Prowadzony w cyklach: 2023Z, 2023Zn, 2024Z, 2024Zn

Punkty ECTS: brak danych

Język: polski

Organizowany przez: Instytut Pedagogiki Specjalnej (dla: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej)

Dydaktyka specjalna PC-5F-DYS1

TREŚCI PROGRAMOWE
- Dydaktyka specjalna jako nauka teoretyczna i empiryczna. Podział dydaktyki specjalnej na dydaktyki szczegółowe.
- Dydaktyka specjalna w kontekście porównawczym i interdyscyplinarnym.
- Koncepcje i systemy dydaktyczne kształcenia specjalnego.
- Wzorce edukacyjne w odniesieniu do grupy osób ze zróżnicowanymi potrzebami edukacyjnymi a dydaktyka specjalna.
- Zasady, metody, proces kształcenia w aspekcie trudności związanych ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi uczniów z różnymi zaburzeniami w rozwoju (niepełnosprawność ruchowa, intelektualna, słuchu, wzroku, całościowe zaburzenia w rozwoju, zaburzenia sprzężone, zaburzenia dynamiki procesów nerwowych, choroba przewlekła, niedostosowanie społeczne i inne).
- Miejsce i rola dydaktyki specjalnej w szkolnictwie ogólnodostępnym.
- Wybrane metody wspomagające proces kształcenia i wychowania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi: gry dydaktyczne; rozrywki umysłowe; gry interakcyjne rozwijające kompetencje społeczne, wspomagające zdolności poznawcze, rozwijające sprawność motoryczną i sensoryczną; metody aktywizujące do rozwiązywania problemów w twórczy sposób, do efektywnego współdziałania w zespole, do rozwoju sprawności umysłowych i osobistych zainteresowań; metoda baśniowych spotkań; metody i techniki oddziaływania instrumentalnego – „Szkoła super”, praktyka pozytywna, autokorekcja, hiperkorekcja, modelowanie; techniki Freineta; metoda projektów; mapy myśli; metody rozwijające umiejętność uczenia się; metody relaksacyjne – trening wizualizacji; metody rozwijające kreatywność.

W cyklu 2023Z:

WYKŁAD:
1. Dydaktyka specjalna jako nauka teoretyczna i empiryczna. Swoistość i systematyka dydaktyki specjalnej.
2. Dydaktyka specjalna w kontekście porównawczym i interdyscyplinarnym (w powiązaniu z dydaktyką ogólną, pedagogiką specjalną, psychologią, filozofią, socjologią, pedeutologią).
3. Humanistyczne koncepcje pedagogiczne i wybrane systemy kształcenia specjalnego.
4. Wzorce, kanony i zasady dydaktyki specjalnej.
5. Naukowe poznawanie rzeczywistości edukacyjnej i zmienności systemu oświaty w Polsce.
6. Proces kształcenia w aspekcie trudności związanych ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
7. Ewaluacja i ocena efektywności kształcenia specjalnego.
8. Miejsce i rola dydaktyki specjalnej w przygotowaniu nauczycieli szkół ogólnodostępnych do uczestniczenia w edukacji integracyjnej i włączającej.
ĆWICZENIA:
Wybrane metody wspomagające proces kształcenia i wychowania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi: gry dydaktyczne; rozrywki umysłowe; gry interakcyjne rozwijające kompetencje społeczne, wspomagające zdolności poznawcze, rozwijające sprawność motoryczną i sensoryczną; metody aktywizujące do rozwiązywania problemów w twórczy sposób, do efektywnego współdziałania w zespole, do rozwoju sprawności umysłowych i osobistych zainteresowań; metoda baśniowych spotkań; metody i techniki oddziaływania instrumentalnego – „Szkoła super”, praktyka pozytywna, autokorekcja, hiperkorekcja, modelowanie; techniki Freineta; metoda projektów; mapy myśli; metody rozwijające umiejętność uczenia się; metody relaksacyjne – trening wizualizacji; metody rozwijające kreatywność.

W cyklu 2023Zn:

TREŚCI PROGRAMOWE:

WYKŁADY:

1. Dydaktyka specjalna jako nauka teoretyczna i empiryczna. Podział dydaktyki specjalnej na dydaktyki szczegółowe. Dydaktyka specjalna w kontekście porównawczym i interdyscyplinarnym. Dyadaktyka specjalna jako dziedzina teoretyczno - praktyczna.

2. Koncepcje i systemy dydaktyczne kształcenia specjalnego. Wzorce edukacyjne w odniesieniu do grupy osób ze zróżnicowanymi potrzebami edukacyjnymi, a dydaktyka specjalna.

3. Dostosowanie warunków edukacji do specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

4. Zasady, metody, proces kształcenia w aspekcie trudności związanych ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi uczniów z różnymi zaburzeniami w rozwoju - analiza wybranych metod pracy edukacyjno - terapeutycznej.

5. Miejsce i rola dydaktyki specjalnej w szkolnictwie ogólnodostępnym. Analiza badań empirycznych i praktyki pedagogicznej.

TREŚCI ĆWICZEŃ:

- Wybrane metody wspomagające proces kształcenia i wychowania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi: gry dydaktyczne; rozrywki umysłowe; gry interakcyjne rozwijające kompetencje społeczne, wspomagające zdolności poznawcze, rozwijające sprawność motoryczną i sensoryczną; metody aktywizujące do rozwiązywania problemów w twórczy sposób, do efektywnego współdziałania w zespole, do rozwoju sprawności umysłowych i osobistych zainteresowań; metoda baśniowych spotkań; metody i techniki oddziaływania instrumentalnego – „Szkoła super”, praktyka pozytywna, autokorekcja, hiperkorekcja, modelowanie; techniki Freineta; metoda projektów; mapy myśli; metody rozwijające umiejętność uczenia się; metody relaksacyjne – trening wizualizacji; metody rozwijające kreatywność.

W cyklu 2024Z:

W cyklu 2024Zn:

TREŚCI PROGRAMOWE:

WYKŁADY:

2. Koncepcje i systemy dydaktyczne kształcenia specjalnego. Wzorce edukacyjne w odniesieniu do grupy osób ze zróżnicowanymi potrzebami edukacyjnymi, a dydaktyka specjalna.

3. Dostosowanie warunków edukacji do specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

5. Miejsce i rola dydaktyki specjalnej w szkolnictwie ogólnodostępnym. Analiza badań empirycznych i praktyki pedagogicznej.

TREŚCI ĆWICZEŃ:

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2023Zn:

Marta Pągowska

W cyklu 2024Zn:

Justyna Gasik-Daszkowska

W cyklu 2024Z:

Joanna Głodkowska

W cyklu 2023Z:

Joanna Głodkowska

Efekty kształcenia

Wiedza
Potrafi opisać dydaktykę specjalną jako naukę teoretyczną i empiryczną, przedstawić klasyfikację dydaktyki specjalnej
z uwzględnieniem dydaktyk szczegółowych, przedstawić dydaktykę specjalną w kontekście porównawczym i interdyscyplinarnym.
Zna i rozumie w pogłębionym stopniu koncepcje dydaktyczne kształcenia specjalnego.
Zna organizację procesu kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi: zasady, metody, proces kształcenia w aspekcie trudności związanych ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi uczniów z różnymi zaburzeniami w rozwoju, zasady ewaluacji i efektywność podejmowanych działań edukacyjnych.
Zna i rozumie metodyczne i organizacyjne założenia dotyczące kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Umiejętności
Potrafi projektować zajęcia edukacyjne, generować niestandardowe rozwiązania konkretnych problemów z zakresu dydaktyki specjalnej.
Potrafi indywidualizować zadania, dostosowywać metody i treści do potrzeb wychowanków, zwiększać umiejętności poznawcze, kompetencje społeczne i integrację rówieśniczą.
Potrafi pracować w zespole, pełniąc różne role, podejmować
i wyznaczać zadania, planować i organizować realizację złożonych działań pedagogicznych.

Kompetencje społeczne
Jest gotów do odpowiedzialnego pełnienia roli zawodowej związanej z działalnością dydaktyczną.
Wykazuje cechy refleksyjnego praktyka, świadomego znaczenia profesjonalizmu w pracy zawodowej.
Dostrzega potrzeby samodoskonalenia się.

Kryteria oceniania

Wykład, metody aktywizujące, projekt
NAKŁAD PRACY STUDENTA:
Godziny kontaktowe (wykład, ćwiczenia) - 15 godz. wykład; 45 godz. ćwiczenia;
Przygotowanie się do zajęć, lektury - 20 godz.
Przygotowanie się do egzaminu - 10 godz.

