Prowadzony w cyklach: 2020L, 2021L, 2022L

Punkty ECTS: brak danych

Język: polski

Organizowany przez: Instytut Pedagogiki (dla: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej)

Metodyka kształcenia twórczego w edukacji szkolnej PE-3S-MKT

TREŚCI PROGRAMOWE
Kreatywność w fazie późnego dzieciństwa oraz wczesnej i późnej adolescencji - właściwości rozwojowe okresu późnego dzieciństwa oraz wczesnej i później adolescencji jako punkt odniesienia do stymulowania aktywności twórczej. Wybrane elementy dydaktyki szkolnej z perspektywy stymulowania aktywności twórczej i rozwoju potencjału twórczego ucznia. Szkoły wspierające twórczość uczniów. Wybrane przykłady rozwiązań innowacyjnych w zakresie polskiej i zachodniej edukacji szkolnej. Szkolne inhibitory i stymulatory aktywności twórczej uczniów. Prezentacja wybranych programów rozwijania kreatywności i twórczości na wszystkich poziomach edukacji szkolnej - założenia teoretyczne, miejsce i znaczenie aktywności twórczej ucznia w programach.

W cyklu 2020L:

Ramowy plan zajęć:
zajęcia 1. (22.02.2021) i zajęcia 2 (01.03.2021)
Kreatywność w fazie późnego dzieciństwa oraz wczesnej i późnej adolescencji - właściwości rozwojowe okresu późnego dzieciństwa oraz wczesnej i później adolescencji jako punkt odniesienia do stymulowania aktywności twórczej.
zajęcia 3. (08.03.2021)
Szkoła wspierająca twórczość uczniów - warsztat.
Wybrane elementy dydaktyki szkolnej (zasady dydaktyczne, zadanie, ocena) z perspektywy stymulowania aktywności twórczej i rozwoju potencjału twórczego ucznia, szkolne inhibitory i stymulatory aktywności twórczej uczniów.
zajęcia 4. (15.03.2021)
Prezentacja wybranych programów rozwijania kreatywności i twórczości na wszystkich poziomach edukacji szkolnej - założenia teoretyczne, miejsce i znaczenie aktywności twórczej ucznia w programach
zajęcia 5. (22.03.2021) i zajęcia 6. (29.03.2021)
Wybrane programy rozwijania kreatywności i twórczości na wszystkich poziomach edukacji szkolnej - założenia teoretyczne, miejsce i znaczenie aktywności twórczej ucznia w programach
zajęcia 7. (12.04.2021)
Rozwijanie myślenia pytajnego.
zajęcia 8. (19.04.2021)
Fabularyzacja zajęć, metoda organizowania okazji edukacyjnych. Program "Podróże. Skarby. Przygoda." - J. Uszyńska- Jarmoc.
zajęcia 9. (26.04.2021)
Karty skojarzeniowe - rozwijanie twórczej wyobraźni za pomocą różnych materiałów edukacyjnych.
zajęcia 10. (10.05.2021) i zajęcia 11. (17.05.2021)
Wybrane metody kształcenia do twórczości i możliwości ich zastosowania na wyższych poziomach edukacji szkolnej.
zajęcia 12. (24.05.2021)
Konstruowanie autorskich programów edukacyjnych nakierowanych na stymulowanie twórczości w środowisku szkolnym.
zajęcia 13. (31.05.2021)
Wybrane pomoce naukowe i gry wykorzystywane w treningu kreatywności.
zajęcia 14. (07.06.2021)
Prezentacja prac studentek.
zajęcia 15 (14.06.2021)
Podsumowanie zajęć.

W cyklu 2021L:

Ramowy plan zajęć

Zajęcia 1 (20.04.2022)
Kreatywność w fazie późnego dzieciństwa oraz wczesnej adolescencji. Właściwości rozwojowe okresu późnego dzieciństwa oraz wczesnej adolescencji jako punkt odniesienia do stymulowania aktywności twórczej.

Zajęcia 2 &3 (27.04.2022)
Drama edukacyjna – praca z bajką metodą dramy w edukacji elementarnej.

Zajęcia 4 & 5 (04.05.2022)
Program „Kompas Kreatywności” – rozwijanie kreatywności i wrażliwości międzykulturowej.

Zajęcia 6 & 7 (04.05.2022)
Twórcze kolorowanki – rozwjanie zdolności twórczych z wykorzystaniem programów typu „doodles books”.

Zajęcia 8 & 9 (18.05.2022)
Rozwijanie twórczości, samoświadomości oraz dyspozycji autokreacyjnych – program „Podróże. Skarby. Przygoda”.

Zajęcia 10 & 11 (25.05.2022)
Rozwijanie twórczej wyobraźni i myślenia twórczego z wykorzystaniem kart skojarzeniowych.

Zajęcia 12&13 (01.06.2022)
Trening twórczości. Współczesna i efektywna forma wychowania przez sztukę.
Kolokwium

Zajęcia 14 & 15 (08.06.2022)
Konstruowanie autorskich programów edukacyjnych nakierowanych na stymulowanie twórczości w środowisku szkolnym – prezentacje autorskich scenariuszy treningów twórczości

W cyklu 2022L:

Ramowy plan zajęć:
1 & 2. Wprowadzenie. Specyfika funkcjonowania uczniów w młodszym wieku szkolnym a realia współczesnej edukacji

Treści szczegółowe: program zajęć, literatura podstawowa i uzupełniająca, warunki zaliczenia, specyfika rozwojowa funkcjonowania uczniów w młodszym wieku szkolnym; obraz współczesnej edukacji.

3 & 4. Kompas Kreatywności. Rozwijanie kreatywności i kompetencji wielokulturowych

Treści szczegółowe: kreatywność, kompetencje autokreacyjne, przekonania o własnych możliwościach twórczych, wiedza o swoim kraju i innych kręgach kulturowych, tożsamość narodowa i regionalna, tolerancja wobec odmienności kulturowej, świadomość kulturowa, kompetencje społeczne.

5 & 6. „Podróże. Skarby. Przygoda”. Rozwijanie kreatywności, samoświadomości i dyspozycji autokreacyjnych

Treści szczegółowe: kreatywność, samoświadomość i obraz JA, dyspozycje autokreacyjne, metoda projektowania okazji edukacyjnych, metoda zadaniowa, metoda projektów, fabularyzacja .

7 & 8. Karty skojarzeniowe. Rozwijanie wyobraźni i twórczości językowej

Treści szczegółowe: twórcze zdolności wyobrażeniowe, wizualizacja, twórczość językowa, karty dialogowe/ skojarzeniowe, pedagogika zabawy.

9 & 10. „Trening super kreatywności”. Wynalazki, zagadki, łamigłówki i gry umysłowe rozwijające kreatywność

Treści szczegółowe: wynalazczość, edukacja STEM, wyobraźnia naukowa, trening twórczości w pracy indywidualnej.

11. Trening twórczego myślenia w szkole

Treści szczegółowe: podstawa programowa dla szkoły podstawowej, twórczość jako cel dydaktyczny, twórcze nauczanie vs. nauczanie (do) twórczości.

12 & 13. Rozwijanie kreatywności z wykorzystaniem dramy

Treści szczegółowe: drama edukacyjna, drama kreatywna, drama właściwa, wchodzenie w role, improwizacja, zasady pracy z dramą, scenariusz zajęć dramowych, metody pracy w oparciu o bajkę.

14 & 15. Prezentacja autorskich scenariuszy.

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2020L:

Ewa Weremczuk-Marczyńska

W cyklu 2021L:

Dorota Jankowska

W cyklu 2022L:

Dorota Jankowska

Efekty kształcenia

Wiedza
- Ma poszerzoną wiedzę o strukturze i funkcjach systemu edukacji; celach, podstawach prawnych, organizacji i funkcjonowania różnych instytucji edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, terapeutycznych, kulturalnych i pomocowych oraz alternatywnych form edukacji.
- Zna specyfikę rozwoju dziecka w okresie późnego dzieciństwa oraz wczesnej i późnej adolescencji i rozumie wynikające z niej implikacje dla podejmowanych wobec dziecka oddziaływań pedagogicznych ukierunkowanych na rozwój potencjału twórczego.
- Ma uszczegółowioną wiedzę dotyczącą prowadzenia działalności pedagogicznej w zakresie określonym specjalnością studiów, zna podstawowe ekonomiczne, prawne uwarunkowania.
- Ma uporządkowaną wiedzę na temat cech zadań stymulujących twórczą aktywność.
- Zna wybrane metody, techniki oraz programy twórczego kształcenia dzieci w wieku wczesnoszkolnym oraz młodzieży w fazie wczesnej adolescencji.
- Jest świadomy złożoności szkolnego środowiska rozwoju a tym samym jego możliwego wpływu na rozwój potencjału twórczego ucznia. Potrafi analizować środowisko szkolne z perspektywy pedagogiki twórczości, odwołując się do zasadniczych dla szkoły kategorii dydaktycznych.
- Zna zasady psychodydaktyczne dotyczące prowadzenia zajęć rozwijających uczniowską kreatywność i potrafi wskazać ich zastosowanie w edukacji szkolnej.
- Ma uszczegółowioną wiedzę o uczestnikach działalności edukacyjnej w zakresie określonym specjalnością studiów.
- Zna wybrane metody, techniki oraz programy twórczego kształcenia dzieci w wieku wczesnoszkolnym oraz młodzieży w fazie wczesnej adolescencji.
Umiejętności
- Potrafi animować prace nad rozwojem uczestników procesów pedagogicznych oraz wspierać ich samodzielność w zdobywaniu wiedzy, rozwijać ich kompetencje kluczowe a także inspirować do działań na rzecz uczenia się przez całe życie.
- Umie samodzielnie zaprojektować autorski program rozwijania potencjału twórczego w okresie szkolnym i fazie wczesnej adolescencji.
- Potrafi ocenić przydatność typowych metod, procedur i dobrych praktyk do realizacji zadań związanych z różnymi sferami działalności pedagogicznej; potrafi tworzyć rozwiązania konkretnych problemów pedagogicznych i prognozować przebieg ich rozwiązywania oraz przewidywać skutki planowanych działań.
- Umiejętnie analizuje, ocenia, porównuje metody, techniki i programy twórczego kształcenia dzieci w wieku wczesnoszkolnym oraz młodzieży w fazie wczesnej adolescencji.
Kompetencje społeczne
- Ma przekonanie o wadze zachowania się w sposób profesjonalny; odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy.
- Jest przygotowany do prowadzenia zajęć rozwijania potencjału twórczego w grupie dzieci w wieku wczesnoszkolnym i młodzieży.
- Ma przekonanie o wadze zachowania się w sposób profesjonalny.
- Odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy.
- Jest przygotowany do prowadzenia zajęć rozwijania potencjału twórczego w grupie dzieci w wieku wczesnoszkolnym i młodzieży.

Literatura

W cyklu 2020L:

1. Galewska-Kustra, M. (2012). Szkoła wspierająca twórczość uczniów. Teoria i przykład praktyki. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
2. Kozłowski, W. (2004). Twórcze dziecko w szkole - możliwości rozwoju. Warszawa: IBE.
3. Sternberg, R. J., Spear-Swerling, L. (2003). Jak nauczyć dzieci myślenia. Gdańsk: GWP.
4. Szmidt, K.J. (2013). Pedagogika twórczości. Sopot: GWP.
5. Uszyńska-Jarmoc, J. (2007). Od twórczości potencjalnej do autokreacji w szkole. Białystok: Wyd. Uniwersyteckie Trans Huma

Literatura uzupełniająca:
1. Borzęcki, A., Okraszewski, K., Rakowiecka, B., Szmidt, K. J. (1995). Program edukacyjny Porządek i Przygoda- lekcje twórczości. Warszawa: WSiP. Część 1 i 2.
2. Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, T. 2, red. B. Harwas-Napierała, J. Trempała, Warszawa: PWN 2010.
3. Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, T. 2, red. B. Harwas-Napierała, J. Trempała, Warszawa: PWN 2010.
4. Schaffer, H. R. (2009). Psychologia dziecka. Warszawa: PWN.
5. Appelt, K. (2005). Wiek szkolny. Jak rozpoznać potencjał dziecka? [W:] A.I. Brzezińska (red.) Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
6. Dydaktyka twórczości. Koncepcje - problemy - rozwiązania. Szmidt, K. J. (red.). Kraków: Impuls 2003.
7. Domański, B.Gawda, D.Turska i A. M. Zawadzka Wyd. UMCS, Lublin.Szmidt K. J. (1996), Przewodnik metodyczny dla nauczycieli. Porządek i przygoda. Lekcje twórczości, WSiP, Kraków.
8. Szmidt K. J. (2001), Szkolne inhibitory twórczej aktywności uczniów w świetle badań typu action research, w: Nowe konteksty (dla) edukacji alternatywnej XXI wieku, red. B. Śliwerski, Impuls, Kraków

W cyklu 2021L:

Literatura podstawowa:
1. Domania, R. (2010). Karty dialogowe do gier rozwijających wyobraźnię i kreatywność. Lublin: Polskie Stowarzyszenie Pedagogów i Animatorów KLANZA.
2. Dziedziewicz, D., Gajda, A., Karwowska, E., & Szwajkowski, W. (2011). Twórcze bazgroły. Przygody Ważki Grażki. Gdańsk: Harmonia.
3. Dziedziewicz, D., Gajda, A., Karwowska, E., & Szwajkowski, W. (2011). Twórcze bazgroły. Nowe przygody Ważki Grażki. Gdańsk: Harmonia.
4. Dziedziewicz, D., Olędzka, D. & Karwowski, M. (2013). An effectiveness of imagination enhancement among 4-6years old children using Doodle Book program. Thinking Skills and Creativity, 9, 85-95.
5. Dziedziewicz, D., Gajda, A., Karwowski, M. (2014). Developing Children's Intercultural Competence and Creativity. Thinking Skills and Creativity,13, 32-42.
6. Dziamska, D., Gudro, M. (2010). Bawię się i uczę. Edukacja przez ruch i drama w kształceniu wczesnoszkolnym. Kielce: Wydawnictwo Pedagogiczne.
7. Gajda, A. (2011). Praca z bajką metodą dramy w edukacji elementarnej. [W:] M. Kołodziejski, M. Szymańska (Red.). Edukacja artystyczna jako twórcza. Perspektywy - Dylematy – Inspiracje. Płock: Wydawnictwo Naukowe PWSZ.
8. Groyecka, A., Gajda, A., Jankowska, D. M., Sorokowski, P., & Karwowski, K. (2020). On the benefits of thinking creatively: Why does creativity training strengthen intercultural sensitivity among children. Thinking Skills and Creativity, 37, 100693. doi:10.1016/j.tsc.2020.100693
9. Jankowska, D. M. (2019). Trajektorie rozwoju wyobraźni twórczej w dzieciństwie. Warszawa:Libery Libri.
10. Jankowska D. M., Gajda, A., & Karwowski, M. (2019). How children's creative visual imagination andcreative thinking relate to their representation of space. International Journal of Science Education, 41(8), 1096-1117.
11. Karolak, W. (2002). Działania twórcze. Twórczość wspomagająca rozwój. Łódź: Wydawnictwo WSHE.
12. Karolak, W. (2005). Moje portrety. Twórczość wspomagająca rozwój. Łódź: WSHE.
13. Olczak. (2009). Trening twórczości. Współczesna i efektywna forma wychowania przez sztukę. Kraków: Impuls.
14. Uszyńska- Jarmoc, J. (2005). Podróże. Skarby. Przygoda. Podręcznik i program rozwijania twórczości, samoświadomości oraz dyspozycji autokreacyjnych dzieci klas I-III. Białystok: Trans Humana.
15. Witerska, K. (2021). Drama procesualna w pracy z dziećmi w przedszkolu i klasach I-III. Warszawa: Difin.

Literatura uzupełniająca:
1. Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, T. 2, red. B. Harwas-Napierała, J. Trempała, Warszawa: PWN 2010.
2. Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, T. 2, red. B. Harwas-Napierała, J. Trempała, Warszawa: PWN 2010.
3. Schaffer, H. R. (2009). Psychologia dziecka. Warszawa: PWN.
4. Appelt, K. (2005). Wiek szkolny. Jak rozpoznać potencjał dziecka? [W:] A.I. Brzezińska (red.) Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
5. Sternberg, R. J., Spear-Swerling, L. (2003). Jak nauczyć dzieci myślenia. Gdańsk: GWP.

W cyklu 2022L:

Literatura podstawowa:
Jankowska, D. M., Gajda, A., Karwowski, M. (2022). Kompas kreatywności. Program rozwijania kreatywności i kompetencji wielokulturowych. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Dziedziewicz, D., Gajda, A., Karwowski, M. (2014). Developing Children's Intercultural Competenceand Creativity. Thinking Skills and Creativity,13, 32-42.
Uszyńska-Jarmoc, J. (2005). Podróże. Skarby. Przygoda. Podręcznik i program rozwijania twórczości, samoświadomości oraz dyspozycji autokreacyjnych dzieci klas I-III. Wydawnictwo Uniwersyteckie TransHumana.
Domania, R. (2010). Karty dialogowe do gier rozwijających wyobraźnię i kreatywność. Lublin: Polskie Stowarzyszenie Pedagogów i Animatorów KLANZA.
Jankowska, D. M. (2019). Trajektorie rozwoju wyobraźni twórczej w dzieciństwie. Warszawa:Libery Libri. [rozdziały 1-2]
Jankowska D. M., Gajda, A., & Karwowski, M. (2019). How children's creative visual imagination andcreative thinking relate to their representation of space. International Journal of ScienceEducation, 41(8), 1096-1117.
Mewchło, P., Geppert, O. (2022). Trening super kreatywności dla dzieci. Sensus.
Klimkiewicz, D. (2105). Trening twórczego myślenia (1-6). Wydawnictwo Skrzat.
Płóciennik, E., Just, M., Dobrakowska, M., Woźniak, J. (2009). Metoda i wyobraźnia. Podręcznik dla nauczyciela. Lekcje twórczości w klasie 1-3. Difin.
Stasica, J. (2022). Rozwijamy kreatywność dziecka w okresie przedszkolnym i wczesnoszkolnym (1-3). Impuls.
Tocka, M. (2003). Kolorowe zadania. Ćwiczenia wspierające rozwój zdolności twórczych dzieci w młodszym wieku szkolnym (1-2). Impuls.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej.
Dziamska, D., Gudro, M. (2010). Bawię się i uczę. Edukacja przez ruch i drama w kształceniu wczesnoszkolnym. Wydawnictwo Pedagogiczne.
Gajda, A. (2011). Praca z bajką metodą dramy w edukacji elementarnej. [W:] M. Kołodziejski, M. Szymańska, (red.). Edukacja artystyczna jako twórcza. Perspektywy- Dylematy- Inspiracje. Wydawnictwo Naukowe PWSZ.
Film „Alfabet” Erwina Wagenhofera.

Literarura uzupełniająca:
Groyecka, A., Gajda, A., Jankowska, D. M., Sorokowski, P., & Karwowski, K. (2020). On the benefitsof thinking creatively: Why does creativity training strengthen intercultural sensitivity amongchildren. Thinking Skills and Creativity, 37, 100693.
Uszyńska Jarmoc, J. (2007). Od twórczości potencjalnej do autokreacji w szkole. Wydawnictwo Uniwersyteckie TransHumana. [Rozdział 1]
Stawinoga, R. (2007). Twórczość językowa dzieci w teorii i praktyce edukacyjnej. Wydawnictwo UMCS.
Aguilera, D.; Ortiz-Revilla, J. (2021). STEM vs. STEAM Education and Student Creativity: A Systematic Literature Review. Education Sciences, 11, 331. https://doi.org/10.3390/educsci11070331
Cudowska, A. (2020). The Creativity-Fostering School as a Duty and Challenge of the Present Day. Pedagogical Contexts 2020, 2(15), 333-336.
Gudro-Homicka, M. (2015). Jak rozwijać aktywność twórczą dzieci i młodzieży. Drama w nauczaniu, wychowaniu i biblioterapii. Difin.
Witerska, K. (2021). Drama procesualna w pracy z dziećmi w przedszkolu i klasach I-III. Difin.

Uwagi

W cyklu 2022L:

METODY KSZTAŁCENIA

WIEDZA:
- rozmowa kierowana
- dialog
- film edukacyjny

UMIEJĘTNOŚCI:
- działania praktyczne
- metody twórczego rozwiązywania problemów

KOMPETENCJE SPOŁECZNE:
- dyskusja
- projekty grupowe
- projekty indywidualne (lub w parach)

NAKŁAD PRACY STUDENTA:
Liczba godzin kontaktowych - 30h
Przygotowanie do zajęć: 15h
Przygotowanie pracy zaliczeniowej: 30h
Przygotowanie referatu: 10 h
Przygotowanie się do zaliczenia teoretycznego- 15h

Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta - 70h

Liczba punktów ECTS – 3

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu PE-3S-MKT w USOSweb