Podstawy pedagogiki w pracy opiekuńczo-wychowawczej nauczyciela LO-3F-POW

Tematyka wykładów:
1.Pedagogika jako wiedza/nauka o wychowaniu. Podstawowe pojęcia pedagogiczne: edukacja, wychowanie, kształcenie, socjalizacja.
2.Wychowanie - istota i funkcje wychowania. Proces wychowania.
3.Problemy globalne i ich związki z edukacją i wychowaniem.
4.Nauczyciel jako wychowawca klasy – jego kompetencje osobiste i społeczne.
5.Relacje nauczyciel – uczeń.
6.Współczesne zagrożenia dzieci i młodzieży.
7.Wspierająca rola nauczycieli, pedagogów i psychologów szkolnych.

Tematyka ćwiczeń:
1.Rodzina i szkoła jako środowiska wychowawcze.
2.Współpraca rodziny i szkoły. Współpraca szkoły ze środowiskiem lokalnym.
3.Klasa szkolna jako grupa społeczna, procesy społeczne w klasie.
4.Konflikty w klasie szkolnej. Rozwiązywanie sytuacji konfliktowych.
5.Sytuacje trudne, kryzysowe i traumatyczne dzieci i młodzieży.
6.Uczniowie cudzoziemscy w polskiej szkole - trudności adaptacyjne.

Wykład
1. Pedagogika jako nauka i wiedza o wychowaniu i procesach edukacyjnych oraz jej rozwój.
2. Wychowanie i jego konteksty jako przedmiot zainteresowań pedagogiki. Związki wychowania z innymi procesami edukacyjnymi.
3. Koncepcje i funkcje wychowania.
4. Środowiska i praktyki wychowawcze. Współpraca pomiędzy środowiskami wychowawczymi i ich znaczenie.
5. Wychowawca/nauczyciel i wychowanek/uczeń jako podmioty` wychowania i innych procesów edukacyjnych. Profil kompetencyjny wychowawcy/nauczyciela.
6. Relacje pomiędzy uczestnikami wychowania i zasady je organizujące a metody wychowania
7. Społeczno-kulturowe konteksty wychowania oraz problemy globalne jako źródło wyzwań edukacyjnych i wychowawczych.

Ćwiczenia
1. Wychowanie i inne podstawowe pojęcia pedagogiczne w ujęciu osobistych potocznych teorii, pedagogii oraz pedagogiki jako nauki – perspektywa porównawcza.
2. Rodzina jako środowisko wychowania i socjalizacji – rodzinne potoczne teorie wychowania, wychowawcze funkcjonowanie rodziny w kontekście
3. Przedszkole/szkoła jako przestrzeń realizacji wychowania i innych procesów edukacyjnych – pomiędzy założeniami a rzeczywistością. Ukryty program wychowania szkolnego.
4. Podstawy programowe jako kontekst i źródło celów i założeń realizacji procesów edukacyjnych w przedszkolu/szkole.
5. Szkoła jako przestrzeń wspierania rozwoju ucznia oraz udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Pedagogiczne zasady znajdujące odzwierciedlenie w pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole. Współpraca rodziny i szkoły z innymi środowiskami.
6. Alternatywne formy edukacji.
7. Procesy i relacje interpersonalne w klasie szkolnej jako kontekst i czynnik warunkujący szkolne i społeczne funkcjonowania ucznia. Pedagog i grupa klasowa wobec konfliktów.
8. Nauczyciel jako wychowawca klasy – kompetencje i wyzwania jego działalności.
9. Moje kompetencje a postulowany model kompetencyjny nauczyciela wychowawcy - wstęp do konstruowania planu rozwoju pedagogicznego z wykorzystaniem technik coachingowych.
10. Dziecko zaniedbane, pozbawione opieki, doświadczające kryzysu lub traumatycznych sytuacji jako podmiot procesów edukacyjnych i odziaływań wychowawcy.
11.Współczesne zagrożenia rozwoju i funkcjonowania dzieci i młodzieży oraz postawy pedagogów wobec nich.
12. Aksjologiczne aspekty działalności profesjonalnych i nieprofesjonalnych wychowawców – wychowawca wobec wartości.
13. Uczeń odmienny kulturowo w środowisku szkolnym i rówieśniczym-perspektywa, potencjał i wyzwania edukacji międzykulturowej.
14. Samowychowanie i idee animacji społeczno-kulturowej i ich znaczenie w pracy nauczycieli-wychowawców i przedstawicieli innych środowisk wychowawczych.

Wykład
1. Wprowadzenie. Pedagogika jako nauka i wiedza o wychowaniu i procesach edukacyjnych oraz jej rozwój.
2. Wychowanie i jego konteksty jako przedmiot zainteresowania pedagogiki. Związki wychowania z innymi procesami edukacyjnymi.
3. Koncepcje i funkcje wychowania.
4. Środowiska i praktyki wychowawcze. Współpraca pomiędzy środowiskami wychowawczymi i ich znaczenie.
5. Wychowawca/nauczyciel i wychowanek/uczeń jako podmioty` wychowania i innych procesów edukacyjnych. Profil kompetencyjny wychowawcy/nauczyciela.
6. Relacje pomiędzy uczestnikami wychowania i zasady je organizujące a metody wychowania.
7. Społeczno-kulturowe konteksty wychowania oraz problemy globalne jako źródło wyzwań edukacyjnych i wychowawczych.

Ćwiczenia
1. Wychowanie i inne podstawowe pojęcia pedagogiczne w ujęciu osobistych potocznych teorii, pedagogii oraz pedagogiki jako nauki – perspektywa porównawcza.
2. Rodzina jako środowisko wychowania i socjalizacji – rodzinne potoczne teorie wychowania, wychowawcze funkcjonowanie rodziny w kontekście kultury pedagogicznej rodziny.
3. Przedszkole/szkoła jako przestrzeń realizacji wychowania i innych procesów edukacyjnych – pomiędzy założeniami a rzeczywistością.
4. Podstawy programowe jako kontekst i źródło celów i założeń realizacji procesów edukacyjnych w przedszkolu/szkole.
5. Szkoła jako przestrzeń wspierania rozwoju ucznia oraz udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Pedagogiczne zasady znajdujące odzwierciedlenie w pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole. Współpraca środowisk wspierających rozwój dziecka/ucznia.
6. Alternatywne formy edukacji.
7. Procesy i relacje interpersonalne w klasie szkolnej jako kontekst i czynnik warunkujący szkolne i społeczne funkcjonowania ucznia. Pedagog i grupa klasowa wobec konfliktów.
8. Nauczyciel jako wychowawca klasy – kompetencje i wyzwania jego działalności.
9. Moje kompetencje a postulowany model kompetencyjny nauczyciela wychowawcy - wstęp do konstruowania planu rozwoju pedagogicznego z wykorzystaniem technik coachingowych.
10. Dziecko zaniedbane, pozbawione opieki, doświadczające kryzysu lub traumatycznych sytuacji jako uczestnik procesów edukacyjnych oraz odziaływania wychowawców wobec niego.
11. Współczesne zagrożenia rozwoju i funkcjonowania dzieci i młodzieży oraz postawy pedagogów wobec nich.
12. Aksjologiczne aspekty działalności profesjonalnych i nieprofesjonalnych wychowawców – wychowawca wobec wartości.
13. Uczeń odmienny kulturowo w środowisku szkolnym i rówieśniczym-perspektywa, potencjał i wyzwania edukacji międzykulturowej.
14. Samowychowanie i idee animacji społeczno-kulturowej i ich znaczenie w pracy nauczycieli-wychowawców i przedstawicieli innych środowisk wychowawczych. Podsumowanie.

Wykład:
1. Wprowadzenie. Pedagogika jako nauka i wiedza o wychowaniu i procesach edukacyjnych oraz jej rozwój. Wychowanie i jego konteksty jako przedmiot zainteresowania pedagogiki. Związki wychowania z innymi procesami edukacyjnymi.
2. Koncepcje i funkcje wychowania. Środowiska i praktyki wychowawcze. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w szkole i współpraca pomiędzy środowiskami wychowawczymi i ich znaczenie.
3. Wychowawca/nauczyciel i wychowanek/uczeń jako podmioty` wychowania i innych procesów edukacyjnych. Nauczyciel jako wychowawca klasy –profil kompetencyjny wychowawcy/nauczyciela i wyzwania jego działalności.
4. Relacje pomiędzy uczestnikami wychowania i zasady je organizujące a metody wychowania. Samowychowanie i idee animacji społeczno-kulturowej i ich znaczenie w pracy nauczycieli-wychowawców i przedstawicieli innych środowisk wychowawczych.
5. Społeczno-kulturowe konteksty wychowania oraz problemy globalne jako źródło wyzwań edukacyjnych i wychowawczych. Aksjologiczne aspekty działalności profesjonalnych i nieprofesjonalnych wychowawców – wychowawca wobec wartości. Podsumowanie.

Ćwiczenia:
1. Zajęcia organizacyjne. Poznanie grupy, przedstawienie założeń ćwiczeń i kryteriów ich zaliczenia. Ustalenie zasad współpracy. Rodzina jako środowisko wychowania i socjalizacji – rodzinne potoczne teorie wychowania, wychowawcze funkcjonowanie rodziny w kontekście kultury pedagogicznej rodziny oraz przemian rodziny. Przemoc w rodzinie jako problem pedagogiczny.
2. Przedszkole/szkoła jako przestrzeń realizacji wychowania i innych procesów edukacyjnych – pomiędzy założeniami a rzeczywistością. Podstawy programowe jako kontekst i źródło celów i założeń realizacji procesów edukacyjnych w przedszkolu/szkole.
3. Procesy i relacje interpersonalne w klasie szkolnej jako kontekst i czynnik warunkujący szkolne i społeczne funkcjonowania ucznia. Pedagog i grupa klasowa wobec konfliktów. Uczeń odmienny kulturowo w środowisku szkolnym i rówieśniczym-perspektywa, potencjał i wyzwania edukacji międzykulturowej.
4. Współczesne zagrożenia rozwoju i funkcjonowania dzieci i młodzieży oraz postawy pedagogów wobec nich.

Program wykładu
1. Wprowadzenie. Pedagogika jako nauka i wiedza o wychowaniu i procesach edukacyjnych oraz jej rozwój.
2. Wychowanie i jego konteksty jako przedmiot zainteresowania pedagogiki. Związki wychowania z innymi procesami edukacyjnymi.
3. Koncepcje i funkcje wychowania.
4. Środowiska i praktyki wychowawcze. Współpraca pomiędzy środowiskami wychowawczymi i ich znaczenie.
5. Wychowawca/nauczyciel i wychowanek/uczeń jako podmioty wychowania i innych procesów edukacyjnych. Profil kompetencyjny wychowawcy/nauczyciela.
6. Relacje pomiędzy uczestnikami wychowania i zasady je organizujące a style wychowania.
7. Społeczno-kulturowe konteksty wychowania oraz problemy globalne jako źródło wyzwań edukacyjnych i wychowawczych.
8. Samowychowanie i samokształcenie jako sposoby aktywnego ustosunkowywania się do wyzwań współczesności a idea całożyciowego uczenia się i społeczeństwa uczącego się. Podsumowanie.

Program ćwiczeń
1. Zajęcia organizacyjne. Poznanie grupy, przedstawienie założeń ćwiczeń i kryteriów ich zaliczenia. Ustalenie zasad współpracy. Przykłady potocznej wiedzy pedagogicznej w dyskursie społecznym.
2. Wychowanie i inne podstawowe pojęcia pedagogiczne w ujęciu osobistych potocznych teorii, pedagogii oraz pedagogiki jako nauki – perspektywa porównawcza.
3. Rodzina jako środowisko wychowania i socjalizacji – rodzinne potoczne teorie wychowania, wychowawcze funkcjonowanie rodziny w kontekście kultury pedagogicznej rodziny oraz przemian rodziny.
4. Przedszkole/szkoła jako przestrzeń realizacji wychowania i innych procesów edukacyjnych w oparciu o wiedzę naukową/profesjonalną – perspektywa postulatywno-krytyczna.
5. Podstawy programowe jako kontekst i źródło celów i założeń realizacji procesów edukacyjnych w przedszkolu/szkole.
6. Szkoła jako przestrzeń wspierania rozwoju ucznia oraz udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Pedagogiczne zasady znajdujące odzwierciedlenie w pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole. Współpraca środowisk wspierających rozwój dziecka/ucznia.
7. Alternatywne formy edukacji.
8. Procesy i relacje interpersonalne w klasie szkolnej jako kontekst i czynnik warunkujący szkolne i społeczne funkcjonowania ucznia. Pedagog i grupa klasowa wobec konfliktów.
9. Nauczyciel jako wychowawca klasy – jego kompetencje, zadania i wyzwania jego działalności.
10. Moje kompetencje a postulowany model kompetencyjny nauczyciela wychowawcy - konstruowanie planu rozwoju pedagogicznego z wykorzystaniem technik coachingowych.
11. Dziecko zaniedbane, pozbawione opieki, doświadczające kryzysu lub traumatycznych sytuacji jako uczestnik procesów edukacyjnych oraz odziaływania wychowawców wobec niego.
12. Współczesne zagrożenia rozwoju i funkcjonowania dzieci i młodzieży oraz postawy pedagogów wobec nich.
13. Aksjologiczne aspekty działalności profesjonalnych i nieprofesjonalnych wychowawców – wychowawca wobec wartości.
14. Uczeń odmienny kulturowo w środowisku szkolnym i rówieśniczym-perspektywa, potencjał i wyzwania edukacji międzykulturowej.
15. Idee animacji społeczno-kulturowej i ich znaczenie w pracy nauczycieli-wychowawców i przedstawicieli innych środowisk wychowawczych. Podsumowanie.

Program wykładu
1. Wprowadzenie. Pedagogika jako nauka i wiedza o wychowaniu i procesach edukacyjnych oraz jej rozwój. Wychowanie i jego konteksty jako przedmiot zainteresowania pedagogiki. Związki wychowania z innymi procesami edukacyjnymi.
2. Koncepcje i funkcje wychowania. Środowiska i praktyki wychowawcze. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w szkole i współpraca pomiędzy środowiskami wychowawczymi i jej znaczenie.
3. Wychowawca/nauczyciel i wychowanek/uczeń jako podmioty wychowania i innych procesów edukacyjnych. Nauczyciel jako wychowawca klasy –profil kompetencyjny wychowawcy/nauczyciela, zadania i wyzwania jego działalności.
4. Relacje pomiędzy uczestnikami wychowania i zasady je organizujące a metody i style wychowania. Samowychowanie i idee animacji społeczno-kulturowej i ich znaczenie w pracy nauczycieli-wychowawców i przedstawicieli innych środowisk wychowawczych.
5. Społeczno-kulturowe konteksty wychowania oraz problemy globalne jako źródło wyzwań edukacyjnych i wychowawczych. Aksjologiczne aspekty działalności profesjonalnych i nieprofesjonalnych wychowawców – wychowawca wobec wartości. Podsumowanie.

Program ćwiczeń
1. Rodzina jako środowisko wychowania i socjalizacji – rodzinne potoczne teorie wychowania, wychowawcze funkcjonowanie rodziny w kontekście kultury pedagogicznej rodziny oraz przemian rodziny.
2. Przedszkole/szkoła jako przestrzeń realizacji wychowania i innych procesów edukacyjnych w oparciu o wiedzę naukową/profesjonalną – perspektywa postulatywno-krytyczna.
3. Procesy i relacje interpersonalne w klasie szkolnej jako kontekst i czynnik warunkujący szkolne i społeczne funkcjonowania ucznia. Pedagog i grupa klasowa wobec konfliktów. Uczeń odmienny kulturowo w środowisku szkolnym i rówieśniczym.
4. Współczesne zagrożenia rozwoju i funkcjonowania dzieci i młodzieży oraz postawy pedagogów wobec nich.

Program wykładu
1. Pedagogika jako nauka i wiedza o wychowaniu i procesach edukacyjnych oraz jej rozwój.
2. Wychowanie i jego konteksty jako przedmiot zainteresowania pedagogiki. Związki wychowania z innymi procesami edukacyjnymi.
3. Koncepcje i funkcje wychowania.
4. Środowiska edukacyjne. Współpraca pomiędzy środowiskami edukacyjnymi i ich znaczenie a koncepcja partnerstwa edukacyjnego.
5. Wychowawca/nauczyciel i wychowanek/uczeń jako podmioty wychowania i innych procesów edukacyjnych. Profil kompetencyjny wychowawcy/nauczyciela.
6. Relacje pomiędzy uczestnikami procesów edukacyjnych i zasady je organizujące.
7. Społeczno-kulturowe konteksty wychowania oraz problemy globalne jako źródło wyzwań edukacyjnych i wychowawczych.
8. Samowychowanie i samokształcenie jako sposoby aktywnego ustosunkowywania się do wyzwań współczesności a idea całożyciowego uczenia się i społeczeństwa uczącego się. Podsumowanie.

Program ćwiczeń
1. Zajęcia organizacyjne. Poznanie grupy, przedstawienie założeń ćwiczeń i kryteriów ich zaliczenia. Ustalenie zasad współpracy. Przykłady i znaczenie potocznej wiedzy pedagogicznej w dyskursie społecznym.
2. Wychowanie i inne podstawowe pojęcia pedagogiczne w ujęciu osobistych potocznych teorii, pedagogii oraz pedagogiki jako nauki – perspektywa porównawcza.
3. Rodzina jako środowisko wychowania i socjalizacji – rodzinne potoczne teorie wychowania, wychowawcze funkcjonowanie rodziny w kontekście kultury pedagogicznej rodziny oraz przemian rodziny.
4. Przedszkole/szkoła jako przestrzeń realizacji wychowania i innych procesów edukacyjnych w oparciu o wiedzę naukową/profesjonalną – perspektywa postulatywno-krytyczna.
5. Podstawy programowe jako kontekst i źródło celów i założeń realizacji procesów edukacyjnych w przedszkolu/szkole.
6. Szkoła jako przestrzeń wspierania rozwoju ucznia oraz udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Podstawy diagnozy pedagogicznej.
7. Alternatywne formy edukacji.
8. Procesy i relacje interpersonalne w klasie szkolnej jako kontekst i czynnik warunkujący szkolne i społeczne funkcjonowania ucznia. Pedagog i grupa klasowa wobec konfliktów.
9. Nauczyciel jako wychowawca klasy – jego kompetencje, zadania i wyzwania jego działalności.
10. Moje kompetencje a postulowany model kompetencyjny nauczyciela wychowawcy - konstruowanie planu rozwoju pedagogicznego z wykorzystaniem technik coachingowych.
11. Dziecko zaniedbane, pozbawione opieki, doświadczające kryzysu lub traumatycznych sytuacji jako uczestnik procesów edukacyjnych oraz odziaływania wychowawców wobec niego.
12. Współczesne zagrożenia rozwoju i funkcjonowania dzieci i młodzieży oraz postawy pedagogów wobec nich.
13. Aksjologiczne aspekty działalności profesjonalnych i nieprofesjonalnych wychowawców – wychowawca wobec wartości.
14. Uczeń odmienny kulturowo w środowisku szkolnym i rówieśniczym-perspektywa, potencjał i wyzwania edukacji międzykulturowej.
15. Idee animacji społeczno-kulturowej i ich znaczenie w pracy nauczycieli-wychowawców i przedstawicieli innych środowisk wychowawczych. Podsumowanie.

