Prowadzony w cyklach: 2022Z, 2022Zn, 2023Z, 2023Zn, 2024Z, 2024Zn

Punkty ECTS: brak danych

Język: polski

Organizowany przez: Instytut Pedagogiki (dla: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej)

Pedagogika PE-2F-PED

TREŚCI PROGRAMOWE:
Pedagogika jako wiedza/nauka o wychowaniu. Integracyjny i interdyscyplinarny charakter pedagogiki. Podstawowe pojęcia pedagogiczne. Wychowanie jako proces sprawczy. Funkcje edukacji w życiu społeczeństw i egzystencji jednostek. Granice swobody i przymusu w wychowaniu – ramy dyskursu. Tradycyjne i emancypacyjne ujęcie praktyki wychowania. Wychowanie uprzedmiatawiające. Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka (E. Key, M. Montessori, A. S. Neill) i wskazanie jego praw (J. Korczak) oraz współcześni kontynuatorzy (J. Tarnowski, T. Gordon). Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze. Procesy edukacyjne w środowisku rodzinnym, szkolnym, rówieśniczym. Ukryte programy instytucji edukacyjnych. Przymus i przemoc w wychowaniu. Edukacja wobec współczesnych zagrożeń cywilizacyjno-kulturowych.

W cyklu 2022Z:

I. PYTANIA O PEDAGOGIKĘ:
Pedagogika jako wiedza/ nauka o wychowaniu.
Wiedza naukowa – jej istota i rozwój w kontekście wykładni współczesnych. Ewolucja ideałów społecznej racjonalności. Nowożytne rozumienie nauki. Postmodernistyczne kontrowersje wokół pojmowania wiedzy naukowej.
Powstanie i ewolucja pedagogiki jako nauki. Różnicowanie się teoretyczne pedagogiki w XX wieku i ewolucja jej tożsamości. Przedmiot i podstawowe pojęcia pedagogiczne: edukacja, wychowanie, kształcenie, socjalizacja, inkulturacja. Specyfika przedmiotu pedagogiki. Sytuacja pedagogiki w ponowoczesności. Paradygmaty w pedagogice współczesnej.
Integracyjny i interdyscyplinarny charakter pedagogiki. Nauki pedagogiczne dotyczące okresów rozwojowych człowieka oraz przedmiotu praktyki pedagogicznej.
II. PYTANIA O WYCHOWANIE
Wychowanie jako proces sprawczy – próby opisu. Istota, dziedziny, treści i uwarunkowania wychowania. Struktura procesu wychowania. Funkcje wychowania. Aksjologiczny i teleologiczny wymiar wychowania.

III. PYTANIA O WIODĄCE KIERUNKI WYCHOWANIA
- Tradycyjne i emancypacyjne ujęcie wychowania. Tradycje wychowania uprzedmiatawiającego wychowanka. Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka (E. Key, , M. Montessori) oraz wskazanie jego praw (J. Korczak).
- Nowe wychowanie w Ameryce i idee progresywizmu i pragmatyzmu w edukacji
- Pedagogika kultury i humanistyczne idee wychowanie do rozwoju duchowego
-Wychowanie w perspektywie pedagogiki krytycznej
-Postmodernistyczne dylematy wielości kierunków i stanowisk wobec wychowania, relacji wychowawczych, granic swobody i przymusu w wychowaniu. Kontestacje antypedagogiczne.

IV. PYTANIA O WSPÓŁCZESNE NURTY WYCHOWANIA
-Naturalny na tle socjalizacji. Rodzina jako podstawowe środowisko wychowania naturalnego. Współczesne praktyki wychowawcze na poziomie – rodziny. Możliwości i ograniczenia podmiotowości i dialogu w wychowaniu w rodzinie’ wychowanie naturalne w swobodzie
- Celowy – instytucjonalny; Szkoła jako instytucja wychowania celowego. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie szkoły. Przemoc, czy emancypacja instytucji wychowujących.
- Intencjonalnych wpływów społecznych; Edukacyjny potencjał instytucji kultury w świecie kultury urynkowionej. Edukacja wobec naporu kultury masowej i popularnej.
-Samowychowania i autoedukacji jako celu wychowania i drogi rozwoju osobowego

W cyklu 2022Zn:

I. PYTANIA O PEDAGOGIKĘ:

Pedagogika jako wiedza/ nauka o wychowaniu.

Wiedza naukowa – jej istota i rozwój w kontekście wykładni współczesnych. Ewolucja ideałów społecznej racjonalności. Nowożytne rozumienie nauki. Postmodernistyczne kontrowersje wokół pojmowania wiedzy naukowej.

Powstanie i ewolucja pedagogiki jako nauki. Różnicowanie się teoretyczne pedagogiki w XX wieku i ewolucja jej tożsamości. Przedmiot i podstawowe pojęcia pedagogiczne: edukacja, wychowanie, kształcenie, socjalizacja, inkulturacja. Specyfika przedmiotu pedagogiki. Sytuacja pedagogiki w ponowoczesności. Paradygmaty w pedagogice współczesnej.

Integracyjny i interdyscyplinarny charakter pedagogiki. Nauki pedagogiczne dotyczące okresów rozwojowych człowieka oraz przedmiotu praktyki pedagogicznej.

II. PYTANIA O WYCHOWANIE

Wychowanie jako proces sprawczy – próby opisu. Istota, dziedziny, treści i uwarunkowania wychowania. Struktura procesu wychowania. Funkcje wychowania. Aksjologiczny i teleologiczny wymiar wychowania.

III. PYTANIA O WIODĄCE KIERUNKI WYCHOWANIA

- Tradycyjne i emancypacyjne ujęcie wychowania. Tradycje wychowania uprzedmiatawiającego wychowanka. Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka (E. Key, , M. Montessori) oraz wskazanie jego praw (J. Korczak).

- Nowe wychowanie w Ameryce i idee progresywizmu i pragmatyzmu w edukacji

- Pedagogika kultury i humanistyczne idee wychowanie do rozwoju duchowego

-Wychowanie w perspektywie pedagogiki krytycznej

-Postmodernistyczne dylematy wielości kierunków i stanowisk wobec wychowania, relacji wychowawczych, granic swobody i przymusu w wychowaniu. Kontestacje antypedagogiczne.

IV. PYTANIA O WSPÓŁCZESNE NURTY WYCHOWANIA

-Naturalny na tle socjalizacji. Rodzina jako podstawowe środowisko wychowania naturalnego. Współczesne praktyki wychowawcze na poziomie – rodziny. Możliwości i ograniczenia podmiotowości i dialogu w wychowaniu w rodzinie’ wychowanie naturalne w swobodzie

- Celowy – instytucjonalny; Szkoła jako instytucja wychowania celowego. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie szkoły. Przemoc, czy emancypacja instytucji wychowujących.

- Intencjonalnych wpływów społecznych; Edukacyjny potencjał instytucji kultury w świecie kultury urynkowionej. Edukacja wobec naporu kultury masowej i popularnej.

-Samowychowania i autoedukacji jako celu wychowania i drogi rozwoju osobowego

Wymagania:
1. znajomość literetury obowiązkowej
2. przepracowanie kursu e-learningowego (szkolenie w Teamsach, 19.02.2023r. zamknięcie kursu).
3. zaliczenie ćwiczeń
4. zdanie egzaminu: termin ZEROWY 29.01.2023 godzina 11.00 SALA 3305; termin I 12.02.2023 godzina 9.00 SALA 3305; termin POPRAWKOWY 19.02.2023 godzina 9.00 SALA 3305;

W cyklu 2023Z:

W cyklu 2023Zn:

W cyklu 2024Z:

W cyklu 2024Zn:

Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ

Cel 4: Zapewnić wszystkim edukację wysokiej jakości oraz promować uczenie się przez całe życie

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2023Zn:

W cyklu 2024Z:

W cyklu 2023Z:

W cyklu 2022Z:

W cyklu 2022Zn:

W cyklu 2024Zn:

Efekty kształcenia

Wiedza
Ma wiedzę o źródłach i miejscu pedagogiki w systemie nauk oraz o jej przedmiotowych i metodologicznych powiązaniach z innym dyscyplinami naukowymi; zna terminologię stosowaną w obrębie pedagogiki.
Ma podbudowaną teoretycznie wiedzę, obejmującą kluczowe zagadnienia pedagogiczne oraz wiedzę dotyczącą procesów związanych z kształceniem, wychowaniem i opieką.
Ma wiedzę o współczesnych kierunkach rozwoju pedagogiki oraz o ich historycznych i kulturowych uwarunkowaniach.

Umiejętności
Potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu diagnozowania problemów pedagogicznych i ich analizy. 
Posiada umiejętności obserwowania, interpretacji i krytycznej oceny zjawisk społecznych w perspektywie pedagogicznej, a także umiejętności wyszukiwania i przetwarzania informacji z tego zakresu, przy użyciu różnych źródeł oraz technik, w tym zaawansowanych technik informacyjno-komunikacyjnych.

Kompetencje społeczne
Docenia znaczenie nauk pedagogicznych dla rozwoju jednostki i prawidłowych więzi w środowiskach społecznych; przejawia pozytywne nastawienie do nabywania wiedzy z zakresu studiowanej dyscypliny naukowej i budowania warsztatu pracy pedagoga, a w sytuacjach problemowych poszukuje wiedzy eksperckiej.

Literatura

W cyklu 2022Z:

Bińczycka J., Między przemocą a swobodą w wychowaniu, Kraków 1997
Edukacja – jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO 1998
Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991 lub: tenże, Wychowanie bez porażek w praktyce , Warszawa 1994
Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika. Podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym, Warszawa 2015
Karkowska M., Czarnecka W., Przemoc w szkole, Kraków 1995
Melosik Z., Szkudlarek T., Kultura, tożsamość, edukacja – migotanie znaczeń, Kraków 1998
Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz. 1 Warszawa 2003 (Cz. I s. 18 - 69 ); cz.2 Warszawa 2004 (Cz. II S. 68-91)
Rodzina i jej funkcja wychowawcza, w: Encyklopedia pedagogiczna pod redakcja W. Pomykało, Warszawa 1997
Sławiński S. , Wychowywać do posłuszeństwa, PAX, Warszawa 1991
Śliwerski B., Podstawowe prawidłowości pedagogiki, Wydawnictwo APS,
Warszawa, 2011
Śliwerski B., Współczesne teorii i nurty wychowania, Kraków 1998
Szkudlarek T., Śliwerski B., Wyzwania pedagogiki krytycznej i antypedagogiki, Kraków 1993
Tutoring w szkole – między teorią a praktyką zmiany edukacyjnej – TEO Wrocław 2009
Wołoszyn S., Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Kielce 1998. T. III. Ks. Pierwsza. Tekst E. Key: s. 46 – 67, J. Korczaka, Baden – Powella i A. Kamińskiego s. 311 – 328; Ks. Druga. Rozdz. Ruch społeczny „wychowania bez porażek T. Gordona, s. 367 – 403) Poszukiwanie nowych strategii oświatowych s. 508 – 543.
Przegląd artykułów w bieżącej prasie społecznej o tematyce pedagogicznej.

UZUPEŁNIAJĄCA

Ostrowska K., W poszukiwaniu wartości, Gdańsk 1994
Toffler A., Trzecia fala, Warszawa 1997 lub: tenże, Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Poznań 1995 Lub: tenże, Wojna i antywojna, Warszawa 1997
Ritzer G., McDonaldyzacja społeczeństwa, Muza 1997.

W cyklu 2022Zn:

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

Hojnicka-Bezwińska T., Pedagogika. Podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym, Difin, Warszawa 2015
Humanistyka przełomu wieków, pod red. J. Kozieleckiego, Kraków 1999, cz.III, ss 241 – 342.
Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991 lub: Wychowanie bez porażek w praktyce , Warszawa 1994
Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 1993. Cz. I
Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz. 1 Warszawa 2003 (Cz. I s. 18 - 69 ); cz.2 Warszawa 2004 (Cz. II S. 240 – 320) lub Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019 (s. 15-38; 365-380; 407-417; 549-556; 859-875; 981-1002)
Śliwerski B., Podstawowe prawidłowości pedagogiki, Wydawnictwo APS, Warszawa, 2011

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Bińczycka J., Między przemocą a swobodą w wychowaniu, Kraków 1997
Edukacja – jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO 1998
Fromm E., Mieć czy być, Poznań 1997, Czym jest modus posiadania (s. 123 –141) Czym jest modus bycia (s.146 – 173)
Gadacz T., O umiejętności życia, „Znak”, Kraków 2003, s 38 – 62
Gutek G., Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, Gdańsk 2003
Ostrowska K., W poszukiwaniu wartości, Gdańsk 1994
Pachociński R., Oświata XXI wieku, Warszawa 1999, rozdz. Cywilizacja a postęp (s. 5 – 38), Oświata w społeczeństwie informacyjnym (s. 71 – 94)
B.Suchodolski, Edukacja permanentna, Warszawa 2003
Toffler A., Trzecia fala, Warszawa 1997 lub: Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Poznań 1995 Lub: Wojna i antywojna, Warszawa 1997
Ritzer G., McDonaldyzacja społeczeństwa, Muza 1997.
Szkudlarek T., Media. Szkic z filozofii i pedagogiki dystansu, Kraków 1999, ss. 108 - 134
Wołoszyn S., Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Kielce 1998. T. III. Ks. Pierwsza. Tekst E. Key: s. 46 – 67, Teksty Baden – Powella i A. Kamińskiego s. 311 – 328; Ks. Druga. Rozdz. Poszukiwanie nowych strategii oświatowych s. 508 – 543.

W cyklu 2023Z:

UZUPEŁNIAJĄCA

W cyklu 2023Zn:

UZUPEŁNIAJĄCA

W cyklu 2024Z:

UZUPEŁNIAJĄCA

W cyklu 2024Zn:

UZUPEŁNIAJĄCA

Uwagi

W cyklu 2022Z:

Wykład kursowy, ilustrowany prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi.
Samodzielna praca z kursem pedagogiki umieszczonym na platformie APS.

Podczas ćwiczeń – praca w grupach, przeprowadzanie paneli dyskusyjnych przy współudziale studentów, zadania pisemne - wskazane przez prowadzącego

NAKŁAD PRACY STUDENTA szacowany w godzinach potrzebnych do zrealizowania danej aktywności tj.

liczba godzin kontaktowych: 30,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 20,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/ zaliczenia: 10,

liczba godzin przeznaczonych na wykonanie prac pisemnych/referatu w ramach ćwiczeń:10,

liczba godzin pracy własnej na platformie e-learningowej : 30

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 100

W cyklu 2022Zn:

METODY KSZTAŁCENIA

Wykład kursowy, ilustrowany prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi.
Samodzielna praca z kursem pedagogiki umieszczonym na platformie APS.
Dla aktywizacji studentów podczas ćwiczeń – przeprowadzanie paneli dyskusyjnych przy współudziale studentów.

NAKŁAD PRACY STUDENTA szacowany w godzinach potrzebnych do zrealizowania danej aktywności tj.

liczba godzin kontaktowych: 24,
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 20,
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/ zaliczenia: 26
liczba godzin przeznaczonych e-learning: 20,
liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń: 10,
sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 100 ,

(z zachowaniem zasady, że średnio 25 - 30 godzinom pracy odpowiada 1 punkt ECTS)

W cyklu 2023Z:

Wykład kursowy, ilustrowany prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi.
Samodzielna praca z kursem pedagogiki umieszczonym na platformie APS.

Podczas ćwiczeń – praca w grupach, przeprowadzanie paneli dyskusyjnych przy współudziale studentów, zadania pisemne - wskazane przez prowadzącego

NAKŁAD PRACY STUDENTA szacowany w godzinach potrzebnych do zrealizowania danej aktywności tj.

liczba godzin kontaktowych: 30,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 20,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/ zaliczenia: 10,

liczba godzin przeznaczonych na wykonanie prac pisemnych/referatu w ramach ćwiczeń:10,

liczba godzin pracy własnej na platformie e-learningowej : 30

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 100

W cyklu 2023Zn:

Wykład kursowy, ilustrowany prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi.
Samodzielna praca z kursem pedagogiki umieszczonym na platformie APS.

Podczas ćwiczeń – praca w grupach, przeprowadzanie paneli dyskusyjnych przy współudziale studentów, zadania pisemne - wskazane przez prowadzącego

NAKŁAD PRACY STUDENTA szacowany w godzinach potrzebnych do zrealizowania danej aktywności tj.

liczba godzin kontaktowych: 30,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 20,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/ zaliczenia: 10,

liczba godzin przeznaczonych na wykonanie prac pisemnych/referatu w ramach ćwiczeń:10,

liczba godzin pracy własnej na platformie e-learningowej : 30

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 100

W cyklu 2024Z:

Wykład kursowy, ilustrowany prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi.
Samodzielna praca z kursem pedagogiki umieszczonym na platformie APS.

Podczas ćwiczeń – praca w grupach, przeprowadzanie paneli dyskusyjnych przy współudziale studentów, zadania pisemne - wskazane przez prowadzącego

NAKŁAD PRACY STUDENTA szacowany w godzinach potrzebnych do zrealizowania danej aktywności tj.

liczba godzin kontaktowych: 30,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 20,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/ zaliczenia: 10,

liczba godzin przeznaczonych na wykonanie prac pisemnych/referatu w ramach ćwiczeń:10,

liczba godzin pracy własnej na platformie e-learningowej : 30

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 100

W cyklu 2024Zn:

Wykład kursowy, ilustrowany prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi.
Samodzielna praca z kursem pedagogiki umieszczonym na platformie APS.

Podczas ćwiczeń – praca w grupach, przeprowadzanie paneli dyskusyjnych przy współudziale studentów, zadania pisemne - wskazane przez prowadzącego

NAKŁAD PRACY STUDENTA szacowany w godzinach potrzebnych do zrealizowania danej aktywności tj.

liczba godzin kontaktowych: 30,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 20,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/ zaliczenia: 10,

liczba godzin przeznaczonych na wykonanie prac pisemnych/referatu w ramach ćwiczeń:10,

liczba godzin pracy własnej na platformie e-learningowej : 30

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 100

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu PE-2F-PED w USOSweb