Metodyka kształcenia i wychowania dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu w przedszkolu PC-5S-MDA

Ćwiczenia mają na celu przedstawienie kluczowych technik terapii i edukacji dzieci ze spektrum autyzmu w przedszkolu. Wiedza i umiejętności przekazane podczas ćwiczeń mają stanowić podstawę do wdrażania samodzielnych działań przez uczestników w ramach warsztatów.

Tematy:
1. Dobór profilu umiejętności dziecka z ASD i typu przedszkola. Model gotowości do integracji a model inkluzji ze strukturą wsparcia oraz technikami terapii i dostosowań. Komunikacja z rodzicami w kontekście doboru placówki.
2. Nauczanie polisensoryczne jako metoda stymulacji percepcyjnej i poznawczej dzieci z ASD.
3. Aktywności ruchowe; rozwój motoryczny w kontekście rozwoju mózgu.
4. Oddziaływania z wykorzystaniem muzyki i rytmu.
5. Organizacja i dostosowanie sensoryczne środowiska przedszkolnego do potrzeb dzieci z ASD. Dostosowania sensoryczne indywidualne i grupowe, aktywności sensoryczne, kąciki sensoryczne.
6. Trening naśladowania i zabawy naprzemiennej we wspieraniu rozwoju bazowych umiejętności społecznych. Przykład techniki wzajemnego naśladowania (Reciprocal Imitation Training).
7. Trening zabawy symbolicznej i tematycznej w stymulacji kompetencji wyobrażeniowych i podstaw teorii umysłu.
8. Naturalistyczne techniki stymulowania rozwoju komunikacji.
9. Pomoce wizualne i plany aktywności w kontekście przedszkolnym
10. Struktura czasowa zajęć przedszkolnych - wspieranie regulacji emocji i pobudzenia dziecka.
11. Ocena potrzeb w zakresie percepcji, plany przedmiotowe funkcjonalne i symboliczne. Obiekty przejścia. Podstawy struktury przestrzeni i stanowisk pracy.
12. Podstawy systemów motywacyjnych. Bazowy rozwój motywacji. Motywatory konkretne. Technika oceny preferencji.
13. Wspieranie rozwoju motywacji relacyjno-społecznej i motywacji osiągnięć.
14. Techniki behawioralne (SAZ) 1: podpowiedzi.
15. Techniki behawioralne 2: metoda prób wyodrębnionych a uczenie sytuacyjne
16. Techniki behawioralne 3: analiza zadania (łańcuchy czynności).
17. Techniki behawioralne 4: modelowanie.
18. Techniki behawioralne 5 (Praca nad zachowaniem i współpracą): funkcjonalna ocena zachowania, modyfikacja bodźca poprzedzającego, różnicujące wzmacnianie
19. Stymulowanie podmiotowości i rozwoju tożsamości dziecka z ASD.
20. Ustrukturyzowany trening zabawy; terapia Lego jako przykładowa interwencja.
21. Preferencje poznawcze i sensoryczne dziecka a przygotowanie do nauki umiejętności szkolnych.
22. Aspekty oceny gotowości szkolnej dziecka z ASD.

Ćwiczenia mają na celu przedstawienie kluczowych technik terapii i edukacji dzieci ze spektrum autyzmu w przedszkolu. Wiedza i umiejętności przekazane podczas ćwiczeń mają stanowić podstawę do wdrażania samodzielnych działań przez uczestników w ramach warsztatów.

Tematy:
1. Dobór profilu umiejętności dziecka z ASD i typu przedszkola. Model gotowości do integracji a model inkluzji ze strukturą wsparcia oraz technikami terapii i dostosowań. Komunikacja z rodzicami w kontekście doboru placówki.
2. Nauczanie polisensoryczne jako metoda stymulacji percepcyjnej i poznawczej dzieci z ASD.
3. Aktywności ruchowe; rozwój motoryczny w kontekście rozwoju mózgu.
4. Oddziaływania z wykorzystaniem muzyki i rytmu.
5. Organizacja i dostosowanie sensoryczne środowiska przedszkolnego do potrzeb dzieci z ASD. Dostosowania sensoryczne indywidualne i grupowe, aktywności sensoryczne, kąciki sensoryczne.
6. Trening naśladowania i zabawy naprzemiennej we wspieraniu rozwoju bazowych umiejętności społecznych. Przykład techniki wzajemnego naśladowania (Reciprocal Imitation Training).
7. Trening zabawy symbolicznej i tematycznej w stymulacji kompetencji wyobrażeniowych i podstaw teorii umysłu.
8. Naturalistyczne techniki stymulowania rozwoju komunikacji.
9. Pomoce wizualne i plany aktywności w kontekście przedszkolnym
10. Struktura czasowa zajęć przedszkolnych - wspieranie regulacji emocji i pobudzenia dziecka.
11. Ocena potrzeb w zakresie percepcji, plany przedmiotowe funkcjonalne i symboliczne. Obiekty przejścia. Podstawy struktury przestrzeni i stanowisk pracy.
12. Podstawy systemów motywacyjnych. Bazowy rozwój motywacji. Motywatory konkretne. Technika oceny preferencji.
13. Wspieranie rozwoju motywacji relacyjno-społecznej i motywacji osiągnięć.
14. Techniki behawioralne (SAZ) 1: podpowiedzi.
15. Techniki behawioralne 2: metoda prób wyodrębnionych a uczenie sytuacyjne
16. Techniki behawioralne 3: analiza zadania (łańcuchy czynności).
17. Techniki behawioralne 4: modelowanie.
18. Techniki behawioralne 5 (Praca nad zachowaniem i współpracą): funkcjonalna ocena zachowania, modyfikacja bodźca poprzedzającego, różnicujące wzmacnianie
19. Stymulowanie podmiotowości i rozwoju tożsamości dziecka z ASD.
20. Ustrukturyzowany trening zabawy; terapia Lego jako przykładowa interwencja.
21. Preferencje poznawcze i sensoryczne dziecka a przygotowanie do nauki umiejętności szkolnych.
22. Aspekty oceny gotowości szkolnej dziecka z ASD.

Ćwiczenia mają na celu przedstawienie kluczowych technik terapii i edukacji dzieci ze spektrum autyzmu w przedszkolu. Wiedza i umiejętności przekazane podczas ćwiczeń mają stanowić podstawę do wdrażania samodzielnych działań przez uczestników w ramach warsztatów.

Tematy:
1. Dobór profilu umiejętności dziecka z ASD i typu przedszkola. Model gotowości do integracji a model inkluzji ze strukturą wsparcia oraz technikami terapii i dostosowań. Komunikacja z rodzicami w kontekście doboru placówki.
2. Nauczanie polisensoryczne jako metoda stymulacji percepcyjnej i poznawczej dzieci z ASD.
3. Aktywności ruchowe; rozwój motoryczny w kontekście rozwoju mózgu.
4. Oddziaływania z wykorzystaniem muzyki i rytmu.
5. Organizacja i dostosowanie sensoryczne środowiska przedszkolnego do potrzeb dzieci z ASD. Dostosowania sensoryczne indywidualne i grupowe, aktywności sensoryczne, kąciki sensoryczne.
6. Trening naśladowania i zabawy naprzemiennej we wspieraniu rozwoju bazowych umiejętności społecznych. Przykład techniki wzajemnego naśladowania (Reciprocal Imitation Training).
7. Trening zabawy symbolicznej i tematycznej w stymulacji kompetencji wyobrażeniowych i podstaw teorii umysłu.
8. Naturalistyczne techniki stymulowania rozwoju komunikacji.
9. Pomoce wizualne i plany aktywności w kontekście przedszkolnym
10. Struktura czasowa zajęć przedszkolnych - wspieranie regulacji emocji i pobudzenia dziecka.
11. Ocena potrzeb w zakresie percepcji, plany przedmiotowe funkcjonalne i symboliczne. Obiekty przejścia. Podstawy struktury przestrzeni i stanowisk pracy.
12. Podstawy systemów motywacyjnych. Bazowy rozwój motywacji. Motywatory konkretne. Technika oceny preferencji.
13. Wspieranie rozwoju motywacji relacyjno-społecznej i motywacji osiągnięć.
14. Techniki behawioralne (SAZ) 1: podpowiedzi.
15. Techniki behawioralne 2: metoda prób wyodrębnionych a uczenie sytuacyjne
16. Techniki behawioralne 3: analiza zadania (łańcuchy czynności).
17. Techniki behawioralne 4: modelowanie.
18. Techniki behawioralne 5 (Praca nad zachowaniem i współpracą): funkcjonalna ocena zachowania, modyfikacja bodźca poprzedzającego, różnicujące wzmacnianie
19. Stymulowanie podmiotowości i rozwoju tożsamości dziecka z ASD.
20. Ustrukturyzowany trening zabawy; terapia Lego jako przykładowa interwencja.
21. Preferencje poznawcze i sensoryczne dziecka a przygotowanie do nauki umiejętności szkolnych.
22. Aspekty oceny gotowości szkolnej dziecka z ASD.

Literatura obowiązkowa:

Waligórska, A. i Waligórski, M. (2015). Naturalistyczne interwencje rozwojowo-behawioralne jako konsensus w terapii autyzmu. W: A. Rozetti, F. Rybakowski (red.). Spektrum autyzmu – neurorozwojowe zaburzenia współwystępujące (s. 115-123). Łódź: Krajowe Towarzystwo Autyzmu, odd. Łódź.

Waligórska, A., Kucharczyk, S., Waligórski, M., Kuncewicz-Sosnowska, K., Kalisz, K. i Odom, S. (2019). Zintegrowany model terapii autyzmu opartej na dowodach – model National Professional Development Center on Autism Spectrum Disorders (NPDC). Psychiatria Polska, 53 (4), 753-770. (techniki o potwierdzonej skuteczności w kontekście edukacji przedszkolnej)

Literatura uzupełniająca (ćwiczenia):

Bąbel, P., Ostaszewski, P. i Suchowierska-Stephany, M. (2016). Analiza zachowania: Vademecum. Gdańsk: GWP.

Gray, C. (2014). Nowe historyjki społeczne. Gdańsk: Harmonia.

Leżańska, W. i Płóciennik, E. (2021). Pedagogika przedszkolna z metodyką. Łódź: WUŁ.

McClannahan L. i Krantz P., (2016). Plany aktywności dla dzieci z autyzmem. Uczenie samodzielności. Gdańsk: Instytut Wspomagania Rozwoju Dziecka.

Literatura uzupełniająca (warsztaty):

Bogdanowicz, M. (2013). Metoda Dobrego Startu we wspomaganiu rozwoju, edukacji i terapii pedagogicznej. Gdańsk: Harmonia.

Bogdanowicz, M., Okrzesik, D. (2011). Opis i planowanie zajęć według Metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne. Gdańsk: Harmonia.

Franczyk, A., Krajewska, K. (2020). Wybrane narzędzia do programu psychostymulacji dzieci w wieku przedszkolnym z deficytami i zaburzeniami rozwoju. Kraków: Impuls.

LeGof Daniel, Gomez de la Cuesta, G., Krauss, G.W., Baron-Cohen S. (2019). LEGO® w terapii autyzmu. Kraków: WUJ.

Literatura obowiązkowa:

Waligórska, A. (2023). Terapia czy edukacja? Oddziaływania oparte na dowodach w zaburzeniach neurorozwojowych na przykładzie spektrum autyzmu. W: D. Bednarek, H. Bednarek (red.). Psychologia edukacyjna (s. 333-350). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Waligórska, A. i Waligórski, M. (2015). Naturalistyczne interwencje rozwojowo-behawioralne jako konsensus w terapii autyzmu. W: A. Rozetti, F. Rybakowski (red.). Spektrum autyzmu – neurorozwojowe zaburzenia współwystępujące (s. 115-123). Łódź: Krajowe Towarzystwo Autyzmu, odd. Łódź.

Waligórska, A., Kucharczyk, S., Waligórski, M., Kuncewicz-Sosnowska, K., Kalisz, K. i Odom, S. (2019). Zintegrowany model terapii autyzmu opartej na dowodach – model National Professional Development Center on Autism Spectrum Disorders (NPDC). Psychiatria Polska, 53 (4), 753-770. (techniki o potwierdzonej skuteczności w kontekście edukacji przedszkolnej)

Literatura uzupełniająca (ćwiczenia):

Bąbel, P., Ostaszewski, P. i Suchowierska-Stephany, M. (2016). Analiza zachowania: Vademecum. Gdańsk: GWP.

Gray, C. (2014). Nowe historyjki społeczne. Gdańsk: Harmonia.

Leżańska, W. i Płóciennik, E. (2021). Pedagogika przedszkolna z metodyką. Łódź: WUŁ.

McClannahan L. i Krantz P., (2016). Plany aktywności dla dzieci z autyzmem. Uczenie samodzielności. Gdańsk: Instytut Wspomagania Rozwoju Dziecka.

Literatura uzupełniająca (warsztaty):

Bogdanowicz, M. (2013). Metoda Dobrego Startu we wspomaganiu rozwoju, edukacji i terapii pedagogicznej. Gdańsk: Harmonia.

Bogdanowicz, M., Okrzesik, D. (2011). Opis i planowanie zajęć według Metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne. Gdańsk: Harmonia.

Franczyk, A., Krajewska, K. (2020). Wybrane narzędzia do programu psychostymulacji dzieci w wieku przedszkolnym z deficytami i zaburzeniami rozwoju. Kraków: Impuls.

LeGof Daniel, Gomez de la Cuesta, G., Krauss, G.W., Baron-Cohen S. (2019). LEGO® w terapii autyzmu. Kraków: WUJ.

Literatura obowiązkowa:

Grandin, T. (2017). Autyzm i problemy natury sensorycznej. Gdańsk: Harmonia. (s. 9-54)

Waligórska, A. (2023). Terapia czy edukacja? Oddziaływania oparte na dowodach w zaburzeniach neurorozwojowych na przykładzie spektrum autyzmu. W: D. Bednarek, H. Bednarek (red.). Psychologia edukacyjna (s. 333-350). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Waligórska, A. i Waligórski, M. (2015). Naturalistyczne interwencje rozwojowo-behawioralne jako konsensus w terapii autyzmu. W: A. Rozetti, F. Rybakowski (red.). Spektrum autyzmu – neurorozwojowe zaburzenia współwystępujące (s. 115-123). Łódź: Krajowe Towarzystwo Autyzmu, odd. Łódź.

Waligórska, A., Kucharczyk, S., Waligórski, M., Kuncewicz-Sosnowska, K., Kalisz, K. i Odom, S. (2019). Zintegrowany model terapii autyzmu opartej na dowodach – model National Professional Development Center on Autism Spectrum Disorders (NPDC). Psychiatria Polska, 53 (4), 753-770. (techniki o potwierdzonej skuteczności w kontekście edukacji przedszkolnej)

Literatura uzupełniająca (ćwiczenia):

Bąbel, P., Ostaszewski, P. i Suchowierska-Stephany, M. (2016). Analiza zachowania: Vademecum. Gdańsk: GWP.

Gray, C. (2014). Nowe historyjki społeczne. Gdańsk: Harmonia.

Leżańska, W. i Płóciennik, E. (2021). Pedagogika przedszkolna z metodyką. Łódź: WUŁ.

McClannahan L. i Krantz P., (2016). Plany aktywności dla dzieci z autyzmem. Uczenie samodzielności. Gdańsk: Instytut Wspomagania Rozwoju Dziecka.

Literatura uzupełniająca (warsztaty):

Bogdanowicz, M. (2013). Metoda Dobrego Startu we wspomaganiu rozwoju, edukacji i terapii pedagogicznej. Gdańsk: Harmonia.

Bogdanowicz, M., Okrzesik, D. (2011). Opis i planowanie zajęć według Metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne. Gdańsk: Harmonia.

Franczyk, A., Krajewska, K. (2020). Wybrane narzędzia do programu psychostymulacji dzieci w wieku przedszkolnym z deficytami i zaburzeniami rozwoju. Kraków: Impuls.

LeGof Daniel, Gomez de la Cuesta, G., Krauss, G.W., Baron-Cohen S. (2019). LEGO® w terapii autyzmu. Kraków: WUJ.

Warunki zaliczenia ćwiczeń:
- test z zakresu materiałów zespołu na Teams (50 pkt)
- skonstruowanie scenariusza ćwiczeń grupowych (50 pkt) - każda osoba tworzy jeden scenariusz

Punkty przekładają się na ocenę:
91-100 - 5
81-90 - 4,5
71-80 - 4
61-70 - 3,5
51-60 - 3
0-50 - 2

Warunki zaliczenia warsztatów:
- przeprowadzenie w toku zajęć autorskich ćwiczeń z grupą (zaplanowanych jako ćwiczenia dla grupy przedszkolnej dzieci z ASD). Uczestnicy w grupach 2/3 osobowych realizują scenariusze, które utworzyli w ramach zaliczenia ćwiczeń.

Metody: prezentacja, praca projektowa, film, dyskusja, wykład, praca praktyczna

Nakład pracy studenta:
liczba godzin w ramach spotkań zajęciowych – 45 (30 ćwiczenia i 15 warsztaty)
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć - 30
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/zaliczenia - 45
liczba godzin przeznaczonych na inne zadania - 10
sumaryczna liczba godzin aktywności studenta – 130.

Metody: prezentacja, praca projektowa, film, dyskusja, wykład, praca praktyczna

Nakład pracy studenta:
liczba godzin w ramach spotkań zajęciowych – 45 (30 ćwiczenia i 15 warsztaty)
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć - 30
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/zaliczenia - 45
liczba godzin przeznaczonych na inne zadania - 10
sumaryczna liczba godzin aktywności studenta – 130.

Metody: prezentacja, praca projektowa, film, dyskusja, wykład, praca praktyczna

Nakład pracy studenta:
liczba godzin w ramach spotkań zajęciowych – 45 (30 ćwiczenia i 15 warsztaty)
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć - 30
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/zaliczenia - 45
liczba godzin przeznaczonych na inne zadania - 10
sumaryczna liczba godzin aktywności studenta – 130.