Wczesna interwencja dziecka niewidomego i słabowidzącego PC-5S-WIS
TREŚCI PROGRAMOWE
- Cele i zadania wczesnej interwencji – zasady i formy pomocy dla dzieci niewidomych i słabowidzących w wieku 0-3 lat oraz ich rodzin. Znaczenie wczesnej interwencji dla rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku i funkcjonowania jego rodziny.
- Specyfika przebiegu rozwoju dzieci niewidomych i słabowidzących w wieku 0-3 lat, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju poznawczego. Mechanizmy powstawania problemów rozwojowych. Sposoby i zakres realizacji zadań rozwojowych wieku niemowlęcego i poniemowlęcego w sytuacji uszkodzenia wzroku – przegląd badań.
- Przegląd wybranych narzędzi do oceny rozwoju dzieci z niepełnosprawnością wzroku w wieku 0-3 lat. Właściwości i rola diagnozy ukierunkowanej na proces wczesnej interwencji. Modelowa procedura przekazywania rodzicom wyników diagnozy.
- Zasady konstruowania indywidualnych planów wczesnego wspomagania rozwoju dziecka i wsparcia rodziny dla dzieci niewidomych i słabowidzących w wieku 0-3 lat w oparciu o wyniki diagnozy funkcjonalnej. Strategie, metody i techniki przydatne w pracy terapeutycznej. Realizacja i ewaluacja IPWR
Specyfika komunikacji dziecka z niepełnosprawnością wzroku w wieku niemowlęcym – czynniki ryzyka, główne zasady interakcji. Wykorzystanie metody VIT w rozwijaniu kompetencji rodziców.
- Zasady współpracy zespołu wczesnej interwencji z rodziną dziecka z niepełnosprawnością wzroku. Najczęstsze trudności terapeutów w kontakcie z rodzinami i propozycje sposobów ich rozwiązywania.
W cyklu 2023L:
1. Definicje, cele, zadania i znaczenie wczesnej interwencji w odniesieniu do dzieci z niepełnosprawnością wzroku. Obszary wczesnego wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku. Rodzice i specjaliści w procesie wczesnego wspomagania rozwoju dzieci niewidomych i słabowidzących. |
W cyklu 2024L:
1. Definicje, cele, zadania i znaczenie wczesnej interwencji w odniesieniu do dzieci z niepełnosprawnością wzroku. Obszary wczesnego wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku. Rodzice i specjaliści w procesie wczesnego wspomagania rozwoju dzieci niewidomych i słabowidzących. 2. Specyfika rozwoju poznawczego i społeczno-emocjonalnego małego dziecka z niepełnosprawnością wzroku. Wspomaganie rozwoju poznawczego i społeczno-emocjonalnego małych dzieci niewidomych i słabowidzących. 3. Specyfika rozwoju motorycznego małego dziecka z niepełnosprawnością wzroku. Wspomaganie rozwoju motoryki i orientacji przestrzennej małych dzieci niewidomych. 4. Problemy rozwojowe dzieci niewidomych i słabowidzących w okresie sensomotorycznym. Etiologia powstawania problemów. 5. Wybrane elementy diagnozy i wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku w stadiach: reaktywnym, przedintencjonalnym, intencjonalnym i presymbolicznym. 6. Wspomaganie komunikacji osoby dorosłej z dzieckiem z niepełnosprawnością wzroku będącym na przedsłownym etapie rozwoju. 7. Wybrane elementy diagnozy i wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku na poziomie 2-4 lat. 8. Wybrane narzędzia diagnostyczne i diagnostyczno-terapeutyczne stosowane we wczesnym wspomaganiu rozwoju dzieci z niepełnosprawnością wzroku. 9. Zasady i metody pomocne podczas wspomagania rozwoju i uczenia małych dzieci z niepełnosprawnością wzroku. |
W cyklu 2024Ln:
1. Definicje, cele, zadania i znaczenie wczesnej interwencji w odniesieniu do dzieci z niepełnosprawnością wzroku. Obszary wczesnego wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku. Rodzice i specjaliści w procesie wczesnego wspomagania rozwoju dzieci niewidomych i słabowidzących. 2. Specyfika rozwoju poznawczego i społeczno-emocjonalnego małego dziecka z niepełnosprawnością wzroku. Wspomaganie rozwoju poznawczego i społeczno-emocjonalnego małych dzieci niewidomych i słabowidzących. 3. Specyfika rozwoju motorycznego małego dziecka z niepełnosprawnością wzroku. Wspomaganie rozwoju motoryki i orientacji przestrzennej małych dzieci niewidomych. 4. Problemy rozwojowe dzieci niewidomych i słabowidzących w okresie sensomotorycznym. Etiologia powstawania problemów. 5. Wybrane elementy diagnozy i wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku w stadiach: reaktywnym, przedintencjonalnym, intencjonalnym i presymbolicznym. 6. Wybrane elementy diagnozy i wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku na poziomie 2-4 lat. 7. Wybrane narzędzia diagnostyczne i diagnostyczno-terapeutyczne stosowane we wczesnym wspomaganiu rozwoju dzieci z niepełnosprawnością wzroku. |
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza
Zna i rozumie specyfikę przebiegu rozwoju dzieci z niepełnosprawnością wzroku w wieku 0-3 lat.
