Gramatyka opisowa języka polskiego - 1 PC-5S-GJ1

Wiedza
Potrafi wskazać powiązanie i znaczenie relacji językoznawstwo- logopedia; zna terminologię używaną w językoznawstwie w zakresie fonetyki i fonologii.
Zna językoznawcze podstawy logopedii w zakresie fonologii i fonetyki.
Zna budowę i funkcjonowanie narządów mowy.
Zna anatomię i fizjologię struktur odpowiedzialnych za tworzenie mowy głośnej.
Zna cechy artykulacyjno-akustyczne samogłosek i spółgłosek języka polskiego.
Zna fonetykę i fonologię współczesnego języka polskiego; zna fonetykę artykulacyjną, audytywną, akustyczną.
Zna zasady normatywnej wymowy języka polskiego.
Zna językoznawcze podstawy logopedii w zakresie norm ortofonicznych.
Zna slawistyczny alfabet fonetyczny.
Zna językoznawcze podstawy logopedii.
Zna system fonologiczny języka polskiego.
Zna językoznawcze podstawy logopedii – system języka polskiego, w tym w szczególności system fonologiczny.
Umiejętności
Potrafi umiejscowić fonologię i fonetykę w systemie języka polskiego i je scharakteryzować.
Potrafi analizować językoznawcze podstawy logopedii.
Umie opisać procesy artykulacyjne głosek języka polskiego.
Umie analizować i określać biologiczne podstawy mowy.
Umie wskazać realizacje zgodne i niezgodne z zasadami współczesnej normy wymawianiowej.
Umie analizować i stosować w praktyce wiedzę z zakresu fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego.
Potrafi dokonać transkrypcji fonetycznej wypowiedzi.
Umie analizować i interpretować zjawiska z zakresu fonetyki akustycznej, artykulacyjnej i audytywnej.
Potrafi interpretować fonologicznie zapis fonetyczny wyrazów.
Potrafi analizować i stosować w praktyce wiedzę z zakresu fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego.
Kompetencje społeczne
Rozumie konieczność posiadania i zastosowania wiedzy z zakresu fonetyki i fonologii w pracy praktycznej i naukowej logopedy.
Jest gotów do wykorzystania zdobytej wiedzy do analizy zdarzeń pedagogicznych.
Jest gotów do samodzielnego pogłębiania wiedzy pedagogicznej.
Potrafi posługiwać się staranną wymową polską, jest wrażliwy na błędy wymawianiowe.

ZAJĘCIA PROWADZONE Z ZASTOSOWANIEM APLIKACJI MS TEAMS
Sposób dołączenia do zespołu został przekazany studentom poprzez USOS mail.
METODY KSZTAŁCENIA:
Wykład, ćwiczenia - prezentacja multimedialna
Ćwiczenia z zastosowaniem pomocy dydaktycznych (m.in. rycin, filmów, schematów artykulacyjnych)
NAKŁAD PRACY STUDENTA:
Godziny kontaktowe np. wykład 30 godzin, ćwiczenia 30 godzin, laboratoria 15 godz.
Przygotowanie się do zajęć, lektury - 15 godz.
Przygotowanie się do kolokwiów - 20 godz.
Sumaryczna liczba punktów ECTS - 4

LITERATURA OBOWIĄZKOWA:
1. Dukiewicz L., 1995, Fonetyka [w:] H. Wróbel (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Fonetyka i fonologia, Wyd. IJP PAN, Kraków, s. 7-103.
2. Klebanowska B., 2007, Interpretacja fonologiczna zjawisk fonetycznych w języku polskim - z ćwiczeniami, Wydawnictwo UW, Warszawa.
3. Lorens G., Karwowska A., Więcek-Poborczyk I., 2017, GORA – Gesty Obrazujące Ruchy Artykulatorów, Wyd. Harmonia Uniwersalis, Gdańsk.
4. Sawicka I., 1995, Fonologia [w:] H. Wróbel (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Fonetyka i fonologia, Wyd. IJP PAN, Kraków, s.105-195.
5. Wierzchowska B., 1971, Wymowa polska, wydanie II, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa.
6. Więcek-Poborczyk I., 2014, Normy wymawianiowe polszczyzny a wariantywność wymowy, Wydawnictwo APS, Warszawa.
7. Więcek-Poborczyk I., 2016, Wariantywność współczesnej wymowy polskiej (wybrane konteksty fonetyczne), [w:] Boksa E., Rosińska-Mamej A., Senderska J. (red.), Język - człowiek - świat. Różne aspekty komunikacji międzyludzkiej, KTN, Kielce, s. 215-223.
8. Wiśniewski M., 2001, Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Wyd. UMK, Toruń.
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:
1. Karaś M., Madejowa M., 1977, Słownik wymowy polskiej, Warszawa, PWN.
2. Lubaś W., Urbańczyk S., 1994, Podręczny słownik poprawnej wymowy polskiej, Wydawnictwo Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego i Fundacja dla Wspierania Śląskiej Humanistyki, Kraków–Katowice.
3. Madelska L., 2005, Słownik wariantywności fonetycznej współczesnej polszczyzny, Kraków.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu PC-5S-GJ1 w USOSweb