Metodologia badań pedagogicznych i analiza tekstu naukowego PW-5F-MBN

- Specyfika badań ilościowych i jakościowych w pedagogice przedszkolnej i wczesnoszkolnej;
- etapy procesu badawczego; aspekty etyczne badań naukowych;
- zasady projektowania badań ilościowych i jakościowych w pedagogice;
- zmienne i jej rodzaje; operacjonalizacja zmiennych; tworzenie wskaźników; skale pomiarowe;
- rodzaje i zasady doboru prób badawczych w badaniach ilościowych;
- trafność i rzetelność pomiaru;
- dobór i tworzenie narzędzi pomiarowych w badaniach ilościowych i jakościowych;
- projektowanie i przeprowadzanie eksperymentu pedagogicznego;
- budowa skali/kwestionariusza/ testu psychologicznego/ pedagogicznego jako narzędzia badawczego;
- konstruowanie kwestionariusza ankiety; rodzaje pytań kwestionariuszowych, błędy w formułowaniu pytań kwestionariuszowych;
- wywiad jako narzędzie jakościowe;
- kodowanie danych ilościowych i jakościowych;
- podstawowa analiza danych ilościowych i jakościowych
- konstruowanie raportów z badań ilościowych i tworzenie opisów narracyjnych z badań jakościowych
- prezentacja wyników badań ilościowych.

Specyfika badań w pedagogice. Metody, techniki i narzędzia badawcze (konstruowanie kwestionariuszy, skal pomiarowych i testów pedagogicznych, arkuszy obserwacji, narzędzi socjometrycznych do badań na etapie wczesnej edukacji. Sposoby prezentacji wyników badań, zasady przygotowania i opracowania różnych rodzajów tekstów naukowych. Podstawowe zasady przeprowadzania badań, dylematy i wybory etyczne na różnych etapach procesu badawczego we wczesnej edukacji. Analiza naukowych tekstów empirycznych.

- Metoda naukowa w edukacji
- Podejście ilościowe i jakościowe w badaniach społecznych
- Etapy procesu badawczego
- Gdzie szukać inspiracji do badań?
- Gdzie i jak szukać literatury przedmiotu?
- Typy i wiarygodność prac naukowych;
- Formułowanie pytań i hipotez badawczych
- Czym jest zmienna i jakie są jej rodzaje?
- Schematy badawcze;
- Operacjonalizacja zmiennych i tworzenia wskaźników zmiennych;
- Skale pomiarowe;
- Rzetelność i trafność pomiaru;
- Omówienie wybranych metod zbierania danych ilościowych i jakościowych (np., kwestionariusz ankiety, wywiad fokusowy)
- Próba i populacja;
- Wielkość i reprezentatywność próby;
- Techniki doboru próby;
- Raportowanie badań ilościowych;
- Struktura i charakterystyka artykułu naukowego;

- Metoda naukowa w edukacji
- Podejście ilościowe i jakościowe w badaniach społecznych
- Etapy procesu badawczego
- Gdzie szukać inspiracji do badań?
- Gdzie i jak szukać literatury przedmiotu?
- Typy i wiarygodność prac naukowych;
- Formułowanie pytań i hipotez badawczych
- Czym jest zmienna i jakie są jej rodzaje?
- Schematy badawcze;
- Operacjonalizacja zmiennych i tworzenia wskaźników zmiennych;
- Skale pomiarowe;
- Rzetelność i trafność pomiaru;
- Omówienie wybranych metod zbierania danych ilościowych i jakościowych (np., kwestionariusz ankiety, wywiad fokusowy)
- Próba i populacja;
- Wielkość i reprezentatywność próby;
- Techniki doboru próby;
- Raportowanie badań ilościowych i jakościowych;
- Struktura i charakterystyka artykułu naukowego;
- Wyzwania etyczne w prowadzeniu badań z udziałem ludzi;

Przedmiot koncentruje się na kształtowaniu umiejętności prowadzenia badań społecznych i edukacyjnych, obejmując metody ilościowe i jakościowe oraz ich zastosowanie w praktyce. Studenci zdobywają wiedzę na temat poszczególnych etapów procesu badawczego, metod, technik i narzędzi badawczych, takich jak konstruowanie kwestionariuszy, skal pomiarowych, testów pedagogicznych, arkuszy obserwacji i narzędzi socjometrycznych, zwłaszcza w badaniach dotyczących wczesnej edukacji. Omawiane są sposoby prezentacji wyników badań oraz zasady przygotowywania różnych form tekstów naukowych.

Kurs kładzie nacisk na poznanie metodologicznych i kulturowych podstaw badań, paradygmatów badawczych oraz strategii stosowanych w badaniach społecznych i edukacyjnych. Studenci uczą się rozpoznawania i stosowania kryteriów jakości badań, takich jak trafność, rzetelność, reprezentatywność, oraz zasad triangulacji metod badawczych i źródeł danych.

Zajęcia obejmują również praktyczne aspekty redagowania tekstów naukowych, w tym wybór pola badawczego, analizę i selekcję literatury, opracowanie struktury argumentacji i interpretację wyników. Studenci nabywają umiejętności przygotowania prac dyplomowych oraz poznają zasady etyczne obowiązujące w badaniach i pisaniu prac naukowych.

Specyfika badań ilościowych i jakościowych w pedagogice przedszkolnej i wczesnoszkolnej;
- etapy procesu badawczego, aspekty etyczne badań naukowych, rola paradygmatu w jakościowych badaniach pedagogicznych, założenia badań naukowych i konstytutywne cechy badań jakościowych;
- zasady projektowania badań ilościowych i jakościowych w pedagogice;
- zmienne i jej rodzaje; operacjonalizacja zmiennych; tworzenie wskaźników; skale pomiarowe;
- rodzaje i zasady doboru prób badawczych w badaniach ilościowych;
- dobór próby badawczej do badań jakościowych;
- trafność i rzetelność badań naukowych,
- wybór strategii badań, metod, technik i konstruowanie narzędzia do zbierania danych,
- analiza metod: etnografia, netnografia, voice-based research, arts-based research
- projektowanie i przeprowadzanie eksperymentu pedagogicznego;
- konstruowanie harmonogramu badań naukowych;
- konstruowanie kwestionariusza ankiety jako narzędzia ilościowego;
- konstruowanie matrycy wywiadu i kategorii analitycznych w badań jakościowych;
- wywiady indywidualne wywiady pogłębione IDI i fokusowe w badaniach jakościowych;
- kodowanie danych ilościowych i jakościowych;
- analiza danych ilościowych i jakościowych;
- konstruowanie raportu z badań naukowych i przedstawienie wyników z badań;
- struktura i charakterystyka artykułu naukowego;
- analiza artykułu naukowego
- szczegółowa analiza literatury metodologicznej.

Babbie, E. R. (2019). Badania społeczne w praktyce. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Łobocki, M. (2000). Metody i techniki badań pedagogicznych. Oficyna Wydawnicza "Impuls".
Łobocki, M. (2006). Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych. Oficyna Wydawnicza "Impuls".
Pilch, T., & Bauman, T. (2001). Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Warszawa: Wydawnictwo „Zak.
Rubacha K. (2019). Metody zbierania danych w badaniach pedagogicznych [w:] Kwieciński Z., Śliwerski B. (red.) Pedagogika. Tom 1. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN.
Rubacha, K. (2008). Metodologia badań nad edukacją. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Urbaniak-Zając D. (2019). Empiryczne badania jakościowe w pedagogice. [w:] Kwieciński Z., Śliwerski B. (red.) Pedagogika. Tom 1. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN.

J. Brzeziński – „Metodologia badań psychologicznych”, PWN, Warszawa 1996

A. Góralski (red) - „Metody badań pedagogicznych w zarysie”, Wyd. Universitas Rediviva. Warszawa 2009

M. Łobocki - „Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych”, Impuls, Kraków 2006

T. Pilch, T. Bauman - „Zasady badań pedagogicznych”, Wydawnictwo akademickie Żak, Warszawa 2001

Literatura uzupełniająca:

H.H. Kruger – „Wprowadzenie w teorie i metody badawcze nauk o wychowaniu”, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005

K. Rubacha – „Metodologia badań nad edukacją”, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008

B. Śliwerski – „Pedagogika wobec edukacji, polityki oświatowej i badań naukowych” t.2, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne, Gdańsk 2006

E. Babbie- „Podstawy badań społecznych”, PWN, Warszawa 2008

Babbie, E. R. (2019). Badania społeczne w praktyce. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Creswell, J. W., & Gilewicz, J. (2013). Projektowanie badań naukowych: metody jakościowe, ilościowe i mieszane. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Jemielniak, D., & PWN, W. N. (Eds.). (2012). Badania jakościowe: Podejścia i teorie. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Łobocki, M. (2000). Metody i techniki badań pedagogicznych. Oficyna Wydawnicza "Impuls".

Łobocki, M. (2006). Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych. Oficyna Wydawnicza "Impuls".

Pilch, T., & Bauman, T. (2001). Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Warszawa: Wydawnictwo „Żak".

Rubacha K. (2019). Metody zbierania danych w badaniach pedagogicznych [w:] Kwieciński Z., Śliwerski B. (red.) Pedagogika. Tom 1. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN.

Rubacha, K. (2008). Metodologia badań nad edukacją. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Urbaniak-Zając D. (2019). Empiryczne badania jakościowe w pedagogice. [w:] Kwieciński Z., Śliwerski B. (red.) Pedagogika. Tom 1. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN.

Babbie, E. R. (2019). Badania społeczne w praktyce. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Creswell, J. W., & Gilewicz, J. (2013). Projektowanie badań naukowych: metody jakościowe, ilościowe i mieszane. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Jemielniak, D., & PWN, W. N. (Eds.). (2012). Badania jakościowe: Podejścia i teorie. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Łobocki, M. (2000). Metody i techniki badań pedagogicznych. Oficyna Wydawnicza "Impuls".

Łobocki, M. (2006). Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych. Oficyna Wydawnicza "Impuls".

Pilch, T., & Bauman, T. (2001). Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Warszawa: Wydawnictwo „Żak".

Rubacha K. (2019). Metody zbierania danych w badaniach pedagogicznych [w:] Kwieciński Z., Śliwerski B. (red.) Pedagogika. Tom 1. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN.

Rubacha, K. (2008). Metodologia badań nad edukacją. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Urbaniak-Zając D. (2019). Empiryczne badania jakościowe w pedagogice. [w:] Kwieciński Z., Śliwerski B. (red.) Pedagogika. Tom 1. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN.

Literatura obowiązkowa:

Łobocki, M. (2000). Metody i techniki badań pedagogicznych. Oficyna Wydawnicza "Impuls".

Pilch, T., & Bauman, T. (2001). Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Warszawa: Wydawnictwo „Zak.

Literatura uzupełniająca:
Babbie, E. R. (2019). Badania społeczne w praktyce. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Łobocki, M. (2006). Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych. Oficyna Wydawnicza "Impuls".

Rubacha K. (2019). Metody zbierania danych w badaniach pedagogicznych [w:] Kwieciński Z., Śliwerski B. (red.) Pedagogika. Tom 1. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN.

Rubacha, K. (2008). Metodologia badań nad edukacją. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Urbaniak-Zając D. (2019). Empiryczne badania jakościowe w pedagogice. [w:] Kwieciński Z., Śliwerski B. (red.) Pedagogika. Tom 1. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN.

Literatura obowiązkowa:

Babbie, E. R. (2019). Badania społeczne w praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Creswell, J. W., & Gilewicz, J. (2013). Projektowanie badań naukowych: metody jakościowe, ilościowe i mieszane. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Literatura uzupełniająca:

Angrosino, M. (2010). Badania etnograficzne i obserwacyjne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Borowska-Beszta, B. (2005). Etnografia dla terapeutów (pedagogów specjalnych) – szkice metodologiczne. Kraków.

Ciechowska, M., & Szymańska, M. (2018). Wybrane metody jakościowe w badaniach pedagogicznych. Kraków: Akademia Ignatianum w Krakowie.

Denzin, N. K., & Lincoln, Y. S. (2009). Metody badań jakościowych (t. 2). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Flick, U. (2011). Jakość w badaniach jakościowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Hammersley, M., & Atkinson, P. (2000). Metody badań terenowych. Poznań: Zysk i S-ka.

Jemielniak, D., & Wydawnictwo Naukowe PWN (Eds.). (2012). Badania jakościowe: Podejścia i teorie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Kubinowski, D. (2010). Jakościowe badania pedagogiczne. Filozofia – Metodyka – Ewaluacja. Lublin.