Zna i rozumie zasady przeprowadzania funkcjonalnej diagnozy psychopedagogicznej rozwoju dzieci z niepełnosprawnością wzroku w wieku 0-3 lat.
Zna i rozumie podstawy rehabilitacji i rozwijania umiejętności widzenia dziecka z uszkodzonym wzrokiem.
Zna programy terapeutyczne stosowane we wczesnym wspomaganiu rozwoju i wczesnej interwencji. Zna i rozumie zasady konstruowania indywidualnych programów wspomagania rozwoju dzieci z niepełnosprawnością wzroku w wieku 0-3 lat.
Umiejętności
Potrafi scharakteryzować problemy rozwojowe dzieci z niepełnosprawnością wzroku w wieku 0-3 lat oraz wyjaśnić patomechanizmy powstawania zakłóceń rozwojowych.
Potrafi na poziomie podstawowym przeprowadzić funkcjonalną diagnozę psychopedagogiczną dziecka z niepełnosprawnością wzroku w wieku 0-3 lat.
Potrafi scharakteryzować techniki wspomagające komunikację osoby dorosłej z dzieckiem z niepełnosprawnością wzroku będącym na przedsłownym etapie rozwoju.
Potrafi analizować rehabilitację i rozwijanie umiejętności widzenia dziecka z uszkodzonym wzrokiem.
Potrafi w trakcie pracy zespołowej skonstruować indywidualny program wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku w wieku 0-3 lat.
Potrafi realizować programy terapeutyczne stosowane we wczesnym wspomaganiu rozwoju i wczesnej interwencji.
Kompetencje społeczne
Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę dokształcania się i rozwoju osobistego.
Ma przekonanie o sensie zdobywania wiedzy, wartości i potrzebie podejmowania działań wspomagających rozwój małego dziecka.
Potrafi współpracować ze specjalistami z teamu diagnostyczno-rehabilitacyjnego w zakresie konstruowania programu diagnozy i terapii dziecka.
Jest wrażliwy na problemy wynikające z niepełnosprawności wzroku, prezentuje właściwą postawę wobec osób niewidomych i słabowidzących.
Potrafi przyjąć odpowiedzialność za przygotowane i prowadzone zajęcia dzieckiem słabowidzącym.
Literatura
W cyklu 2023L:
Literatura obowiązkowa Czerwińska K., Stępińska J., Wiśniewska D. (2014). Rozwój poznawczy małych dzieci z niepełnosprawnością wzroku. W: K. Czerwińska (red.), Wybrane aspekty rozwoju małego dziecka z niepełnosprawnością wzroku (95–120). Warszawa: Wydawnictwo APS. Dąbrowska K. (2015). Wybrane narzędzia diagnostyczne i diagnostyczno-terapeutyczne stosowane we wczesnym wspomaganiu rozwoju dzieci z niepełnosprawnością wzroku. W: K. Czerwińska (red.), Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku – w kręgu diagnozy i terapii (30–45). Warszawa: Wydawnictwo APS. Orkan-Łęcka M., Dąbrowska M. (2004). Specyfika rozwoju i jego wspomagania u małych dzieci niewidomych lub słabowidzących. W: G. Kmita, T. Kaczmarek (red.), Wczesna interwencja. Miejsce psychologa w opiece nad małym dzieckiem i jego rodziną. Zeszyty Sekcji Psychologii Klinicznej Dziecka PTP t.2, (s. 79-99). Wydawnictwo EMU, PTP Orkan-Łęcka, M. (2003). Mama, tata, dziecko czyli o tym, jak uczyć małe niewidome Walkiewicz-Krutak M. (2017). Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku w przestrzeni domu rodzinnego. W: J. Głodkowska, I. Konieczna, R. Piotrowicz, G. Walczak (red.), Interdyscyplinarne konteksty wczesnej interwencji, wczesnego wspomagania rozwoju dziecka (s. 333–350). Warszawa: Wydawnictwo APS. Witkowska M. (2015). Obszary wczesnego wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku. W: K. Czerwińska (red.), Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku – w kręgu diagnozy i terapii (71–92). Warszawa: Wydawnictwo APS. Literatura uzupełniająca Orkan-Łęcka M. (1997). Wczesna rewalidacja niewidomego dziecka z dodatkowymi ograniczeniami. Materiały Tyflologiczne nr 10, PZN Orkan-Łęcka M. (1999). Wczesny rozwój poznawczy dzieci niewidomych ze złożoną niepełnosprawnością, Materiały Tyflologiczne nr 12, PZN Orkan-Łęcka M. (2006). System Diagnostyczno-Terapeutyczny „POCZĄTEK” dla Małych Dzieci