter, A., Rozwód jako proces. Perspektywa dorosłych
i dzieci, Difin, Warszawa, 2017
Całusińska, M., Trening umiejętności wychowawczych GWP, Sopot. 2012
Cieszyńska, J.,Korenko M. Wczesna interwencja terapeutyczna. Stymulacja rozwoju dziecka od noworodka do 6 roku życia. Wydawnictwo edukacyjne, Kraków, 2014 – (fragmenty)
Gąstół, A., Jegier A. Mój złośnik. Difin, Warszawa, 2012
Gruszczyk – Kolczyńska, E.,Zielińska, E., Jelinek, J.A. Starsze przedszkolaki. Bliżej przedszkola, Kraków, 2013 (fragmenty)
Gruszczyk -Kolczyńska, E., Tabletowe dzieci. Szkoła specjalna, nr 5, 2017
Kordziński J., Szkoła wspólnych działań czyli o relacjach i współpracy, Warszawa 2017
Kranowitz, C. S, Nie-zgrane dziecko. Zaburzenia przetwarzania sensorycznego – diagnoza i postępowanie. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012
Kranowitz, C. S, Nie-zgrane dziecko w świecie gier i zabaw. Zajęcia dla dzieci z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012
Lubowiecka. J., Przystosowanie psychospołeczne dziecka do przedszkola. Warszawa: WSIP. 1999.
Sakowska, J., Szkoła dla rodziców i wychowawców, CMPPP, Warszawa, 2008
Rosenberg, M.R. Porozumienie bez przemocy. O języku serca. Jacek Santorski&Agencja Wydawnicza, Warszawa 2009
Schaffer H.R. Psychologia dziecka. PWN, Warszawa,2014 (fragmenty)
Schaffer, H. R. Rozwój społeczny. Dzieciństwo i młodość. WUJ, Kraków, 2006
Włodarski Z., Przetacznik-Gierowska M. Psychologia wychowawcza, tom 2, Warszawa 2014
Voss, A., Zrozumieć sygnały sensoryczne dziecka. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2017
Literatura uzupełniająca
„Moje dziecko w przedszkolu i szkole. Poradnik dla rodziców” Wydawnictwo MEN, Warszawa 2011
Koletyńska K., Sitko H., Spotkania z rodzicami – inaczej, ciekawiej, skuteczniej, WSiP, Warszawa 2004
Badora S.,Marzec D., Kosmala J., Komunikacja i podmiotowość relacjach szkolnych, Wyd. Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, Częstochowa 2000-2001
Steward J. Mosty zamiast murów. O komunikowaniu się między ludźmi., Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2002

LITERATURA OBOWIĄZKOWA
• Kiezik-Kordzińska E., Jeden Za Wszystkich Wszyscy Za Jednego. Jak zintegrować klasę, WSIP, Warszawa 2008
• Koak A. Proces grupowy : poradnik dla trenerów, nauczycieli i wykładowców, Wyd Helion, Gliwice 2014
• Weston D. Ch., Weston M. S., Co dzień mądrzejsze – 365 gier I zabaw kształtujących wrażliwość I inteligencję emocjonalną dziecka, Prószyński i S-ka, Warszawa 2002
• Fleming I., Po prostu zaczynamy – praktyczne porady z pedagogiki zabawy, Wyd. JEDNOŚĆ", Kielce 1999 *Klaus W. Y., Umiejętność współpracy w grupach - zabawy i improwizacje, JEDNOŚĆ", Kielce 1999 *Pancewicz A. (red), Psychologiczne gry i ćwiczenia grupowe, Wyd IBE, Warszawa 1991
• Stroms G., 100 nowych gier muzycznych, Wydawnictwo KLANZA 1999
• Jachimska M. (red), Grupa bawi się i pracuje - zbiór grupowych gier i ćwiczeń psychologicznych, wyd. Oficyna Wydawnicza Unus 1994, cz. I
• Rojewska J., Grupa bawi się i pracuje - zbiór grupowych gier i ćwiczeń psychologicznych , wyd. Oficyna Wydawnicza Unus 2000, cz.II
• Faber A., Mazlish E., Jak mówić żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać aby dzieci do nas mówiły, Media Rodzina of Poznań INc, Poznań 1993
• Grela J., Szewczak R., Bloch M. Coaching grupowy : praktyczny podręcznik dla liderów, trenerów, doradców i nauczycieli /
• Dmitruk P.,Trening relaksacyjny : kurs dla zapracowanych, Wyd Piotr Dmitruk, e-book

LITERATURA DODATKOWA
• Faber A., Mazlish E., Rodzeństwo bez rywalizacji. Jak pomóc własnym dzieciom żyć w zgodzie, by samemu żyć z godnością, Media Rodzina of Poznań INc, Poznań 1993
• Nęcka E., Trening twórczości, Polskie Towarzystwo Psychologiczne, Warszawa 1992 Wiertsem H, 100 gier ruchowych Wydawnictwo KLANZA 1999.

Babicka-Wirkus A,., Kultury oporu w szkole. Wyd. Wolters Kluwer , Warszawa 2019
Babiuch M., Jak współpracować z rodzicami „trudnych” uczniów?, WSiP, Warszawa 2002
Błażek, M i Lewandowska – Walter, A., Rozwód jako proces. Perspektywa dorosłych
i dzieci, Difin, Warszawa, 2017
Całusińska, M., Trening umiejętności wychowawczych GWP, Sopot. 2012
Czekierda P. Szala M., Fingas B "Tutoring. Teoria, praktyka, studium przypadków." Wolters Kluwer, Warszawa 2018
Faber A., Mazlish "Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły.". Media Rodzina Sp. z o.o. Poznań 2012
Gąstół, A., Jegier A. Mój złośnik. Difin, Warszawa, 2012
Gruszczyk – Kolczyńska, E.,Zielińska, E., Jelinek, J.A. Starsze przedszkolaki. Bliżej przedszkola, Kraków, 2013 (fragmenty)
Gruszczyk -Kolczyńska, E., Tabletowe dzieci. Szkoła specjalna, nr 5, 2017
Juul Jesper "Kryzys szkoły. Co możemy zrobić dla uczniów, nauczycieli i rodziców?" Wydawnictwo MiND, Podkowa Leśna 2014
Kordziński J., Szkoła wspólnych działań czyli o relacjach i współpracy, Warszawa 2017
Kranowitz, C. S, Nie-zgrane dziecko. Zaburzenia przetwarzania sensorycznego – diagnoza i postępowanie. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012
Kranowitz, C. S, Nie-zgrane dziecko w świecie gier i zabaw. Zajęcia dla dzieci z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012
Lubowiecka. J., Przystosowanie psychospołeczne dziecka do przedszkola. Warszawa: WSIP. 1999.
Sakowska, J., Szkoła dla rodziców i wychowawców, CMPPP, Warszawa, 2008
Rosenberg, M.R. Porozumienie bez przemocy. O języku serca. Jacek Santorski & Agencja Wydawnicza, Warszawa 2009
Schaffer H.R. Psychologia dziecka. PWN, Warszawa,2014 (fragmenty)
Schaffer, H. R. Rozwój społeczny. Dzieciństwo i młodość. WUJ, Kraków, 2006
Szczepkowska K. Współpraca z rodzicami, czyli jak rozmawiać o edukacji wyłączającej . ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2019
Włodarski Z., Przetacznik-Gierowska M. Psychologia wychowawcza, tom 2, Warszawa 2014
Voss, A., Zrozumieć sygnały sensoryczne dziecka. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2017
Literatura uzupełniająca
„Moje dziecko w przedszkolu i szkole. Poradnik dla rodziców. Wydawnictwo MEN, Warszawa 2011
Badora S.,Marzec D., Kosmala J., Komunikacja i podmiotowość relacjach szkolnych, Wyd. Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, Częstochowa 2000-2001
Cieszyńska, J.,Korenko M. Wczesna interwencja terapeutyczna. Stymulacja rozwoju dziecka od noworodka do 6 roku życia. Wydawnictwo edukacyjne, Kraków, 2014 – (fragmenty)
Koletyńska K., Sitko H., Spotkania z rodzicami – inaczej, ciekawiej, skuteczniej, WSiP, Warszawa 2004
Steward J. Mosty zamiast murów. O komunikowaniu się między ludźmi., Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2002
Szlendak T. Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010

LITERATURA OBOWIĄZKOWA
• Kiezik-Kordzińska E., Jeden Za Wszystkich Wszyscy Za Jednego. Jak zintegrować klasę, WSIP, Warszawa 2008
• Koak A. Proces grupowy : poradnik dla trenerów, nauczycieli i wykładowców, Wyd Helion, Gliwice 2014
• Weston D. Ch., Weston M. S., Co dzień mądrzejsze – 365 gier I zabaw kształtujących wrażliwość I inteligencję emocjonalną dziecka, Prószyński i S-ka, Warszawa 2002
• Fleming I., Po prostu zaczynamy – praktyczne porady z pedagogiki zabawy, Wyd. JEDNOŚĆ", Kielce 1999 *Klaus W. Y., Umiejętność współpracy w grupach - zabawy i improwizacje, JEDNOŚĆ", Kielce 1999 *Pancewicz A. (red), Psychologiczne gry i ćwiczenia grupowe, Wyd IBE, Warszawa 1991
• Stroms G., 100 nowych gier muzycznych, Wydawnictwo KLANZA 1999
• Jachimska M. (red), Grupa bawi się i pracuje - zbiór grupowych gier i ćwiczeń psychologicznych, wyd. Oficyna Wydawnicza Unus 1994, cz. I
• Rojewska J., Grupa bawi się i pracuje - zbiór grupowych gier i ćwiczeń psychologicznych , wyd. Oficyna Wydawnicza Unus 2000, cz.II
• Faber A., Mazlish E., Jak mówić żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać aby dzieci do nas mówiły, Media Rodzina of Poznań INc, Poznań 1993
• Grela J., Szewczak R., Bloch M. Coaching grupowy : praktyczny podręcznik dla liderów, trenerów, doradców i nauczycieli /
• Dmitruk P.,Trening relaksacyjny : kurs dla zapracowanych, Wyd Piotr Dmitruk, e-book

LITERATURA DODATKOWA
• Faber A., Mazlish E., Rodzeństwo bez rywalizacji. Jak pomóc własnym dzieciom żyć w zgodzie, by samemu żyć z godnością, Media Rodzina of Poznań INc, Poznań 1993
• Nęcka E., Trening twórczości, Polskie Towarzystwo Psychologiczne, Warszawa 1992 Wiertsem H, 100 gier ruchowych Wydawnictwo KLANZA 1999.

Babicka-Wirkus A,., Kultury oporu w szkole. Wyd. Wolters Kluwer , Warszawa 2019
Babiuch M., Jak współpracować z rodzicami „trudnych” uczniów?, WSiP, Warszawa 2002
Błażek, M i Lewandowska – Walter, A., Rozwód jako proces. Perspektywa dorosłych
i dzieci, Difin, Warszawa, 2017
Całusińska, M., Trening umiejętności wychowawczych GWP, Sopot. 2012
Czekierda P. Szala M., Fingas B "Tutoring. Teoria, praktyka, studium przypadków." Wolters Kluwer, Warszawa 2018
Faber A., Mazlish "Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły.". Media Rodzina Sp. z o.o. Poznań 2012
Gąstół, A., Jegier A. Mój złośnik. Difin, Warszawa, 2012
Gruszczyk – Kolczyńska, E.,Zielińska, E., Jelinek, J.A. Starsze przedszkolaki. Bliżej przedszkola, Kraków, 2013 (fragmenty)
Gruszczyk -Kolczyńska, E., Tabletowe dzieci. Szkoła specjalna, nr 5, 2017
Juul Jesper "Kryzys szkoły. Co możemy zrobić dla uczniów, nauczycieli i rodziców?" Wydawnictwo MiND, Podkowa Leśna 2014
Kordziński J., Szkoła wspólnych działań czyli o relacjach i współpracy, Warszawa 2017
Kranowitz, C. S, Nie-zgrane dziecko. Zaburzenia przetwarzania sensorycznego – diagnoza i postępowanie. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012
Kranowitz, C. S, Nie-zgrane dziecko w świecie gier i zabaw. Zajęcia dla dzieci z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2012
Lubowiecka. J., Przystosowanie psychospołeczne dziecka do przedszkola. Warszawa: WSIP. 1999.
Sakowska, J., Szkoła dla rodziców i wychowawców, CMPPP, Warszawa, 2008
Rosenberg, M.R. Porozumienie bez przemocy. O języku serca. Jacek Santorski & Agencja Wydawnicza, Warszawa 2009
Schaffer H.R. Psychologia dziecka. PWN, Warszawa,2014 (fragmenty)
Schaffer, H. R. Rozwój społeczny. Dzieciństwo i młodość. WUJ, Kraków, 2006
Szczepkowska K. Współpraca z rodzicami, czyli jak rozmawiać o edukacji wyłączającej . ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2019
Włodarski Z., Przetacznik-Gierowska M. Psychologia wychowawcza, tom 2, Warszawa 2014
Voss, A., Zrozumieć sygnały sensoryczne dziecka. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2017
Literatura uzupełniająca
„Moje dziecko w przedszkolu i szkole. Poradnik dla rodziców. Wydawnictwo MEN, Warszawa 2011
Badora S.,Marzec D., Kosmala J., Komunikacja i podmiotowość relacjach szkolnych, Wyd. Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, Częstochowa 2000-2001
Cieszyńska, J.,Korenko M. Wczesna interwencja terapeutyczna. Stymulacja rozwoju dziecka od noworodka do 6 roku życia. Wydawnictwo edukacyjne, Kraków, 2014 – (fragmenty)
Koletyńska K., Sitko H., Spotkania z rodzicami – inaczej, ciekawiej, skuteczniej, WSiP, Warszawa 2004
Steward J. Mosty zamiast murów. O komunikowaniu się między ludźmi., Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2002
Szlendak T. Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010

LITERATURA OBOWIĄZKOWA
• Kiezik-Kordzińska E., Jeden Za Wszystkich Wszyscy Za Jednego. Jak zintegrować klasę, WSIP, Warszawa 2008
• Koak A. Proces grupowy : poradnik dla trenerów, nauczycieli i wykładowców, Wyd Helion, Gliwice 2014
• Weston D. Ch., Weston M. S., Co dzień mądrzejsze – 365 gier I zabaw kształtujących wrażliwość I inteligencję emocjonalną dziecka, Prószyński i S-ka, Warszawa 2002
• Fleming I., Po prostu zaczynamy – praktyczne porady z pedagogiki zabawy, Wyd. JEDNOŚĆ", Kielce 1999 *Klaus W. Y., Umiejętność współpracy w grupach - zabawy i improwizacje, JEDNOŚĆ", Kielce 1999 *Pancewicz A. (red), Psychologiczne gry i ćwiczenia grupowe, Wyd IBE, Warszawa 1991
• Stroms G., 100 nowych gier muzycznych, Wydawnictwo KLANZA 1999
• Jachimska M. (red), Grupa bawi się i pracuje - zbiór grupowych gier i ćwiczeń psychologicznych, wyd. Oficyna Wydawnicza Unus 1994, cz. I
• Rojewska J., Grupa bawi się i pracuje - zbiór grupowych gier i ćwiczeń psychologicznych , wyd. Oficyna Wydawnicza Unus 2000, cz.II
• Faber A., Mazlish E., Jak mówić żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać aby dzieci do nas mówiły, Media Rodzina of Poznań INc, Poznań 1993
• Grela J., Szewczak R., Bloch M. Coaching grupowy : praktyczny podręcznik dla liderów, trenerów, doradców i nauczycieli /
• Dmitruk P.,Trening relaksacyjny : kurs dla zapracowanych, Wyd Piotr Dmitruk, e-book

LITERATURA DODATKOWA
• Faber A., Mazlish E., Rodzeństwo bez rywalizacji. Jak pomóc własnym dzieciom żyć w zgodzie, by samemu żyć z godnością, Media Rodzina of Poznań INc, Poznań 1993
• Nęcka E., Trening twórczości, Polskie Towarzystwo Psychologiczne, Warszawa 1992 Wiertsem H, 100 gier ruchowych Wydawnictwo KLANZA 1999.

Beach H., Strijack T. (2020). Nauczyciel troskliwy ogrodnik. Jak sprawić, by uczniowie za nami podążali, stali się bardziej otwarci i zaangażowani? Warszawa: Wydawnictwo Życzliwe SZUM LASU.
Błażek, M i Lewandowska–Walter. A. (2017). Rozwód jako proces. Perspektywa dorosłych i dzieci. Warszawa: Difin.
Całusińska, M. (2012). Trening umiejętności wychowawczych. Sopot: GWP.
Czekierda P. Szala M., Fingas B. (2018). Tutoring. Teoria, praktyka, studium przypadków. Warszawa: Wolters Kluwer.
Derezinska.I (2010). Dziecko z zaburzeniami lękowymi w szkole i przedszkolu. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
Faber A., Mazlish. Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły. (2012). Poznań: Media Rodzina Sp. z o.o.
Jurczyk, M., Dąbkowska, M. (2022). Seksualność dzieci i młodzieży- [nie]trudności pedagogiczne i psychoterapeutyczne. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Gładyszewska-Cylulko, J. (2017). Specjalne potrzeby edukacyjne uczniów z niepełnosprawnościami. Kraków: Impuls.
Gruszczyk – Kolczyńska, E.Zielińska, E. Jelinek, J.A. (2013). Starsze przedszkolaki. Krakow: Bliżej przedszkola. (fragmenty)
Gruszczyk -Kolczyńska, E. (2017). Tabletowe dzieci. Szkoła specjalna, nr 5.
Jędrzejko, M., Taper, A. Kiełtyk-Zaborowska, I. (2024). Cyberuzależnienia –zjawisko, profilaktyka, elementy terapii. Warszawa: Wydawnictwo Medical Tribune Polska.
Kordziński J. (2017). Szkoła wspólnych działań, czyli o relacjach i współpracy. Warszawa: Wolters Kluwer.
Lubowiecka. J. (1999). Przystosowanie psychospołeczne dziecka do przedszkola. Warszawa: WSIP. Łobocki M. (2007). W trosce o wychowanie w szkole. Warszawa: IMPULS.
Macnamara D. (2021). Odpoczynek, zabawa, rozwój. Zrozumieć małe dziecko (lub każdego, kto tak się zachowuje). Warszawa: Wydawnictwo Życzliwe SZUM LASU.
Mendel, M. (2007) Rodzice i nauczyciele jako sprzymierzeńcy. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.
Nelsen J. (2020).Pozytywna dyscyplina. Warszawa: CoJaNaTo.
Nelsen J. Foster S., Raphel A. (2020) Pozytywna dyscyplina dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. . Warszawa: CoJaNaTo.

Olechowska, A. (2016). Specjalne potrzeby edukacyjne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Rosenberg, M.R. (2009). Porozumienie bez przemocy. O języku serca. Warszawa: Jacek Santorski & Agencja Wydawnicza.
Schaffer R. (2018). Psychologia dziecka. Warszawa: PWN.
Szczepkowska K. (2019). Współpraca z rodzicami, czyli jak rozmawiać o edukacji włączającej. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
Szelągowska-Mironiuk, A. (2022). Dziecko wobec śmierci i żałoby. Warszawa: Wydawnictw psychologiadziecka.org.
Szlendak T. (2015). Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie. Warszawa: PWN.
Żyliński J. (2022). Granice dzieci i dorosłych. (seria rodzicielska). Szczecin: Wydawnictwo Natuli.

Metody kształcenia: praca w grupach, dyskusja dydaktyczna, burza mózgów, praca z tekstem, filmy, praca w zespołach, analiza przypadków;
Nakład pracy studenta:
Godziny kontaktowe online: ćwiczenia 30 godz.
Przygotowanie się do zajęć, lektury - 15
Przygotowanie wystąpienia - 15
Przygotowanie pracy na zaliczenie - 15
Sumaryczna liczba punktów ECTS – 3

Kod dostępu do zespołu w aplikacji MS Teams - zostanie udostępniony za pomocą USOS

Metody kształcenia: praca w grupach, dyskusja dydaktyczna, burza mózgów, praca z tekstem, filmy, praca w zespołach, analiza przypadków;
Nakład pracy studenta:
Godziny kontaktowe online: ćwiczenia 30 godz.
Przygotowanie się do zajęć, lektury - 15
Przygotowanie wystąpienia - 15
Przygotowanie pracy na zaliczenie - 15
Sumaryczna liczba punktów ECTS – 3

Punkty ECTS 3
Nakład pracy studenta:
udział w zajęciach 20h
Przygotowanie ćwiczeń oraz projektu studenckiego 40h
Zapoznanie się z literaturą 30h

Metody kształcenia: metody aktywizujące, metody warsztatowe, (dyskusja dydaktyczna, praca z tekstem, film, analiza przypadków), forma pracy: praca grupowa i w parach.
Nakład pracy studenta:
Godziny kontaktowe: 30
Przygotowanie się do zajęć, lektury: 20
Przygotowanie do zaliczenia: 15
Przygotowanie pracy, prezentacji: 15
Inne formy: 5
Sumaryczna liczba punktów ECTS: 3

Punkty ECTS 3
Nakład pracy studenta:
udział w zajęciach 20h
Przygotowanie ćwiczeń oraz projektu studenckiego 40h
Zapoznanie się z literaturą 30h

Metody kształcenia: metody aktywizujące, metody warsztatowe, (dyskusja dydaktyczna, praca z tekstem, film, analiza przypadków), forma pracy: praca grupowa i w parach.
Nakład pracy studenta:
Godziny kontaktowe: 30
Przygotowanie się do zajęć, lektury: 20
Przygotowanie do zaliczenia: 15
Przygotowanie pracy, prezentacji: 15
Inne formy: 5
Sumaryczna liczba punktów ECTS: 3

Punkty ECTS 3
Nakład pracy studenta:
udział w zajęciach 20h
Przygotowanie ćwiczeń oraz projektu studenckiego 40h
Zapoznanie się z literaturą 30h

Punkty ECTS 3

Nakład pracy studenta:

udział w zajęciach 20h

Przygotowanie ćwiczeń oraz projektu studenckiego 40h

Zapoznanie się z literaturą 30h