Neurologopedia - NMPK PC-5S-NEN

1.Utrwalenie terminologii (alalia; afazja-dziecięca, wrodzona, pierwotna; dysfazja; opóźniony rozwój mowy; niedokształcenie mowy o typie afazji, niedokształcenie mowy pochodzenia ośrodkowego, SLI).

2. Etiologia i patomechanizm zaburzenia

3. Zestawienie charakterystycznych objawów poszczególnych typów NMPO

4. Zaburzenia językowe i niejęzykowe w NMPO

5. Diagnoza dzieci z NMPO - przegląd narzędzi diagnostycznych.

6. Diagnoza na podstawie objawów.

6. Metody wykorzystywane w terapii logopedycznej dzieci z NMPO

7. Projektowanie programu terapii.

8. Obserwowanie zajęć logopedycznych z dzieckiem z diagnozą NMPO; omówienie zajęć, interpretacja obserwowanych objawów

9. Przeprowadzenie zajęć logopedycznych (w parach) z pacjentem z korowymi zaburzeniami mowy

TREŚCI PROGRAMOWE:
WYKŁAD:
1.Różnice terminologiczne NMPO a: alalia; afazja-dziecięca, wrodzona, pierwotna; dysfazja; opóźniony rozwój mowy; niedokształcenie mowy o typie afazji, niedokształcenie mowy pochodzenia ośrodkowego, SLI.
2. Etiologia i patomechanizm zaburzenia.
3. NMPO na tle innych zaburzeń mowy.
4. Zestawienie charakterystycznych objawów poszczególnych typów NMPO.
5. Zaburzenia językowe i niejęzykowe w NMPO.
5. Diagnoza dzieci z NMPO - przegląd narzędzi diagnostycznych.
6. Diagnoza na podstawie objawów.

ĆWICZENIA:
1. Terapia logopedyczna dziecka z NMPO: cele i postępowanie terapeutyczne.
2. Metody terapii wykorzystywane w pracy z dzieckiem z NMPO.

WARSZTATY:
1. Obserwacja zajęć logopedycznych oraz prób diagnostycznych z dziećmi z diagnozą NMPO (materiał wideo).
2. Omówienie, interpretacja obserwowanych objawów.
3. Projektowanie programu terapii.

Literatura podstawowa:

1. Dilling – Ostrowska E. (1982) ”Rozwój i zaburzenia mowy u dzieci w zależności od stopnia dojrzałości układu nerwowego”. [w:] red.J.Szumska „Zaburzenia mowy u dzieci”, Warszawa.

2. Emiluta – Rozya D. (2002) „Projekt „Badania mowy” Ireny Styczek jako pierwowzór logopedycznego postępowania diagnostycznego”, Szkoła Specjalna nr 3.

3. Emiluta-Rozya D. 2007, „Opóźniony rozwój mowy a opóźnienie rozwoju mowy”, Poradnik Językowy nr. 8, s.54-65.

4. Emiluta-Rozya D. 2008 "Madyfikacja zestawienia form zaburzeń mowy H. Mierzejewskiej i D. Emiluty-Rozya, [w:] J. Porajski-Pomsta (red.) Diagnoza i terapia w logopedii, , Elipsa, Warszawa.

5. Emiluta-Rozya D. 2013, "Całościowe badanie logopedyczne z materiałem obrazkowym". Wydawnictwo Akademii Padagogiki Specjalnej, Warszawa.

6. Herzyk A. (1992) „Afazja i mutyzm dziecięcy”, Lublin.

7. Herzyk A. (1993) „Mózgowa organizacja języka

w ontogenezie. Ujęcie neuropsychologiczne”, Audiofonologia T.V., Warszawa-Lublin.

8. Kaczmarek B. (1986) „Z zagadnień kształtowania mowy u dzieci z dysfunkcjami ośrodkowego układu nerwowego”. „Zagadnienia wychowawcze a zdrowie psychiczne”. Polskie Towarzystwo Higieny Psychicznej nr 2-3, Warszawa.

9. Kaczmarek B. ( 1993) „Mowa a kształtowanie się asymetrii mózgowej”. [w:] Scholasticus 4-5, Linea, Wrocław-Lublin.

10. Kordyl Z. ( 1969) „Psychologiczne problemy afazji dziecięcej”, PWN, Warszawa.

11. Kułakowska Z. współ. Konera W. (2003) „Wczesne uszkodzenie dojrzewającego mózgu. Od neurofizjologii do rehabilitacji”. Folium. Lublin

12. Kurowska M. (2008) „Rozwijanie umiejętności rozumienia wypowiedzi

i samodzielnego wypowiadania u dzieci niedokształceniem mowy pochodzenia korowego”. [w:] Diagnoza i Terapia w Logopedii (red.) Porayski-Pomsta J., Elipsa, Warszawa.

13. Kurowska M. (2009) „Umiejętność tworzenia opisu i opowiadania przez dzieci z dysfunkcjami ośrodkowego układu nerwowego”. [w:] Poradnik Językowy z. 8, Warszawa.

14. Kurowska M. (2012) „Rozwijanie aktywności werbalnej jako działanie diagnostyczno-usprawniajace”[w:] Interwencja logopedyczna. Zagadnienia ogólne i praktyka, red. Porayski-Pomsta J, Przybysz-Piwko M., Elipsa, Warszawa.

15. Kurowska M. (2012) „Niedokształcenie mowy pochodzenia korowego w świetle materiału badawczego”. [w:] Poradnik Językowy z.10, Warszawa..

16. Kurowska M. (2015) „Rokowania dotyczące rozwoju mowy i języka u dzieci

z zaburzeniami uwarunkowanymi uszkodzeniami i/lub dysfunkcjami ośrodkowego układu nerwowego”, "Poradnik Językowy", z.5, Warszawa.

17. Maryniak A. (2000) „Rozwój dzieci z guzami mózgu”, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa

18. Paluch A., Drewniak-Wołosz E., Mikosza L. (2003) „Afa-Skala. Jak badać mowę dziecka afatycznego?”, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.

19. Parol U.Z. (1989) „ Dziecko z niedokształceniem mowy”, WSiP, Warszawa.

20. Parol U.Z. (1998) „Diagnostyka logopedyczna

w przypadkach alalii (niedokształcenia mowy o typie afazji”. Szkoła Specjalna nr 3.

21. Przybysz- Piwkowa M. (1993) „Jak pomóc dziecku z trudnościami w komunikacji werbalnej w poznawaniu morfologii języka”, Uniwersytet Gdański

22. Sovak M. „Alalia”, Logopedia 10, Lublin.

23. Stecko E. (1994) „Badanie słuchu odróżniające alalię sensoryczną od niedosłuchu”. w: „Zaburzenia mowy u dzieci – wczesnerozpoznawanie i postępowanie logopedyczne”, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

24. Zaleski T.(1992) „Opóźniony rozwój mowy u dzieci”, PZWL, Warszawa

25. Leonard L. (2005) „SLI- Specyficzne zaburzenia komunikacji językowej”, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.

26. Szeląg E. (1996) „ Różnice indywidualne a mózgowe mechanizmy mowy. Przegląd badań własnych.”, Logopedia nr 23, Lublin.

Literatura uzupełniająca:

1. Lorens G., Karwowska A., Wiecek-Poborczyk I.(2017) "GORA Gesty obrazujące ruchy artykulatorów", Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk

LITERATURA OBOWIĄZKOWA:

1. Emiluta- Rozya D. (2002) „Projekt ‘Badania mowy’” Ireny Styczek jako pierwowzór logopedycznego postępowania diagnostycznego”, Szkoła Specjalna nr 3.
2. Emiluta-Rozya D. 2007, „Opóźniony rozwój mowy a opóźnienie rozwoju mowy”, Poradnik Językowy nr. 8, s. 54-65.
3. Emiluta-Rozya D. 2008 "Modyfikacja zestawienia form zaburzeń mowy H. Mierzejewskiej i D. Emiluty-Rozya, [w:] J. Porajski-Pomsta (red.) Diagnoza i terapia w logopedii, , Elipsa, Warszawa.
4. Kułakowska Z. współ. Konera W. (2003) „Wczesne uszkodzenie dojrzewającego mózgu. Od neurofizjologii do rehabilitacji”. Folium. Lublin
5. Kurowska M. (2008) „Rozwijanie umiejętności rozumienia wypowiedzi i samodzielnego wypowiadania u dzieci niedokształceniem mowy pochodzenia korowego”. [w:] Diagnoza i Terapia w Logopedii (red.) Porayski-Pomsta J., Elipsa, Warszawa.
6. Kurowska M. (2009) „Umiejętność tworzenia opisu i opowiadania przez dzieci z dysfunkcjami ośrodkowego układu nerwowego”. [w:] Poradnik Językowy z. 8, Warszawa.
7. Kurowska M. (2012) „Rozwijanie aktywności werbalnej jako działanie diagnostyczno-usprawniajace”[w:] Interwencja logopedyczna. Zagadnienia ogólne i praktyka, red. Porayski-Pomsta J, Przybysz-Piwko M., Elipsa, Warszawa.
8. Kurowska M. (2012) „Niedokształcenie mowy pochodzenia korowego w świetle materiału badawczego”. [w:] Poradnik Językowy z.10, Warszawa.
9. Kurowska M. (2015) „Rokowania dotyczące rozwoju mowy i języka u dzieci z zaburzeniami uwarunkowanymi uszkodzeniami i/lub dysfunkcjami ośrodkowego układu nerwowego”, "Poradnik Językowy", z.5, Warszawa.
10. Leonard L. (2005) „SLI- Specyficzne zaburzenia komunikacji językowej”, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.

LITERATURA UZUPEŁNIJĄCA:
1. Lorens G., Karwowska A., Wiecek-Poborczyk I.(2017) "GORA Gesty obrazujące ruchy artykulatorów", Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk.
2. Kaczmarek B. (1986) „Z zagadnień kształtowania mowy u dzieci z dysfunkcjami ośrodkowego układu nerwowego”. „Zagadnienia wychowawcze a zdrowie psychiczne”. Polskie Towarzystwo Higieny Psychicznej nr 2-3, Warszawa.
3. Herzyk A. (1993) „Mózgowa organizacja języka w ontogenezie. Ujęcie neuropsychologiczne”, Audiofonologia T.V., Warszawa-Lublin.
4. Kaczmarek B. ( 1993) „Mowa a kształtowanie się asymetrii mózgowej”. [w:] Scholasticus 4-5, Linea, Wrocław-Lublin.
5. Szeląg E. (1996) „ Różnice indywidualne a mózgowe mechanizmy mowy. Przegląd badań własnych.”, Logopedia nr 23, Lublin.
6. Parol U.Z. (1989) „ Dziecko z niedokształceniem mowy”, WSiP, Warszawa.
7. Parol U.Z. (1998) „Diagnostyka logopedyczna w przypadkach alalii (niedokształcenia mowy o typie afazji”. Szkoła Specjalna nr 3.
8. Przybysz- Piwkowa M. (1993) „Jak pomóc dziecku z trudnościami w komunikacji werbalnej w poznawaniu morfologii języka”, Uniwersytet Gdański.
9. Paluch A., Drewniak-Wołosz E., Mikosza L. (2003) „Afa-Skala. Jak badać mowę dziecka afatycznego?”, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.

Metody kształcenia:

Wykład, ćwiczenia, warsztaty, dyskusje, zajęcia praktyczne

Nakład pracy studenta:

Uczestnictwo w zajęciach np. wykład, ćwiczenia, warsztaty 15 + 5 + 10

Przygotowanie się do zajęć(np. lektura tekstu) 30

Przygotowanie się do egzaminu 30

Przygotowanie prezentacji, zajęć próbnych 20

Inne 10

Sumaryczna liczba punktów ECTS 4

FORMA AKTYWNOŚCI /ŚREDNIA LICZBA GODZIN NA ZREALIZOWANIE AKTYWNOŚCI
METODY KSZTAŁCENIA:
Wykład: wykład konwencjonalny; prezentacja multimedialna w autorskim opracowaniu wykładowcy; materiały pisemne dawane słuchaczom.
Ćwiczenia: prezentacja multimedialna w autorskim opracowaniu wykładowcy, dyskusja.
Warsztaty: oglądanie zajęć logopedycznych z dziećmi z NMPO prowadzonych przez wykładowcę-logopedę; przygotowanie przez studentów konspektów i do zajęć logopedycznych dziecka z NMPO; dyskusja dydaktyczna.

NAKŁAD PRACY STUDENTA:

Godziny kontaktowe: wykład 15 godzin , ćwiczenia 5 godzin, warsztaty 10 godzin
Przygotowanie się do zajęć, lektury - 30 godzin
Przygotowanie się do egzaminu - 30 godzin
Przygotowanie pracy zaliczeniowej (konspektu z planem terapii) - 20 godzin

Sumaryczna liczba punktów ECTS 4