Gospodarka społeczna i polityka rynku pracy PS-3F-GPS

TREŚCI PROGRAMOWE
1. Pojęcie ekonomii społecznej. Geneza ekonomii społecznej.
2. Bezrobocie w Polsce – zróżnicowanie: Pojęcie bezrobocia, bezrobotnych. Geneza i związek bezrobocia z gospodarką kapitalistyczną. Bezrobocie ukryte w uprzednim ustroju socjalistycznym. Okres transformacji gospodarczo – społecznej a bezrobocie.
3. Pojęcie aktywności i bierności zawodowej. Przesłanki aktywności zawodowej: społeczne, psychologiczne, ekonomiczne.
4. Pojęcie i rodzaje wykluczenia społecznego. Wykluczenie z pracy. Grupy wykluczonych.
5. Instytucjonalne formy aktywizacji zawodowej. Przeciwdziałanie bezrobociu w województwie, w gminie, w powiecie.
6. Instytucje aktywizacji zawodowej osób marginalizowanych społecznie.
7. Zatrudnienie socjalne jako system wsparcia niektórych grup wykluczonych. Znaczenie centrów, klubów integracji społecznej. Spółdzielnie socjalne nową polską alternatywą dla bezrobocia.
8. Indywidualna działalność gospodarcza formą aktywizacji bezrobotnych.
9. Zatrudnienie osób niepełnosprawnych. Spółdzielnie inwalidów, niewidomych, zakłady pracy chronionej, zakłady aktywności zawodowej.
10. Mobilność przestrzenna bezrobotnych – migracje wahadłowe, okresowe i stałe.

W cyklu 2021Z:

• Instruktaż przedmiotowy.
• Pojęcie, geneza ekonomii społecznej.
• Bezrobocie w Polsce – zróżnicowanie: Pojęcie bezrobocia, bezrobotnych, geneza i związek bezrobocia z gospodarką kapitalistyczną. Bezrobocie ukryte w uprzednim ustroju socjalistycznym. Okres transformacji gospodarczo – społecznej a bezrobocie.

• Aktualny stan bezrobocia na podstawie danych statystycznych. Instrumenty wsparcia bezrobotnych w zakresie pracy socjalnej i doradztwa zawodowego.

• Pojęcie aktywności i bierności zawodowej. Przesłanki aktywności zawodowej: społeczne, psychologiczne, ekonomiczne.
• Pojęcie i rodzaje wykluczenia społecznego. Wykluczenie z pracy. Grupy wykluczonych.

• Instytucjonalne formy aktywizacji zawodowej osób marginalizowanych społecznie. Przeciwdziałanie bezrobociu w województwie, w gminie, w powiecie.
• Instytucje aktywizacji zawodowej osób marginalizowanych społecznie.
• Zatrudnienie socjalne jako system wsparcia niektórych grup wykluczonych. Znaczenie centrów, klubów integracji społecznej. Spółdzielnie socjalne nową polską alternatywą dla bezrobocia.
• Indywidualna działalność gospodarcza formą aktywizacji bezrobotnych.
• Zatrudnienie osób niepełnosprawnych. Spółdzielnie inwalidów, niewidomych, zakłady pracy chronionej, zakłady aktywności zawodowej.
• Mobilność przestrzenna bezrobotnych – migracje wahadłowe, okresowe i stałe.

W cyklu 2023Z:

Instruktaż przedmiotowy. Pojęcie, geneza ekonomii społecznej. Gospodarka społeczna a ekonomia społeczna.
Bezrobocie w Polsce. Pojęcie bezrobocia, bezrobotnych, geneza i związek bezrobocia z gospodarką kapitalistyczną. Bezrobocie ukryte w uprzednim ustroju socjalistycznym. Okres transformacji gospodarczo – społecznej a bezrobocie. Aktualny stan bezrobocia na podstawie danych statystycznych. Instrumenty wsparcia bezrobotnych w zakresie pracy socjalnej i doradztwa zawodowego. Pojęcie aktywności i bierności zawodowej. Przesłanki aktywności zawodowej: społeczne, psychologiczne, ekonomiczne.
Pojęcie i rodzaje wykluczenia społecznego. Wykluczenie z pracy. Grupy wykluczonych.
Instytucjonalne formy aktywizacji zawodowej osób marginalizowanych społecznie. Przeciwdziałanie bezrobociu w województwie, w gminie, w powiecie.
Instytucje aktywizacji zawodowej osób marginalizowanych społecznie. Zatrudnienie socjalne jako system wsparcia niektórych grup wykluczonych. Znaczenie centrów, klubów integracji społecznej. Spółdzielnie socjalne nową polską alternatywą dla bezrobocia.
Indywidualna działalność gospodarcza formą aktywizacji bezrobotnych.
Zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami. Spółdzielnie inwalidów, niewidomych, zakłady pracy chronionej, zakłady aktywności zawodowej.
Mobilność przestrzenna bezrobotnych – migracje wahadłowe, okresowe i stałe.

Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ

Cel 9: Innowacyjność, przemysł, infrastruktura
Cel 5: Osiągnąć równość płci oraz wzmocnić pozycję kobiet i dziewcząt
Cel 4: Zapewnić wszystkim edukację wysokiej jakości oraz promować uczenie się przez całe życie

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Koordynatorzy przedmiotu

Anna Kruk

Efekty kształcenia

Wiedza
Student/-ka posiada podstawową wiedzę z zakresu przeciwdziałania wykluczeniu z pracy, w tym wiedzę na temat monitorowania sytuacji na rynku pracy, instrumentów redukcji bezrobocia oraz gospodarki społecznej.
Umiejętności
Student/-ka dokonuje obserwacji i interpretacji wybranych instytucjonalnych form przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu.
Potrafi powiązać wiedzę z zakresu sytuacji na rynku pracy, działań pomocy społecznej i służb zatrudnienia w zakresie aktywizacji zawodowej klientów pracy socjalnej.
Kompetencje społeczne
Student/-ka jest gotów/-owa do podejmowania pracy w grupach zadaniowych na rzecz osób z różnych środowisk społecznych.
Rozumie wagę problemów związanych z marginalizacją społeczną.

Kryteria oceniania

Zasady zaliczania: Kolokwium zaliczeniowe z materiału wykładanego oraz praktyki realizowanej na ćwiczeniach.
Obecności na zajęciach ćwiczeniowych.

Literatura

Literatura obowiązkowa:

Literatura uzupełniająca:

• Iwaszkiewicz Ł., Jelonek W., Kosiec-Rykowska M., Krysiuk J., Pieńkowski T., Romanowska E., Sokalska J., Tyszkiewicz J.: Dobre praktyki - doświadczenia powiatowych urzędów pracy. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Departament Rynku Pracy, Warszawa 2017.
• Szarfenberg R.: Spółdzielczość, gospodarka społeczna a polityka społeczna. [w:] "Problemy Polityki Społecznej: studia i dyskusje" 2013, nr 1, s. 13-42.
• Węsierska-Chyc L.: Gospodarka społeczna to nie sektor. [w:] "Ekonomia Społeczna" 2013, nr 3, s. 9-23.

Źródło bieżące:

• Mały Rocznik Statystyczny GUS za 2021 rok, dane za 3 kwartały 2022 roku; Strona internetowa GUS: http://stat.gov.pl/obszarytematyczne/rynekpracy;
Bank Danych Regionalnych Urzędu Statystycznego.

Źródła niezależne od cyklu kształcenia:

• Mały Rocznik Statystyczny GUS za lata minione (5 lat wstecz), dane za 3 kwartały 2022 roku; Strona internetowa GUS: http://stat.gov.pl/obszarytematyczne/rynekpracy;
Bank Danych Regionalnych Urzędu Statystycznego.

W cyklu 2021Z:

Literatura obowiązkowa:

Literatura uzupełniająca:

Artykuły:
• Węsierska-Chyc L.: Gospodarka społeczna to nie sektor. [w:] "Ekonomia Społeczna" 2013, nr 3, s. 9-23.
• Flaszyńska E.: Dualny model aktywizacji zawodowej bezrobotnych. [w:] „ Edukacja Ustawiczna Dorosłych” 2015, vol.3, nr 90, s. 18-30.
Źródło:

• Mały Rocznik Statystyczny GUS za 2018 i 2019 rok, dane za 3 kwartały 2020 roku; Strona internetowa GUS: http://stat.gov.pl/obszarytematyczne/rynekpracy;
Bank Danych Regionalnych Urzędu Statystycznego.

W cyklu 2022Z:

Literatura obowiązkowa:

Literatura uzupełniająca:

• Bojanowska E., Chaczko K., Krzyszkowski J., Zdebska E. (red.): Pomoc społeczna: idea-rozwój-instytucje. PWN, Warszawa 2022.
• Chodkowski Z.: Znaczenie adaptacji zawodowej w rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami. [w:] Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo”, 2019, nr 4, s. 79 – 95.
• Iwaszkiewicz Ł., Jelonek W., Kosiec-Rykowska M., Krysiuk J., Pieńkowski T., Romanowska E., Sokalska J., Tyszkiewicz J.: Dobre praktyki - doświadczenia powiatowych urzędów pracy. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Departament Rynku Pracy, Warszawa 2017.
• Sieklicka M.: Wsparcie zatrudnienia i samozatrudnienia osób z niepełnosprawnościami. [w:] „Polityka Społeczna”, R. 47, 2020, nr 5/6, s. 23-30.
• Sikora J.: Kształtowanie środowiska pracy w procesie przygotowania trenerów pracy do zatrudnienia wspomaganego. Difin, Warszawa 2020.
• Szarfenberg R.: Spółdzielczość, gospodarka społeczna a polityka społeczna. [w:] "Problemy Polityki Społecznej: studia i dyskusje" 2013, nr 1, s. 13-42.
• Węsierska-Chyc L.: Gospodarka społeczna to nie sektor. [w:] "Ekonomia Społeczna" 2013, nr 3, s. 9-23.

Źródło:

W cyklu 2023Z:

Chirkowska – Smolak T., Chudzicka A.(red.): Człowiek w społecznej przestrzeni bezrobocia. UAM, Poznań 2004.
Flaszyńska E., Bezrobocie, bezrobotny. Praca socjalna. Difin, Warszawa 2018, Seria: Biblioteka Pracy Socjalnej.
Iwaszkiewicz Ł., Jelonek W., Kosiec-Rykowska M., Krysiuk J., Pieńkowski T., Romanowska E., Sokalska J., Tyszkiewicz J.: Dobre praktyki - doświadczenia powiatowych urzędów pracy. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Departament Rynku Pracy, Warszawa 2017.
a) Szarfenberg R.: Spółdzielczość, gospodarka społeczna a polityka społeczna. [w:] "Problemy Polityki Społecznej: studia i dyskusje" 2013, nr 1, s. 13-42.
b) Węsierska-Chyc L.: Gospodarka społeczna to nie sektor. [w:] "Ekonomia Społeczna" 2013, nr 3, s. 9-23.
Mały Rocznik Statystyczny GUS za 2021 i 2022 rok, dane za 3 kwartały 2023 roku;
Strona internetowa GUS: http://stat.gov.pl/obszarytematyczne/rynekpracy;
Bank Danych Regionalnych Urzędu Statystycznego.
Studenci / Studentki mogą korzystać z zasobów netograficznych.

Uwagi

W cyklu 2021Z:

Metody kształcenia: Metody poszukujące i podające, zgodnie z tematyką wykładu i ćwiczeń.

Godziny kontaktowe np. wykład, ćwiczenia ogółem 45 godzin (15 godzin wykład, 30 godzin ćwiczenia). Przedmiot ma 3 punkty ECTS. Nakład indywidualnej pracy osób studiujących wynosi 25 godzin (łącznie 70 godzin).

Przygotowanie się do zajęć, lektury 15 godz.
Przygotowanie się do egzaminu 0
Przygotowanie do kolokwium: 10 godzin. Studenci (studentki) mogą korzystać z zasobów netograficznych.

Zajęcia zdalne od 20 grudnia 2021 roku realizowane w okresie okołoświątecznym oraz w ostatnim tygodniu zajęć w semestrze zimowym w dniu 24 stycznia 2022 roku odbyły się w ramach Teams:
https://teams.microsoft.com/l/channel/19%3a1UzMf55YzDtzziLN2WiQBS9KJ_nzUq2Hj6NSoJVVGUA1%40thread.tacv2/Og%25C3%25B3lny?groupId=5b47cc29-ea34-4e53-8169-d23185ccf218&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Zaliczenie w terminie do 21 stycznia 2022 roku odbyło się w formie stacjonarnej, zaliczenie poprawkowe jest przewidziane w ramach Forms.

W cyklu 2022Z:

Nakład pracy osoby studiującej to 90 godzin. Do realizacji w ramach zajęć dydaktycznych przewidziano 45 godzin (15 w, 30 ćwiczenia), 3 ECTS. Na samodzielną pracę przewidziano 45 godzin (przygotowanie się do zajęć, lektury, przygotowanie do zaliczenia przedmiotu).

Metody kształcenia: Wykład (treści podające).
Na zajęciach ćwiczeniowych dominuje praca w grupach,
dyskusja, grupowa i indywidualna praca projektowa, analiza danych pochodzących z dokumentów rządowych, samorządowych.

W cyklu 2023Z:

Godziny kontaktowe np. wykład, ćwiczenia ogółem 45 godz. (15 godzin wykład, 30 godzin ćwiczenia). Przedmiot ma 2 punkty ECTS. Nakład indywidualnej pracy studenta wynosi 70 godzin.

Przygotowanie się do zajęć, lektury 25 godz.
Przygotowanie się do egzaminu 0
Przygotowanie do kolokwium: 45 godzin.

Metody kształcenia:
Wykład,
dyskusja,
grupowa i indywidualna praca projektowa

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu PS-3F-GPS w USOSweb