Komunikacja interpersonalna PE-3S-KOI

TREŚCI PROGRAMOWE
Komunikacja z samym/samą sobą
Obserwowanie doznań z ciała, kontakt z własnymi uczuciami, świadomość własnych potrzeb. Odróżnianie uczuć od uczuć rzekomych i innych myśli.

Komunikacja z innymi osobami
Wyrażanie siebie w modelu nonviolence (rezygnacja z ocen moralizujących i żądań; wyrażanie wdzięczności i próśb, dawanie konstruktywnego feedback'u), empatyczne słuchanie. Bariery w komunikacji. Komunikacja w sytuacjach trudnych i konfliktowych: konsensus (versus kompromis) dialog "win-win" (versus "power under"/"power over"). Empatyczne słuchanie w coachingu.

Sposoby doskonalenia umiejętności komunikacyjnych.

W cyklu 2022L:

Treści:
Wybrane modele komunikacji interpersonalnej
- model Th. Gordona,
- model Porozumienia bez Przemocy (NVC) M. Rosenberga.
Empatia
- definicje empatii,
- znaczenie uczuć i potrzeb,
- empatia wobec siebie,
- empatyczne słuchanie innych osób (versus bariery komunikacyjne).
Granice i asertywność
- wyrażanie siebie komunikatem "ja" (versus bariery komunikacyjne),
- komunikaty uległe a komunikaty asertywne,
- komunikaty asertywne a komunikaty agresywne.
Konstruktywne podejście do sytuacji konfliktowych
- konsensus (versus kompromis)
- dialog "win-win" (versus "power under"/"power over").

W cyklu 2023L:

SZCZEGÓŁOWE TREŚCI PROGRAMOWE
1. Zapoznanie się ze sobą. Potrzeby i prośby grupy i osoby prowadzącej. Umowa grupowa.
2. Eksplorowanie zasobów grupy: przekonania na temat dobrej, efektywnej, przyjaznej komunikacji z sobą samą/samym i z innymi, skalowanie jakości własnej komunikacji z innymi osobami i z samą/samym sobą.
3. Wyznaczanie swoich celów uczenia się komunikacji interpersonalnej.
4. Założenia empatycznej komunikacji według Porozumienia bez Przemocy (NVC)
- definicja empatii
- cztery kroki NVC: obserwacje a oceny, uczucia a myśli, potrzeby a strategie, prośby a żądania
- empatia wobec siebie
- wyrażanie siebie w czterech krokach NVC (komunikat "ja")
- empatia wobec innych osób: sztuka słuchania a bariery komunikacyjne.
5. Granice i asertywność w kontakcie ze sobą samym/samą i w kontakcie z innymi ludźmi
- komunikaty uległe a komunikaty asertywne
- komunikaty asertywne a komunikaty agresywne
- asertywność a empatia.
6. Komunikacja w sytuacjach trudnych i konfliktowych: cztery reakcje na negatywny komunikat.
7. Podsumowanie procesu i efektów uczenia się komunikacji interpersonalnej.

W cyklu 2024L:

SZCZEGÓŁOWE TREŚCI PROGRAMOWE
1. Zapoznanie się ze sobą. Potrzeby i prośby grupy i osoby prowadzącej. Umowa grupowa.
2. Eksplorowanie zasobów grupy: przekonania na temat komunikacji.
3. Założenia empatycznej komunikacji według Porozumienia bez Przemocy (NVC)
- definicja empatii
- cztery kroki NVC: obserwacje a oceny, uczucia a myśli, potrzeby a strategie, prośby a żądania
- empatia wobec siebie
- wyrażanie siebie w czterech krokach NVC (komunikat "ja")
- empatia wobec innych osób: sztuka słuchania a bariery komunikacyjne.
4. Granice i asertywność w kontakcie ze sobą samym/samą i w kontakcie z innymi ludźmi
- komunikaty uległe a komunikaty asertywne
- komunikaty asertywne a komunikaty agresywne
- asertywność a empatia.
5. Komunikacja w sytuacjach trudnych i konfliktowych: cztery reakcje na negatywny komunikat, trójkąt przemocy i trójkąt mocy.
6. Podsumowanie procesu i efektów uczenia się komunikacji interpersonalnej: skalowanie swoich umiejętności komunikacyjnych, wyznaczanie kolejnych celów, praca z metaforą.

Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ

Cel 4: Zapewnić wszystkim edukację wysokiej jakości oraz promować uczenie się przez całe życie
Cel 16: Pokój, sprawiedliwość i silne instytucje

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Koordynatorzy przedmiotu

Alicja Zagrodzka

Efekty kształcenia

Wiedza
Potrafi definiować podstawowe pojęcia z zakresu komunikacji interpersonalnej.
Ma uporządkowaną wiedzę na temat komunikacji interpersonalnejoraz zna podstawowe teorie dotyczące procesu komunikacji.
Ma elementarną wiedzę o różnych rodzajach struktur społecznych i instytucji życia społecznego oraz zachodzących między nimi relacjami.
Ma elementarną wiedzę dotyczącą procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego, ich prawidłowości i zakłóceń.

Umiejętności
Potrafi dokonać obserwacji i interpretacji trudności komunikacyjnych; analizuje ich powiązania z działalnością coachingową oraz proponuje rozwiązania dla identyfikowanych problemów.
Potrafi animować prace nad rozwojem uczestników procesów pedagogicznych (szczególnie w zakresie coachingu) oraz wspierać ich samodzielność w zdobywaniu wiedzy, rozwijać ich kompetencje kluczowe, a także inspirować do działań na rzecz uczenia się przez całe życie; skutecznie wspomagać w świadomym i odpowiedzialnym podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych.
Ma rozwinięte umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej, potrafi używać języka specjalistycznego i porozumiewać się w sposób precyzyjny i spójny przy użyciu różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami w zakresie pedagogiki, jak i z odbiorcami spoza grona specjalistów; potrafi te umiejętności wykorzystać w działaniach związanych z coachingiem.
Ma elementarne umiejętności organizacyjne pozwalające na realizację celów związanych z projektowaniem i podejmowaniem działań profesjonalnych.
Potrafi współdziałać z innymi osobami i pracować w zespole pełniąc różne role (szczególnie w zakresie coachingu).

Kompetencje społeczne
Jest przygotowany/a do działania pedagogicznego (szczególnie wzakresie coachingu) w sposób przedsiębiorczy.
W swej działalności w pełni uwzględnia etyczne zasady.
Ma przekonanie o wadze zachowania się w sposób profesjonalny (szczególnie w zakresie działań związanych z coachingiem); odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy.
Jest gotowy/ado współpracy i tworzenia dobrej atmosfery społecznej dla komunikacji z uczestnikami/podopiecznymi podczas sesji coachingowej lub szkolenia oraz rozwiązywania konfliktów poprzez dialog.

Literatura

W cyklu 2022L:

Berendt J., Orbitowska-Fernandez P., Sendor M., Empatia zmienia nas, szkołę, świat. Scenariusze zajęć Porozumienia bez Przemocy dla nauczycieli, Warszawa 2019, CoJaNaTo.
Gordon Th. (2010), Wychowanie bez porażek. Rozwiązywanie konfliktów między rodzicami a dziećmi, przeł. E. Sujak, Warszawa, Instytut Wydawniczy "Pax".
Rosenberg M.B. (2022) Porozumienie bez Przemocy. O języku życia, przeł. M. Markocka-Pepol, M. Kłobukowski, Warszawa, Wydawnictwo Czarna Owca.
Rosenberg M.B. (2022) To, co powiesz, może zmienić świat, przeł. J. Gładysek, Warszawa, Wydawnictwo Czarna Owca.

W cyklu 2023L:

LITERATURA OBOWIĄZKOWA
Brian R. (2020) Zgadzam się albo i nie! Jak szanować granice - swoje i cudze, przeł. M.A. Jaszczurowska, Katowice, Wydawnictwo Debit.
Doerrfeld C. (2018) A królik słuchał, przeł. Z. Raczek, Warszawa, Mamania.
Mol J. (2021) Żyrafa i szakal w nas. Porozumienie bez Przemocy, przeł. M. Sterczyński, Poznań, Fundacja Miejsce Ludzi.
Pellegrino M.W. (2008) Zbyt miła, przeł. E. Zubrzycka, Gdańsk, GWP.
Rosenberg M.B. (2022) Porozumienie bez Przemocy. O języku życia, przeł. M.
Markocka-Pepol, M. Kłobukowski, Warszawa, Wydawnictwo Czarna Owca.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
Kozak A., O komunikacji budującej bliskość (https://www.youtube.com/watch?v=-XKtEhKq7KA&list=WL&index=14, dostęp 22.02.2023)
Peyton S. (2022) Towarzyszę sobie z życzliwością. Jak ukoić swój mózg i zmienić wewnętrznego krytyka w przyjaciela. Podręcznik i ćwiczenia, przeł. M. Stonawska, Warszawa, CoJaNaTo.
Rosenberg M.B. (2022) To, co powiesz, może zmienić świat, przeł. J. Gładysek, Warszawa, Wydawnictwo Czarna Owca.
Wieczorek L. (2016) Nie mów przepraszam, nie mów kocham. Książka o empatii wobec siebie i innych, Warszawa, Wydawnictwo Czarna Owca.

W cyklu 2024L:

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
Kozak A., O komunikacji budującej bliskość (https://www.youtube.com/watch?v=-XKtEhKq7KA&list=WL&index=14, dostęp 22.02.2023)
Rosenberg M.B. (2022) To, co powiesz, może zmienić świat, przeł. J. Gładysek, Warszawa, Wydawnictwo Czarna Owca.
Wieczorek L. (2016) Nie mów przepraszam, nie mów kocham. Książka o empatii wobec siebie i innych, Warszawa, Wydawnictwo Czarna Owca.

Uwagi

W cyklu 2022L:

Metody kształcenia:
- wykład: metody podające, aktywizujące i problemowe,
- ćwiczenia: metody warsztatowe.

Godziny kontaktowe: 45h
Praca samodzielna: 20h
Przygotowanie się do zaliczenia: 10h

W cyklu 2023L:

METODY KSZTAŁCENIA
wykład - metoda podająca (z prezentacją) i konwersatoryjna
ćwiczenia - metody warsztatowe

NAKŁAD PRACY STUDENTA
Godziny kontaktowe - wykład i ćwiczenia - 45 godzin
Zapoznawanie się z materiałami do zajęć - 20 godzin
Wykonanie prac zaliczeniowych - 10 godzin
Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta - 75 godzin

Liczba punktów ECTS - 3

W cyklu 2024L:

METODY KSZTAŁCENIA
wykład - metoda podająca (z prezentacją) i konwersatoryjna
ćwiczenia - metody warsztatowe

Liczba punktów ECTS - 3

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu PE-3S-KOI w USOSweb