Diagnoza i zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze 10-1S-DZD1

1. Organizowanie i udzielanie pomocy psychologiczno – pedagogicznej w przedszkolu i szkole na podstawie obowiązujących przepisów oświatowych. Zalecenia do organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej, zawarte w obowiązujących przepisach oświatowych (rodzaj i sposób świadczenia pomocy, wnioskowanie o pomoc, formy pomocy, obowiązki nauczyciela i innych specjalistów).
2. Diagnoza pedagogiczna dziecka i jego środowiska wychowawczego.
2.1. Pojęcie, cele, rodzaje diagnozy.
2.2. Etapy postępowania w diagnozie.
2.3. Cechy dobrego diagnosty.
3. Wybrane metody diagnostyczne (parametryczne i nieparametryczne) i ich charakterystyka (zastosowania praktyczne).
3.1. Obserwacja
3.3. Analiza archiwów
3.4. Dialog/ rozmowa/wywiad
3.6 Metody socjometryczne
3.7. Test
3.7 Metody projekcyjne
3.8. Analiza i konstruowanie wybranych narzędzi diagnostycznych
5. Gotowość szkolna
5.1 Pojęcie gotowości szkolnej
5.2 Ważniejsze koncepcje i metody badania gotowości szkolnej
6. Diagnozowanie przyczyn niepowodzeń szkolnych.
6. Konstruowanie prób diagnostycznych do oceny rozwoju dziecka.
7. Konstruowanie zaleceń do pracy z dzieckiem dla nauczycieli i dla rodziców.
8. Włączenie rodziców w proces wspomagania rozwoju dziecka
9. Konstruowanie scenariuszy zajęć dydaktyczno-wyrównawczych, prezentacja wybranych ćwiczeń.

TREŚCI KSZTAŁCENIA
1. Organizowanie i udzielanie pomocy psychologiczno – pedagogicznej w przedszkolu i szkole na podstawie obowiązujących przepisów oświatowych. Zalecenia do organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej, zawarte w obowiązujących przepisach oświatowych (rodzaj i sposób świadczenia pomocy, wnioskowanie o pomoc, formy pomocy, obowiązki nauczyciela i innych specjalistów).
2. Diagnoza pedagogiczna dziecka i jego środowiska wychowawczego.
2.1. Pojęcie i cele diagnozy.
2.2. Etapy postępowania w diagnozie.
2.3. Sfery rozwojowe, które warto uwzględnić w diagnozie dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.
3. Wybrane metody diagnostyczne (parametryczne i nieparametryczne) i ich charakterystyka (jak z nich korzystać w praktyce).
3.1. Obserwacja
3.2. Narzędzia diagnostyczne (w tym zadania/ eksperymenty diagnostyczne)
3.3. Analiza wytworów dziecka
3.4. Dialog/ rozmowa
3.5. Analiza dokumentów
3.6 Metody socjometryczne
3.7 Metody projekcyjne
4. Ogólna charakterystyka sfer rozwojowych dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.
5. Gotowość szkolna
5.1 Pojęcie gotowości szkolnej
5.2 Ważniejsze koncepcje i metody badania gotowości szkolnej
5.3 Rozpoznawanie zagrożenia ryzyka niepowodzeń szkolnych
5.4. Przygotowywanie opinii pedagogicznej o poziomie gotowości szkolnej dziecka
5.5 Procedury odraczania i przyspieszania obowiązku szkolnego
5.6 Jak rozmawiać z rodzicami o wskazaniach do odroczenia obowiązku szkolnego
5.7 Włączenie rodziców w proces kształtowania gotowości szkolnej dziecka.
6. Konstruowanie prób diagnostycznych do oceny rozwoju dziecka.
7. Konstruowanie programów pomocy psychologiczno- pedagogicznej w placówce oraz scenariuszy zajęć dydaktyczno – wyrównawczych. (Dopasowanie programu do rzeczywistych możliwości dziecka - koncepcja strefy najbliższego rozwoju L. S. Wygotskiego; różnica pomiędzy wspomaganiem rozwoju a wychowaniem i edukacją; różnica pomiędzy programem zajęć dydaktyczno – wyrównawczych a programami edukacyjnymi; przykładowe propozycje ćwiczeń).
8. Włączenie rodziców w proces wspomagania rozwoju dziecka

1. Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Nauczycielska diagnoza gotowości do podjęcia nauki szkolnej, Warszawa 2011.
2. Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze dla dzieci, które niebawem rozpoczną naukę w szkole. Podstawy psychologiczne i pedagogiczne oraz zabawy i sytuacje zadaniowe sprzyjające intensywnemu wspomaganiu rozwoju umysłowego i kształtowaniu ważnych umiejętności, Wydawnictwo Edukacja Polska, Warszawa 2009.
3.. W. Hajnicz, A. Konieczna (red.), Diagnozowanie kompetencji dzieci w procesie edukacyjnym, Wyd. APS, Warszawa 2013.
4. Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Impuls, Kraków 2011, s. 45- 80, 175-275 (rozdziały: 2, 6,7, 8,9).
5.Skałbania B., Diagnostyka pedagogiczna. Wybrane obszary badawcze i rozwiązania praktyczne, Impuls Kraków 2013, rozdziały: 1, 2, 3, 7, 8, 9.
6. Skarbek K., Wrońska I. , Diagnoza i wspomaganie rozwoju psychoruchowego dziecka w wieku przedszkolnym, CEBP, Kraków 2014 , rodz. 2-11.
7. Skarbek K., Pomoc psychologiczno – pedagogiczna w: Anna Mikler - Chwastek (red.), Wychowanie i wspieranie rozwoju małych dzieci w domu, żłobku i przedszkolu, Wyd. Difin, Warszawa 2017, s.195-220.
8.Waloszek D., Między przedszkolem a szkołą. Rozważania o gotowości dzieci do podjęcia nauki w szkole, Wyd. Żak, Warszawa 2014, rozdziały: 1, 3, 5, 6, 7,8.
9. Wilgocka – Okoń B., Gotowość szkolna dzieci sześcioletnich, Wyd. Żak, Warszawa 2003, s.10-23, 70-84.
10. Wysocka E., Diagnostyka pedagogiczna. Nowe obszary i rozwiązania, Impuls ,Kraków 2013.
Literatura uzupełniająca:
1. Franczyk A., Krajewska K., Skarbiec nauczyciela – terapeuty. Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005.
2. Guzik – Tkacz M., Badania diagnostyczne w pedagogice i psychopedagogice, Wyd. Akademickie Żak, Warszawa 2011
3. Hajnicz W., Karwowska – Struczyk M., Obserwacja w poznawaniu dziecka, WSiP 1986
4. Jarosz E., Wysocka E., Diagnoza psychopedagogiczna podstawowe problemy i rozwiązania, Wyd. Akademickie Żak, Warszawa 2006.
Krasowicz-Kupis G, Nowa psychologia dysleksji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2019, rozdziały 6 do 10.
5. Skarbek K., Wrońska I., Diagnoza i wspomaganie rozwoju psychoruchowego dziecka w wieku przedszkolnym, Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola, Warszawa 2017.

Literatura obowiązkowa:
1. Waloszek D., Między przedszkolem a szkołą. Rozważania o gotowości dzieci do podjęcia nauki w szkole, Wyd. Żak, Warszawa 2014, rozdziały: 1, 3, 5, 6, 7,8.
2. Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Nauczycielska diagnoza gotowości do podjęcia nauki szkolnej, Warszawa 2011.
3. Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze dla dzieci, które niebawem rozpoczną naukę w szkole. Podstawy psychologiczne i pedagogiczne oraz zabawy i sytuacje zadaniowe sprzyjające intensywnemu wspomaganiu rozwoju umysłowego i kształtowaniu ważnych umiejętności, Wydawnictwo Edukacja Polska, Warszawa 2009.
4. Hajnicz W., Charakterystyka diagnozy edukacyjnej dotyczącej umiejętności szkolnych; Diagnozowanie w trakcie sytuacji edukacyjnej w: W. Hajnicz, A. Konieczna (red.), Diagnozowanie kompetencji dzieci w procesie edukacyjnym, Wyd. APS, Warszawa 2013, s.13-45
5. Konieczna A., Obszary trudności nauczycieli i studentów w zakresie stosowania diagnozy, w: W. Hajnicz, A. Konieczna (red.), Diagnozowanie kompetencji dzieci w procesie edukacyjnym, Wyd. APS, Warszawa 2013, s.45-61.
6. Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Impuls, Kraków 2011, s. 45- 80, 175-275 (rozdziały: 2, 6,7, 8).
7. Skarbek K., Pomoc psychologiczno – pedagogiczna w: Anna Mikler - Chwastek (red.), Wychowanie i wspieranie rozwoju małych dzieci w domu, żłobku i przedszkolu, Wyd. Difin, Warszawa 2017, s.195-220.
8. Wilgocka – Okoń B., Gotowość szkolna dzieci sześcioletnich, Wyd. Żak, Warszawa 2003, s.10-23, 70-84.
Akty prawne (dostępne w internecie)
9. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. 2017 poz. 1643).
10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (D.U. 2017, poz. 1652)
11. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży (Dz.U.2017 poz.1656)
12. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym.(Dz. U. 2017 poz.1578)
13. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2018 r. w sprawie wykazu zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz przez nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznej oraz nauczycieli: pedagogów, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych (D.U.2018, poz. 1601)
14. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (D.U.2017, poz. 356)

Literatura uzupełniająca:
1. Franczyk A., Krajewska K., Skarbiec nauczyciela – terapeuty. Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2005.
2. Jarosz E., Wysocka E., Diagnoza psychopedagogiczna podstawowe problemy i rozwiązania, Wyd. Akademickie Żak, Warszawa 2006.
3. Guzik – Tkacz M., Badania diagnostyczne w pedagogice i psychopedagogice, Wyd. Akademickie Żak, Warszawa 2011
4. Hajnicz W., Karwowska – Struczyk M., Obserwacja w poznawaniu dziecka, WSiP 1986
5. Skarbek K., Wrońska I., Diagnoza i wspomaganie rozwoju psychoruchowego dziecka w wieku przedszkolnym, Centrum Edukacyjne Bliżej Przedszkola, Warszawa 2017.
6. Kielin, J., Profil Osiągnięć ucznia. Przewodnik dla terapeutów i nauczycieli, GWP, Sopot 2016.
7. Rodriguez N., Co nam mówią rysunki dzieci. Jedność, Kielce 2011.
8. Sienkiewicz – Wilowska J.A., Dziecko rysuje, maluje, rzeźbi. Jak wspomagać rozwój dzieci i młodzieży. GWP, Gdańsk 2011.
9. Brejnak, W., Czy twój przedszkolak dojrzał do nauki? PZWL, Warszawa 2006, s.27-45.
10. Skarbek K., Praktyczna pomoc psychologiczno – pedagogiczna udzielana dzieciom w wieku przedszkolnym, borykającym się z trudnościami rozwojowymi, edukacyjnymi i wychowawczymi oraz ich rodzinom, w: Anna Mikler - Chwastek (red.), Trudności w uczeniu się i zaburzenia zachowania występujące u małych dzieci, Wyd. Difin, Warszawa 2017, s.173-196.

Wykłady i ćwiczenia ze studentami będą prowadzone w trybie zdalnym, synchronicznie zgodnie z wyznaczonym terminarzem zajęć z wykorzystaniem aplikacji MS Teams. Kod lub link do Zespołu został przesłany studentkom i studentom przez pocztę USOS.

Ponadto studenci mają możliwość kontaktu z prowadzącym zajęcia drogą mailową za pośrednictwem poczty w domenie aps.edu.pl lub aplikacji Teams w czasie wyznaczonych dyżurów.

Linki do Zespołów:
Wykład: https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a8270f963095a42b7bed3d3a3aed373c8%40thread.tacv2/conversations?groupId=bd076ad4-97fa-4152-a9a1-f7f8e171c385&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Ćwiczenia:
Grupa 1: https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a035744ac387a4c3da5c61195b16f1ed3%40thread.tacv2/conversations?groupId=2ac0d7e3-7c50-4d75-9e76-72d61381aa74&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Grupa 2:https://teams.microsoft.com/l/team/19%3ad8888528e9ec47dc9a8d03824f11e36c%40thread.tacv2/conversations?groupId=00a6edd3-a372-4405-a8e6-0387f7e8dea0&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Realizacja zajęć w trybie zdalnym odbywa się za pomocą aplikacji MS Teams (synchronicznie zgodnie z ustalonym terminarzem wykładów i ćwiczeń) oraz dodatkowo za pomocą poczty elektronicznej w domenie aps.edu.pl.
Studenci mają także możliwość zadawania pytań, wyjaśniania wątpliwości poprzez pocztę elektroniczną lub aplikację Teams w trakcie cotygodniowych dyżurów.

Metody kształcenia: wykład aktywizujący online za pomocą aplikacji MS Teams, dyskusja dydaktyczna online, burza mózgów online, praca z tekstem, praca w zespołach online, analiza przypadków;
Nakład pracy studenta:
Godziny kontaktowe online: wykład 15 godz. + ćwiczenia 15 godz.
Przygotowanie się do zajęć, lektury - 30
Przygotowanie się do egzaminu - 15
Przygotowanie pracy na ćwiczenia - 45
Sumaryczna liczba punktów ECTS – 4