Prowadzony w cyklach: 2021L, 2021Ln, 2022L, 2022Ln, 2023L, 2023Ln, 2024L, 2024Ln

Punkty ECTS: brak danych

Język: polski

Organizowany przez: Instytut Wspomagania Rozwoju Człowieka i Edukacji (dla: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej)

Dydaktyka z ewaluacją wyników kształcenia LO-3F-DEW

TREŚCI PROGRAMOWE
Dydaktyka jako subdyscyplina pedagogiki. Przedmiot i zadania współczesnej dydaktyki. Dydaktyka ogólna a dydaktyki szczegółowe. Klasa szkolna jako środowisko edukacyjne. Style kierowania klasą. Ład i dyscyplina. Procesy społeczne w klasie; integracja klasy szkolnej. Tworzenie środowiska sprzyjającego postępom w nauce. Nauczanie w klasie zróżnicowanej pod względem poznawczym, kulturowym, statusu społecznego lub materialnego. Cele kształcenia – źródła, sposoby formułowania i rodzaje. Zasady dydaktyki. Metody nauczania. Treści nauczania. Organizacja procesu kształcenia i pracy uczniów. Lekcja (jednostka dydaktyczna) i jej budowa. Modele lekcji. Sztuka prowadzenia lekcji. Style i techniki pracy z uczniami. Interakcje w klasie. Środki dydaktyczne. Projektowanie działań edukacyjnych dostosowanych do potrzeb i możliwości ucznia, w szczególności do możliwości psychofizycznych oraz tempa uczenia się ucznia. Autonomia dydaktyczna nauczyciela. Diagnoza, kontrola i ocena wyników kształcenia. Ocenianie osiągnięć szkolnych uczniów; ocenianie kształtujące, a efektywność nauczania. Wewnątrzszkolny system oceniania. Sprawdziany i egzaminy zewnętrzne. Ocena efektywności dydaktycznej nauczyciela i jakości pracy szkoły. Edukacyjna wartość dodana.

W cyklu 2021L:

Treści wykładów
1. Miejsce pedagogiki ze szczególnym uwzględnieniem dydaktyki ogólnej w ramach nauk społecznych (humanistycznych), a zwłaszcza w odniesieniu do psychologii i socjologii.
2. Johann Friedrich Herbart jako „ojciec założyciel” dydaktyki ogólnej pojmowanej nie jako sztuka, lecz nauka; kontynuacja – szkoła herbartystów.
3. Reakcja na herbartyzm czyli progresywizm w pedagogice amerykańskiej, pedagogika reformy w krajach niemieckojęzycznych, ruch nowego wychowania (nowej szkoły) w krajach frankofońskich i w Polsce.
4. Współczesne koncepcje nauczania i kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem nauczania problemowego i zespołowego oraz metody projektów, a także tzw. alternatywnych form, metod i środków kształcenia.
5. Teoria kształcenia wielostronnego Wincentego Okonia i jej implikacje dla współczesnej szkoły.

Ćwiczenia:
1. Cele i treści kształcenia.
2. Metody nauczania i uczenia się.
3. Środki dydaktyczne.
4. Formy organizacji kształcenia.
5. Zasady dydaktyczne.
6. Projektowanie zajęć.
7. Ewaluacja wyników kształcenia: ocenianie sumujące, ocenianie opisowe, ocenianie kształtujące.
8. Dylematy i błędy oceniania.

W cyklu 2021Ln:

Treści wykładów:
1. Miejsce pedagogiki ze szczególnym uwzględnieniem dydaktyki ogólnej w ramach nauk społecznych (humanistycznych), a zwłaszcza w odniesieniu do psychologii i socjologii
2. Johann Friedrich Herbart jako „ojciec założyciel” dydaktyki ogólnej pojmowanej nie jako sztuka, lecz nauka; kontynuacja – szkoła herbartystów
3. Reakcja na herbartyzm czyli progresywizm w pedagogice amerykańskiej, pedagogika reformy w krajach niemieckojęzycznych, ruch nowego wychowania (nowej szkoły) w krajach frankofońskich i w Polsce
4. Współczesne koncepcje nauczania i kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem nauczania problemowego i zespołowego oraz metody projektów, a także tzw. alternatywnych form, metod i środków kształcenia
5. Teoria kształcenia wielostronnego Wincentego Okonia i jej implikacje dla współczesnej szkoły.

Treści ćwiczeń:
1. Cele i treści kształcenia.
2. Metody nauczania i uczenia się.
3. Środki dydaktyczne.
4. Formy organizacji kształcenia.
5. Zasady dydaktyczne.
6. Projektowanie zajęć.
7. Ewaluacja wyników kształcenia: ocenianie sumujące, ocenianie opisowe, ocenianie kształtujące. Dylematy i błędy oceniania.

W cyklu 2022L:

Ćwiczenia:
1. Cele i treści kształcenia.
2. Metody nauczania i uczenia się.
3. Środki dydaktyczne.
4. Formy organizacji kształcenia.
5. Zasady skutecznej edukacji.
6. Projektowanie zajęć.
7. Ewaluacja wyników kształcenia.
8. Dylematy i błędy oceniania.

W cyklu 2022Ln:

Treści ćwiczeń:
1. Cele kształcenia.
2. Projektowanie zadań dydaktycznych.
3. Metody kształcenia.
4. Środki dydaktyczne.
5. Formy organizacji kształcenia.
6. Zasady nauczania.
7. Projektowanie zajęć.
8. Ewaluacja wyników kształcenia. Dylematy i błędy oceniania.

W cyklu 2023L:

WYKŁADY
TREŚCI PROGRAMOWE
1. Dydaktyka ogólna jako subdyscyplina pedagogiczna. Dydaktyka ogólna a dydaktyki szczegółowe. Podstawowe pojęcia dydaktyczne.
2. Założenia współczesnej dydaktyki. Modele współczesnej szkoły.
3. Klasa szkolna jako środowisko edukacyjne. Style kierowania klasą.
4. Proces kształcenia i jego uwarunkowania. Koncepcja wielostronnego nauczania W. Okonia.
5. Nauczanie w klasie zróżnicowanej w zakresie możliwości edukacyjnych. Praca z uczniem zdolnym oraz ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
6.Planowanie pracy dydaktycznej. Ewaluacja osiągnięć uczniów: sprawdzanie i ocenianie osiągnięć szkolnych. Dylematy i błędy oceniania.

ĆWICZENIA
TREŚCI PROGRAMOWE
1. Cele i treści kształcenia.
2. Metody kształcenia.
3. Formy organizacyjne kształcenia.
4. Zasady kształcenia.
5. Środki dydaktyczne.
6. Projektowanie zajęć (konspekt).
7. Ewaluacja wyników kształcenia.

W cyklu 2023Ln:

Treść wykładów:

1. Dydaktyka jako praktyka kulturowa i dyscyplina naukowa. Zadania dydaktyki współczesnej. Elementy struktury systemu dydaktyczno-wychowawczego (proces kształcenia, cele i treści kształcenia, metody nauczania i uczenia się, środki dydaktyczne, formy organizacyjne kształcenia i wychowania)

2. Paradygmaty dydaktyki współczesnej. Charakterystyka wybranych modeli dydaktyki (dydaktyka normatywna, dydaktyka humanistyczna, dydaktyka konstruktywistyczna, dydaktyka krytyczna)

3. Problem ładu i dyscypliny w klasie. Indywidualizacja kształcenia: sposoby indywidualizowania; ryzyko etykietowania; ukryta pedagogia

4. Ewaluacja i ocenianie szkolne: pojęcie, rodzaje. Błędy i dylematy oceniania

Treść ćwiczeń:

1. Edukacja skuteczna, czyli jaka? Wybrane zasady efektywnej edukacji

2. Cele kształcenia: formułowanie celów ogólnych i ich operacjonalizowanie

3. Metody kształcenia i środki dydaktyczne

4. Projektowanie zadań dydaktycznych: modele, implementacja

5. Formy organizacyjne kształcenia

6. Projektowanie zajęć (konspekt)

7. Ocena i ocenianie wyników kształcenia. Etyka oceniania

Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ

Cel 4: Zapewnić wszystkim edukację wysokiej jakości oraz promować uczenie się przez całe życie

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2022Ln:

W cyklu 2023L:

W cyklu 2021Ln:

W cyklu 2023Ln:

W cyklu 2024Ln:

W cyklu 2021L:

Aleksandra Tłuściak-Deliowska

W cyklu 2022L:

Urszula Dernowska

Efekty kształcenia

Wiedza
Zna i rozumie usytuowanie dydaktyki w zakresie pedagogiki, a także przedmiot i zadania współczesnej dydaktyki oraz relację dydaktyki ogólnej do dydaktyk szczegółowych.
Zna i rozumie zagadnienie klasy szkolnej jako środowiska edukacyjnego: style kierowania klasą, problem ładu i dyscypliny, procesy społeczne w klasie, integrację klasy szkolnej, tworzenie środowiska sprzyjającego postępom w nauce oraz sposób nauczania w klasie zróżnicowanej pod względem poznawczym, kulturowym, statusu społecznego lub materialnego.
Zna i rozumie współczesne koncepcje nauczania i cele kształcenia – źródła, sposoby ich formułowania oraz ich rodzaje; zasady dydaktyki, metody nauczania, treści nauczania i organizację procesu kształcenia oraz pracy uczniów.
Zna i rozumie zagadnienie lekcji jako jednostki dydaktycznej oraz jej budowę, modele lekcji i sztukę prowadzenia lekcji, a także style i techniki pracy z uczniami; interakcje w klasie; środki dydaktyczne.
Zna i rozumie konieczność projektowania działań edukacyjnych dostosowanych do potrzeb i możliwości ucznia, w szczególności możliwości psychofizycznych oraz tempa uczenia się, a także potrzebę wyrównywania szans edukacyjnych, znaczenie odkrywania oraz rozwijania predyspozycji i uzdolnień oraz zagadnienia związane z przygotowaniem uczniów do udziału w konkursach i olimpiadach przedmiotowych; autonomię dydaktyczną nauczyciela.
Zna i rozumie sposoby i znaczenie oceniania osiągnięć szkolnych uczniów: ocenianie kształtujące w kontekście efektywności nauczania, wewnątrzszkolny system oceniania, rodzaje i sposoby przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów zewnętrznych; tematykę oceny efektywności dydaktycznej nauczyciela i jakości działalności szkoły oraz edukacyjną wartość dodaną.
Rozumie i wyjaśnia pojęcia: nauczanie, uczenie się, kształcenie, cele i wyniki kształcenia, metody kształcenia, treść kształcenia, proces kształcenia, zasady dydaktyczne, style nauczania, systemy dydaktyczne; program ukryty szkoły.
Zna sposoby i znaczenie oceniania osiągnięć szkolnych uczniów, wewnątrzszkolny system oceniania, rodzaje i sposoby egzaminów zewnętrznych, zagadnienia związane z przygotowaniem ucznia do udziału w konkursach i olimpiadach przedmiotowych.
Rozumie i opisuje filozoficzne przesłanki leżące u podstaw orientacji dydaktycznych oraz charakteryzuje te orientacje.
Opisuje sposób i zakres wykorzystywania przez dydaktykę dorobku innych nauk (psychologia, socjologia, filozofia).
Ma uporządkowaną wiedzę na temat struktury nadzoru pedagogicznego w polskim systemie oświaty. Opisuje ustawowo określone obszary ewaluacji działalności edukacyjnej.
Charakteryzuje zagadnienie lekcji, zna modele lekcji, style i techniki pracy z uczniami, środki dydaktyczne.

Umiejętności
Potrafi zidentyfikować potrzeby dostosowania metod pracy do klasy zróżnicowanej pod względem poznawczym, kulturowym, statusu społecznego lub materialnego.
Potrafi zaprojektować działania służące integracji klasy szkolnej.
Potrafi dobierać metody nauczania do nauczanych treści i zorganizować pracę uczniów.
Potrafi wybrać model lekcji i zaprojektować jej strukturę.
Potrafi zaplanować pracę ze zdolnym uczniem przygotowującą go do udziału w konkursie przedmiotowym.
Potrafi dokonać oceny pracy ucznia i zaprezentować ją w formie oceny kształtującej.
Konstruuje prosty konspekt zajęć.
Trafnie dobiera metody, formy, środki i treści dydaktyczne do założonych celów dydaktycznych – potrafi dostosować metody i formy pracy do klasy zróżnicowanej pod względem poznawczym, kulturowym, statusu społecznego lub materialnego.
Potrafi zaprojektować wewnętrzne badanie ewaluacyjne, dokonać oceny pracy ucznia.

Kompetencje społeczne
Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności dydaktycznych, związanych z planowaniem zajęć.
Poddaje krytycznej analizie problemy związane z edukacją we współczesnym świecie, działa na rzecz poprawy pracy placówki oświatowej, w poczuciu odpowiedzialności za dobro uczniów.
Jest gotów do twórczego poszukiwania najlepszych rozwiązań dydaktycznych.

Literatura

W cyklu 2021L:

1. Obowiązkowa:
Czesław Kupisiewicz, Podstawy dydaktyki ogólnej.
Wincenty Okoń, Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej
Mirosław S. Szymański, O metodzie projektów. Z historii, teorii i praktyki pewnej metody kształcenia

2. Uzupełniająca
Edouard Claparede, Szkoła na miarę
John Dewey, Szkoła a społeczeństwo
Johann Friedrich Herbart, Pedagogika ogólna wywiedziona z celu wychowania
Ivan Illich, Odszkolnić społeczeństwo
Ellen Key, Stulecie dziecka
Mirosław S. Szymański, Niemiecka pedagogika reformy 1890 – 1933.

W cyklu 2021Ln:

1. Obowiązkowa:
Czesław Kupisiewicz (doktor honoriscausa APS-u), Podstawy dydaktyki ogólnej.
Wincenty Okoń, Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej
Mirosław S. Szymański, O metodzie projektów. Z historii, teorii i praktyki pewnej metody kształcenia

W cyklu 2022L:

2. Uzupełniająca:
John Dewey, Szkoła a społeczeństwo
Johann Friedrich Herbart, Pedagogika ogólna wywiedziona z celu wychowania
Ivan Illich, Odszkolnić społeczeństwo
Ellen Key, Stulecie dziecka
Mirosław S. Szymański, Niemiecka pedagogika reformy 1890 – 1933.

W cyklu 2022Ln:

2. Uzupełniająca
John Dewey, Szkoła a społeczeństwo
Johann Friedrich Herbart, Pedagogika ogólna wywiedziona z celu wychowania
Ivan Illich, Odszkolnić społeczeństwo
Ellen Key, Stulecie dziecka
Mirosław S. Szymański, Niemiecka pedagogika reformy 1890 – 1933.

W cyklu 2023L:

LITERATURA PODSTAWOWA
Davis, R.H. i in. (1983). Konstruowanie systemu kształcenia. Warszawa: PWN.
Kruszewski, K. (2004). Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela. Warszawa: PWN.
Kupisiewicz, Cz. (2012). Dydaktyka. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Okoń, W. (2016). Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak
Niemierko, B. (2021). Diagnostyka edukacyjna. Wydanie rozszerzone. Warszawa: PWN.
Petty, G. (2010). Nowoczesne nauczanie. Praktyczne wskazówki i techniki dla nauczycieli, wykładowców i szkoleniowców. Sopot: GWP.
Sterna, D. (2018). Uczę się uczyć. Ocenianie kształtujące w praktyce. Warszawa: CEO.
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
Arends, R.I. (1994). Uczymy się nauczać. Warszawa: WSiP.
Dix, P. (2013). Jak modelować zachowania uczniów i zarządzać klasą. Warszawa: PWN.
Janowski, A. (2002). Pedagogika praktyczna. Warszawa: Wydawnictwo Fraszka Edukacyjna.
Konarzewski, K. (2004). Sztuka nauczania. Szkoła. Warszawa: PWN.
Limont, W. (2012). Uczeń zdolny. Jak go rozpoznać i jak z nim pracować? Gdańsk: GWP.
Sterna, D. (2014). Uczę (się) w szkole. Warszawa: CEO (publikacja dostępna jako .pdf)

W cyklu 2023Ln:

D. Klus-Stańska, Paradygmaty dydaktyki. Myśleć teoria o praktyce.

K. Kruszewski, Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela.

W. Okoń, Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej.

D. Sterna, Uczę się uczyć. Ocenianie kształtujące w praktyce.

Uwagi

W cyklu 2021L:

Metody kształcenia:
- wykład
- rozmowa kierowana
- gry dydaktyczne
- metody oparte na działaniu praktycznym

Liczba godzin kontaktowych: 45h
Praca samodzielna: 10h
Przygotowanie się do egzaminu/zaliczenia: 5h

W cyklu 2021Ln:

Metody kształcenia:
- wykład
- rozmowa kierowana
- gry dydaktyczne
- metody oparte na działaniu praktycznym

Liczba godzin kontaktowych: 45h
Praca samodzielna: 10h
Przygotowanie się do egzaminu/zaliczenia: 5h

W cyklu 2022L:

Metody kształcenia:
- wykład
- rozmowa kierowana
- metoda stacji uczenia się
- metody oparte na działaniu praktycznym

Liczba godzin kontaktowych: 45h
Praca samodzielna: 10h
Przygotowanie się do egzaminu/zaliczenia: 5h

W cyklu 2022Ln:

Metody kształcenia:
- wykład
- rozmowa kierowana
- metoda stacji uczenia się
- metody oparte na działaniu praktycznym

Liczba godzin kontaktowych: 45h
Praca samodzielna: 10h
Przygotowanie się do egzaminu/zaliczenia: 5h

W cyklu 2023L:

Metody kształcenia:
- wykład
- dyskusja
- metody oparte na działaniu praktycznym
Nakład pracy studenta:
Liczba godzin kontaktowych: 45h
Przygotowanie się do egzaminu/zaliczenia: 15h
Liczba punktów ECTS: 2

W cyklu 2023Ln:

Metody kształcenia:

- wykład

- rozmowa kierowana

- dyskusja

- metoda stacji uczenia się

- metody oparte na działaniu praktycznym

Nakład pracy studenta:

Liczba godzin kontaktowych: 45h

Przygotowanie się do egzaminu/zaliczenia: 15h

Liczba punktów ECTS: 2

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu LO-3F-DEW w USOSweb