Pedagogika resocjalizacyjna PC-5S-PER
Tematyka wykładów:
1. Omówienie tematyki zajęć, podanie literatury oraz przedstawienie wymagań. Działalność resocjalizująca aktualnie. Przypomnienie pojęcia socjalizacji i wychowania oraz omówienie istoty tych procesów; wyjaśnienie pojęcia resocjalizacji oraz wychowania resocjalizującego; specyfika resocjalizacji aktualnej.
2. Współczesna pedagogika resocjalizacyjna. Rzeczywistość wychowawcza a problemy resocjalizacyjne; cele i granice kontroli społecznej; ideał i cele wychowania a cele resocjalizacji; granice resocjalizacji; resocjalizacja jako powtórna socjalizacja i „kanalizowanie instynktów”; wsparcie dla resocjalizacji ze strony nauk humanistycznych i medycznych.
3. Nieprzystosowanie społeczne dzieci i młodzieży. Pojęcie nieprzystosowania społecznego; przegląd wybranych definicji nieprzystosowania społecznego: definicje objawowe, teoretyczne, operacyjne i administracyjne.
4. Zadania wychowania resocjalizującego: likwidowanie przyczyn, usuwanie negatywnych zmian osobowości, utrwalanie uzyskanych rezultatów, wdrażanie do samowychowania.
5. Podstawy diagnostyki w resocjalizacji. Definicja, specyfika diagnozy resocjalizacyjnej; przedmiot, podmiot, funkcje i cele diagnozy resocjalizacyjnej; etapy procesu diagnozowania; kryteria oceny w procesie diagnozowania; uwarunkowania przebiegu procesu diagnostycznego; czynniki determinujące jakość i przebieg procesu diagnostycznego.
6. Opieka nad osobami nieprzystosowanymi w Polsce. Trzy płaszczyzny socjalizacji reedukacyjnej na których realizowana jest opieka intencjonalna: profilaktyka dewiacji społecznych, resocjalizacja niedostosowanych społecznie; opieka postpenitencjarna.
Powtórzenie i podsumowanie materiału. Przedstawienie i omówienie zagadnień egzaminacyjnych.
Tematyka ćwiczeń:
1. Etapy i typologia nieprzystosowania społecznego. Analiza przebiegu procesu wykolejenia społecznego wg koncepcji Cz. Czapówa; typologia nieprzystosowania społecznego ze względu na trzy różne czynniki etiologiczne zjawiska Cz. Czapówa oraz typologia wg C.E. Sullivana i M.Q. Granta.
2. Analiza przebiegu procesu resocjalizacji. Charakterystyka czterech etapów procesu oddziaływania resocjalizacyjnego.
3. Zasady obowiązujące w procesie resocjalizacji. Niekonwencjonalność zasad w oddziaływaniu wychowawczym na niedostosowanych społecznie; charakterystyka oraz omówienie zasad oddziaływań obowiązujących w procesie resocjalizacji niedostosowanych społecznie – typologia wg Cz. Czapówa i O. Lipkowskiego
4. Resocjalizacja w środowisku otwartym. Młodzieżowy ośrodek wychowawczy; zadania i rola kuratora sądowego dla nieletnich; działalność profilaktyczno-wychowawcza pedagoga szkolnego; kurator oraz kuratorski ośrodek pracy z młodzieżą jako jedna z podstawowych instytucji resocjalizacyjnych o charakterze otwartym; ogniska wychowawcze; przykładowe środowiskowe programy pedagogiczne
5. Resocjalizacja nieletnich w placówkach zamkniętych (zakład poprawczy i schronisko dla nieletnich). Specyfika i charakter zakładu poprawczego; kryteria kierowania do placówki; rodzaje i typy zakładów poprawczych; zadania zakładu; organizacja i zasady pobytu nieletniego w zakładzie; środki i metody wychowawcze stosowane w zakładzie. Zasady umieszczania nieletnich w schroniskach; podział schronisk dla nieletnich (zwykłe i interwencyjne); prawa i obowiązki wychowanka przebywającego w schronisku; realizacja zadań wychowawczych i dydaktycznych w schronisku; funkcja diagnostyczna schroniska.
6. Instytucjonalna resocjalizacja osób dorosłych. Zakład karny jako instytucja resocjalizacyjna. Problemy wychowawcze instytucji więziennej. Czynniki zakłócające przebieg procesu resocjalizacji w zakładach karnych.
W cyklu 2021Z:
Tematyka wykładów: Tematyka ćwiczeń: |
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza
Zna miejsce pedagogiki resocjalizacyjnej w systemie nauk o wychowaniu, przedmiotowe powiązanie jej z naukami humanistycznymi i społecznymi, a także terminologię i podstawowe definicje stosowane w pedagogice resocjalizacyjnej (nieprzystosowanie społeczne, resocjalizacja readaptacja, reintegracja).
Potrafi opisać proces zaburzonego rozwoju człowieka (w aspekcie psychologicznym i społecznym), prowadzący do nieprzystosowania społecznego a także wynikające z niego specjalne potrzeby osób resocjalizowanych.
Zna teoretyczne i metodyczne podstawy procesu wychowania resocjalizacyjnego oraz postępowania z jednostkami nieprzystosowanymi społecznie.
Umiejętności
Potrafi sprawnie posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu pedagogiki resocjalizacyjnej takimi jak: nieprzystosowanie społeczne, resocjalizacja readaptacja, reintegracja, analizować i stosować pojęcia i definicje w dyskursie pedagogicznym.
Potrafi przeanalizować rys historyczny rozwoju pedagogiki resocjalizacyjnej, opisywać polskie szkoły pedagogiki resocjalizacyjnej, w tym wymieniać twórców szkół oraz ich dzieła.
Analizować teoretyczne podstawy procesu resocjalizacji i opisać jego przebieg w praktyce.
Kompetencje społeczne
Jest gotów do świadomego podejmowania wyzwań związanych z realizacją zadań zawodowych pedagoga resocjalizacyjnego.
Jest gotów do kreatywnego wykorzystania wiedzy naukowej oraz własnych umiejętności w celu prawidłowego identyfikowania i rozstrzygania problemów związanych z wykonywaniem zawodu pedagoga resocjalizacyjnego.
Jest gotów do odpowiedzialnego pełnienia roli zawodowej związanej z działalnością resocjalizacyjną, w tym podtrzymywania etosu zawodu pedagoga resocjalizacyjnego.
Kryteria oceniania
- obecność i aktywność studentów na zajęciach
- ocena przygotowanej na ćwiczenia prezentacji w PowerPoint dotyczącej wybranego tematu z dwóch różnych bloków tematycznych oraz zaprezentowanie go podczas zajęć
- ocena umiejętności weryfikacji odpowiednich oddziaływań resocjalizacyjnych do potrzeb i sytuacji wychowanków
- sprawdzenie umiejętności dokonania analizy prawidłowo przeprowadzonego oddziaływania resocjalizacyjnego
- sprawdzenie zrozumienia uwarunkowań nieprzystosowania społecznego
- sprawdzenie oceny i analizy problemów osób nieprzystosowanych społecznie oraz zagrożonych nieprzystosowaniem społecznym
Literatura
Literatura obowiązkowa:
Pytka L., Pedagogika resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia teoretyczne, diagnostyczne i metodyczne, Wyd. 8 zmienione i rozszerzone. APS, Warszawa 2008
Czapów Cz, Wychowanie resocjalizujące, PWN, Warszawa 1978
Lipkowski O., Resocjalizacja, WSiP, Warszawa 1987
Literatura uzupełniająca:
Borowski R., Wysocki D., Instytucje wychowania resocjalizującego, NOVUM, Płock 2001
Makowski A., Niedostosowanie społeczne młodzieży i jej resocjalizacja, PWN, Warszawa 1994
Pospiszyl K., Resocjalizacja, Wyd. Akadem. „ŻAK”, Warszawa 1998
Pospiszyl K., Żabczyńska E., Psychologia dziecka niedostosowanego społecznie, PWN, Warszawa 1985
Urban B., Stanik J. M. (red.), Resocjalizacja. Tom I i II, PWN, Warszawa 2007.
Wybrane artykuły z kwartalnika pod red. L. PYTKI, Opieka Wychowanie Terapia, Wyd. KKWR
Uwagi
W cyklu 2021Z:
Metody kształcenia stosowane podczas wykładów: metoda podająca, uzupełniana prezentacjami treści wykładów w PowerPoint Nakład pracy studenta: |
W cyklu 2022Z:
Metody kształcenia stosowane podczas wykładów: metoda podająca, uzupełniana prezentacjami treści wykładów w PowerPoint Nakład pracy studenta: |
W cyklu 2023Z:
Metody kształcenia stosowane podczas wykładów: metoda podająca, uzupełniana prezentacjami treści wykładów w PowerPoint Nakład pracy studenta/studentki: |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: