Elementy psychopatologii i psychologii klinicznej dzieci i młodzieży EP-3S-EPM

TREŚCI PROGRAMOWE:
Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży jako dziedzina teoretyczna i stosowana. Orientacja patogenetyczna i salutogenetyczna w psychologii klinicznej. Pojęcie normy i patologii. Paradygmaty psychologii klinicznej. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych. Wybrane zagadnienia psychopatologii wieku rozwojowego. Metody diagnozy i pomocy psychologicznej. Elementy psychologicznej diagnozy dzieci i młodzieży. Rodzina jako czynnik ochronny zdrowia psychicznego.

W cyklu 2022Z:

1. Wprowadzenie – historia zainteresowania problemami psychicznymi dzieci i młodzieży; charakterystyka i obszar dziedziny; podstawowe pojęcia (zdrowie, zdrowie psychiczne, zaburzenia/problemy psychiczne, norma, jakość życia).
2. Podstawowe paradygmaty psychologii klinicznej ujmujące problemy zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży; przyczyny powstania zaburzeń wieku rozwojowego.
3. Diagnoza w psychologii klinicznej dzieci i młodzieży(proces diagnozy, metody: wywiad, obserwacja, testy; konceptualizacja pacjenta).
4.Fazy rozwoju dziecka z perspektywy psychologii klinicznej (prawidłowy rozwój – zadania rozwojowe – niepokojące objawy – występujace problemy – czynniki ryzyka – czynniki ochronne).
5. Środowisko rodzinne a funkcjonowanie dziecka - czynniki ryzyka i czynniki wspierające prawidłowy rozwój dziecka.
6. Wybrane problemy pomocy dzieciom i młodzieży

1) Stres współczesnych dzieci
2) Dzieciństwo i młodość a cyfryzacja życia
3) Kliniczne problemy dzieci i młodzieży (np.agresja, doświadczanie przemocy, rodzicielstwo nastolatków)
4) Jakość życia dzieci i młodzieży przewlekle chorej
5) Wybrane zagadnienia psychopatologii wieku rozwojowego: zaburzenia neurorozwojowe, zaburzenia emocjonalne i zaburzenia behawioralne

W cyklu 2023Z:

Specyficzne cechy psychologii klinicznej dzieci i młodzieży jako dziedziny teoretycznej i stosowanej. Działy psychologii klinicznej. Orientacja patogenetyczna i salutogenetyczna w psychologii klinicznej. Pojęcie normy i patologii w psychologii klinicznej. Sposoby odróżniania zachowań normatywnych od patologicznych: kryterium statystyczne, społeczno-kliniczne, rozwojowe i psychiatryczne. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych. Paradygmaty psychologii klinicznej: paradygmat biologiczny, poznawczy, uczenia się, psychoanalityczny, humanistyczny – podstawowe idee, obszary zainteresowań, leczenie. Wybrane zagadnienia psychopatologii wieku rozwojowego. Wprowadzenie w problematykę stresu i radzenia sobie. Pojęcie i modele diagnozy psychologicznej. Podstawy klinicznej diagnozy psychologicznej. Metody pomocy psychologicznej (metody psychologii klinicznej, promocja zdrowia, profilaktyka, poradnictwo, interwencja kryzysowa).

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2022Z:

W cyklu 2024Z:

W cyklu 2021Z:

W cyklu 2023Z:

W cyklu 2020Z:

Efekty kształcenia

Wiedza
Student zna mechanizmy psychologiczne, w tym rozwoju, kreatywności i twórczości człowieka.
Student dysponuje wiedzą na temat psychopatologii i psychologii klinicznej dzieci i młodzieży.
Student projektuje i prowadzi działania diagnostyczne w praktyce pedagogicznej.
Student posiada niezbędną wiedzę o rozpoznawaniu potrzeb dzieci i młodzieży z uwzględnieniem psychopatologii i psychologii klinicznej.

Umiejętności
Student dysponuje podstawowymi umiejętnościami pozwalającymi na zindywidualizowane podejście do dzieci i młodzieży według ich możliwości, potrzeb i zainteresowań oraz odmienności, wynikłych z czynników medycznych i psychologicznych.
Student potrafi moderować funkcjonowanie grupy dzieci i młodzieży z uwzględnieniem czynników medycznych i psychologicznych.
Student potrafi komunikować się ze specjalistami przy pomocy zaawansowanych technik i kanałów informacyjno-komunikacyjnych, czynnie uczestniczyć w debatach dotyczących złożonych zagadnień związanych z przedmiotem, precyzyjnie prezentować własne opinie i stanowiska, wątpliwości i sugestie, dokonywać oceny innych stanowisk.
Student potrafi konstruować projekty badawcze: formułować i testować hipotezy związane z problemami badawczymi, dobierać odpowiednie metody i narzędzia badawcze, opracowywać wyniki badań, formułować wnioski, dokonywać ich twórczej prezentacji.

Kompetencje społeczne
Student posługuje się efektywną komunikacją i normami etycznymi w pracy z dziećmi i młodzieżą, uwzględniając czynniki różniące medycznie i psychologicznie, dbając o szacunek należny każdemu człowiekowi i przestrzeganie praw dziecka.

Kryteria oceniania

Sprawdzian pisemny w formie testu wielokrotnego wyboru, obejmujący materiał realizowany na zajęciach oraz zdobyty samodzielnie zgodnie ze wskazaniami przekazanymi podczas 1-szych zajęć organizacyjnych.

Literatura

Literatura obowiązkowa:
1. Carson R. C., Butcher J. N., Mineka S. (2003). Psychologia zaburzeń. Gdańsk: GWP (wyb. zagad.)
2. Cierpiałkowska, L., Sęk, H. (2016, red.). Psychologia kliniczna. Warszawa: PWN.
3. Czabała Cz., Sęk. H. (2000) Wprowadzenie do psychologii klinicznej. W: J. Strelau (red.). Psychologia, Podręcznik akademicki, T. III, Gdańsk: GWP. (rozdz. 60).
4. Czabała Cz. (2006). Czynniki leczące w psychoterapii. Warszawa: PWN.
5. Janas-Kozik, M., Wolańczyk ,T. (2021). Psychiatria dzieci i młodzieży. Warszawa: PZWL
6. Kendall P. C. (2014). Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. Mechanizmy zaburzeń i techniki terapeutyczne. Gdańsk: GWP (wyb. zagad.).
7. Sęk H. (2005 red.) Psychologia kliniczna. Warszawa: PWN (wyb. zagad.).

Literatura uzupełniająca:
1. Antonovsky A. (1995.) Rozwikłanie tajemnicy zdrowia, Warszawa: Fundacja IPN.
2. Cierpiałkowska L. (2011). Psychopatologia. Warszawa; Wyd. Naukowe "Scholar".
3. DC: 0-3 (2013). Opisy kliniczne dzieci i ich rodzin. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Fundament”.
4. Hammen C. (2004). Depresja. Modele kliniczne i techniki terapeutyczne. Gdańsk: GWP.
5. ICD-11. Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych.
6. Kryteria diagnostyczne z DSM-5. Desk Reference (2015). Wrocław: Edra Urban & Partner.
7. Rachman S. (2005). Zaburzenia lękowe. Modele kliniczne i techniki terapeutyczne. Gdańsk: GWP.
8. Reinecke, M.A., Clark, D.A. (red.). Psychoterapia poznawcza w teorii i praktyce (s. 486–524). Gdańsk, GWP.

W cyklu 2022Z:

Literatura obowiązkowa

Grzegorzewska, I., Cierpiałkowska, L., Borkowska, A. (2020). Psychologia kliniczna dzieci i młodziezy. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN SA.

1. Cierpiałkowska, L., Sęk, H. (red.) 2016). Psychologia kliniczna. Warszawa, PWN
2. DC:0-3R (2005). Klasyfikacja diagnostyczna. Warszawa: Wyd. „Fundament”.
3. ICD-11. Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych.
4. Jerzak, M. (red.) 2016). Zaburzenia psychiczne i rozwojowe u dzieci a rzeczywistość szkolna. Warszawa, PWN
5. Kendall, P. (2014). Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji, Gdańsk:GWP.
6.Komender, J., Jagielska, G., Bryńska, A. (2009). Autyzm i zespół Aspergera, Warszawa:PZWL.
7. Marcelli, D. (2013). Psychopatologia wieku dziecięcego. Wrocław, Elsevier
8. Namysłowska, I. (2007). Psychiatria dzieci i młodzieży. Warszawa, PZWL
9. Pisula, E. (2012). Autyzm. Od badań mózgu do praktyki psychologicznej, Sopot: GWP.
10. Janas-Kozik, M., Wolańczyk ,T. (2021). Psychiatria dzieci i młodzieży. Warszawa: PZWL.
11. Zasępa, E. (2016). Osoba z niepełnosprawnością intelektualną. Procesy poznawcze. Kraków, Oficyna Wyd. Impuls

Literatura uzupełniająca:
1. Attwood, T. (2006). Zespół Aspergera, Warszawa: Wyd. Zysk i S-ka.
2. Biała M. (1994) Teoria zabawy wg. Koncepcji D.W. Winnicotta, Nowiny Psychologiczne 4.
3. Danielewicz, D., Pisula, E. (2011). Rodzice i rodzeństwo wobec trudności w zdrowiu i rozwoju dziecka, Warszawa: Wyd. APS.
4. Frith, U. (2008). Autyzm. Wyjaśnienie tajemnicy. Gdańsk: GWP.
5. Krasowicz-Kupis, G. (2009). Psychologia dysleksji. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN
Hanć, T. (2009). Dzieciństwo i dorastanie z ADHD. Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Kazdin, A.E., Weisz, J.R. (red.) (2006). Psychoterapia dzieci i młodzieży. Metody oparte na dowodach. Kraków, Wydawnictwo UJ.
Kulik, A. (2010). Zmęczenie przewlekłe u nastolatków. Charakterystyka psychologiczna. Lublin, Wydawnictwo KUL
Kołakowski, A. (red.) (2013). Zaburzenia zachowania u dzieci. Teoria i praktyka. Sopot, GWP.
Reinecke, M.A., Clark, D.A. (red.). Psychoterapia poznawcza w teorii i praktyce (s. 486–524). Gdańsk, GWP.

Uwagi

W cyklu 2022Z:

Metody kształcenia: prezentacja mulimedialna, metoda studiów przypadku, filmy szkoleniowe, dyskusja w grupie

Nakład pracy studenta:
godziny kontaktowe - 15 godz.wyk+15ćw.=30
zapoznanie się z literaturą - 40 godz.
przygotowanie prezentacji - 10 godz.

W cyklu 2023Z:

Metody kształcenia: prezentacja mulimedialna, metoda studiów przypadku, filmy szkoleniowe, dyskusja w grupie

Nakład pracy studenta:
godziny kontaktowe - 15 godz.wyk+15ćw.=30
zapoznanie się z literaturą - 40 godz.
przygotowanie prezentacji - 10 godz.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu EP-3S-EPM w USOSweb