Podstawy diagnostyki edukacyjnej na etapie wychowania przedszkolnego PW-5F-PEY

TREŚCI PROGRAMOWE
Teorie, koncepcje i modele rozpoznawania cech rozwoju i funkcjonowania dziecka w wieku przedszkolnym jako podstawy diagnozy rozwoju dziecka na etapie wczesnej edukacji. Podstawy prawne, cele, funkcje i rodzaje oceniania jako diagnozy rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym oraz zasady konstruowania narzędzi oceny pedagogicznej umiejętności dzieci w wieku przedszkolnym. Dominujące rodzaje zainteresowań dzieci w wieku przedszkolnym oraz sposoby i metody rozwijania ich zainteresowań. Rozpoznawanie wymiernych i niewymiernych rezultatów pracy nauczyciela.

W cyklu 2023Z:

TREŚCI KSZTAŁCENIA
1. Podstawy prawne diagnostyki edukacyjnej. Organizowanie i udzielanie pomocy psychologiczno – pedagogicznej na etapie wychowania przedszkolengo na podstawie obowiązujących przepisów oświatowych.
2. Diagnostyka edukacyjna – cele, funkcje i sposoby prowadzenia diagnozy dziecka w wieku przedszkolnym. Etapy postępowania diagnostycznego – planowanie, realizacja, analiza i opracowanie zebranych danych. Dylematy i problemy nauczyciela diagnosty.
3. Wybrane metody, techniki, narzędzia diagnostyczne i ich charakterystyka (jak z nich korzystać w praktyce).
4. Konstruowanie prób diagnostycznych do oceny funkcjonowania dzieci w wieku przedszkolnym.
5. Ogólna charakterystyka sfer rozwojowych dziecka w wieku przedszkolnym.
6. Wielospecjalistyczna ocena funkcjonowania dziecka.
7. Rozpoznawanie zachowań stanowiących o zaburzeniach dziecięcego rozwoju.
8. Rozpoznawanie zagrożenia ryzyka niepowodzeń szkolnych. Symptomy zaburzeń funkcji podstawowych. Dziecko ryzyka dysleksji na etapie wychowania przedszkolnego.
9. Rozpoznawanie zainteresowań i uzdolnień dzieci w wieku przedszkolnym.
10. Gotowość szkolna dziecka - ważniejsze koncepcje i metody badania gotowości szkolnej. Psychopedagogiczne aspekty gotowości szkolnej.
11. Opracowywanie planów pomocy pedagogicznej na podstawie diagnozy nauczycielskiej.
12. Przygotowywanie opinii pedagogicznych na podstawie diagnozy edukacyjnej.
13. Przekazywanie wyników diagnozy edukacyjnej dziecka rodzicom. Włączenie rodziców w proces wspomagania rozwoju dziecka – przekazywanie wskazówek do pracy dla rodziców.

W cyklu 2023Zn:

W cyklu 2024Z:

1. Podstawy teoretyczne i prawne diagnostyki edukacyjnej. Organizowanie i udzielanie pomocy psychologiczno – pedagogicznej na etapie wychowania przedszkolnego na podstawie obowiązujących przepisów oświatowych – prawne aspekty organizowania pomocy psychologiczno - pedagogicznej.
2. Diagnostyka edukacyjna – cele, funkcje i sposoby prowadzenia diagnozy dziecka w wieku przedszkolnym. Zasady diagnozowania. Etapy postępowania diagnostycznego – planowanie, realizacja, analiza i opracowanie zebranych danych. Diagnoza funkcjonalna jako fundament edukacji dla rozwoju dzieci w wieku przedszkolnym. Dylematy i problemy nauczyciela diagnosty: sytuacje trudne w procesie diagnozy, podstawowe błędy diagnostyczne. Znaczenie diagnozy w pracy pedagogicznej nauczyciela.
3. Wybrane metody, techniki, narzędzia diagnostyczne i ich charakterystyka (jak z nich korzystać w praktyce).
4. Konstruowanie prób diagnostycznych do oceny funkcjonowania dzieci w wieku przedszkolnym. Dziecko, jako podmiot diagnozy.
5. Ogólna charakterystyka sfer rozwojowych dziecka w wieku przedszkolnym (kamienie milowe w rozwoju psychoruchowym dziecka na etapie wychowania przedszkolnego). Oczekiwania a osiągniecia i umiejętności dziecka w wieku przedszkolnym.
6. Diagnoza środowiska rodzinnego.
7. Wielospecjalistyczna ocena funkcjonowania dziecka. Współpraca nauczyciela i innych specjalistów w trakcie diagnozy interdyscyplinarnej.
8. Rozpoznawanie zachowań stanowiących o zaburzeniach dziecięcego rozwoju. Określanie potencjału rozwojowego.
9. Rozpoznawanie dysharmonii rozwojowych w tym zagrożenia ryzyka niepowodzeń szkolnych. Symptomy zaburzeń funkcji podstawowych. Dziecko ryzyka dysleksji na etapie wychowania przedszkolnego.
10. Rozpoznawanie zainteresowań i uzdolnień dzieci w wieku przedszkolnym.
11. Gotowość szkolna dziecka - ważniejsze koncepcje i metody badania gotowości szkolnej. Psychopedagogiczne aspekty gotowości szkolnej. Specyfika diagnozy gotowości dziecka do podjęcia nauki szkolnej.
12. Opracowywanie planów pomocy pedagogicznej na podstawie diagnozy nauczycielskiej.
13. Przygotowywanie opinii pedagogicznych na podstawie diagnozy edukacyjnej, w tym informacji o gotowości szkolnej dziecka do podjęcia nauki w szkole.
14. Przekazywanie wyników diagnozy edukacyjnej dziecka rodzicom. Włączenie rodziców w proces wspomagania rozwoju dziecka – przekazywanie wskazówek do pracy dla rodziców.

W cyklu 2024Zn:

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Koordynatorzy przedmiotu

Karolina Skarbek-Jaskólska

Efekty kształcenia

Wiedza
Student/-ka zna i rozumie teorie, koncepcje i modele rozpoznawania cech rozwoju i funkcjonowania dziecka w wieku przedszkolnym jako podstawy diagnozy rozwoju dziecka na etapie wczesnej edukacji.
Zna i rozumie podstawy prawne, cele, funkcje i rodzaje oceniania jako diagnozy rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym oraz zasad konstruowania narzędzi oceny pedagogicznej.
Zna i rozumie dominujące rodzaje zainteresowań dzieci w wieku przedszkolnym oraz sposoby i metody rozwijania zainteresowań u dzieci.
Zna i rozumie zagadnienia związane z oceną jakości pracy nauczyciela i jakości pracy przedszkola, w tym: podstawy prawne, teorie, cele, metody i formy.
Zna i rozumie zagadnienia ewaluacji edukacyjnej i edukacyjnej wartości dodanej, w tym ich zasady i formy w przedszkolu.

Umiejętności
Student/-ka potrafi rozpoznawać indywidualne cechy rozwoju i uczenia się dzieci mających rozpocząć edukację wczesnoszkolną.
Potrafi konstruować poprawne narzędzia diagnozy pedagogicznej w przedszkolu.
Potrafi rozpoznać zainteresowania dzieci w wieku przedszkolnym i na tej podstawie zaprojektować działania pedagogiczne.
Potrafi rozpoznać i scharakteryzować wymierne i niewymierne rezultaty pracy nauczyciela.
Potrafi projektować ścieżkę własnego rozwoju zawodowego i dokonywać jego autoewaluacji.

Kompetencje społeczne
Student/-ka jest gotowy/gotowa do etycznego postępowania w procesie oceniania rezultatów procesu diagnozowania, zarówno z punktu widzenia osiągnięć dziecka, jak i w równorzędnym stopniu własnej wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych nauczyciela i innych osób znajdujących się w otoczeniu społecznym dziecka.
Jest gotowy/gotowa do ciągłego podnoszenia poziomu własnej wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych w procesie diagnozowania pedagogicznego, w tym w zakresie kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i niepełnosprawnościami.

Literatura

W cyklu 2023Z:

Literatura obowiązkowa:
1. W. Hajnicz, A. Konieczna (red.), Diagnozowanie kompetencji dzieci w procesie edukacyjnym, Wyd. APS, Warszawa 2013, s.13-61.
2. Chojak M., Nauczycielska diagnoza pedagogiczna w przedszkolu i szkole, Difin, Warszawa, 2021.
3. Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Impuls, Kraków 2011, s. 45- 80, 175-275 (rozdziały: 2, 6,7, 8).
4. Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Nauczycielska diagnoza gotowości do podjęcia nauki szkolnej, Warszawa 2011.
5. Waloszek D., Między przedszkolem a szkołą. Rozważania o gotowości dzieci do podjęcia nauki w szkole, Wyd. Żak, Warszawa 2014, rozdziały: 1, 3, 5, 6, 7,8.
6. Kurowska B., Dziecko ryzyka dysleksji w przedszkolu, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2011.
7. Szeplewicz G. (red.), Problemy wychowawcze w przedszkolu, Dr Josef Raabe Sp. Wydawnicza, Warszawa 2012.
8. Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze dla dzieci, które niebawem rozpoczną naukę w szkole, Wydawnictwo Edukacja Polska, Warszawa 2009.

Literatura uzupełniająca:
1. Skarbek K., Wrońska I., Diagnoza i wspomaganie rozwoju psychoruchowego dziecka w wieku przedszkolnym, Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola, Warszawa 2017.
2. Skarbek K., Praktyczna pomoc psychologiczno – pedagogiczna udzielana dzieciom w wieku przedszkolnym, borykającym się z trudnościami rozwojowymi, edukacyjnymi i wychowawczymi oraz ich rodzinom, w: Anna Mikler - Chwastek (red.), Trudności w uczeniu się i zaburzenia zachowania występujące u małych dzieci, Wyd. Difin, Warszawa 2017, s.173-196.
3. Niemierko B., Diagnostyka edukacyjna, PWN, Warszawa 2021.
4. Hajnicz W., Karwowska – Struczyk M., Obserwacja w poznawaniu dziecka, WSiP 1986.
5. Sienkiewicz – Wilowska J.A., Dziecko rysuje, maluje, rzeźbi. Jak wspomagać rozwój dzieci i młodzieży. GWP, Gdańsk 2011.
6. Braun-Gałkowska M., Poznawanie systemu rodzinnego, Wydawnictwo KUL, Lublin 2007, s. 41-75.
7. Skibska J., Diagnoza interdyscyplinarna, Impuls, Kraków, 2017.
8. Kusiak K., Bednarczuk B, Oblicza gotowości szkolnej, Harmonia, Gdańsk, 2015.
9. Klim – Klimaszewska A., Praca z dzieckiem ryzyka dysleksji i dysgrafii na zajęciach terapeutycznych w przedszkolu, Instytut Wydawniczy ERICA, Warszawa, 2015.
10. Franczyk A., Krajewska K., Skarbiec nauczyciela – terapeuty. Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005.

W cyklu 2023Zn:

W cyklu 2024Z:

Literatura obowiązkowa:
1. Chojak M., Nauczycielska diagnoza pedagogiczna w przedszkolu i szkole, Difin, Warszawa, 2021.
2. Skibska J., Diagnoza interdyscyplinarna, Impuls, Kraków, 2017.
3. Skałabania, B., Diagnostyka pedagogiczna. Wybrane obszary badawcze i rozwiązania praktyczne, Impuls, Kraków, 2011 (rozdziały: 1, 2, 3, 4, 5, 8, 9).
4. Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Nauczycielska diagnoza gotowości do podjęcia nauki szkolnej, Warszawa 2011.
5. Skarbek K., Praktyczna pomoc psychologiczno – pedagogiczna udzielana dzieciom w wieku przedszkolnym, borykającym się z trudnościami rozwojowymi, edukacyjnymi i wychowawczymi oraz ich rodzinom, w: Anna Mikler - Chwastek (red.), Trudności w uczeniu się i zaburzenia zachowania występujące u małych dzieci, Wyd. Difin, Warszawa 2017, s.173-196.
6. Skarbek K., Wrońska I., Diagnoza i wspomaganie rozwoju psychoruchowego dziecka w wieku przedszkolnym, Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola, Warszawa 2023.

Literatura uzupełniająca:
1. W. Hajnicz, A. Konieczna (red.), Diagnozowanie kompetencji dzieci w procesie edukacyjnym, Wyd. APS, Warszawa 2013, s.13-61.
2. Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Impuls, Kraków 2011, s. 45- 80, 175-275 (rozdziały: 2, 6,7, 8).
3. Waloszek D., Między przedszkolem a szkołą. Rozważania o gotowości dzieci do podjęcia nauki w szkole, Wyd. Żak, Warszawa 2014, rozdziały: 1, 3, 5, 6, 7,8.
4. Hajnicz W., Karwowska – Struczyk M., Obserwacja w poznawaniu dziecka, WSiP 1986.
5. Sienkiewicz – Wilowska J.A., Dziecko rysuje, maluje, rzeźbi. Jak wspomagać rozwój dzieci i młodzieży. GWP, Gdańsk 2011.
6. Braun-Gałkowska M., Poznawanie systemu rodzinnego, Wydawnictwo KUL, Lublin 2007, s. 41-75.
7. Kurowska B., Dziecko ryzyka dysleksji w przedszkolu, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2011.
8. Szeplewicz G. (red.), Problemy wychowawcze w przedszkolu, Dr Josef Raabe Sp. Wydawnicza, Warszawa 2012.
9. Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze dla dzieci, które niebawem rozpoczną naukę w szkole, Wydawnictwo Edukacja Polska, Warszawa 2009.
10. Kusiak K., Bednarczuk B, Oblicza gotowości szkolnej, Harmonia, Gdańsk, 2015.
11. Franczyk A., Krajewska K., Skarbiec nauczyciela – terapeuty. Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005.

W cyklu 2024Zn:

Uwagi

W cyklu 2023Z:

Metody kształcenia:
• Informacyjne (wiedza): dyskusja panelowa, dyskusja w grupach, rozmowa kierowana, burza mózgów, praca z tekstem, prezentacja multimedialna, sesja plakatowa;
• Heurystyczne (umiejętności): dyskusja, mapa mentalna, kula śniegowa, praca z tekstem, studia przypadków;
• Praktyczne (kompetencje): dyskusja, metoda projektów.

Nakład pracy studenta:
Godziny kontaktowe: 30 godz.
Przygotowanie się do zajęć, lektury - 30
Przygotowanie pracy na zaliczenie – 30
Sumaryczna liczba punktów ECTS – 3

W cyklu 2023Zn:

Nakład pracy studenta:
Godziny kontaktowe: 20 godz.
Przygotowanie się do zajęć, lektury - 40
Przygotowanie pracy na zaliczenie – 30
Sumaryczna liczba punktów ECTS – 3

W cyklu 2024Z:

Nakład pracy studenta:
Godziny kontaktowe: 30 godz.
Przygotowanie się do zajęć, lektury - 20
Przygotowanie pracy na zaliczenie – 40
Sumaryczna liczba punktów ECTS – 3

W cyklu 2024Zn:

Nakład pracy studenta:
Godziny kontaktowe: 20 godz.
Przygotowanie się do zajęć, lektury - 30
Przygotowanie pracy na zaliczenie – 40
Sumaryczna liczba punktów ECTS – 3

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu PW-5F-PEY w USOSweb