Program wykładu
1. Pedagogika jako dyscyplina naukowa oraz jej geneza. Podstawowe kwestie związane ze współczesnym statusem naukowym pedagogiki. Główne pojęcia pedagogiczne: edukacja, wychowanie, kształcenie, socjalizacja i inkulturacja. Pedagogika jako nauka teoretyczna, stosowana i normatywna. Powiązanie pedagogiki z innymi dyscyplinami.
2. Istota i funkcje wychowania oraz proces wychowania, jego struktura, właściwości i dynamika. Ontologiczne, aksjologiczne i antropologiczne podstawy wychowania. Główne środowiska wychowawcze i procesy w nich zachodzące. Specyfika wychowania w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym.
3. Funkcje i cele edukacji szkolnej. Zasady pracy opiekuńczo-wychowawczej nauczyciela. Obowiązki nauczyciela jako wychowawcy klasy. różnicowanie, indywidualizacja i personalizacja pracy z uczniami;
- animowanie życia społeczno-kulturalnego klasy;
- wspieranie samorządności i autonomii uczniów.
4. Style kierowania klasą. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w szkole. Konwencja o prawach dziecka. System oświaty, jego organizacja i funkcjonowanie, podstawowe zagadnienia prawa oświatowego.
5. Fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji. Dzieci zaniedbane i pozbawione opieki. Szkolna sytuacja dzieci emigrantów i reemigrantów. Dziecko w sytuacji kryzysowej lub traumatycznej. Zagrożenia dzieci i młodzieży.

Program ćwiczeń
1. Środowiska wychowawcze i socjalizacyjne – rodzina.
2. Przestrzeń realizacji wychowania i innych procesów edukacyjnych – przedszkole/szkoła.
3. Klimat i relacje w szkolne - uczeń odmienny kulturowo, sytuacje konfliktowe w klasie, środowisko uczenia się.
4. Zagrożenia w rozwoju i funkcjonowaniu dzieci i młodzieży - agresja i przemoc w szkole i rodzinie oraz dziecko w sytuacji kryzysowej.

Literatura obowiązkowa:
Borecka-Biernat D. (red.), Sytuacje konfliktu w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym, Difin, Warszawa 2010.
Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika ogólna, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
Kawula S., Brągiel J., Janke A. (red.), Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki. Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014 .
Kluczyńska S., Zabłocka-Żytka L., Dziecko w sytuacji kryzysowej. Wspierająca rola pracowników oświaty, ORE, Warszawa 2020.
Lach J., Relacje nauczyciele-rodzice w sytuacjach trudnych, w: I. Nowosad, K. Pietrań, M.J. Szymański (red.), Szkoła. Konflikt podmiotów?, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2016.
Lach J., Współczesna szkoła w zmieniającej się rzeczywistości społecznej, w: M. J. Szymański, B. Przybylski (red.), W kręgu współczesnych problemów edukacyjnych, Wydawnictwo APS, Warszawa 2015.
Maksymowska E., Werwicka M., Konflikty w szkole, Wolters Kluwer, Warszawa 2012.
Mendel M., Partnerstwo rodziny, szkoły i gminy, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2000.
Nowak M., Teorie i koncepcje wychowania, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
Łobocki M., Teoria wychowania, Impuls, Kraków 2009.
Piorunek M., Nauczyciel-wychowawca (nie)wspierający ucznia - o znaczeniu nauczycielskich kompetencji społecznych, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2020.
Pyżalski J.(red.), Wychowawcze i społeczno-kulturowe kompetencje współczesnych nauczycieli, theQ studio, Łódź 2015.
Śliwerski B., Współczesne teorie i nurty wychowania, Impuls, Kraków 2015.
Śliwerski B., Podstawowe prawidłowości pedagogiki, Wydawnictwo APS, Warszawa 2011.
Szołtysek A., Kompetencje nauczyciela w zakresie wychowania i profilaktyki, „Nauczyciel i Szkoła”, 2009, nr 1-2.
Szymański M.J., Edukacyjne problemy współczesności, Impuls, Kraków 2014.

Literatura uzupełniająca:
Borecka-Biernat D., Wajszczyk K., Walęcka-Matyja K., Rozwiązywanie sytuacji konfliktowych. Wybrane problemy, Difin, Warszawa 2019.
Gaś Z., Profilaktyka w szkole, WSiP, Warszawa 2006.
Januszewska E., Uczniowie cudzoziemscy w polskiej szkole – między integracją a marginalizacją, „Studia Edukacyjne” 2017, nr 43.
Łuka M., Witek P., Grzesiak-Witek D., Nauczyciel a współczesne zagrożenia, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2020.
Maksymowska E., Werwicka M., Konflikty w szkole, Wolters Kluwer, Warszawa 2012.
Matyjas B., Dzieciństwo w kryzysie. Etiologia zjawiska, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2009.
Mendel M. (red.), W poszukiwaniu partnerstwa rodziny, szkoły i gminy, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2000.
Nowak – Dziemianowicz M., Edukacja i wychowanie w dyskursie nauki i codzienności, Impuls, Kraków 2018.
Sowiński A. J. Szkice do teorii wychowania kreatywnego, Impuls, Kraków 2013.
Szpringer M., Profilaktyka społeczna. Rodzina, szkoła, środowisko lokalne, Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, Kielce 2004.
Tyszka Z., Rodzina we współczesnym świecie, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2003.
Zarzecki L., Teoretyczne podstawy wychowania. Teoria i praktyka w zarysie, KPSW, Jelenia Góra 2012.

Literatura obowiązkowa:
1. Błasiak, A. (2009). Aksjologiczne aspekty procesu wychowania. Kraków: Ignatianum, s. 131-154 oraz jeden wybrany zakres strony spośród 154-163; 163-177, 177-190.
2. Brzezińska, A. (2003). Dzieci z układu ryzyka. W: A. Brzezińska, S. Jabłoński, M. Marchow (red.), Ukryte piętno. Zagrożenia rozwoju w okresie dzieciństwa. Poznań: Humaniora, s. 11-38.
3. Brzezińska, A., Czub, M., Kaczan, R., Rycielski, P. (2013). Znaczenie edukacji przedszkolnej. W: Biblioteka Entuzjastów Edukacji. Warszawa: IBE, s. 1-4.
4. Dorczak, R. (2012). Modele współpracy szkoły z organizacjami w środowisku lokalnym. W: G. Mazurkiewicz (red.), Jakość edukacji – różnorodne perspektywy Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 311-331.
5. Gołębniak, B.D. (2019). Proces kształcenia. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, s. 857-875.
6. Harwas-Napierała, B. (2008). Znaczenie przemian współczesnej rodziny dla rozwoju człowieka. Psychologia rozwojowa, 13, s. 21-27.
7. Hejnicka-Bezwińska, T. (2008). Pedagogika ogólna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
8. Herudzińska, M.H. (2018). Dzieci cudzoziemskie w polskiej szkole. Portret(y), wyzwania, problemy. Wychowanie w rodzinie, 1, s. 187-209.
9. Janke, A. W. (2005). Pedagogika rodziny i wychowanie rodzinne. W: S. Kawula, J. Brągiel, A.W. Janke (red.), Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki. Warszawa: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 94-112; 343-356; 359-364.
10. Jarosz, E, Nowak, A. (2012). Przemoc wobec dziecka w rodzinie – cechy zjawiska oraz standardy i problemy jego ograniczenia. W: E. Jarosz, A. Nowak, Dzieci ofiary przemocy w rodzinie. Raport Rzecznika Praw Dziecka. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka, s. 17-31.
11. Kanclerz, B. (2020). Realizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole-założenia systemowe a rzeczywistość edukacyjna. Problemy opiekuńczo-wychowawcze, 3, s. 16-25
12. Kluczyńska, S., Zabłocka-Żytka, L. (2020). Dziecko w sytuacji kryzysowej. Warszawa: ORE, s. 6-13, 20-44 (2 wybrane sytuacje).
13. Konieczna, A. (2020) „Nasza klasa. Obraz społeczności klas szkolnych: analiza empiryczna wzorów społecznego uczestnictwa jej członków. Warszawa: Wydawnictwo APS, s. 13-27.
14. Korczak, J. (2012). Jak kochać dziecko. Dziecko w rodzinie. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka, dowolne fragmenty (około 10 stron).
15. Kron, F.W. (2012). Pedagogika. Kluczowe zagadnienia. Podręcznik akademicki. Sopot. GWP.
16. Kubiak-Szymborska, E. (2013). W czym wyraża się pluralizm teoretycznej wiedzy o wychowaniu. W: E. Kubiak-Szymborska, D. Zając. Wychowanie w kręgu pytań. Bydgoszcz: Wydawnictwo Edukacyjnej Wers, s. 11-23.
17. Kwieciński, Z (2019). Edukacja w galaktyce znaczeń. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN. s. 41-53.
18. Melosik, Z. (2015). Kultura popularna, pedagogika i młodzież. W: J. Pyżalski (red.), Wychowawcze i społeczno-kulturowe kompetencje współczesnych nauczycieli (s. 31-42). Łódź:theQ studio.
19. Melosik, Z. (1998). Edukacja globalna – czy ideał wychowawczy XXI wieku. W: S. Wołoszyn (opracowanie), Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej, tom III, księga II, s. 736-753.
20. Łobocki, M. (2006). Teoria wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
21. Nadolnik, I. (2014). Efektywna współpraca szkoły i rodziny: przykłady dobrych praktyk. Edukacja elementarna w Teorii i Praktyce, 4, s. 137-147.
22. Nowak, M. (2008). Teorie i koncepcje wychowania. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe i Profesjonalne.
23. Nowotniak, J. (2007). Ukryty program wychowania. W: M. Dudzikowa, M. Czerepniak-Walczak (red.), Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty, tom 3, Gdańsk: GWP, s. 181-206.
24. Ostrowska, U. (2006). Aksjologiczne podstawy wychowania, w: Pedagogika. Podstawy nauk o wychowaniu, tom 1, Gdańsk: GWP, s. 391-415.
25. Piorunek, M. (2020). Nauczyciel-wychowawca (nie)wspierający ucznia – o znaczeniu nauczycielskich kompetencji społecznych. Poznań: UAM, s. 39-69.
26. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego (całość dokumentu)
27. Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej (s. 11-33; 53-56)
28. Polak, K. (2010). Uczeń w sytuacji konfliktów szkolnych. W: D. Borecka-Biernat (red.), Sytuacje konfliktu w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym. Warszawa: Difin, s. 23-40.
29. Pyżalski, J., Kołodziejczyk, J. (2015). Nauczyciel wobec sytuacji trudnych wychowawczo. W: J. Pyżalski (red.), Wychowawcze i społeczno-kulturowe kompetencje współczesnych nauczycieli. Łódź: theQ studio, s. 77-94.
30. Schindler, A. (2004). Czym jest animacja społeczno-kulturalna? W: K. Hrycyk (red.). Konteksty animacji społeczno-kulturalnej. Wrocław: Silesia, s. 19-36.
31. Szkudlarek, T. (2019). Pedagogika międzykulturowa. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, s. 603-624.
32. Szołtysek, A. (2009). Kompetencje nauczyciela w zakresie wychowania i profilaktyki. Nauczyciel i szkoła, 1-2, s. 61-72.
33. Śliwerski, B. (2012). Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości. Rozdział 13. Systematyzowanie wiedzy o wychowaniu. Kraków: Impuls, s. 31-66; 257-269.
34. Słowniki i encyklopedia pedagogiczne
35. Tanaś, M. (2016). Primum non nocere a internetowa przestrzeń wolności i aktywności nastolatków. W: M. Tanaś (red.), Nastolatki wobec Internetu. Warszawa: NASK, s. 41-54.
36. Uryga, D. (2018). „Mała szkoła” – w drodze ku rewitalizacji szkoły środowiskowej. Forum Oświatowe, 30 (1), s. 103-118.
37. Wysocka, E. (2012). Relacje nauczyciel-uczeń w dobie postmodernizmu- wyzwania i zagrożenia. Prace Naukowe AJD. Pedagogika, 21, s. 39-55.

Literatura uzupełniająca
1. Archer, M. (2013). Człowieczeństwo: Problem sprawstwa. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
2. Bińczycka, J. (2005). Między swobodą a przemocą w wychowaniu. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
3. Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
4. Brezinka, W. (2005). Wychowanie i pedagogika w dobie przemian kulturowych. Podręcznik akademicki. Kraków: Wydawnictwo WAM.
5. Chałas, K. (red.) (2014). Pedagogika szkolna, wczesnoszkolna i przedszkolna. Teoria i praktyka, tom 1: Wokół aktualnych problemów wychowania i nauczania. Lublin: Wydawnictwo KUL.
6. Chałas, K. (red.) (2016). Pedagogika szkolna, wczesnoszkolna i przedszkolna. Teoria i praktyka, tom 2: Wokół aktualnych problemów rozwoju szkoły. Lublin: Wydawnictwo KUL.
7. Czerepaniak-Walczak, M. (2006). Pedagogika emancypacyjna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
8. Gara, J. (2014). Idea interdyscyplinarności i interdyscyplinarna natura wiedzy pedagogicznej. „Forum Pedgogiczne, 1, s. 35-54.
9. Gordon, T. (2014). Wychowanie bez porażek. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
10. Jaworski, M. (2006). Kultura popularna jako źródło inspiracji pedagogicznej i edukacyjnej. W: D. Kubinowski (red.), Kultura współczesna a wychowania człowieka (233-242). Lublin: Oficyna Wydawnicza Verba.
11. Kunowski, S. (1993). Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
12. Milerski, B., Karwowski, M. (2016). Racjonalność procesu kształcenia. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
13. Nowak-Dziemianowicz, M. (2012). Edukacja i wychowanie w dyskursie codzienności. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
14. Opozda, D. (2012). Struktura i treść jednostkowej wiedzy o wychowaniu: Studium pedagogiczne wiedzy rodziców i jej korelatów. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
15. Szymanik, J. (2013). Pedagogika szkolna. Koszalin : Wydawnictwo Gdańskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej.
16. Śliwerski, B. (2015). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
17. Tarnowski, J. (1993). Jak wychowywać?. Warszawa: Wydawnictwa Akademii Teologii Katolickiej.
18. Tyszka, Z. (2003). Rodzina w świecie współczesnym – jej znaczenie dla jednostki i społeczeństwa. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
19.Wiśniewski Cz. (2009). Wychowanie-studia teoriopoznawcze i aksjologiczne. Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.
20. Wrońska, K. (2019) (red.). Dobra edukacji i ich pedagogiczna eksploracja. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
21. Zarzecki L. (2012). Teoretyczne podstawy wychowania. Teoria i praktyka w zarysie. Jelenia Góra: KPSW.

Literatura obowiązkowa:
1. Błasiak, A. (2009). Aksjologiczne aspekty procesu wychowania. Kraków: Ignatianum.
2. Brzezińska, A. (2003). Dzieci z układu ryzyka. W: A. Brzezińska, S. Jabłoński, M. Marchow (red.), Ukryte piętno. Zagrożenia rozwoju w okresie dzieciństwa. Poznań: Humaniora.
3. Brzezińska, A., Czub, M., Kaczan, R., Rycielski, P. (2013). Znaczenie edukacji przedszkolnej. W: Biblioteka Entuzjastów Edukacji. Warszawa: IBE.
4. Gasik, H. Metody rozwiązywania sytuacji konfliktowych w szkole. Warszawa: ORE.
5. Gołębniak, B.D. (2019). Proces kształcenia. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki.
6. Hejnicka-Bezwińska, T. (2008). Pedagogika ogólna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
7. Herudzińska, M.H. (2018). Dzieci cudzoziemskie w polskiej szkole. Portret(y), wyzwania, problemy. Wychowanie w rodzinie, 1.
8. Janke, A. W. (2005). Pedagogika rodziny i wychowanie rodzinne. W: S. Kawula, J. Brągiel, A.W. Janke (red.), Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki. Warszawa: Wydawnictwo Adam Marszałek.
9. Jarosz, E, Nowak, A. (2012). Przemoc wobec dziecka w rodzinie – cechy zjawiska oraz standardy i problemy jego ograniczenia. W: E. Jarosz, A. Nowak, Dzieci ofiary przemocy w rodzinie. Raport Rzecznika Praw Dziecka. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka.
10. Kluczyńska, S., Zabłocka-Żytka, L. (2020). Dziecko w sytuacji kryzysowej. Warszawa: ORE.
11. Konieczna, A. (2020) „Nasza klasa. Obraz społeczności klas szkolnych: analiza empiryczna wzorów społecznego uczestnictwa jej członków. Warszawa: Wydawnictwo APS.
12. Korczak, J. (2012). Jak kochać dziecko. Dziecko w rodzinie. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka, dowolne fragmenty (około 10 stron).
13. Kron, F.W. (2012). Pedagogika. Kluczowe zagadnienia. Podręcznik akademicki. Sopot. GWP.
14. Kwieciński, Z (2019). Edukacja w galaktyce znaczeń. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN.
15. Mendel, M. (2009). Nauczyciel z uczniem, rodzicami i lokalną społecznością. Koncepcja partnerstwa edukacyjnego. W: D. Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustkowska (red.). Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
16. Melosik, Z. (2015). Kultura popularna, pedagogika i młodzież. W: J. Pyżalski (red.), Wychowawcze i społeczno-kulturowe kompetencje współczesnych nauczycieli. Łódź:theQ studio.
17. Melosik, Z. (1998). Edukacja globalna – czy ideał wychowawczy XXI wieku. W: S. Wołoszyn (opracowanie), Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej, tom III, księga II.
18. Łobocki, M. (2006). Teoria wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
19. Nowotniak, J. (2007). Ukryty program wychowania. W: M. Dudzikowa, M. Czerepniak-Walczak (red.), Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty, tom 3, Gdańsk: GWP.
20. Ostrowska, U. (2006). Aksjologiczne podstawy wychowania, w: Pedagogika. Podstawy nauk o wychowaniu, tom 1, Gdańsk: GWP, s. 391-415.
21. Piorunek, M. (2020). Nauczyciel-wychowawca (nie)wspierający ucznia – o znaczeniu nauczycielskich kompetencji społecznych. Poznań: UAM.
22. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego (całość dokumentu).
23. Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej.
24. Polak, K. (2010). Uczeń w sytuacji konfliktów szkolnych. W: D. Borecka-Biernat (red.), Sytuacje konfliktu w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym. Warszawa: Difin.
25. Pyżalski, J., Kołodziejczyk, J. (2015). Nauczyciel wobec sytuacji trudnych wychowawczo. W: J. Pyżalski (red.), Wychowawcze i społeczno-kulturowe kompetencje współczesnych nauczycieli. Łódź: theQ studio.
26. Schindler, A. (2004). Czym jest animacja społeczno-kulturalna? W: K. Hrycyk (red.). Konteksty animacji społeczno-kulturalnej. Wrocław: Silesia.
27. Szkudlarek, T. (2019). Pedagogika międzykulturowa. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki.
28. Szołtysek, A. (2009). Kompetencje nauczyciela w zakresie wychowania i profilaktyki. Nauczyciel i szkoła.
29. Śliwerski, B. (2012). Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości. Rozdział 13. Systematyzowanie wiedzy o wychowaniu. Kraków: Impuls.
30. Słowniki i encyklopedia pedagogiczne.
31. Wysocka, E. (2012). Relacje nauczyciel-uczeń w dobie postmodernizmu- wyzwania i zagrożenia. Prace Naukowe AJD. Pedagogika, 21, s. 39-55.

Literatura uzupełniająca
1. Archer, M. (2013). Człowieczeństwo: Problem sprawstwa. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
2. Bińczycka, J. (2005). Między swobodą a przemocą w wychowaniu. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
3. Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
4. Brezinka, W. (2005). Wychowanie i pedagogika w dobie przemian kulturowych. Podręcznik akademicki. Kraków: Wydawnictwo WAM.
5. Chałas, K. (red.) (2014). Pedagogika szkolna, wczesnoszkolna i przedszkolna. Teoria i praktyka, tom 1: Wokół aktualnych problemów wychowania i nauczania. Lublin: Wydawnictwo KUL.
6. Chałas, K. (red.) (2016). Pedagogika szkolna, wczesnoszkolna i przedszkolna. Teoria i praktyka, tom 2: Wokół aktualnych problemów rozwoju szkoły. Lublin: Wydawnictwo KUL.
7. Czerepaniak-Walczak, M. (2006). Pedagogika emancypacyjna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
8. Gara, J. (2014). Idea interdyscyplinarności i interdyscyplinarna natura wiedzy pedagogicznej. „Forum Pedgogiczne, 1, s. 35-54.
9. Gordon, T. (2014). Wychowanie bez porażek. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
10. Jaworski, M. (2006). Kultura popularna jako źródło inspiracji pedagogicznej i edukacyjnej. W: D. Kubinowski (red.), Kultura współczesna a wychowania człowieka (233-242). Lublin: Oficyna Wydawnicza Verba.
11. Kunowski, S. (1993). Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
12. Milerski, B., Karwowski, M. (2016). Racjonalność procesu kształcenia. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
13. Nowak-Dziemianowicz, M. (2012). Edukacja i wychowanie w dyskursie codzienności. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
14. Opozda, D. (2012). Struktura i treść jednostkowej wiedzy o wychowaniu: Studium pedagogiczne wiedzy rodziców i jej korelatów. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
15. Szymanik, J. (2013). Pedagogika szkolna. Koszalin : Wydawnictwo Gdańskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej.
16. Śliwerski, B. (2015). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
17. Tarnowski, J. (1993). Jak wychowywać?. Warszawa: Wydawnictwa Akademii Teologii Katolickiej.
18. Tyszka, Z. (2003). Rodzina w świecie współczesnym – jej znaczenie dla jednostki i społeczeństwa. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
19.Wiśniewski Cz. (2009). Wychowanie-studia teoriopoznawcze i aksjologiczne. Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.
20. Wrońska, K. (2019) (red.). Dobra edukacji i ich pedagogiczna eksploracja. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
21. Zarzecki L. (2012). Teoretyczne podstawy wychowania. Teoria i praktyka w zarysie. Jelenia Góra: KPSW.

Literatura obowiązkowa:
1. Błasiak, A. (2009). Aksjologiczne aspekty procesu wychowania. Kraków: Ignatianum
2. Brzezińska, A. (2003). Dzieci z układu ryzyka. W: A. Brzezińska, S. Jabłoński, M. Marchow (red.), Ukryte piętno. Zagrożenia rozwoju w okresie dzieciństwa.
3. Brzezińska, A., Czub, M., Kaczan, R., Rycielski, P. (2013). Znaczenie edukacji przedszkolnej. W: Biblioteka Entuzjastów Edukacji. Warszawa: IBE.
4. Gołębniak, B.D. (2019). Proces kształcenia. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki.
5. Gasik, H. Metody rozwiązywania sytuacji konfliktowych w szkole. Warszawa: ORE.
6. Hejnicka-Bezwińska, T. (2008). Pedagogika ogólna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
7. Herudzińska, M.H. (2018). Dzieci cudzoziemskie w polskiej szkole. Portret(y), wyzwania, problemy. Wychowanie w rodzinie, 1.
8. Janke, A. W. (2005). Pedagogika rodziny i wychowanie rodzinne. W: S. Kawula, J. Brągiel, A.W. Janke (red.), Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki. Warszawa: Wydawnictwo Adam Marszałek.
9. Jarosz, E, Nowak, A. (2012). Przemoc wobec dziecka w rodzinie – cechy zjawiska oraz standardy i problemy jego ograniczenia. W: E. Jarosz, A. Nowak, Dzieci ofiary przemocy w rodzinie. Raport Rzecznika Praw Dziecka. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka.
10. Kanclerz, B. (2020). Realizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole-założenia systemowe a rzeczywistość edukacyjna. Problemy opiekuńczo-wychowawcze, 3.
11. Kluczyńska, S., Zabłocka-Żytka, L. (2020). Dziecko w sytuacji kryzysowej. Warszawa: ORE.
12. Konieczna, A. (2020) „Nasza klasa. Obraz społeczności klas szkolnych: analiza empiryczna wzorów społecznego uczestnictwa jej członków. Warszawa: Wydawnictwo APS.
13. Korczak, J. (2012). Jak kochać dziecko. Dziecko w rodzinie. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka, dowolne fragmenty (około 10 stron).
14. Kron, F.W. (2012). Pedagogika. Kluczowe zagadnienia. Podręcznik akademicki. Sopot. GWP.
15. Kubiak-Szymborska, E. (2013). W czym wyraża się pluralizm teoretycznej wiedzy o wychowaniu. W: E. Kubiak-Szymborska, D. Zając. Wychowanie w kręgu pytań. Bydgoszcz: Wydawnictwo Edukacyjnej Wers.
16. Kwieciński, Z (2019). Edukacja w galaktyce znaczeń. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN.
17. Melosik, Z. (2015). Kultura popularna, pedagogika i młodzież. W: J. Pyżalski (red.), Wychowawcze i społeczno-kulturowe kompetencje współczesnych nauczycieli. Łódź:theQ studio.
18. Melosik, Z. (1998). Edukacja globalna – czy ideał wychowawczy XXI wieku. W: S. Wołoszyn (opracowanie), Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej, tom III, księga II.
19. Łobocki, M. (2006). Teoria wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
20. Mendel, M. (2009). Nauczyciel z uczniem, rodzicami i lokalną społecznością. Koncepcja partnerstwa edukacyjnego. W: D. Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustkowska (red.). Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne
21. Nadolnik, I. (2014). Efektywna współpraca szkoły i rodziny: przykłady dobrych praktyk. Edukacja elementarna w Teorii i Praktyce, 4.
22. Nowak, M. (2008). Teorie i koncepcje wychowania. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe i Profesjonalne.
23. Nowotniak, J. (2007). Ukryty program wychowania. W: M. Dudzikowa, M. Czerepniak-Walczak (red.), Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty, tom 3, Gdańsk: GWP.
24. Ostrowska, U. (2006). Aksjologiczne podstawy wychowania, w: Pedagogika. Podstawy nauk o wychowaniu, tom 1, Gdańsk: GWP.
25. Piorunek, M. (2020). Nauczyciel-wychowawca (nie)wspierający ucznia – o znaczeniu nauczycielskich kompetencji społecznych. Poznań: UAM.
26. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego (całość dokumentu)
27. Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej.
28. Pyżalski, J., Kołodziejczyk, J. (2015). Nauczyciel wobec sytuacji trudnych wychowawczo. W: J. Pyżalski (red.), Wychowawcze i społeczno-kulturowe kompetencje współczesnych nauczycieli. Łódź: theQ studio.
29. Schindler, A. (2004). Czym jest animacja społeczno-kulturalna? W: K. Hrycyk (red.). Konteksty animacji społeczno-kulturalnej. Wrocław: Silesia.
30. Szkudlarek, T. (2019). Pedagogika międzykulturowa. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki.
31. Szołtysek, A. (2009). Kompetencje nauczyciela w zakresie wychowania i profilaktyki. Nauczyciel i szkoła, 1-2.
32. Śliwerski, B. (2012). Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości. Kraków: Impuls.
33. Słowniki i encyklopedia pedagogiczne
34. Wysocka, E. (2012). Relacje nauczyciel-uczeń w dobie postmodernizmu- wyzwania i zagrożenia. Prace Naukowe AJD. Pedagogika, 21.

Literatura uzupełniająca
1. Archer, M. (2013). Człowieczeństwo: Problem sprawstwa. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
2. Bińczycka, J. (2005). Między swobodą a przemocą w wychowaniu. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
3. Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
4. Brezinka, W. (2005). Wychowanie i pedagogika w dobie przemian kulturowych. Podręcznik akademicki. Kraków: Wydawnictwo WAM.
5. Chałas, K. (red.) (2014). Pedagogika szkolna, wczesnoszkolna i przedszkolna. Teoria i praktyka, tom 1: Wokół aktualnych problemów wychowania i nauczania. Lublin: Wydawnictwo KUL.
6. Chałas, K. (red.) (2016). Pedagogika szkolna, wczesnoszkolna i przedszkolna. Teoria i praktyka, tom 2: Wokół aktualnych problemów rozwoju szkoły. Lublin: Wydawnictwo KUL.
7. Czerepaniak-Walczak, M. (2006). Pedagogika emancypacyjna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
8. Gara, J. (2014). Idea interdyscyplinarności i interdyscyplinarna natura wiedzy pedagogicznej. „Forum Pedgogiczne, 1, s. 35-54.
9. Gordon, T. (2014). Wychowanie bez porażek. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
10. Jaworski, M. (2006). Kultura popularna jako źródło inspiracji pedagogicznej i edukacyjnej. W: D. Kubinowski (red.), Kultura współczesna a wychowania człowieka (233-242). Lublin: Oficyna Wydawnicza Verba.
11. Kunowski, S. (1993). Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
12. Milerski, B., Karwowski, M. (2016). Racjonalność procesu kształcenia. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
13. Nowak-Dziemianowicz, M. (2012). Edukacja i wychowanie w dyskursie codzienności. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
14. Opozda, D. (2012). Struktura i treść jednostkowej wiedzy o wychowaniu: Studium pedagogiczne wiedzy rodziców i jej korelatów. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
15. Szymanik, J. (2013). Pedagogika szkolna. Koszalin : Wydawnictwo Gdańskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej.
16. Śliwerski, B. (2015). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
17. Tarnowski, J. (1993). Jak wychowywać?. Warszawa: Wydawnictwa Akademii Teologii Katolickiej.
18. Tyszka, Z. (2003). Rodzina w świecie współczesnym – jej znaczenie dla jednostki i społeczeństwa. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
19.Wiśniewski Cz. (2009). Wychowanie-studia teoriopoznawcze i aksjologiczne. Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.
20. Wrońska, K. (2019) (red.). Dobra edukacji i ich pedagogiczna eksploracja. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
21. Zarzecki L. (2012). Teoretyczne podstawy wychowania. Teoria i praktyka w zarysie. Jelenia Góra: KPSW.

Literatura obowiązkowa:
1. Błasiak, A. (2009). Aksjologiczne aspekty procesu wychowania. Kraków: Ignatianum: jeden wybrany zakres strony spośród s. 131-154, 154-163; 163-177, 177-190.
2. Brzezińska, A. (2003). Dzieci z układu ryzyka. W: A. Brzezińska, S. Jabłoński, M. Marchow (red.), Ukryte piętno. Zagrożenia rozwoju w okresie dzieciństwa. Poznań: Humaniora, s. 11-38.
3. Brzezińska, A., Czub, M., Kaczan, R., Rycielski, P. (2013). Znaczenie edukacji przedszkolnej. W: Biblioteka Entuzjastów Edukacji. Warszawa: IBE, s. 1-4.
4. Gasik, H. Metody rozwiązywania sytuacji konfliktowych w szkole. Warszawa: ORE.
5. Chomczyńska-Rubacha, M. (2019). Szkolne środowisko uczenia się (paragraf: Język i wzorce porozumiewania się w klasie szkolnej). W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, Warszawa: PWN, s. 819-831.
6. Gołębniak, B.D. (2019). Proces kształcenia. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, Warszawa: PWN, s. 866-875.
7. Herudzińska, M.H. (2018). Dzieci cudzoziemskie w polskiej szkole. Portret(y), wyzwania, problemy. Wychowanie w rodzinie, 1, s. 187-209.
8. Jarosz, E, Nowak, A. (2012). Przemoc wobec dziecka w rodzinie – cechy zjawiska oraz standardy i problemy jego ograniczenia. W: E. Jarosz, A. Nowak, Dzieci ofiary przemocy w rodzinie. Raport Rzecznika Praw Dziecka. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka, s. 17-31.
9. Kawula, S. (2009). Kultura pedagogiczna rodziców jako czynnik stymulacji i rozwoju młodego pokolenia. W: S. Kawula, J. Brągiel, A.W. Janke (red.), Pedagogika rodziny: Obszary i panorama problematyki. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 335-357.
10. Kluczyńska, S., Zabłocka-Żytka, L. (2020). Dziecko w sytuacji kryzysowej. Warszawa: ORE, s. 6-13, 20-44 (2 wybrane sytuacje).
11. Korczak, J. (2012). Jak kochać dziecko. Dziecko w rodzinie. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka, dowolne fragmenty (około 10 stron)
12. Komendant-Brodowska, A. (2014). Agresja i przemoc szkolna. Raport o stanie badań. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych, s. 6-20, 40-50.
13. Kupisiewicz, Cz. (2012). Dydaktyka. Kraków: Oficyna Wydawnicza: Impuls, s. 263-278.
14. Mendel, M. (2009). Nauczyciel z uczniem, rodzicami i lokalną społecznością. Koncepcja partnerstwa edukacyjnego. W: D. Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustkowska (red.). Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, s. 185-223.
15. Ostrowska, U. (2006). Aksjologiczne podstawy wychowania, w: Pedagogika. Podstawy nauk o wychowaniu, tom 1, Gdańsk: GWP, s. 391-415.
16. Piorunek, M. (2020). Nauczyciel-wychowawca (nie)wspierający ucznia – o znaczeniu nauczycielskich kompetencji społecznych. Poznań: UAM, s. 39-69.
17. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego (całość dokumentu)
18. Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej (s. 11-18; 31-33, 53-59)
19. Pyżalski, J., Kołodziejczyk, J. (2015). Nauczyciel wobec sytuacji trudnych wychowawczo. W: J. Pyżalski (red.), Wychowawcze i społeczno-kulturowe kompetencje współczesnych nauczycieli. Łódź: theQ studio, s. 77-94.
20. Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.
21. Schindler, A. (2004). Czym jest animacja społeczno-kulturalna? W: K. Hrycyk (red.). Konteksty animacji społeczno-kulturalnej. Wrocław: Silesia, s. 19-36.
22. Słowniki i encyklopedia pedagogiczne.
23. Szkudlarek, T. (2019). Pedagogika międzykulturowa. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, s. 603-624.
24. Śliwerski, B. (2012). Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości. Rozdział 2. Systematyzowanie wiedzy o wychowaniu. Kraków: Impuls, s. 31-42.
25. Tłuściak-Deliowska, A. (2022). Klimat klasy szkolnej jako kategoria pedagogiczna. Studia z Teorii Wychowania, 4 (41). 93-107.

Literatura uzupełniająca
1. Archer, M. (2013). Człowieczeństwo: Problem sprawstwa. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
2. Bińczycka, J. (2005). Między swobodą a przemocą w wychowaniu. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
3. Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
4. Brezinka, W. (2005). Wychowanie i pedagogika w dobie przemian kulturowych. Podręcznik akademicki. Kraków: Wydawnictwo WAM.
5. Chałas, K. (red.) (2014). Pedagogika szkolna, wczesnoszkolna i przedszkolna. Teoria i praktyka, tom 1: Wokół aktualnych problemów wychowania i nauczania. Lublin: Wydawnictwo KUL.
6. Chałas, K. (red.) (2016). Pedagogika szkolna, wczesnoszkolna i przedszkolna. Teoria i praktyka, tom 2: Wokół aktualnych problemów rozwoju szkoły. Lublin: Wydawnictwo KUL.
7. Czerepaniak-Walczak, M. (2006). Pedagogika emancypacyjna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
8. Gara, J. (2014). Idea interdyscyplinarności i interdyscyplinarna natura wiedzy pedagogicznej. „Forum Pedgogiczne, 1, s. 35-54.
9. Gordon, T. (2014). Wychowanie bez porażek. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
10. Jaworski, M. (2006). Kultura popularna jako źródło inspiracji pedagogicznej i edukacyjnej. W: D. Kubinowski (red.), Kultura współczesna a wychowania człowieka (233-242). Lublin: Oficyna Wydawnicza Verba.
11. Kunowski, S. (1993). Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
12. Milerski, B., Karwowski, M. (2016). Racjonalność procesu kształcenia. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
13. Nowak-Dziemianowicz, M. (2012). Edukacja i wychowanie w dyskursie codzienności. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
14. Opozda, D. (2012). Struktura i treść jednostkowej wiedzy o wychowaniu: Studium pedagogiczne wiedzy rodziców i jej korelatów. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
15. Szymanik, J. (2013). Pedagogika szkolna. Koszalin : Wydawnictwo Gdańskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej.
16. Śliwerski, B. (2015). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
17. Tarnowski, J. (1993). Jak wychowywać?. Warszawa: Wydawnictwa Akademii Teologii Katolickiej.
18. Tyszka, Z. (2003). Rodzina w świecie współczesnym – jej znaczenie dla jednostki i społeczeństwa. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
19.Wiśniewski Cz. (2009). Wychowanie-studia teoriopoznawcze i aksjologiczne. Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.
20. Wrońska, K. (2019) (red.). Dobra edukacji i ich pedagogiczna eksploracja. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
21. Zarzecki L. (2012). Teoretyczne podstawy wychowania. Teoria i praktyka w zarysie. Jelenia Góra: KPSW.

Literatura obowiązkowa:
1. Brzezińska, A., Czub, M., Kaczan, R., Rycielski, P. (2013). Znaczenie edukacji przedszkolnej. W: Biblioteka Entuzjastów Edukacji. Warszawa: IBE, s. 1-4.
2. Chomczyńska-Rubacha, M. (2019). Szkolne środowisko uczenia się (paragraf: Język i wzorce porozumiewania się w klasie szkolnej). W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN, s. 819-828.
3. Gasik, H. Metody rozwiązywania sytuacji konfliktowych w szkole. Warszawa: ORE.
4. Gołębniak, B.D. (2019). Proces kształcenia. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, s. 866-875. Warszawa: PWN.
5. Herudzińska, M.H. (2018). Dzieci cudzoziemskie w polskiej szkole. Portret(y), wyzwania, problemy. Wychowanie w rodzinie, 1, s. 187-209.
6. Jarosz, E, Nowak, A. (2012). Przemoc wobec dziecka w rodzinie – cechy zjawiska oraz standardy i problemy jego ograniczenia. W: E. Jarosz, A. Nowak, Dzieci ofiary przemocy w rodzinie. Raport Rzecznika Praw Dziecka. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka, s. 17-31.
7. Kawula, S. (2009). Kultura pedagogiczna rodziców jako czynnik stymulacji i rozwoju młodego pokolenia. W: S. Kawula, J. Brągiel, A.W. Janke (red.), Pedagogika rodziny: Obszary i panorama problematyki. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 335-357.
8. Kluczyńska, S., Zabłocka-Żytka, L. (2020). Dziecko w sytuacji kryzysowej. Warszawa: ORE, s. 6-13, 20-44 (2 wybrane sytuacje).
9. Korczak, J. (2012). Jak kochać dziecko. Dziecko w rodzinie. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka, dowolne fragmenty (około 10 stron).
10. Kupisiewicz, Cz. (2012). Dydaktyka. Kraków: Oficyna Wydawnicza: Impuls, s. 263-278.
11. Komendant-Brodowska, A. (2014). Agresja i przemoc szkolna. Raport o stanie badań. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych, s. 6-20, 40-50.
12. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego (całość dokumentu)
13. Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej (s. 11-18; 31-33, 53-59)
14. Tłuściak-Deliowska, A. (2022). Klimat klasy szkolnej jako kategoria pedagogiczna. Studia z Teorii Wychowania, 4 (41). 93-107.

Literatura uzupełniająca
1. Archer, M. (2013). Człowieczeństwo: Problem sprawstwa. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
2. Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
3. Bińczycka, J. (2005). Między swobodą a przemocą w wychowaniu. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
4. Błasiak, A. (2009). Aksjologiczne aspekty procesu wychowania. Kraków: Ignatianum.
5. Brezinka, W. (2005). Wychowanie i pedagogika w dobie przemian kulturowych. Podręcznik akademicki. Kraków: Wydawnictwo WAM.03).
6. Chałas, K. (red.) (2014). Pedagogika szkolna, wczesnoszkolna i przedszkolna. Teoria i praktyka, tom 1: Wokół aktualnych problemów wychowania i nauczania. Lublin: Wydawnictwo KUL.
7. Czerepaniak-Walczak, M. (2006). Pedagogika emancypacyjna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
8. Gara, J. (2014). Idea interdyscyplinarności i interdyscyplinarna natura wiedzy pedagogicznej. „Forum Pedgogiczne, 1, s. 35-54.
9. Gordon, T. (2014). Wychowanie bez porażek. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
10. Hejnicka-Bezwińska, T. (2008). Pedagogika ogólna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
11. Jaworski, M. (2006). Kultura popularna jako źródło inspiracji pedagogicznej i edukacyjnej. W: D. Kubinowski (red.), Kultura współczesna a wychowania człowieka (233-242). Lublin: Oficyna Wydawnicza Verba.
12. Kron, F.W. (2012). Pedagogika. Kluczowe zagadnienia. Podręcznik akademicki. Sopot. GWP.
13. Kubiak-Szymborska, E. (2013). W czym wyraża się pluralizm teoretycznej wiedzy o wychowaniu. W: E. Kubiak-Szymborska, D. Zając. Wychowanie w kręgu pytań. Bydgoszcz: Wydawnictwo Edukacyjnej Wers.
14. Kunowski, S. (1993). Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
15. Kwieciński, Z (2019). Edukacja w galaktyce znaczeń. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN.
16. Łobocki, M. (2006). Teoria wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
17. Mendel, M. (2009). Nauczyciel z uczniem, rodzicami i lokalną społecznością. Koncepcja partnerstwa edukacyjnego. W: D. Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustkowska (red.). Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne
18. Melosik, Z. (2015). Kultura popularna, pedagogika i młodzież. W: J. Pyżalski (red.), Wychowawcze i społeczno-kulturowe kompetencje współczesnych nauczycieli. Łódź:theQ studio.
19. Milerski, B., Karwowski, M. (2016). Racjonalność procesu kształcenia. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
20. Nowak, M. (2008). Teorie i koncepcje wychowania. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe i Profesjonalne.
21. Nowak-Dziemianowicz, M. (2012). Edukacja i wychowanie w dyskursie codzienności. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
22. Opozda, D. (2012). Struktura i treść jednostkowej wiedzy o wychowaniu: Studium pedagogiczne wiedzy rodziców i jej korelatów. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
23. Ostrowska, U. (2006). Aksjologiczne podstawy wychowania, w: Pedagogika. Podstawy nauk o wychowaniu, tom 1, Gdańsk: GWP
24. Szymanik, J. (2013). Pedagogika szkolna. Koszalin : Wydawnictwo Gdańskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej.
25. Śliwerski, B. (2015). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
26. Tarnowski, J. (1993). Jak wychowywać?. Warszawa: Wydawnictwa Akademii Teologii Katolickiej.
27. Tyszka, Z. (2003). Rodzina w świecie współczesnym – jej znaczenie dla jednostki i społeczeństwa. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
28. Wiśniewski Cz. (2009). Wychowanie-studia teoriopoznawcze i aksjologiczne. Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.
29. Wrońska, K. (2019) (red.). Dobra edukacji i ich pedagogiczna eksploracja. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
30. Zarzecki L. (2012). Teoretyczne podstawy wychowania. Teoria i praktyka w zarysie. Jelenia Góra: KPSW.

Literatura obowiązkowa:
1. Błasiak, A. (2009). Aksjologiczne aspekty procesu wychowania. Kraków: Ignatianum: jeden wybrany zakres strony spośród s. 131-154, 154-163; 163-177, 177-190.
2. Błasiak, A. (2019). Kultura pedagogiczna rodziców jako wewnątrzrodzinny determinant jakości wychowania najmłodszego pokolenia. Studia Pedagogica Ignatiana, 2/22, s. 83-101.
3. Brzezińska, A. (2003). Dzieci z układu ryzyka. W: A. Brzezińska, S. Jabłoński, M. Marchow (red.), Ukryte piętno. Zagrożenia rozwoju w okresie dzieciństwa. Poznań: Humaniora, s. 11-38.
4. Brzezińska, A., Czub, M., Kaczan, R., Rycielski, P. (2013). Znaczenie edukacji przedszkolnej. W: Biblioteka Entuzjastów Edukacji. Warszawa: IBE, s. 1-4.
5. Gasik, H. Metody rozwiązywania sytuacji konfliktowych w szkole. Warszawa: ORE.
6. Chomczyńska-Rubacha, M. (2019). Szkolne środowisko uczenia się (paragraf: Język i wzorce porozumiewania się w klasie szkolnej). W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, Warszawa: PWN, s. 819-831.
7. Gołębniak, B.D. (2019). Proces kształcenia. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, Warszawa: PWN, s. 866-875.
8. Guziuk-Tkacz, M.(2022). Badania diagnostyczne w pedagogice i psychopedagogice. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit s. 113-119, 124-131.
9. Herudzińska, M.H. (2018). Dzieci cudzoziemskie w polskiej szkole. Portret(y), wyzwania, problemy. Wychowanie w rodzinie, 1, s. 187-209.
10. Jarosz, E, Nowak, A. (2012). Przemoc wobec dziecka w rodzinie – cechy zjawiska oraz standardy i problemy jego ograniczenia. W: E. Jarosz, A. Nowak, Dzieci ofiary przemocy w rodzinie. Raport Rzecznika Praw Dziecka. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka, s. 17-31.
11. Kluczyńska, S., Zabłocka-Żytka, L. (2020). Dziecko w sytuacji kryzysowej. Warszawa: ORE, s. 6-13, 20-44 (2 wybrane sytuacje).
12. Korczak, J. (2012). Jak kochać dziecko. Dziecko w rodzinie. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka, dowolne fragmenty (około 10 stron)
13. Komendant-Brodowska, A. (2014). Agresja i przemoc szkolna. Raport o stanie badań. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych, s. 6-20, 40-50.
14. Kupisiewicz, Cz. (2012). Dydaktyka. Kraków: Oficyna Wydawnicza: Impuls, s. 263-278.
15. Ostrowska, U. (2006). Aksjologiczne podstawy wychowania, w: Pedagogika. Podstawy nauk o wychowaniu, tom 1, Gdańsk: GWP, s. 391-415.
16. Piorunek, M. (2020). Nauczyciel-wychowawca (nie)wspierający ucznia – o znaczeniu nauczycielskich kompetencji społecznych. Poznań: UAM, s. 39-69.
17. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego (całość dokumentu)
18. Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej (s. 11-18; 31-33, 53-59)
19. Pyżalski, J., Kołodziejczyk, J. (2015). Nauczyciel wobec sytuacji trudnych wychowawczo. W: J. Pyżalski (red.), Wychowawcze i społeczno-kulturowe kompetencje współczesnych nauczycieli. Łódź: theQ studio, s. 77-94.
20. Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.
21. Schindler, A. (2004). Czym jest animacja społeczno-kulturalna? W: K. Hrycyk (red.). Konteksty animacji społeczno-kulturalnej. Wrocław: Silesia, s. 19-36.
22.Skałbania, B. (2013). Diagnostyka pedagogiczna. Wybrane obszary badawcze i rozwiązania praktyczne. Kraków: Impuls, s. 15-28, 56-63.
23. Słowniki i encyklopedia pedagogiczne.
24. Szkudlarek, T. (2019). Pedagogika międzykulturowa. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, s. 603-624.
25. Śliwerski, B. (2012). Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości. Rozdział 2. Systematyzowanie wiedzy o wychowaniu. Kraków: Impuls, s. 31-42.
26. Tłuściak-Deliowska, A. (2022). Klimat klasy szkolnej jako kategoria pedagogiczna. Studia z Teorii Wychowania, 4 (41). 93-107.

Literatura uzupełniająca
1. Archer, M. (2013). Człowieczeństwo: Problem sprawstwa. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
2. Bińczycka, J. (2005). Między swobodą a przemocą w wychowaniu. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
3. Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
4. Brezinka, W. (2005). Wychowanie i pedagogika w dobie przemian kulturowych. Podręcznik akademicki. Kraków: Wydawnictwo WAM.
5. Chałas, K. (red.) (2014). Pedagogika szkolna, wczesnoszkolna i przedszkolna. Teoria i praktyka, tom 1: Wokół aktualnych problemów wychowania i nauczania. Lublin: Wydawnictwo KUL.
6. Chałas, K. (red.) (2016). Pedagogika szkolna, wczesnoszkolna i przedszkolna. Teoria i praktyka, tom 2: Wokół aktualnych problemów rozwoju szkoły. Lublin: Wydawnictwo KUL.
7. Czerepaniak-Walczak, M. (2006). Pedagogika emancypacyjna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
8. Gara, J. (2014). Idea interdyscyplinarności i interdyscyplinarna natura wiedzy pedagogicznej. „Forum Pedgogiczne, 1, s. 35-54.
9. Gordon, T. (2014). Wychowanie bez porażek. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
10. Jaworski, M. (2006). Kultura popularna jako źródło inspiracji pedagogicznej i edukacyjnej. W: D. Kubinowski (red.), Kultura współczesna a wychowania człowieka (233-242). Lublin: Oficyna Wydawnicza Verba.
11. Kunowski, S. (1993). Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
12. Milerski, B., Karwowski, M. (2016). Racjonalność procesu kształcenia. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
13. Nowak-Dziemianowicz, M. (2012). Edukacja i wychowanie w dyskursie codzienności. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
14. Opozda, D. (2012). Struktura i treść jednostkowej wiedzy o wychowaniu: Studium pedagogiczne wiedzy rodziców i jej korelatów. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
15. Szymanik, J. (2013). Pedagogika szkolna. Koszalin : Wydawnictwo Gdańskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej.
16. Śliwerski, B. (2015). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
17. Tarnowski, J. (1993). Jak wychowywać?. Warszawa: Wydawnictwa Akademii Teologii Katolickiej.
18. Tyszka, Z. (2003). Rodzina w świecie współczesnym – jej znaczenie dla jednostki i społeczeństwa. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
19.Wiśniewski Cz. (2009). Wychowanie-studia teoriopoznawcze i aksjologiczne. Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.
20. Wrońska, K. (2019) (red.). Dobra edukacji i ich pedagogiczna eksploracja. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
21. Zarzecki L. (2012). Teoretyczne podstawy wychowania. Teoria i praktyka w zarysie. Jelenia Góra: KPSW.

• Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Bińczycka, J. (2005). Między swobodą a przemocą w wychowaniu. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Brzezińska, A., Czub, M., Kaczan, R., Rycielski, P. (2013). Znaczenie edukacji przedszkolnej. W: Biblioteka Entuzjastów Edukacji. Warszawa: IBE, s. 1-4.
• Chałas, K. (red.) (2014). Pedagogika szkolna, wczesnoszkolna i przedszkolna. Teoria i praktyka, tom 1: Wokół aktualnych problemów wychowania i nauczania. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Chomczyńska-Rubacha, M. (2019). Szkolne środowisko uczenia się (paragraf: Język i wzorce porozumiewania się w klasie szkolnej). W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN, s. 819-828.
• Gasik, H. Metody rozwiązywania sytuacji konfliktowych w szkole. Warszawa: ORE.
• Gołębniak, B.D. (2019). Proces kształcenia. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, s. 866-875. Warszawa: PWN.
• Hejnicka-Bezwińska, T. (2008). Pedagogika ogólna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Herudzińska, M.H. (2018). Dzieci cudzoziemskie w polskiej szkole. Portret(y), wyzwania, problemy. Wychowanie w rodzinie, 1, s. 187-209.
• Jarosz, E, Nowak, A. (2012). Przemoc wobec dziecka w rodzinie – cechy zjawiska oraz standardy i problemy jego ograniczenia. W: E. Jarosz, A. Nowak, Dzieci ofiary przemocy w rodzinie. Raport Rzecznika Praw Dziecka. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka, s. 17-31.
• Kawula, S. (2009). Kultura pedagogiczna rodziców jako czynnik stymulacji i rozwoju młodego pokolenia. W: S. Kawula, J. Brągiel, A.W. Janke (red.), Pedagogika rodziny: Obszary i panorama problematyki. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 335-357.
• Kluczyńska, S., Zabłocka-Żytka, L. (2020). Dziecko w sytuacji kryzysowej. Warszawa: ORE, s. 6-13, 20-44 (2 wybrane sytuacje).
• Komendant-Brodowska, A. (2014). Agresja i przemoc szkolna. Raport o stanie badań. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
• Korczak, J. (2012). Jak kochać dziecko. Dziecko w rodzinie. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka, dowolne fragmenty.
• Kunowski, S. (1993). Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
• Kupisiewicz, Cz. (2012). Dydaktyka. Kraków: Oficyna Wydawnicza: Impuls, s. 263-278.
• Kwieciński, Z (2019). Edukacja w galaktyce znaczeń. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN.
• Łobocki, M. (2006). Teoria wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Nowak, M. (2008). Teorie i koncepcje wychowania. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe i Profesjonalne.
• Nowak-Dziemianowicz, M. (2012). Edukacja i wychowanie w dyskursie codzienności. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Ostrowska, U. (2006). Aksjologiczne podstawy wychowania, w: Pedagogika. Podstawy nauk o wychowaniu, tom 1, Gdańsk: GWP
• Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej.
• Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego.
• Śliwerski, B. (2015). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Tarnowski, J. (1993). Jak wychowywać?. Warszawa: Wydawnictwa Akademii Teologii Katolickiej.
• Tłuściak-Deliowska, A. (2022). Klimat klasy szkolnej jako kategoria pedagogiczna. Studia z Teorii Wychowania, 4 (41). 93-107.
• Tyszka, Z. (2003). Rodzina w świecie współczesnym – jej znaczenie dla jednostki i społeczeństwa. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Zarzecki L. (2012). Teoretyczne podstawy wychowania. Teoria i praktyka w zarysie. Jelenia Góra: KPSW.

Metody kształcenia:
- wykład,
- dyskusja,
- metody aktywizujące.

Nakład pracy studenta:
Godziny kontaktowe (wykłady, ćwiczenia) - 27
Przygotowanie do zajęć, lektury - 30
Przygotowanie do egzaminu - 30
Przygotowanie pracy zaliczeniowej - 15
Sumaryczna liczba punktów ECTS: 4

Metody kształcenia: wykład problemowy, metoda problemowa, dyskusja, burza mózgów, realizacja zadań indywidualnych i zespołowych, analiza przypadków.

Nakład pracy studenta (z zachowaniem założenia, że 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom aktywności)
liczba godzin kontaktowych: 45,
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć (lektura tekstów): 25
liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie się do egzaminu: 25
liczba godzin przeznaczonych na realizację zadań do portfolio: 10
liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie prezentacji: 5
sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 110

W związku z Zarządzeniem Rektor nr 303/2022 dokonane zostały następujące zmiany w zakresie weryfikacji efektów uczenia się:
1. zmiana formy oddania portfolio z elektronicznej/papierowej (w zależności od wyboru studenta) na elektroniczną;
2. zmiana formy egzaminu z pisemnej stacjonarnej na pisemną zdalną (z zastosowaniem aplikacji Microsoft Forms). Terminy egzaminów nie uległy zmianie (28.01.2022, godz. 15.20-termin zerowy, 1.02.2022, godz: 10.00- I termin, 14.02.2022, godz. 10.00-termin w sesji poprawkowej.

Metody kształcenia: wykład problemowy, metoda problemowa, dyskusja, burza mózgów, realizacja zadań indywidualnych i zespołowych, analiza przypadków.

Nakład pracy studenta (z zachowaniem założenia, że 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom aktywności)
liczba godzin kontaktowych: 45,
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć (lektura tekstów): 25
liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie się do egzaminu: 25
liczba godzin przeznaczonych na realizację zadań do portfolio: 20
liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie prezentacji: 5
sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 120

Metody kształcenia: wykład problemowy konwersatoryjny, metoda problemowa, dyskusja, burza mózgów, realizacja zadań indywidualnych i zespołowych, analiza przypadków.

Nakład pracy studenta (z zachowaniem założenia, że 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom aktywności)
liczba godzin kontaktowych: 27
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć (lektura tekstów): 30
liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie się do egzaminu: 30
liczba godzin przeznaczonych na realizację zadań do portfolio: 25
sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 112

Metody kształcenia: wykład problemowy, metoda problemowa, dyskusja, burza mózgów, realizacja zadań indywidualnych i zespołowych, analiza przypadków.

Nakład pracy studenta (z zachowaniem założenia, że 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom aktywności)
liczba godzin kontaktowych: 45,
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć (lektura tekstów): 25
liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie się do egzaminu: 25
liczba godzin przeznaczonych na realizację zadań do portfolio i ich konsultowanie z prowadzącą: 20
liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie prezentacji i jej konsultowanie z prowadzącą: 5
sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 120, co odpowiada 4 punktom ECTS

Metody kształcenia: wykład problemowy konwersatoryjny, metoda problemowa, dyskusja, burza mózgów, realizacja zadań indywidualnych i zespołowych, analiza przypadków.

Nakład pracy studenta (z zachowaniem założenia, że 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom aktywności)
liczba godzin kontaktowych: 27
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć (lektura tekstów): 25
liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie się do egzaminu: 30
liczba godzin przeznaczonych na realizację zadań do portfolio i i ich konsultację z prowadzącą: 35
sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 117, co odpowiada 4 punktom ECTS.

Metody kształcenia: wykład problemowy, metoda problemowa, dyskusja, burza mózgów, realizacja zadań indywidualnych i zespołowych, analiza przypadków.

Nakład pracy studenta (z zachowaniem założenia, że 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom aktywności)
liczba godzin kontaktowych: 45,
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć (lektura tekstów): 25
liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie się do egzaminu: 25
liczba godzin przeznaczonych na realizację zadań do portfolio i ich konsultowanie z prowadzącą: 20
liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie prezentacji i jej konsultowanie z prowadzącą: 5
sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 120, co odpowiada 4 punktom ECTS

Metody kształcenia: wykład problemowy konwersatoryjny, metoda problemowa, dyskusja, burza mózgów, realizacja zadań indywidualnych oraz zespołowych, analiza przypadków.
Nakład pracy studenta (1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom aktywności)
liczba godzin kontaktowych: 27
liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć (lektura tekstów): 25
liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie się do egzaminu: 30
liczba godzin przeznaczonych na realizację zadań do portfolio i ich konsultację z prowadzącą: 35
sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 117, co odpowiada 4 punktom ECTS.