Lichtman, M. (2006). Qualitative research in education: A user’s guide. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.

Łobocki, M. (2000). Metody i techniki badań pedagogicznych. Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls".

Łobocki, M. (2006). Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych. Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls".

Pilch, T., & Bauman, T. (2001). Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Warszawa: Wydawnictwo „Żak".

Rapley, T. (2013). Analiza konwersacji, dyskursu i dokumentów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Rubacha, K. (2008). Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Rubacha, K. (2019). Metody zbierania danych w badaniach pedagogicznych. W: Kwieciński, Z., & Śliwerski, B. (Red.), Pedagogika. Tom 1. Podręcznik akademicki (ss. 234-256). Warszawa: PWN.

Silverman, D. (2007). Interpretacja danych jakościowych (M. Głowacka-Grajper & J. Ostrowska, tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Urbaniak-Zając, D. (2019). Empiryczne badania jakościowe w pedagogice. W: Kwieciński, Z., & Śliwerski, B. (Red.), Pedagogika. Tom 1. Podręcznik akademicki (ss. 345-367). Warszawa: PWN.

Stosowane metody kształcenia:
-rozwiązywanie zadań (indywidualnie, w parach, w grupach)
-metoda stolików eksperckich (wymiana informacji między grupami eksperckimi)
-eksperyment pedagogiczny w klasie
-konstruowanie badania ilościowego i anonimowa ocena rówieśnicza
-konstruowanie kwestionariusza ankiety
-ocenianie gotowego kwestionariusza ankiety
- analiza danych jakościowych
-Zaplanowanie, przeprowadzenie i opis mini-badania ilościowego w postaci postera naukowego
Nakład pracy:
30 h kontaktowych
20 h przygotowanie się do testu
40 h przygotowanie projektu końcowego

Nakład pracy:

30 h kontaktowych

20 h przygotowanie się do testu

40 h przygotowanie projektu końcowego

Warunek zaliczenia na ocenę i sposób oceniania efektów kształcenia podany będzie przez osoby prowadzące konkretne grupy ćwiczeniowe.

Metody kształcenia:
- praca zespołowa (rozwiązywanie przykładowych problemów badawczych, przygotowanie pomysłów na przeprowadzenie badań)
- krytyczna analiza tekstu naukowego (literatura na zajęcia oraz umiejętność wyszczególnienia technicznych i formalnych elementów tekstu naukowego)
- debaty oksfordzkie i dyskusje w grupach
- elementy wykładowe
- moduły problemowe
- filmy edukacyjne

Nakład pracy osoby studiującej:
15 h - godziny kontaktowe
15 h - zapoznanie się z zalecaną literaturą przedmiotu; czytanie tekstów naukowych
15 h - przygotowanie do zajęć
25 h - przygotowanie projektu badawczego

Elementy wykładowe
Dyskusje tematyczne
Analiza przypadków badawczych
Filmy edukacyjne
Praca zespołowa nad projektami badawczymi

Nakład pracy osoby studiującej:

Godziny kontaktowe: 15 h
Zapoznanie się z literaturą: 15 h
Przygotowanie do zajęć: 10 h
Przygotowanie projektu badawczego: 25 h
Przygotowanie do testu: 10 h

Stosowane metody kształcenia:
- rozwiązywanie zadań (indywidualnie, w parach, w grupach)
- metoda stolików eksperckich (wymiana informacji między grupami eksperckimi)
- eksperyment pedagogiczny, netnografia, etnografia, voice-based research, arts-based research
- konstruowanie badania w strategii badań jakościowych i ilościowych
- konstruowanie harmonogramu badań, kwestionariusza ankiety i matrycy wywiadu
- analiza metod i technik badawczych i triangulacja w badaniach naukowych
- aktywne uczestnictwo w wywiadzie: indywidualne wywiady pogłębione IDI i fokusowe
- obserwacja uczestnicząca
- analiza wyników z badań i opracowanie wyników badań
- holistyczna analiza literatury metodologicznej, połączona z jej omówieniem
Nakład pracy osób studiujących:
30 h - godziny kontaktowe
15 h - zapoznanie się z zalecaną literaturą przedmiotu; czytanie tekstów naukowych
10 h - przygotowanie do zajęć
15 h - przygotowanie projektu badawczego
20 h – przygotowanie do testu