Uzyskanie pozytywnej oceny z przedmiotu warunkują:
1. Obecność, przygotowanie oraz aktywność podczas zajęć
2. Pozytywne zaliczenie projektu
2. Pozytywnie oceniony egzamin

Literatura

Literatura do wykładów:
Literatura obowiązkowa:
1. Głodkowska, J. (red.). (2010, 2012a wydanie drugie). Dydaktyka specjalna w przygotowaniu do kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
2. Głodkowska, J. (2017b). Dydaktyka specjalna ‒ od wzorca do interpretacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
3. Głodkowska, J. (2020a) (red.). Dydaktyka specjalna w horyzoncie znaczeń, koncepcji i praktyki pedagogicznej. Warszawa, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Literatura uzupełniająca:
1. Głodkowska, J. (red.) (2017c). Dydaktyka specjalna ‒ od systematyki do projektowania dydaktyk specjalistycznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 61‒75.
2. Głodkowska, J. (2020b) (red.). Dydaktyka specjalna – od konstruktów teoretycznych do modeli badawczych. Warszawa, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
3. Zacharuk, T. Jówko, E. (2017) Edukacja inkluzyjna: bogactwo form i treści. Siedlce: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego
Literatura do ćwiczeń:
1. Kubiczek B., Metody aktywizujące. Jak nauczyć uczniów uczenia się.
2. Vopel K.W. Gry i zabawy interakcyjne dla dzieci i młodzieży, Kielce, Jedność; cz. 1,2,3,4; (s.5 – 16).
3. Chałas K. , Metoda projektów i jej egzemplifikacja w praktyce, Warszawa.
4. Goźlińska E., Jak skonstruować grę dydaktyczną, WSiP, Warszawa.
5. Haring N.G., Schiefelbusch R.L. (red.), Nauczanie specjalne, PWN, Warszawa, rozdział 10 pt. Podsumowanie: Szkoła Super
6. Nathan H. Azrin i Viktoria A. Besalel, Jak stosować praktykę pozytywną, autokorekcję i hiperkorekcję, S. Striefel, Jak uczyć przez modelowanie i imitację.
7. Semenowicz H., Freinet w Polsce, WSiP, Warszawa, Kłosińska T. , Droga do twórczości. Wdrażanie technik Celestyna Freineta, Kraków, Impuls.
8. Kapica G. Rozrywki umysłowe w nauczaniu początkowym, Warszawa.
9. Buzan, B. Buzan, Mapy twoich myśli, Wydawnictwo RAVI, ŁÓDŹ

W cyklu 2023Zn:

Literatura obowiązkowa do wykładów:

Pągowska, M. (2017). Dydaktyka specjalna - teoretyczne i empiryczne podstawy kształcenia uczniów wymagających specjalnej realizacji potrzeb edukacyjnych. W: J. Głodkowska (red.). Dydaktyka specjalna - przegląd „jedności w zróżnicowaniu” ze względu na uczestników procesu kształcenia. Wydawnictwo APS, Warszawa.;

Głodkowska, J. (red.). (2015), Dydaktyka specjalna - przegląd „jedności w zróżnicowaniu” ze względu na uczestników procesu kształcenia. Wydawnictwo APS, Warszawa.;

Głodkowska, J.(red). (2010). Dydaktyka specjalna w przygotowaniu do kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi: podręcznik akademicki. Warszawa: APS.

Literatura do ćwiczeń:

1. Kubiczek B., Metody aktywizujące. Jak nauczyć uczniów uczenia się.

2. Vopel K.W. Gry i zabawy interakcyjne dla dzieci i młodzieży, Kielce, Jedność; cz. 1,2,3,4; (s.5 – 16).

3. Chałas K. , Metoda projektów i jej egzemplifikacja w praktyce, Warszawa,

4. Goźlińska E., Jak skonstruować grę dydaktyczną, WSiP, Warszawa

5. Haring N.G., Schiefelbusch R.L. (red.), Nauczanie specjalne, PWN, Warszawa, rozdział 10 pt. Podsumowanie: Szkoła Super

6. Nathan H. Azrin i Viktoria A. Besalel, Jak stosować praktykę pozytywną, autokorekcję i hiperkorekcję, S. Striefel, Jak uczyć przez modelowanie i imitację

7. Semenowicz H., Freinet w Polsce, WSiP, Warszawa, Kłosińska T. , Droga do twórczości. Wdrażanie technik Celestyna Freineta, Kraków, Impuls.

8. Kapica G. Rozrywki umysłowe w nauczaniu początkowym, Warszawa

9. Buzan, B. Buzan, Mapy twoich myśli, Wydawnictwo RAVI, ŁÓDŹ