Podstawy pedagogiki AP-3F-PPG
TREŚCI PROGRAMOWE:
Pedagogika jako wiedza /nauka o wychowaniu. Integracyjny i interdyscyplinarny charakter pedagogiki. Podstawowe pojęcia pedagogiczne. Wychowanie jako proces sprawczy. Funkcje edukacji w życiu społeczeństw i egzystencji jednostek. Proces wychowania, jego funkcje, struktura, właściwości, dynamika. Kategorie pojęciowe dookreślające proces wychowania: opieka, socjalizacja, inkulturacja, podmiotowość, samorealizacja, samowychowanie. Granice swobody i przymusu w wychowaniu – ramy dyskursu. Tradycyjne i emancypacyjne ujęcie i praktyki wychowania. Wychowanie uprzedmiatawiające. Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka oraz wskazanie jego praw oraz współcześni kontynuatorzy. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze. Główne środowiska wychowawcze. Procesy społeczne w środowisku rodzinnym, szkolnym, rówieśniczym. Praca opiekuńczo wychowawcza w wychowaniu naturalnym i instytucjonalnym. Modele współczesnej szkoły. Ukryte programy szkoły i instytucji edukacyjnych. Przymus i przemoc w środowiskach domu i szkoły. Edukacja wobec współczesnych zagrożeń cywilizacyjno-kulturowych. Zagrożenia dzieci i młodzieży: agresja i przemoc, uzależnienia, wpływy destrukcyjnych podkultur.
W cyklu 2022Z:
Wykład Ćwiczenia: |
W cyklu 2022Zn:
1. Geneza terminu pedagogika oraz jej ówczesne rozumienie i interpretowanie; |
W cyklu 2023Z:
Wykład: Ćwiczenia |
W cyklu 2023Zn:
Wykład: |
W cyklu 2024Z:
Wykład: Ćwiczenia |
W cyklu 2024Zn:
Wykład 1: Ćwiczenia: |
Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2023Zn: | W cyklu 2024Z: | W cyklu 2023Z: | W cyklu 2022Z: | W cyklu 2022Zn: | W cyklu 2024Zn: |
Efekty kształcenia
Wiedza
Student/ka zna i rozumie na poziomie elementarnym genezę głównych pojęć pedagogiki jako dyscypliny naukowej, w tym ich źródła filozoficzne, psychologiczne i socjologiczne, a także ich aspekty i aplikacje. Ma wiedzę wprowadzającą w zakresie wybranych wykładni teoretycznych głównych pojęć pedagogicznych, z uwzględnieniem ich odniesienia do praktyki wychowania.
Zna i rozumie genezę pedagogiki jako nauki, podstawowe kwestie związane ze współczesnym statusem naukowym pedagogiki, sposoby uprawiania pedagogiki jako nauki teoretycznej, stosowanej, normatywnej, a także powiązanie pedagogiki z innymi dyscyplinami. Zna podstawowe subdyscypliny pedagogiki, ich specyfikę merytoryczną oraz tożsamość pedagogiczną.
Zna istotę i funkcje wychowania oraz proces wychowania, jego strukturę, właściwości i dynamikę; rozumie wybrane zależności między wychowaniem a socjalizacją i enkulturacją. Zna i rozumie wybrane antropologiczne i aksjologiczne podstawy wychowania.
Zna i rozumie specyfikę wychowania w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym. Zna znaczenie pozycji szkoły jako instytucji edukacyjnej, funkcje i cele edukacji szkolnej; modele współczesnej szkoły; pojęcie ukrytego programu szkoły.
Umiejętności
Student/ka potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych i pomocowych.
Kompetencje społeczne
Student/ka odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej przyszłej roli zawodowej, uznając wagę wiedzy na temat pedagogiki jako dyscypliny naukowej.
Literatura
W cyklu 2022Z:
1. Bińczycka, J. (2005). Między swobodą a przemocą w wychowaniu. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”. Na wykładzie wskazane zostaną strony w ww. pozycjach do lektury. Literatura uzupełniająca 1. Archer, M. (2013). Człowieczeństwo: Problem sprawstwa. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”. 2. Bernstein, B. (2010). From Pedagogies to Knowledges. W: A. Morais, I. Neves, B. Davies, H. Daniels (red.), Towards a Sociology of Pedagogy: The Contribution of Basil Bernstein to Research (s. 363-368). Nowy Jork: Peter Lang. 3. Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność. Kraków: Wydawnictwo Literackie. 4. Brezinka, W. (2005). Wychowanie i pedagogika w dobie przemian kulturowych. Podręcznik akademicki. Kraków: Wydawnictwo WAM. 5. Bridges, D. (2008). Educationalization: on the Appropriateness of Asking Educational Institutions to Solve Social and Economic Problem. Education Theory, 58 (4), 461-474. 6. Czerepaniak-Walczak, M. (2006). Pedagogika emancypacyjna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. 7. Drucker, P. F. (1999). Społeczeństwo pokapitalistyczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. 8. Gara, J. (2014). Idea interdyscyplinarności i interdyscyplinarna natura wiedzy pedagogicznej. „Forum Pedgogiczne, 1, s. 35-54. 9. Hejnicka-Bezwińska, T. (2015). Praktyka edukacyjna w warunkach zmiany kulturowej. Warszawa: PWN. 10. Key, E. (1904). Stulecie dziecka. https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/key-stulecie-dziecka.html 11. Januszewska, E. (2002). Dojrzewania do wolności w wychowaniu. Rzecz o A.S. Neillu. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej 12. Jaworski, M. (2006). Kultura popularna jako źródło inspiracji pedagogicznej i edukacyjnej. W: D. Kubinowski (red.), Kultura współczesna a wychowania człowieka (233-242). Lublin: Oficyna Wydawnicza Verba. 13. Kubiak-Szymborska, E. (2013). W czym wyraża się pluralizm teoretycznej wiedzy o wychowaniu. W: E. Kubiak-Szymborska, D. Zając. Wychowanie w kręgu pytań. (11-23). Bydgoszcz: Wydawnictwo Edukacyjne Wers. 14. Kunowski, S. (1993). Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie. 15. Majerek, B. (2016). Szkoła w kontekście zjawiska niepewności. W: M. J. Szymański, B. Walasek-Jarosz, Z. Zbróg (red.), Zrozumieć szkołę: konteksty zmian (s. 267-278). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej. 16. Melosik, Z. (2003). Kultura popularna jako czynnik socjalizacji. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.). Pedagogika – podręcznik akademicki. Tom 2. (68-91). Warszawa: PWN. 17. Miksza, M. (2020). Zrozumieć Montessori. Czyli Maria Montessori o wychowaniu dziecka. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls. 18. Milerski, B., Karwowski, M. (2016). Racjonalność procesu kształcenia. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls. 19. Nowak-Dziemianowicz, M. (2012). Edukacja i wychowanie w dyskursie codzienności. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”. 20. Opozda, D. (2012). Struktura i treść jednostkowej wiedzy o wychowaniu: Studium pedagogiczne wiedzy rodziców i jej korelatów. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. 21. Schoenebeck von, H. (2008). Wolność od wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls. 22. Smolińska-Theiss, B. (2013). Korczakowskie narracje. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls 23. Sztobryn, S., Kamiński, K. (2014) (red.). Wolność a wychowanie. Problemy, dylematy, kontrowersje. Łódź: Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogiczne 24. Szumlewicz, K. (2011). Emancypacja przez wychowanie, czyli edukacja do wolności, równości i szczęścia. Sopot: GWP. 25. Śliwerski, B. (1992). Przekraczanie granic wychowania. Od „pedagogiki dziecka” do antypedagogiki. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. 26. Śliwerski, B. (2015). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls. 27. Tarnowski, J. (1993). Jak wychowywać?. Warszawa: Wydawnictwa Akademii Teologii Katolickiej. 28. Tyszka, Z. (2003). Rodzina w świecie współczesnym – jej znaczenie dla jednostki i społeczeństwa. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM. 29. Wrońska, K. (2019) (red.). Dobra edukacji i ich pedagogiczna eksploracja. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. 30. Wiśniewski Cz. (2009). Wychowanie-studia teoriopoznawcze i aksjologiczne. Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi. 31. Zarzecki L. (2012). Teoretyczne podstawy wychowania. Teoria i praktyka w zarysie. Jelenia Góra: KPSW. |
W cyklu 2022Zn:
1. Bińczycka, J. (2005). Między swobodą a przemocą w wychowaniu. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”. |
W cyklu 2023Z:
Literatura obowiązkowa: |
W cyklu 2023Zn:
1. Bińczycka, J. (2005). Między swobodą a przemocą w wychowaniu. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”. |
W cyklu 2024Z:
Literatura obowiązkowa: |
W cyklu 2024Zn:
1. Bińczycka, J. (2005). Między swobodą a przemocą w wychowaniu. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”. |
Uwagi
W cyklu 2022Z:
Metody kształcenia: wykład problemowy konwersatoryjny, metoda problemowa, dyskusja, burza mózgów, realizacja zadań indywidualnych i zespołowych, analiza przypadków, prezentacja, quiz. Nakład pracy studenta (z zachowaniem założenia, że 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom aktywności) liczba godzin kontaktowych: 30 liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć (lektura tekstów): 20 liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie się do egzaminu: 25 liczba godzin przeznaczonych na realizację zadań do portfolio: 15 liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie prezentacji: 10 sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 100 |
W cyklu 2022Zn:
Wykład kursowy, ilustrowany prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi. NAKŁAD PRACY STUDENTA szacowany w godzinach potrzebnych do zrealizowania danej aktywności tj. (z zachowaniem zasady, że średnio 25 - 30 godzinom pracy odpowiada 1 punkt ECTS) |
W cyklu 2023Z:
Metody kształcenia: wykład problemowy konwersatoryjny, metoda problemowa, dyskusja, burza mózgów, realizacja zadań indywidualnych i zespołowych, analiza przypadków, prezentacja, quiz. Nakład pracy studenta (z zachowaniem założenia, że 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom aktywności) |
W cyklu 2023Zn:
Wykład kursowy, ilustrowany prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi. W ramach aktywizacji studentów podczas ćwiczeń – przeprowadzanie paneli dyskusyjnych przy współudziale studentów. Nakład pracy studenta (z zachowaniem założenia, że 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom aktywności). |
W cyklu 2024Z:
Metody kształcenia: wykład problemowy konwersatoryjny, metoda problemowa, dyskusja, burza mózgów, realizacja zadań indywidualnych i zespołowych, analiza przypadków, prezentacja, quiz. Nakład pracy studenta (z zachowaniem założenia, że 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom aktywności) |
W cyklu 2024Zn:
Wykład kursowy, ilustrowany prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi. W ramach aktywizacji studentów podczas ćwiczeń – przeprowadzanie paneli dyskusyjnych przy współudziale studentów. Nakład pracy studenta (z zachowaniem założenia, że 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom aktywności). |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: