Wolontariat 20-3S-WOL
1. Wolontariat - próby definicji, ogólna charakterystyka i skala zjawiska
2. Altruizm – podstawowe zasady i dylematy (analiza wybranych teorii w ujęciu interdyscyplinarnym)
3. Historyczne umocowanie wolontariatu w Polsce i w Europie. Związek wolontariatu z czynnikami kulturowymi i tendencjami globalistycznymi; Światowy Rok Wolontariatu, Międzynarodowy Dzień Wolontariusza
4. Zapisy o wolontariacie w aktach prawnych (Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie), regulacje prawne wolontariatu – szanse i bariery rozwoju. Założenia „Długofalowej polityki rozwoju wolontariatu w Polsce”
5. Programy i projekty wolontariackie – działania na rzecz jednostki i społeczeństwa w wymiarze lokalnym i globalnym (wolontariat w procesie edukacji, wolontariat na rzecz osób chorych i niepełnosprawnych, wolontariat w pracy międzykulturowej, wolontariat międzynarodowy i pomocowy – Azja, Afryka, Europa, Ameryka Płd.)
6. Wolontariat studencki (Studenckie Biura Wolontariatu, przedszkola, szkoły, stowarzyszenia, fundacje), wolontariat pracowniczy (koncepcja społecznej odpowiedzialności biznesu, inicjatywa Global Impact), wolontariat akcyjny
7. Wolontariat międzynarodowy (wolontariat w ramach programów: MSZ Polska Pomoc, programy Unii Europejskiej, wolontariat misyjny) – rzeczywistość i złudzenia, wolontariat na rzecz uchodźców i cudzoziemców w UE
8. Formy i metody oraz specyfika pracy wolontariackiej w środowiskach heterogenicznych kulturowo (planowane zajęcia w terenie)
9. Wolontariat lokalny z zakresu pomocy społecznej, działalności charytatywnej, działalności na rzecz mniejszości kulturowych, działań na rzecz osób niepełnosprawnych, osób starszych, nauki, edukacji, kultury, upowszechniania oraz ochrony wolności i praw człowieka, swobód obywatelskich, pomocy ofiarom katastrof (konflikty, wojny, katastrofy naturalne)
10. Studium przypadku - spotkanie z wolontariuszem/wolontariuszką
11. Psychologiczne, społeczne i etyczne podstawy organizacji i działań wolonatrystycznych. Sylwetka wolontariusza i specyfika pracy wolontarystycznej (struktury, organizacja działań, zasady programowania, szkolenia, wspomaganie pracy w placówce, umowa wolontariacka)
12. Rola wolontariuszy i ich zadania w kształtowaniu lokalnego kapitału społecznego. Przykłady i analiza projektów wolontariackich w wybranych środowiskach lokalnych. Heroic Emagination Project – koncepcja heroicznej wyobraźni Ph. Zimbardo
13. Aktywne uczestnictwo wolontariusza w działaniach placówki/pomocy udzielanej osobie prywatnej; Indywidualny Program Wolontarystyczny; wolontariat w Programie Aktywności Lokalnej
14. Badania nad wolontariatem w Polsce, Europie, na świecie. Zaangażowanie społeczne Polaków po transformacji (wyniki ogólnopolskich badań reprezentatywnych 1989-2009)
15. Zakończenie
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2016Z: | W cyklu 2017Z: |
Efekty kształcenia
Wiedza
zna zasady realizacji Indywidualnego Programu Wolontarystycznego
podaje i zna międzynarodową oraz zgodną z ustawą o wolontariacie definicję wolontariatu i wolontariusza/wolontariuszki
zna regulacje prawne dotyczące wolontariatu (kluczowe zapisy o wolontariacie w aktach prawnych)
podaje jak zgodnie z prawem współpracować z wolontariuszem
opisuje na czym polega/polegała praca wolontariusza/wolontariuszki współcześnie i w perspektywie historycznej
wskazuje szanse i bariery rozwoju wolontariusza w środowisku lokalnych w perspektywie krótko- i długofalowego zaangażowania (projekty krajowe i międzynarodowe)
wyjaśnia na czym polega rola wolontariuszy w kształtowaniu lokalnego kapitału społecznego
rozróżnia psychologiczne, pedagogiczne i etyczne zasady organizacji działań wolonatrystycznych
zna wyniki badań dotyczących zaangażowania wolontariackiego w Polsce, Europie, na świecie
Umiejętności
Posiada umiejętność analizy krótkiego tekstu naukowego na temat wolontariatu
Potrafi poddać analizie programy i projekty wolontariackie oraz działania wolontariacie realizowane na rzecz jednostki i społeczeństwa w wymiarze lokalnym i globalnym
Potrafi rozpoznawać problemy wynikające z zaangażowania wolontariusza w przestrzeni międzykulturowej i w środowisku lokalnym homogenicznym kulturowo
Potrafi porządkować informacje na temat wolontariatu w Polsce i w Europie w perspektywie historycznej
Potrafi interpretować wyniki badań dotyczących zaangażowania wolontariackiego w Polsce, Europie, na świecie
Potrafi rozwiązywać problemy wynikające z zaangażowania wolontariackiego w zróżnicowanych społecznie i kulturowo środowiskach
Potrafi zastosować zapisy Ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie w praktyce
Potrafi nakreślać szanse i bariery rozwoju działań woluntarystycznych w środowiskach lokalnych
Potrafi interpretować społeczne, psychologiczne, kulturowe skutki zaangażowania wolontariusza w działania pomocowe
Kompetencje społeczne
Współpracuje w grupie zadaniowej przygotowując, przeprowadzając i opracowując wywiad z wolontariuszem
Wyszukuje informacje na temat wolontariatu w Polsce i w Europie w perspektywie historycznej
korzysta z tekstów naukowych i wyników badań poświęconych zaangażowaniu wolontariackiemu Polaków
prezentuje na czym polega wolontariat studencki, pracowniczy, międzynarodowy, lokalny
ocenia zaangażowanie społeczne Polaków na podstawie dostępnych wyników badań
prezentuje sylwetkę wolontariusza i specyfika pracy wolontarystycznej w odniesieniu do płaszczyzny społecznej, psychologicznej i pedagogicznej
jest otwarty na współpracę wolontariacką
jest wrażliwy na potrzebę realizacji działań prospołecznych w środowisku zamieszkania/przebywania
Sposób pomiaru
ocena wypowiedzi ustnej w trakcie zajęć
Ocena z pracy końcowej przygotowanej na postawie analizy wyników wywiadu i literatury
Kryteria oceniania
ocena prac i wypowiedzi ustnych w trakcie zajęć
ocena z pracy końcowej
Literatura
1. Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, A. Gluziński ,Warszawa 2005 oraz Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie: komentarz, J.Kopyra, Warszawa 2005.
2. Działalność pożytku publicznego i wolontariat: omówienie tekst ustawy, R.Golat, Jaktorów 2005.
3. Markowska-Manista U., Wolontariat na kontynencie afrykańskim. Wyzwania i dylematy pracy w środowiskach kulturowo zróżnicowanych, [w:] Dobrowolska B., Danielak-Chomać M., Roguska A. (red.), 2010, Pomagać innym. Wolontariat w doświadczeniach i refleksjach, Siedlce.
4. D. Pietrowski, R. Skiba, R. Niecikowska, 2005, Jak zgodnie z prawem współpracować z wolontariuszem?, Warszawa (publikacja dostępna w wersji elektronicznej na stronie: www.prawo.ngo.pl)
5. M. Guć, 2004, Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie: poradnik dla samorządów, Warszawa; Skiba R., 2004, Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie: poradnik dla organizacji pozarządowych, Warszawa.
6. Wolontariat - pytania i odpowiedzi, Katarzyna Kołodziej, Służba Pracownicza 2003/11/7.
7. Zaangażowanie społeczne Polaków w 2010 roku. Wolontariat, filantropia, członkostwo, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa 2011.
8. Wolontariat pracowniczy w Polsce. Przewodnik dla biznesu, CSRinfo, 2011.
9. E. Leś, Zasada subsydiarności a pomoc społeczna w Polsce, Warszawa 1998.
10. M. Bełdowska, Wolontariat w ośrodkach pomocy społecznej, Warszawa 2008.
11. D. Pietrowski, R. Skiba, Jak zgodnie z prawem współpracować z wolontariuszami, Warszawa 2003.
12. P.P. Grzybowski, Doktor Klaun! Terapia śmiechem, wolontariat, edukacja międzykulturowa, Wydawnictwo Impuls, Kraków 2012.
13. A. M. Kola, K. M. Wasilewska – Ostrowska (red.), Wolontariat szansą rozwoju społecznego, Wydawnictwo edukacyjne Akapit, Toruń 2012.
14. Ph. Zimbardo, Why the World Needs Heroes, Europe’s Journal of Psychology, 7(3), ss. 402-407.
15. U.Markowska-Manista, Projekt Bohaterskiej Wyobraźni HIP i program Rozumienie Ludzkiej Natury UHN narzędziami zmiany społecznej [w:] A.Wilczyńska (red.), Młodzież na biegunach życia społecznego, PWN, Warszawa 2014.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: