Metodyka edukacji przyrodniczej 10-1S-MPR
1. Aksjologiczne aspekty edukacji przyrodniczej. Rola wartości w procesie edukacyjnym ukierunkowanym na holistyczny rozwój dziecka. Cele edukacji przyrodniczej.
2. Edukacja przyrodnicza w książkach dla dzieci, programach nauczania, pakietach edukacyjnych, bajkach. Wzorce aktywności poznawczej.
3. Rola zmysłów w doświadczaniu przyrody i rozwoju dziecięcego myślenia. Kontakt z naturą jako forma poznawania świata. Model schodów przyrodniczych strategią zaangażowania w przyrodę i drogą do jej poznania.
4. Metody i formy pracy na zajęciach przyrodniczych drogą do rozbudzania ciekawości przyrodniczej: obserwacja, eksperyment, doświadczenie, pokaz, objaśnienie, rozmowa. Procedura prowadzenia eksperymentów i doświadczeń przyrodniczych. Zakresy edukacji przyrodniczej: ziemia, woda, powietrze (zjawiska atmosferyczne), rośliny i zwierzęta, człowiek, ekologia, kosmos. Realizacja w praktyce.
5. Zajęcia terenowe jako przykład interdyscyplinarnego podejścia do procesu edukacyjnego, aktywnie zdobywanej wiedzy, umiejętności i kompetencji. Kształtowanie postaw proprzyrodniczych i proekologicznych. Land art jako przykład zdobywania umiejętności współpracy.
5. Metoda projektu i jej znaczenie w edukacji przyrodniczej. Opracowanie projektu edukacyjnego z wykorzystaniem i-Labów.
7. Rola nauczyciela w procesie edukacyjnym. Nauczyciel jako obserwator, inicjator, moderator procesu edukacyjnego. Uczeń jako badacz, odkrywca, myśliciel, aktor społeczny. Konstruktywistyczna wizja edukacji.
8. Prowadzenie ewaluacji zajęć oraz monitoringu procesu rozwoju dziecka.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
PE1 _W23 posiada wiedzę z zakresu prowadzenia działalności pedagogicznej na etapie edukacji przedszkolnej
i wczesnoszkolnej w zakresie określonych obszarów treści wychowania i kształcenia
PE1 _U09 posiada podstawowe umiejętności oceniania przydatności typowych metod, procedur i dobrych praktyk do
realizacji zadań na etapie edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej
PE1 _U10 potrafi na elementarnym poziomie posługiwać się wybranymi ujęciami teoretycznymi w celu planowania i analizowania
sposobów pracy z dzieckiem/uczniem
PE1 _U11 potrafi w podstawowym zakresie wspierać dzieci/uczniów w procesie zdobywania wiedzy
PE1_K08 przywiązuje dużą wagę do znajomości dydaktycznych podstaw własnych działań pedagogicznych, programów
nauczania i pakietów edukacyjnych przeznaczonych do wykorzystywania na etapie wczesnej edukacji
Kryteria oceniania
Godziny kontaktowe: 30 godz.
Przygotowanie projektu tablicy do ścieżki dydaktycznej: 30 godz.
Przygotowanie się i poprowadzenie fragmentu zajęć terenowych: 10 godz.
Prowadzenie samodzielnych obserwacji przyrodniczych: 5 godz.
Przygotowywanie się do zajęć: 15 godz.
Sumaryczna liczba punktów ECTS – 3.
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
Literatura: obowiązkowa i uzupełniająca
• Braun D., Badanie i odkrywanie świata z dziećmi, Wyd. „Jedność”, Kielce 2002.
• Brown S.E., Robimy eksperymenty, przeł. R. Waliś, Wyd. K.E. Liber, Warszawa 2005.
• Budniak A., Aktywizacja uczniów klas początkowych poprzez doświadczenia przyrodnicze, [w:] Edukacja – szkoła – nauczyciel. Promowanie rozwoju dziecka, red. J. Kuźma, J. Morbitzer, Wyd. Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2005
• Budniak A., Doświadczenia przyrodnicze w poznawaniu środowiska przez uczniów klas początkowych , „Deni-Press”, Katowice 2009
• Brudnik E., Moszyńska A., Owczarska B., Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, Wyd. Jedność, Kielce 2000
• Dobrosz-Teperek K., Dasiewicz B., Edukacja poprzez zmysły i doświadczenia , „Meritum” (2009)2, s. 48-52
• Dymara B. (red.), Dziecko w świecie współdziałania, Oficyna Wydawnicza IMPULS, Kraków 2001
• Fiutowska, T. Smyk się bawi, smyk się śmieje... Autorski program kształcenia i wychowania sześciolatka. Warszawa: Oficyna "ADAM", Poznań 2003
• Gardner H., Inteligencje wielorakie. Teorie w praktyce. Media rodzina, Poznań 2002
• Gąsecki K., Wychowanie do dialogu z przyrodą w edukacji wczesnoszkolnej, [w:] Twórcze działania przyrodnicze i matematyczne w edukacji wczesnoszkolnej , red. A. Komorowska-Zielony, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2008
• Gąsecki K., Zastosowanie metod i technik aktywizujących w nauczaniu przyrody , „Edukacja Przyrodnicza w Szkole Podstawowej” (2005)1/2, s. 57-91
• Gutowska H. (red.), Środowisko społeczno-przyrodnicze w klasach I-III. Książka przedmiotowo-metodyczna, Wyd. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1989
• Jąder M., Efektywne i atrakcyjne metody pracy z dziećmi, Oficyna Wydawnicza IMPULS, Kraków 2010
• Krzyżewska J., Aktywizujące metody i techniki w edukacji wczesnoszkolnej, Wyd. AU OMEGA, Suwałki 2000
• Kujawiński J. (red.), Rozwijanie twórczej aktywności uczniów klas początkowych, Wyd. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1999
• Michalak R., Aktywizowanie ucznia w edukacji wczesnoszkolnej, Oficyna wydawnicza IMPULS, Kraków 2004
• Potyrała K., Kreatywny nauczyciel – wskazówki i rozwiązania. Wyd. Nauk. UP. Kraków 2001
• Potyrała K., Walosik A., Edukacja przyrodnicza wobec wyzwań współczesności, podręcznik akademicki. Wyd. Kubajak. Kraków 2011
• Stawiński W., Dydaktyka biologii i ochrony środowiska. Wyd. PWN, Kraków 2006
• Vopel Klaus W.: Jak pobudzić kreatywność grupy? Propozycje ćwiczeń i zabaw, Kielce, Wyd. Jedność, 2003
• Żytko M., Kształcenie zintegrowane. Problemy teorii i praktyki, Wyd. „Żak”, Warszawa 2002
• Podstawa Programowa z komentarzami, Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna.
Warto przeczytać
• Wood D., Jak dzieci uczą się i myślą. Społeczne konteksty rozwoju poznawczego. Wyd. Uniwersytetu Jagielońskiego, Kraków 2006
• Adamek I., Bałachowicz J., Kompetencje kreatywne nauczyciela wczesnej edukacji dziecka. Oficyna wydawnicza IMPULS, Kraków 2013
W sieci:
Szewczuk K., Mali badacze - doświadczenia przyrodnicze w edukacji wczesnoszkolnej. Academia Ignatianum, EEwTiP 27(2013)1
• Fechner-Sędzicka I., Ciekawe i skuteczne metody nauczania w edukacji wczesnoszkolnej. Internetowe czasopismo edukacyjne ORE „Trendy”, 3/2011
• Krysa W., Jak wykorzystać naturalną ciekawość małego dziecka w szkole? Internetowe czasopismo edukacyjne ORE „Trendy”, 1/2012
• Taraszkiewicz M., Jak uczyć lepiej? czy refleksyjny praktyk w działaniu. ORE 2000
• Zawadzka K., Każde dziecko jest zdolne. Internetowe czasopismo edukacyjne ORE „Trendy”1/2011
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: