Pedagogika społeczna 10-1F-PSP1

Student po ukończeniu przedmiotu:

PEP1_W01
- ma podstawową wiedzę o przedmiocie pedagogiki społecznej, zna elementarną terminologię używaną w pedagogice społecznej;
- zna genezę pedagogiki społecznej, jej źródła filozoficzne, historyczne, kulturowe.
- zna relacje pedagogiki społecznej z innymi dziedzinami naukowymi

PEP1_W06
- ma podstawową wiedzę na temat więzi społecznych i zachodzących w nich prawidłowości;
- zna konteksty (siły ludzkie, społeczność lokalna, środowisko lokalne, empowerment, mała ojczyzna), w których pedagodzy społeczni odwołują się do więzi społecznych

PEP1_W10
- ma wiedzę o elementarnych środowiskach społecznych: rodzina, szkoła, środowisko lokalne, środowisko globalne oraz ich znaczeniu dla rozwoju jednostki;
- zna koncepcję sił ludzkich i ich znaczenie dla rozwijania środowiska życia.

PEP1_U01
- potrafi dokonać obserwacji i interpretacji zjawisk i faktów społecznych oraz procesów, które istnieją i są związane z edukacją, opieką, wychowaniem;
- rozumie, że zjawiska i procesy powstają i zmieniają się w czasie dzięki działaniom zbiorowości społecznych lub grup społecznych

PEP1_U12
- w ramach działalności związanej z organizacją działalności edukacyjnej, opiekuńczej, wychowawczej w tym w ramach samodzielnego planowania i organizowania swojego przyszłego miejsca pracy, potrafi w sposób precyzyjny i spójny wypowiadać się w mowie i na piśmie, prezentować własne pomysły, wątpliwości i sugestie, popierając je argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych, poglądów różnych autorów, kierując się przy tym zasadami etycznymi

PEP1_K03
- odpowiedzialnie przygotowuje się do swej pracy, oraz potrafi zaplanować tę pracę, samodzielnie projektuje i wykonuje działania pedagogiczne

METODY KSZTAŁCENIA:

refleksyjna analiza treści wykładów ilustrowanych prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi, audycjami radiowymi i telewizyjnymi

lektura tekstów społecznych, kulturowych, politycznych, raportów, wyników badań;

omawianie treści w trakcie zajęć, dyskusje w małych zespołach i na forum całej grupy;

przygotowywanie samodzielnych wypowiedzi w formie eseju

NAKŁAD PRACY STUDENTÓW:

godziny kontaktowe ćwiczenia i wykłady - 60h

przygotowanie do ćwiczeń lektura tekstów - 20h

przygotowanie pracy - 25h

przygotowanie do egzaminu - 20h

125h - 5 pkt. ECTS

Program uwzględnia trzy grupy tematyczne:

1. Rodowód pedagogiki społecznej, kształtowanie się tożsamości pedagogiki. Pokolenie niepokornych Helena Radlińska – Florian Znaniecki. Podstawowe pojęcia pedagogiki społecznej: środowisko, przestrzeń, miejsce i nie-miejsce, kapitał ludzki, kulturowy, społeczny, intelektualny, społeczeństwo wiedzy, edukacja a globalizacja, rozwój społeczny i jego mierniki (HDI).

2. Podstawowe środowiska wychowawcze, rodzina, społeczne wymiary dzieciństwa, środowisko lokalne, odzyskana przestrzeń publiczna – organizacje pozarządowe, społeczna partycypacja – społeczeństwo obywatelskie.

3. Wybrane problemy edukacyjne i socjalne: globalizacja, marginalizacja, nierówności w edukacji, bieda, bezrobocie, uzależnienia, zagrożone dzieciństwo – dzieci wojny, uchodźcy, emigranci.

LITERATURA:

Literatura obowiązkowa:

1. M Cichosz, Pedagogika społeczna. Zarys problematyki. Warszawa 2014. Wyd. Impuls1.

2. Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. Wybrane hasła: pedagogika społeczna, opieka pedagogiczna, wsparcie społeczne, środowisko i in.

3. E. Jarosz, Obywatelstwo dzieci - oblicza dyskursu. Pedagogika Społeczna 2014, nr 3

4. E Januszewska, Dziecko czeczeńskie w Polsce. Między traumą wojenną a doświadczeniem uchodźstwa, Toruń 2010, Wyd. Marszałek

5. J. Modrzewski, Prizonizacja przestrzeni społecznej. Między praktyką zniewalania a mirażem bezpieczeństwa osobistego. Pedagogika Społeczna 2014 nr 3

6. T. Pilch, Pedagogika społeczna w świecie nieprzyjaznych doktryn i praktyk politycznych

7. W.Theiss, Radlińska. Wyd II, 1996 Wyd. Żak

8. Raporty, diagnozy

Literatura do zajęć i literatura uzupełniająca:

Aktywne społeczności II. Zmiana społeczna- dostępne w internecie

Alheit P., Podejście biograficzne do całożyciowego uczenia się. Tożsamość, Człowiek, Edukacja, 2011 nr 3

Henderson P. , Rozwój społeczności lokalnych: rys historyczny, w: P. Pitchford i Henderson P., Więcej miejsca dla rozwoju społeczności lokalnej. Dostępna w internecie

Kaufmann, J. C. . Ego. Socjologia jednostki. Inna wizja człowieka i konstrukcji podmiotu. Warszawa 2004. Oficyna Naukowa

Kawula St., (red.) Pedagogika społeczna. Dokonania-aktualność-perspektywy, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2007

Kulesza M, Konstruktywistycze i socjoekologiczne korzenie poradnictwa i diagnozy psychopedagogicznej zorientowanej na zasoby. Pedagogika społeczna 2012 nr 3

Mendel M., Miejsca, które wykluczają. Miejskie geometrie władzy i ich edukacyjne przekształcanie, w: Społecznie wykluczeni. Niewygodni, nienormatywni, nieprzystosowani, nieadekwatni, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2013

Melosik Z., Kultura popularna i tożsamość młodzieży, Wyd. Impuls, Kraków 2013

Muszyńska J., Miejsce i wspólnota. Poczucie wspólnotowości mieszkańców północno-wschodniego pogranicza Polski. Studium pedagogiczne. Wyd. إ»ak, Warszawa 2014 (wybrane rozdziały)

Muszyńska J., Od regionu do lokalności - ku społeczeństwu obywatelskiemu. Pedagogika Społeczna 2012, nr 1

Nowosad I, Mortag I., Ondrackova J. (red.) Jakość życia i jakość szkoły. Wprowadzenie w zagadnienia jakości i efektywności pracy szkoły. Zielona Góra 2010, Wyd. UZ

Odrowąż-Coates A., Saudyjskie osiedla grodzone a podziały społeczne. Pedagogika Społeczna 2012, nr 2

Orzechowska G. Aktualne problemy gerontologii społęcznej, Olsztyn, 2001, rzodział 1.

Perkowska-Klejman A., Modele refleksyjnego uczenia się. Teraźniejszość, Człowiek, Edukacja, 2013 nr 1

Perkowska-Klejman A., Górka-Strzałkowska A., Opieka i wychowanie w szkole zintegrowanej ze środowiskiem - między starą a nową perspektywą, Pedagogika Społeczna, 2014, nr 1

Pomoc społeczna wobec rodzin. Interdyscyplinarne rozważania o publicznej trosce o dziecko i rodzinę. Red. D.Trawkowska, Toruń 2011. Wyd. Akapit

Praca socjalna jako edukacja ku zmianie, red. M. Mendel B. Skrzypczak, wybrane fragmenty. Dostępne w internecie

Skrzypczak B., W kierunku społecznościowej pracy socjalnej. Edukacyjno-środowiskowe determinanty interwencji publicznej, fragmenty – dostępne w internecie.

Smolińska-Theiss B., Korczakowskie narracje pedagogiczne. Warszawa 2013, Wyd. Impuls

Smolińska-Theiss B., Dzieciństwo jako status społeczny. Edukacyjne przywileje dzieci klasy średniej. Warszawa 2014

Smolińska-Theiss B., Z tradycji badan nad nierównościami edukacyjnymi. Od Społecznych przyczyn powodzeń i niepowodzeń szkolnych do współczesnych badan nad zróżnicowaniem w oświacie. W; Edukacja i nierówność. Trajektorie sukcesu i marginalizacji Red.; A.Gromkowska-Melosik, M.J. Szymański. Poznań 2014. Wyd. UAMW. J.

Surzykiewicz, M. Kulesza (red.), Integracja w świecie powszechnej migracji. Otwarte pytania pedagogiki społecznej. Warszawa 2008, IPSiR UW.

Szarota Z., Gerontologia społeczna i oświatowa, Zarys problematyki. Kraków 2004, rozdziały 1, 7.

Theiss W., Radlińska. Wyd. II., Warszawa 1997, Wyd. إ»ak.

Theiss M., Kapitał społeczny środowiska lokalnego - pojęcia i problemy., w: Edukacja i animacja społeczna w środowisku lokalnym, (red.) W. Theiss, B, Skrzypczak, Warszawa 2006

Theiss, M., 2003. Kapitał społeczny w polityce społecznej - w poszukiwaniu definicji.. Problemy polityki społecznej. Studia i dyskusje, nr 5, ss. 51-56.

Theiss, W. (red.). 2000. Mała ojczyzna – kultura, edukacja, rozwój lokalny. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie "إ»ak".

Val T., Umiejętności potrzebne w organizowaniu społeczności lokalnej, dostępne w internecie.

Wiatr M., Rodzina jako środowisko uczące się, Pedagogika Społeczna 2013 nr 2 ss.7-22

Wiatr M., Przemiany rodzicielskiej refleksyjności, Przegląd Pedagogiczny, 2013, nr 2, ss. 9-18

Wilkinson R., Pickett K.. Duch równości. Tam gdzie panuje równość wszystkim żyje się lepiej, Wyd. Czarna Owca, Warszawa 2011

Załuska M., J. Boczoń (red.), Organizacje pozarządowe w społeczeństwie obywatelskim, Katowice 1998

Zych A. Leksykon gerontologii, Kraków 2010 (wybrane hasła)

Wybrane raporty: Kapitał intelektualny Polaków, 2008, Przemoc nad dzieckiem, Diagnoza społeczna

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 10-1F-PSP1 w USOSweb