Niewidomych i Słabo Widzących ze Złożoną Niepełnosprawnością. Wersja eksperymentalna. Maszynopis niepublikowany – wybrane zagadnienia Walkiewicz-Krutak M., Kalisz P. (2014). Rozwijanie umiejętności z zakresu orientacji przestrzennej i poruszania się u małych dzieci z niepełnosprawnością wzroku. W: K. Czerwińska (red.), Wybrane aspekty rozwoju małego dziecka z niepełnosprawnością wzroku (194–232). Warszawa: Wydawnictwo APS Witkowska M. (2014). Rozwój emocjonalno-społeczny małych dzieci z niepełnosprawnością wzroku. W: K. Czerwińska (red.), Wybrane aspekty rozwoju małego dziecka z niepełnosprawnością wzroku (49–94). Warszawa: Wydawnictwo APS. |
W cyklu 2024L:
Literatura obowiązkowa Czerwińska K. (2015). Ocena rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku we wczesnym etapie rozwoju. W: K. Czerwińska (red.), Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku – w kręgu diagnozy i terapii (13–29). Warszawa: Wydawnictwo APS. Czerwińska K., Stępińska J., Wiśniewska D. (2014). Rozwój poznawczy małych dzieci z niepełnosprawnością wzroku. W: K. Czerwińska (red.), Wybrane aspekty rozwoju małego dziecka z niepełnosprawnością wzroku (95–120). Warszawa: Wydawnictwo APS. Dąbrowska K. (2015). Wybrane narzędzia diagnostyczne i diagnostyczno-terapeutyczne stosowane we wczesnym wspomaganiu rozwoju dzieci z niepełnosprawnością wzroku. W: K. Czerwińska (red.), Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku – w kręgu diagnozy i terapii (30–45). Warszawa: Wydawnictwo APS. Orkan-Łęcka M., Dąbrowska M. (2004). Specyfika rozwoju i jego wspomagania u małych dzieci niewidomych lub słabowidzących. W: G. Kmita, T. Kaczmarek (red.), Wczesna interwencja. Miejsce psychologa w opiece nad małym dzieckiem i jego rodziną. Zeszyty Sekcji Psychologii Klinicznej Dziecka PTP t.2, (s. 79-99). Wydawnictwo EMU, PTP Orkan-Łęcka M. (2003). Mama, tata, dziecko czyli o tym, jak uczyć małe niewidome dziecko w warunkach domowych. Materiały Tyflologiczne, nr 14, PZN Walkiewicz-Krutak M. (2024). Wczesne wspomaganie rozwoju i wsparcie rodzin kierowane do dzieci z niepełnosprawnością wzroku. W: Walkiewicz-Krutak (red.), Wczesne wspomaganie rozwoju dzieci i wsparcie rodzin (338-367). Warszawa: Wydawnictwo APS. Walkiewicz-Krutak M. (2017). Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku w przestrzeni domu rodzinnego. W: J. Głodkowska, I. Konieczna, R. Piotrowicz, G. Walczak (red.), Interdyscyplinarne konteksty wczesnej interwencji, wczesnego wspomagania rozwoju dziecka (s. 333–350). Warszawa: Wydawnictwo APS. Witkowska M. (2015). Obszary wczesnego wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku. W: K. Czerwińska (red.), Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku – w kręgu diagnozy i terapii (71–92). Warszawa: Wydawnictwo APS. Literatura uzupełniająca Orkan-Łęcka M. (1997). Wczesna rewalidacja niewidomego dziecka z dodatkowymi ograniczeniami. Materiały Tyflologiczne nr 10, PZN Orkan-Łęcka M. (1999). Wczesny rozwój poznawczy dzieci niewidomych ze złożoną niepełnosprawnością, Materiały Tyflologiczne nr 12, PZN Orkan-Łęcka M. (2006). System Diagnostyczno-Terapeutyczny „POCZĄTEK” dla Małych Dzieci Niewidomych i Słabo Widzących ze Złożoną Niepełnosprawnością. Wersja eksperymentalna. Maszynopis niepublikowany – wybrane zagadnienia Walkiewicz-Krutak M., Kalisz P. (2014). Rozwijanie umiejętności z zakresu orientacji przestrzennej i poruszania się u małych dzieci z niepełnosprawnością wzroku. W: K. Czerwińska (red.), Wybrane aspekty rozwoju małego dziecka z niepełnosprawnością wzroku (194–232). Warszawa: Wydawnictwo APS Witkowska M. (2014). Rozwój emocjonalno-społeczny małych dzieci z niepełnosprawnością wzroku. W: K. Czerwińska (red.), Wybrane aspekty rozwoju małego dziecka z niepełnosprawnością wzroku (49–94). Warszawa: Wydawnictwo APS. |
W cyklu 2024Ln:
Literatura obowiązkowa Czerwińska K. (2015). Ocena rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku we wczesnym etapie rozwoju. W: K. Czerwińska (red.), Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku – w kręgu diagnozy i terapii (13–29). Warszawa: Wydawnictwo APS. Czerwińska K., Stępińska J., Wiśniewska D. (2014). Rozwój poznawczy małych dzieci z niepełnosprawnością wzroku. W: K. Czerwińska (red.), Wybrane aspekty rozwoju małego dziecka z niepełnosprawnością wzroku (95–120). Warszawa: Wydawnictwo APS. Dąbrowska K. (2015). Wybrane narzędzia diagnostyczne i diagnostyczno-terapeutyczne stosowane we wczesnym wspomaganiu rozwoju dzieci z niepełnosprawnością wzroku. W: K. Czerwińska (red.), Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku – w kręgu diagnozy i terapii (30–45). Warszawa: Wydawnictwo APS. Orkan-Łęcka M. (2003). Mama, tata, dziecko czyli o tym, jak uczyć małe niewidome dziecko w warunkach domowych. Materiały Tyflologiczne, nr 14, PZN Walkiewicz-Krutak M. (2024). Wczesne wspomaganie rozwoju i wsparcie rodzin kierowane do dzieci z niepełnosprawnością wzroku. W: Walkiewicz-Krutak (red.), Wczesne wspomaganie rozwoju dzieci i wsparcie rodzin (338-367). Warszawa: Wydawnictwo APS. Walkiewicz-Krutak M. (2017). Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku w przestrzeni domu rodzinnego. W: J. Głodkowska, I. Konieczna, R. Piotrowicz, G. Walczak (red.), Interdyscyplinarne konteksty wczesnej interwencji, wczesnego wspomagania rozwoju dziecka (s. 333–350). Warszawa: Wydawnictwo APS. Witkowska M. (2015). Obszary wczesnego wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku. W: K. Czerwińska (red.), Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku – w kręgu diagnozy i terapii (71–92). Warszawa: Wydawnictwo APS. Literatura uzupełniająca Orkan-Łęcka M. (1997). Wczesna rewalidacja niewidomego dziecka z dodatkowymi ograniczeniami. Materiały Tyflologiczne nr 10, PZN Orkan-Łęcka M. (1999). Wczesny rozwój poznawczy dzieci niewidomych ze złożoną niepełnosprawnością, Materiały Tyflologiczne nr 12, PZN Orkan-Łęcka M. (2006). System Diagnostyczno-Terapeutyczny „POCZĄTEK” dla Małych Dzieci Niewidomych i Słabo Widzących ze Złożoną Niepełnosprawnością. Wersja eksperymentalna. Maszynopis niepublikowany – wybrane zagadnienia Walkiewicz-Krutak M., Kalisz P. (2014). Rozwijanie umiejętności z zakresu orientacji przestrzennej i poruszania się u małych dzieci z niepełnosprawnością wzroku. W: K. Czerwińska (red.), Wybrane aspekty rozwoju małego dziecka z niepełnosprawnością wzroku (194–232). Warszawa: Wydawnictwo APS Witkowska M. (2014). Rozwój emocjonalno-społeczny małych dzieci z niepełnosprawnością wzroku. W: K. Czerwińska (red.), Wybrane aspekty rozwoju małego dziecka z niepełnosprawnością wzroku (49–94). Warszawa: Wydawnictwo APS. |
Uwagi
W cyklu 2023L:
Metody kształcenia: wykład, ćwiczenia symulowane, analiza materiału filmowego, analiza treści programów wspomagania rozwoju małych dzieci niewidomych i słabowidzących. Nakład pracy studenta: |
W cyklu 2024L:
Metody kształcenia: wykład, ćwiczenia symulowane, analiza materiału filmowego, analiza treści programów wspomagania rozwoju małych dzieci niewidomych i słabowidzących. Nakład pracy studenta: Godziny kontaktowe (ćwiczenia): 30h Przygotowanie się do zajęć, lektury: 15h Przygotowanie się do zaliczenia: 15h Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 60h Liczba punktów ECTS: 3. |
W cyklu 2024Ln:
Metody kształcenia: wykład, ćwiczenia symulowane, analiza materiału filmowego, analiza treści programów wspomagania rozwoju małych dzieci niewidomych i słabowidzących. Nakład pracy studenta: Godziny kontaktowe (ćwiczenia): 18 Przygotowanie się do zajęć, lektury: 25 Przygotowanie się do zaliczenia: 15 Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 58h Liczba punktów ECTS: 3. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: