Wybrane zagadnienia dydaktyki PE-2M-BDY

TREŚCI PROGRAMOWE
Dydaktyka jako subdyscyplina pedagogiki: przedmiot, zadania, współczesne paradygmaty. Koncepcje kształcenia. Instytucjonalne środowiska edukacyjne: procesy społeczne w grupie; organizacja procesu kształcenia; style pracy nauczyciela; kultura i klimat instytucji edukacyjnej. Ocenianie i ewaluacja pracy instytucji edukacyjnej: sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów; ocenianie kształtujące; ewaluacja pracy placówki oświatowej; edukacyjna wartość dodana. Zasady skutecznej edukacji: potrzeby poznawcze uczącego się. Nauczanie jako proces dwustronny – komunikacja w procesie kształcenia. Problem dyscypliny w procesie dydaktycznym: jak utrzymać ład podczas zajęć? Zarządzanie grupą. Motywowanie uczących się – standardowe i niestandardowe metody wzmacniania. Nowoczesne nauczanie w praktyce: ocena potrzeb uczniów/klientów w praktyce. Cele kształcenia. Projektowanie zadań/sytuacji dydaktycznych. Metody nauczania i uczenia się. Pomoce dydaktyczne. Projektowanie zajęć i narzędzi oceny efektywności kształcenia. Ewaluacja zajęć. Samokształcenie jako „humanistyczne podejście do nauczania”: cele i uwarunkowania, etapy i strategie. Nauczycielskie dylematy związane z przekazywaniem uczniowi odpowiedzialności za uczenie się. Wspieranie uczenia się: strategie i techniki.

W cyklu 2023Z:

Wykład – treści:
1. Dydaktyka jako subdyscyplina pedagogiki. Przedmiot i zadania dydaktyki współczesnej.
2. Paradygmaty dydaktyczne: wprowadzenie do nurtów myślenia o priorytetach, organizacji i efektach zinstytucjonalizowanej edukacji.
3. Charakterystyka dydaktyki normatywnej i dydaktyki instrukcyjnej: podstawy teoretyczne, organizacja procesu dydaktycznego, model aktywności uczniów i nauczyciela, ewaluacja efektów kształcenia.
4. Dydaktyka humanistyczna: podstawowe wartości i założenia, formy, strategie i metody kształcenia, dialog jako fundament edukacji.
5. Dydaktyka konstruktywistyczna: założenia konstruktywizmu psychologicznego, dydaktyka rozwojowo-poznawcza a dydaktyka socjokulturowa, organizacja wspierającego ucznia środowiska uczenia się, „rusztowanie” w procesie dydaktycznym, ocenianie kształtujące.

Ćwiczenia - treści:
1. Dydaktyka ogólna a dydaktyki szczegółowe. Podstawowe pojęcia dydaktyczne.
2. Cele kształcenia - pojęcie, rodzaje, operacjonalizacje.
3. Dobór i organizacja treści kształcenia. Projektowanie zadań dydaktycznych służących realizacji celów.
4. Proces nauczania - uczenia się.
5. Metody nauczania i uczenia się. Gry dydaktyczne. Środki dydaktyczne.
6. Formy organizacji kształcenia. Lekcja - typy i budowa.
7. Zasady kształcenia.
8. Projektowanie zajęć.
9. Ewaluacja osiągnięć uczniów.

W cyklu 2023Zn:

Dydaktyka jako subdyscyplina pedagogiki: przedmiot, zadania, współczesne paradygmaty.
Koncepcje kształcenia.
Instytucjonalne środowiska edukacyjne.
Ocenianie i ewaluacja pracy instytucji edukacyjnej.

Nowoczesne nauczanie w praktyce.
Zasady skutecznej edukacji.
Cele kształcenia.
Metody nauczania i uczenia się. Pomoce dydaktyczne.
Projektowanie zadań/sytuacji dydaktycznych.
Projektowanie zajęć i narzędzi oceny efektywności kształcenia.
Wspieranie uczenia się: strategie i techniki.

W cyklu 2024Zn:

Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ

Cel 4: Zapewnić wszystkim edukację wysokiej jakości oraz promować uczenie się przez całe życie

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2023Zn:

Aleksandra Tłuściak-Deliowska

W cyklu 2024Zn:

Urszula Dernowska

W cyklu 2023Z:

Aleksandra Tłuściak-Deliowska

Efekty kształcenia

Wiedza
Ma uporządkowaną i podbudowaną teoretycznie wiedzę, obejmującą kluczowe zagadnienia z zakresu subdyscyplin pedagogiki i wybranych obszarów interdyscyplinarnych.
Ma rozszerzoną wiedzę o różnych rodzajach struktur społecznych i instytucjach życia społecznego, jak też różnych środowiskach wychowawczych, ich specyfice i procesach w nich zachodzących.
Ma uporządkowaną wiedzę o uczestnikach i realizatorach kształcenia, wychowania i opieki.

Umiejętności
Potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu subdyscyplin pedagogiki i wybranych obszarów interdyscyplinarnych w celu diagnozowania złożonych problemów pedagogicznych, ich pogłębionej analizy oraz projektowania działań praktycznych. 
Potrafi generować oryginalne rozwiązania złożonych problemów z obszaru subdyscyplin pedagogiki i wybranych obszarów interdyscyplinarnych, projektować przebieg oraz przewidywać skutki planowanych działań w obszarach praktyki pedagogicznej.
Potrafi wybrać i zastosować właściwy dla danej działalności pedagogicznej sposób postępowania, potrafi dobierać środki i metody pracy w celu efektywnego wykonania zadań pedagoga.
Posiada pogłębione umiejętności komunikacyjne, umie właściwie prezentować własne stanowisko, popierając je rozbudowaną argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych; potrafi prowadzić debatę, analizować i syntetyzować jej tematykę i obecne w niej stanowiska.

Kompetencje społeczne
Przejawia krytyczne podejście do poziomu swojej wiedzy i umiejętności, dąży do rozwoju osobistego i zawodowego.
Docenia znaczenie nauk pedagogicznych dla rozwoju jednostki i prawidłowych więzi w środowiskach społecznych; przejawia pozytywne nastawienie do nabywania wiedzy z zakresu studiowanej dyscypliny naukowej i budowania warsztatu pracy pedagoga, a w sytuacjach problemowych poszukuje wiedzy eksperckiej.
Odznacza się odpowiedzialnością za własne przygotowanie do pracy, podejmowane decyzje i prowadzone działania oraz ich skutki.

Literatura

W cyklu 2023Z:

Literatura podstawowa:
Klus-Stańska, D. (2018). Paradygmaty dydaktyki. Myśleć teorią o praktyce. Warszawa: PWN
Kruszewski, K. (2004). Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela. Warszawa: PWN.
Niemierko, B. (2021). Diagnostyka edukacyjna. Wydanie rozszerzone. Warszawa: PWN.
Petty, G. (2010). Nowoczesne nauczanie. Praktyczne wskazówki i techniki dla nauczycieli, wykładowców i szkoleniowców. Sopot: GWP.
Sterna, D. (2018). Uczę się uczyć. Ocenianie kształtujące w praktyce. Warszawa: CEO.

Literatura uzupełniająca:
Arends, R.I. (1994). Uczymy się nauczać. Warszawa: WSiP.
Dernowska, U. (2022). "Rusztowanie” w procesie dydaktycznym. Studium nauczycielskiego scaffoldingu. Warszawa: APS.
Dix, P. (2013). Jak modelować zachowania uczniów i zarządzać klasą. Warszawa: PWN.
Janowski, A. (2002). Pedagogika praktyczna. Warszawa: Wydawnictwo Fraszka Edukacyjna.
Jaskulska, S., Dopierała, A., Muryczk, M., Racinowska, R., Staszczuk, A. (2023). Ocenianie zachowania. Jak robić to lepiej? Trzy modele oceniania zachowania z komentarzem. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Konarzewski, K. (2004). Sztuka nauczania. Szkoła. Warszawa: PWN.
Limont, W. (2012). Uczeń zdolny. Jak go rozpoznać i jak z nim pracować? Gdańsk: GWP.
Okoń, W. (2016). Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak”.
Sterna, D. (2014). Uczę (się) w szkole. Warszawa: CEO (publikacja dostępna jako .pdf)
Tłuściak-Deliowska, A. Czyżewska, M. (2020). Tu chodzi o wspieranie mojego ucznia… czyli studium teoretyczno-empiryczne o ocenianiu kształtującym i klimacie szkoły. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

W cyklu 2023Zn:

W cyklu 2024Zn:

Uwagi

W cyklu 2023Z:

Liczba punktów ECTS: 4

Nakład pracy studenta:
Godziny zajęciowe: 45 godz.
Konsultacje z osobą prowadzącą zajęcia: 4 godz.
Praca samodzielna: 20 godz.
Przygotowanie się do zajęć, lektury: 10 godz.
Przygotowanie się do egzaminu: 20 godz.

W cyklu 2023Zn:

METODY KSZTAŁCENIA
- wykład
- rozmowa kierowana
- dyskusja
- metody oparte na działaniu praktycznym

Liczba punktów ECTS: 4

NAKŁAD PRACY STUDENTA
Godziny zajęciowe: 24 godz.
Konsultacje z osobą prowadzącą zajęcia: 6 godz.
Praca samodzielna: 12 godz.
Przygotowanie się do zajęć, lektury: 22 godz.
Przygotowanie się do zaliczenia: 20 godz.

W cyklu 2024Zn:

METODY KSZTAŁCENIA
- wykład
- rozmowa kierowana
- dyskusja
- metody oparte na działaniu praktycznym

Liczba punktów ECTS: 4

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu PE-2M-BDY w USOSweb