Biologiczne podstawy zachowania 20-3F-BPZ1
• Badanie czynności mózgu - historia i współczesność: początki studiów nad biologicznym podłożem funkcji psychicznych (teoria holistyczna, frenologia) obserwacje kliniczne, zwierzęce modele zjawisk i zaburzeń psychicznych ( dlaczego stosujemy modele zwierzęce, regulacje prawne, eksperyment ostry i chroniczny, stereotaksja, stymulacja mózgu, wyłączanie czynności struktur mózgowych, rejestracja aktywności elektrycznej mózgu, techniki psychofizjologiczne oparte na badaniu aktywności AUN, testy behawioralne oparte na warunkowaniu i zachowaniu spontanicznym, modele genetyczne ), funkcjonalne i strukturalne techniki neurobrazowania . Nieinwazyjne modulowanie czynności mózgu.
• Zarys neuroanatomii funkcjonalnej: ośrodkowy (móżdżek, struktury pnia mózgu w tym systemy monoaminergiczne, wzgórze, podwzgórze, przysadka mózgowa, ciało migdałowate, hipokamp, jądra podstawne, kora mózgowa); obwodowy (autonomiczny i somatyczny) układ nerwowy – nerwy czaszkowe, rdzeniowe. Mózgowie wg kryterium ontogenetycznego (tyłomózgowie, śródmózgowie, przodomózgowie). Układ limbiczny. Opony, komory, unaczynienie mózgu, bariera krew-mózg.
• Budowa mikroskopowa układu nerwowego : istota biala, istota szara, neurony, przekaźnictwo synaptyczne, neuroprzekaźniki, rodzaje i rola komórek glejowych
• Neuroplastyczność rozwojowa, kompensacyjna, związana z uczeniem się i pamięcią
• Struktura i zasady dzialania układów sensorycznych – organizacja anatomiczna i topograficzna, kodowanie informacji o intensywności, cechach jakościowych i aspektach czasowych bodźca, hierarchiczne przetwarzanie informacji, synestezja
• Procesy uwagi: mózgowy system selekcji informacji, zaburzenia uwagi
• Mózgowe mechanizmy pamięci: substraty anatomiczne, mechanizmy molekularne, zaburzenia pamięci
• Uczenie się , warunkowanie klasyczne i instrumentalne
• Mózgowa reprezentacja mowy, zaburzenia funkcji językowych po uszkodzeniach mózgu
• Neuroanatomiczne i biochemiczne podłoże popędów – popędy jako potrzeby biologiczne służące utrzymaniu homeostazy (termoregulacja, popęd pragnienia, łaknienia) oraz nie związane z homeostazą , ale zależne od stanu wewnętrznego organizmu (popęd seksualny – uwarunkowania biologiczne). Zaburzenia.
• Biologiczne podłoże emocji – historia badań i poglądów (Darwin, teoria Jamesa i Langego, Teoria Cannona i Barda, Teoria Papeza, Teoria McLeana). Funkcjonalna neuroanatomia emocji współcześnie, lateralizacja emocji i hipoteza walencji. Stres i działanie osi HPA (stres w ujęciu Seyle’go, oś podwzgórze-przysadka-nadnercza, stres a układ immunologiczny i choroby, źródła stresu, strategie radzenia sobie ze stresem). Emocje negatywne – obwód neuronalny strachu, neurochemia strachu, agresja (rodzaje agresji, ewolucyjna funkcja agresji, agresja patologiczna, rola ciała migdałowatego i kory przedczołowej, chemia agresji, interakcja geny/środowisko w kształtowaniu się tendencji do agresji. Płeć a agresja. Emocje pozytywne – układ nagrody.
• Biologiczne korelaty zaburzeń w sferze motywacyjno-emocjonalnej (zaburzenia lękowe, zaburzenia nastroju)
• Biologiczne podłoże różnic indywidualnych w zakresie temperamentu i inteligencji – genetyka zachowania (podstawowe założenia, metody, współczynnik odziedziczalności, środowisko wspólne i specyficzne, czynniki genetyczne w zróżnicowaniu cech i zachowań, badania na zwierzętach w paradygmacie genetyki zachowania, korelacje genów i środowiska), temperament jako biologiczny składnik osobowości. Inteligencja – wpływ genów, wpływ środowiska, biologiczne podłoże inteligencji (szybkość przewodzenia impulsów, sprawność i integralność układu nerwowego, dyskurs dotyczący wielkości mózgu), anatomia inteligencji
• Psychopatologia w genetyce zachowania – zaburzenia osobowości
• Rozwój OUN w ontogenezie - etapy rozwoju: poziom narządowy, poziom komórkowy. Rozwój mózgu w okresie prenatalnym, postnatalnym, w okresie adolescencji i dorosłości, starzenie się OUN
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2017Ln: | W cyklu 2017L: | W cyklu 2016L: | W cyklu 2018Ln: | W cyklu 2018L: | W cyklu 2016Ln: |
Efekty kształcenia
Wiedza
Zna, w stopniu niezbędnym dla zrozumienia relacji mózg-zachowanie w normie i patologii, funkcjonalną anatomię układu nerwowego na poziomie makroskopowym. Potrafi wymienić i opisać podstawowe metody badania czynności mózgu.
Potrafi przedstawić ogólne właściwości układów sensorycznych oraz mechanizmy sterowania ruchem. Umie scharakteryzować fazy snu i ich mechanizmy mózgowe.
Potrafi scharakteryzować neuroanatomiczne i biochemiczne podłoże popędów i emocji, oraz biologiczne korelaty zaburzeń w sferze emocjonalno-motywacyjnej. Zna fizjologiczny mechanizm reakcji stresowej i potrafi scharakteryzować skutki stresu.
Potrafi opisać substraty anatomiczne procesów pamięci i uczenia się. Zna neuropsychologiczne podłoże mowy i specyficznych funkcji językowych. Potrafi scharakteryzować podstawowe zaburzenia mowy.
Potrafi opisać metody badawcze i osiągnięcia genetyki zachowania w szacowaniu wkładu czynnika genetycznego i środowiska do różnic indywidualnych w zachowaniu.
Umiejętności
Potrafi przygotować prezentację multimedialną na zadany temat dotyczący funkcjonowania układu nerwowego posługując się wieloma źródłami.
Potrafi samodzielnie zanalizować raport z badań naukowych i wnioski włączyć do swojej prezentacji.
Kompetencje społeczne
Literatura
Literatura obowiązkowa:
Sadowski B. (2005) Biologiczne mechanizmy zachowania się ludzi i zwierząt. PWN, Warszawa (rozdz. 3, 15, 19, 20, 22)
Kalat J. (2006) Biologiczne podstawy psychologii. PWN, Warszawa (rozdz.2,3,4,5,8,12)
Górska T., Grabowska A., Zagrodzka J. (red.) (2005) Mózg a zachowanie. PWN, Warszawa (rozdz. 8, 14, 15, 17, 20, 24)
Literatura Uzupełniająca:
Longstaff A. (2002) Neurobiologia. PWN, Warszawa
LeDoux J. (2000) Mózg emocjonalny. Media Rodzina, Poznań.
Plomin R., DeFries J.C., McClearn G.E., McGuffin P. (red) (2001) Genetyka zachowania. PWN, Warszawa
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: